Samsun, Karadeniz Bölgesi'nin Orta Karadeniz Bölümü içerisindeki Canik Dağları Yöresi'nde yer almaktadır. Karadeniz'e doğru akarak iki büyük delta oluşturan Kızılırmak ve Yeşilırmak nedeniyle Samsun kıyıları geniş bir koy niteliğini almıştır. Atakum ve İlkadım ilçelerinin batı ve doğu yönlerindeki iki burun çıkıntısında da daha küçük boyutlu ikinci bir koy oluşmuş durumdadır. %45'ini dağların, %37'sini platoların, %18'ini ise ovaların meydana getirdiği Samsun Karadeniz Bölgesi'nin en önemli liman kentlerinden biri konumundadır.
İlin toplam yüzölçümü 9.725 km² olup 1.674 km² ile Vezirköprü en geniş yüzölçümüne sahip ilçe durumundadır. İlin en doğudaki ilçesi Terme, en batıdaki ilçesi Vezirköprü, en kuzeydeki ilçesi Bafra ve en güneydeki ilçesi Ladik olup; doğusunda Ordu, batısında Sinop, güneyinde Tokat ve Amasya, güney batısında ise Çorum illeri ile komşudur.
Bitki örtüsü
Bitki örtüsü ve biyolojik çeşitlilik açısından zengin bir yapıya sahip olan Samsun'daki kuş varlığı da kuş bilimi açısından uluslararası öneme sahiptir. Özellikle 358 kuş türünün gözlendiği ile 203 türün gözlendiği Gölyazı bu anlamda öne çıkmaktadır. Çoğunlukla dağlık ve ormanlık bir yapıya sahip olması nedeniyle ilin bitki örtüsünün önemli bir kısmı ağaçlardan oluşmaktadır. Ovalık yerlerde orman örtüsü yok denecek kadar az olmasına karşın Alaçam, Ayvacık, Çarşamba, Kavak, Vezirköprü ve Samsun Kent Ormanı'nı barındıran 19 Mayıs önemli bir orman kesimine sahiptir. Şehrin 1200 m'ye kadar olan kesimlerinde kayın, meşe, kestane, gürgen, dişbudak gibi geniş yapraklı ağaçlar yer alırken 1200 m'den yüksek yüzölçüme sahip noktalarda ise iğne yapraklı ağaçlar bulunmaktadır. Çarşamba, Bafra ve Ladik geniş orman varlığının yanı sıra sazlık ve bataklık alanlara da sahip olmakla birlikte yaygın olarak bulunan bağ, bahçe, çayır ve ekili alanlar da ilin bitki örtüsünü oluşturan etmenlerdendir.
İl coğrafyasının %62'sine tekabül eden 586.283 ha'lık kısmı ormansız alan olup normal orman olarak kategorilendirilen 317.653 ha'lık kısım %31, bozuk ormanlardan oluşan 71.168 ha'lık kısım ise %7'lik bir alanı kaplamaktadır. Ormanlık alanların il geneline oranı %39,9 olup toplam servet 36.542.652 m³, artım ise 1.118.683 m³'tür.
Dağlar
Samsun'un Karadeniz kıyıları düzlük olup güney yönüne uzanan iç kesimleri fazla yüksek olmayan sıradağlar ile sarılmış durumdadır. Ünye-Çarşamba kesiminde doğu-batı, Samsun-Bafra kesiminde doğu-güney ve batı-kuzeybatı yönünü takip eden dağ sıralarından Canik Dağları ilin doğu tarafında, Çangal Dağları ise batı tarafında yer almaktadır.
Batı uçları Samsun tarafında yer alan bir sıradağ olan ve en yüksek noktası 1500 m'yi geçmeyen Canik Dağları bu özelliği ile kıyı ve iç kesimler arasında ulaşıma engel olmamaktadır. Doğu ucu il sınırları içerisinde yer alan Çangal Dağlarının yanı sıra Kavak'ın doğusundaki Sıralı Dağlar, Kocadağ, Vezirköprü'deki Kunduz Dağları, 19 Mayıs'taki Nebiyan Dağı ve Kavak yakınlarındaki Hacılar Dağı il sınırları içerisindeki diğer dağlardır. Bunların yanı sıra Ladik'in Amasya sınırında bulunan ve zengin ormanlık alanları bulunan Akdağ 2062 m'lik yüksekliği ile Samsun'un en yüksek dağıdır.
