Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Salih el-Ali veya Şeyh Salih Ahmed el-Ali (Arapça: الشيخ صالح أحمد العلي) (1884, - 13 Nisan 1950, Tartus), Büyük Suriye İsyanı'ndan önce Suriye'deki Fransız Mandası'na karşı ilk isyanlardan biri olan 1919 Suriye İsyanı'nı komuta eden Suriyeli bir Nusayri liderdi.
 Salih el-Ali 1919 İsyanı sırasında | |
| Doğum | Salih Ahmed el-Ali 1883 , Osmanlı Suriyesi, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 13 Nisan 1950 (65-66 yaşlarında) Tartus, Suriye |
| Tanınma nedeni | 1919 Nusayri İsyanı'nın komutanı |
Arka plan
Salih el-Ali, 1883 yılında Suriye'nin kuzeybatısındaki El Nusayriye Dağları'nda yer alan 'de Nusayri ileri gelenlerinden bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Suriye'den çekilmelerinden önce 1918 yılında Osmanlılarla çatıştığı ve babasının eşini taciz eden iki Osmanlı askerini öldürdüğü bildirilmektedir. Bu eylem ona bir asi olarak yerel bir ün kazandırdı. Yerel efsaneye göre babasının ölümünden sonra onun için bir türbe inşa etti ve burada mucizeler gerçekleştirdi.
Fransızlara karşı isyan
İsyanın başlangıcı
1918'de Fransızlar Suriye kıyılarını işgal etti ve iç bölgelere doğru ilerlemeye başladı. 15 Aralık 1918'de Salih el-Ali, Şeyh Bedir kasabasında önde gelen Nusayri ileri gelenlerini bir toplantıya çağırdı. El-Ali, katılımcıları Fransızların Suriye kıyılarını işgal ederek bölgeyi ülkenin geri kalanından ayırma niyetinde olduğu konusunda uyardı ve onları ayaklanmaya ve Fransızları Suriye'den kovmaya çağırdı. Fransız yetkililer toplantıyı duyduklarında, Salih el-Ali'yi tutuklamak için 'tan Şeyh Bedir kasabasına bir kuvvet gönderdiler. El-Ali ve adamları bu kuvveti 'un batısındaki Niha köyünde pusuya düşürdüler. Fransız kuvvetleri yenilgiye uğradı ve 35'ten fazla kayıp verdi.
İsyanın organizasyonu
İlk zaferden sonra Ali, isyancılarını kendi genel komutanlığı ve askeri rütbeleri olan disiplinli bir güç olarak örgütlemeye başladı. Ordu yerel halk tarafından desteklendi ve bazı kadınlar su ve yiyecek sağlayarak tarlalarda çalışan erkeklerin yerini aldı. El-Ali ayrıca Halep'te İbrahim Hananu'nun isyanı, Telkele'de Dandaşi aşiretinin ayaklanması ve Antakya'da Suphi Bereket'in isyanı ile de ittifak kurdu. Ayrıca o dönemde Fransa ile savaş halinde olan Türkiye'den Kemal Atatürk'ten de para ve silah yardımı aldı.
Temmuz 1919'da Fransızların isyancı mevzilerine yönelik saldırılarına misilleme olarak el-Ali, Fransızlarla müttefik olan birkaç İsmaili köyüne saldırdı ve işgal etti. İki taraf arasında bir ateşkes imzalandı, ancak Fransızlar Kaf el-Jaz köyünü işgal edip yakarak ateşkesi ihlal etti. El-Ali, Fransızların kendisine karşı askeri operasyonlarını yürüttüğü Kadmus'a saldırarak ve burayı işgal ederek misilleme yaptı.
Son aşamalar
Fransızlar, 24 Temmuz 1920'de Meyselun Muharebesi'nde geçici bir orduyu yenerek Şam'ı ele geçirdikten sonra güç dengesi Fransızların lehine değişmeye başladı. Bu sıralarda el-Ali, İbrahim Hananu'nun aracılığı ile Güney Anadolu'da Fransız işgaline karşı savaşan Türk Kemalist güçleriyle işbirliği yapmaya başladı. Ocak 1921'de doğrudan Mustafa Kemal'e hitaben yazdığı ve Fransızlara karşı ortak "cihat" için silah istediği mektup Ankara'daki Türk ATASE askeri arşivlerinde muhafaza edilmektedir. Kasım 1920'de General Henri Gouraud, Nusayriye Dağları'nda Salih el-Ali'nin kuvvetlerine karşı tam teşekküllü bir harekât düzenledi. El-Ali'nin eş-Şeyh Bedir köyüne girdiler ve birçok Nusayri ileri gelenini tutukladılar. El-Ali kuzeye kaçtı, ancak büyük bir Fransız kuvveti mevzilerini ele geçirdi ve el-Ali saklanmaya başladı.Lazkiye'de toplanan bir Fransız askeri mahkemesi onu gıyabında ölüme mahkûm etti.
Sonraki yıllar
El-Ali, General Gouraud 1922'de genel af ilan edene kadar saklandı. Evine döndü ve 13 Nisan 1950'de Tartus'ta ölene kadar tüm siyasi faaliyetlerden uzak durdu.
Miras
Salih el-Ali, Suriye'nin bağımsızlığını kazanmasından sonra tanınan bir şahsiyet haline geldi. El-Ali, 1922'den bu yana ilk kez kamuoyu önüne çıktığında, 17 Nisan 1946'daki Tahliye Günü kutlamalarında Devlet Başkanı Şükri el-Kuvvetli'nin onur konuğu oldu.
Kaynakça
- ^ a b c d e Moubayed, Sami M. (2006). Steel & Silk: Men & Women Who Shaped Syria 1900–2000. Cune Press. ss. 363-364. ISBN .
- ^ a b c d e Moosa, Matti (1987). Extremist Shiites: The Ghulat Sects. Syracuse University Press. ss. 282-283. ISBN .
- ^ Douwes, Dick (2011). "Modern History of the Nizari Ismailis of Syria". Farhad Daftary (Ed.). A Modern History of the Ismailis: Continuity and Change in a Muslim Community. I. B. Tauris. s. 33. ISBN .
- ^ Winter, Stefan (2016). A History of the 'Alawis: From Medieval Syria to the Turkish Republic. Princeton University Press. ISBN . 28 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Kasım 2022.s. 244-254
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Salih el Ali veya Seyh Salih Ahmed el Ali Arapca الشيخ صالح أحمد العلي 1884 13 Nisan 1950 Tartus Buyuk Suriye Isyani ndan once Suriye deki Fransiz Mandasi na karsi ilk isyanlardan biri olan 1919 Suriye Isyani ni komuta eden Suriyeli bir Nusayri liderdi Salih el Ali Arapca صالح العليSalih el Ali 1919 Isyani sirasindaDogumSalih Ahmed el Ali 1883 Osmanli Suriyesi Osmanli ImparatorluguOlum13 Nisan 1950 65 66 yaslarinda Tartus SuriyeTaninma nedeni1919 Nusayri Isyani nin komutaniArka planSalih el Ali 1883 yilinda Suriye nin kuzeybatisindaki El Nusayriye Daglari nda yer alan de Nusayri ileri gelenlerinden bir ailenin cocugu olarak dunyaya geldi Suriye den cekilmelerinden once 1918 yilinda Osmanlilarla catistigi ve babasinin esini taciz eden iki Osmanli askerini oldurdugu bildirilmektedir Bu eylem ona bir asi olarak yerel bir un kazandirdi Yerel efsaneye gore babasinin olumunden sonra onun icin bir turbe insa etti ve burada mucizeler gerceklestirdi Fransizlara karsi isyanIsyanin baslangici 1918 de Fransizlar Suriye kiyilarini isgal etti ve ic bolgelere dogru ilerlemeye basladi 15 Aralik 1918 de Salih el Ali Seyh Bedir kasabasinda onde gelen Nusayri ileri gelenlerini bir toplantiya cagirdi El Ali katilimcilari Fransizlarin Suriye kiyilarini isgal ederek bolgeyi ulkenin geri kalanindan ayirma niyetinde oldugu konusunda uyardi ve onlari ayaklanmaya ve Fransizlari Suriye den kovmaya cagirdi