Depremsellik
Kuzey Anadolu Fay Hattı'nın kuzey ve güneyindeki iki farklı tektonik ünite üzerinde yer alan Samsun'un büyük kısmı Kuzey Anadolu Fay Hattı'nın yanı sıra Erikli Fay Hattı'nın da etkisiyle birinci ile üçüncü derece tehlike skalasında yer almaktadır. Özellikle güney bölgeleri birinci derece riskli durumda olan ilin kuzey uçlarında ikinci ile üçüncü derece bölgeler bulunmasına karşın değişen fay hatları nedeniyle bu bölgelerin de birinci dereceye kayacağı ve geçmişte de depremler yaşayan Samsun'un gelecekte daha şiddetli deprem tehlikesi altında olacağı öngörülmektedir. Samsun'da şimdiye dek hissedilen en şiddetli deprem, Türkiye'de kaydedilen en güçlü deprem olan 8.0 büyüklüğündeki 1668 Kuzey Anadolu depremiydi. Bugünkü Samsun il sınırları içinde meydana geldi ve merkez üssü Ladik Gölü'nün güney kıyısındaydı. Depremde tek segment olarak kırılan 600 km uzunluğundaki bölüm boyunca, Bolu'dan Erzincan'a kadar ve Karadeniz kıyısı boyunca ciddi hasar meydana geldi ve 8.000 kişi hayatını kaybetti. Bu depremde Samsun Kalesi'nin surları ve kuleleri hasar görmüş ve yapının bazı bölümleri de yıkılmıştır. Cumhuriyet döneminde, Samsun'da hissedilen en şiddetli deprem 1943 Tosya-Ladik depremi olmuş, bu sarsıntıda 8 kişi ölmüş ve çok sayıda bina hasar görmüştür.
Günümüzde Türkiye genelinde İstanbul'un ardından Samsun'da kurulan erken uyarı sistemi ile birlikte gerçekleşmesi olası 5 ve üzeri şiddetinde depremlerin birkaç saniye öncesinden tespit edilmesi hedeflenmektedir.
Hava kalitesi
2013 yılında Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından dönemin büyükşehir ilçeleri olan Atakum, Canik, İlkadım ve Tekkeköy kapsamında hazırlanan Samsun Hava Kalitesi Değerlendirme Raporu'na göre ısınma amacıyla kullanılan yakıtlardan, sanayide kullanılan hammaddelerden ve motorlu araçların yarattığı kirlilik nedeniyle açığa çıkan azot oksit, kükürt dioksit ve partiküller şehrin en önemli hava kirliliği sorununu teşkil etmektedir. Rapora göre şehirdeki azot oksit salınımı büyük çoğunluğu trafikte gerçekleşmek üzere 4.273,71 ton, kükürt dioksit salınımı büyük çoğunluğu ısınma amaçlı kullanım sırasında çıkmak üzere 1.516,74 ton ve partikül madde salınımı ise yine ısınma amaçlı kullanım sırasında oluşmak üzere 1.045,62 tondur.
2015 yılında 250 günden fazla bir süre ideal hava kirliliği değerlerinin aşıldığı Samsun'da 2016 yılında da Tekkeköy'deki kükürt dioksite bağlı hava kirliliği zaman zaman uyarı eşiğinin aşılması ile tehlikeli seviyeye yükselmiş ve %70-90 şiddetinde inversiyon görülmüştür. Samsun, Çevre Mühendisleri Odasının 2017 Hava Kirliliği Raporu'na göre partikül madde ölçümünde Türkiye'deki en kirli illerin arasında bulunmakta olup diğer ölçümlerde de ideal hava kirliliği değerlerinin oldukça üzerinde bulunmaktadır.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Atakum, Bafra, Canik, Tekkeköy ve Yüzüncüyıl'da kurduğu hava izleme istasyonlarının Ağustos 2018 verilerine göre bu noktalardaki hava kalitesi 24-42 arası değişmekte ve hava kalitesi indeksine göre iyi olarak sınıflanmaktadır. Yine aynı istasyonlardan elde edilen aynı tarihli verilerine göre ildeki en yüksek partikül madde kirliliği 51 µg/m³ ile Tekkeköy'de, en yüksek kükürt dioksit kirliliği oranı 5 µg/m³ ile Atakum'da, en yüksek azot oksit kirliliği oranı ise 56 µg/m³ ile İlkadım'da ölçülmektedir.