Fransiz yetkililer toplantiyi duyduklarinda Salih el Ali yi tutuklamak icin tan Seyh Bedir kasabasina bir kuvvet gonderdiler El Ali ve adamlari bu kuvveti un batisindaki Niha koyunde pusuya dusurduler Fransiz kuvvetleri yenilgiye ugradi ve 35 ten fazla kayip verdi Isyanin organizasyonu Soldan saga dogru oturanlar Sukri el Kuvvetli gelecegin devlet baskani Sadullah el Cabiri gelecegin basbakani Ulusal Blok un kurucularindan 1919 Suriye Kiyi Isyani nin komutani Seyh Salih el Ali Ayaktakiler Haci solda ve Halep Isyani nin komutani Ibrahim Hananu Ilk zaferden sonra Ali isyancilarini kendi genel komutanligi ve askeri rutbeleri olan disiplinli bir guc olarak orgutlemeye basladi Ordu yerel halk tarafindan desteklendi ve bazi kadinlar su ve yiyecek saglayarak tarlalarda calisan erkeklerin yerini aldi El Ali ayrica Halep te Ibrahim Hananu nun isyani Telkele de Dandasi asiretinin ayaklanmasi ve Antakya da Suphi Bereket in isyani ile de ittifak kurdu Ayrica o donemde Fransa ile savas halinde olan Turkiye den Kemal Ataturk ten de para ve silah yardimi aldi Temmuz 1919 da Fransizlarin isyanci mevzilerine yonelik saldirilarina misilleme olarak el Ali Fransizlarla muttefik olan birkac Ismaili koyune saldirdi ve isgal etti Iki taraf arasinda bir ateskes imzalandi ancak Fransizlar Kaf el Jaz koyunu isgal edip yakarak ateskesi ihlal etti El Ali Fransizlarin kendisine karsi askeri operasyonlarini yuruttugu Kadmus a saldirarak ve burayi isgal ederek misilleme yapti Son asamalar Fransizlar 24 Temmuz 1920 de Meyselun Muharebesi nde gecici bir orduyu yenerek Sam i ele gecirdikten sonra guc dengesi Fransizlarin lehine degismeye basladi Bu siralarda el Ali Ibrahim Hananu nun araciligi ile Guney Anadolu da Fransiz isgaline karsi savasan Turk Kemalist gucleriyle isbirligi yapmaya basladi Ocak 1921 de dogrudan Mustafa Kemal e hitaben yazdigi ve Fransizlara karsi ortak cihat icin silah istedigi mektup Ankara daki Turk ATASE askeri arsivlerinde muhafaza edilmektedir Kasim 1920 de General Henri Gouraud Nusayriye Daglari nda Salih el Ali nin kuvvetlerine karsi tam tesekkullu bir harekat duzenledi El Ali nin es Seyh Bedir koyune girdiler ve bircok Nusayri ileri gelenini tutukladilar El Ali kuzeye kacti ancak buyuk bir Fransiz kuvveti mevzilerini ele gecirdi ve el Ali saklanmaya basladi Lazkiye de toplanan bir Fransiz askeri mahkemesi onu giyabinda olume mahkum etti Sonraki yillar Seyh Salih el Ali El Ali General Gouraud 1922 de genel af ilan edene kadar saklandi Evine dondu ve 13 Nisan 1950 de Tartus ta olene kadar tum siyasi faaliyetlerden uzak durdu MirasSalih el Ali Suriye nin bagimsizligini kazanmasindan sonra taninan bir sahsiyet haline geldi El Ali 1922 den bu yana ilk kez kamuoyu onune ciktiginda 17 Nisan 1946 daki Tahliye Gunu kutlamalarinda Devlet Baskani Sukri el Kuvvetli nin onur konugu oldu Kaynakca a b c d e Moubayed Sami M 2006 Steel amp Silk Men amp Women Who Shaped Syria 1900 2000 Cune Press ss 363 364 ISBN 1 885942 41 9 a b c d e Moosa Matti 1987 Extremist Shiites The Ghulat Sects Syracuse University Press ss 282 283 ISBN 0 8156 2411 5 Douwes Dick 2011 Modern History of the Nizari Ismailis of Syria Farhad Daftary Ed A Modern History of the Ismailis Continuity and Change in a Muslim Community I B Tauris s 33 ISBN 9780857735263 Winter Stefan 2016 A History of the Alawis From Medieval Syria to the Turkish Republic Princeton University Press ISBN 9780691173894 28 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Kasim 2022 s 244 254