2015 yılında onaylanan temiz hava eylem planına göre 2019 yılında il genelindeki 24 saatlik kükürt dioksit kirliliğinin 125 µg/m³, partikül madde kirliliğininse 50 µg/m³'e düşürülmesi hedeflenmektedir.
İklim
Samsun iklimi şehrin konumu ve coğrafyası dolayısıyla sahil ve iç kesimlerde değişiklik gösterir.Köppen iklim sınıflandırmasına göre "Cfa" türünde ılıman dönencealtı iklimi görülen ilin tipik Karadeniz ikliminin yaşandığı sahil şeridinde yaz ayları sıcak ve nemli, kışlar ise ılık-serin geçmekte; buna karşın Akdağ ve Canik Dağlarının etkisiyle karasal iklime sahip olan iç kesimlerde kışlar soğuk, yağmurlu ve kar yağışlı, yazları ise serin geçmektedir. Yağışlar genellikle yağmur olarak görülmesine karşın iç kesimlerde kış aylarında yoğun kar yağışı nedeniyle ulaşım aksayabilmektedir.Meteoroloji Genel Müdürlüğünün 1929-2017 yılları arasındaki ölçüm değerlerine göre Samsun'un yıllık sıcaklık ortalaması 14.5 °C olup ölçülen en yüksek sıcaklık 15 Ağustos 1938 günü kayda geçen 39.0 °C, en düşük sıcaklık ise 9 Şubat 1929 günü kayda geçen -9.8 °C'dir. Her mevsim yağışlı olan ilin yıllık toplam yağış ortalaması 716.6 mm olup günlük toplam en yüksek yağış miktarı 9 Kasım 1967 tarihinde tarihinde 238.2 mm olarak ölçülmüştür. Ayrıca günlük en hızlı rüzgâr olan 124.2 km/sa 15 Aralık 1978 tarihinde yaşanmış, en yüksek kar olan 76.0 cm ise 3 Şubat 1960 tarihinde kayda geçilmiştir.
Samsun iklimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
En yüksek sıcaklık (°C) | 24,2 | 26,5 | 33,6 | 37,0 | 37,4 | 37,4 | 37,5 | 39,0 | 38,3 | 38,4 | 32,4 | 28,7 | 39,0 |
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 10,6 | 10,9 | 12,0 | 15,2 | 19,0 | 23,5 | 26,4 | 27,0 | 23,9 | 20,2 | 16,7 | 13,0 | 18,2 |
Ortalama sıcaklık (°C) | 7,0 | 7,0 | 7,9 | 11,2 | 15,6 | 20,3 | 23,3 | 23,5 | 20,0 | 16,2 | 12,5 | 9,2 | 14,5 |
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | 4,0 | 3,8 | 4,5 | 7,7 | 12,0 | 16,1 | 19,0 | 19,6 | 16,4 | 12,8 | 9,2 | 6,2 | 10,9 |
En düşük sıcaklık (°C) | −8,1 | −9,8 | −7 | −2,4 | 2,7 | 1,9 | 13,4 | 12,4 | 6,8 | 1,5 | −2,8 | −5 | −9,8 |
Ortalama yağış (mm) | 70,6 | 58,9 | 65,8 | 57,6 | 48,6 | 45,3 | 34,4 | 37,0 | 53,8 | 78,8 | 83,7 | 82,1 | 716,6 |
Maden rezervi
Sınırlı maden çeşitliliği ve rezervine sahip olan Samsun genelinde yatakları bulunan çinko, kurşun, manganez, tuğla, kireç taşı, doğal taş ve kiremit endüstriyel hammadde olarak çıkarılmaktadır. Havza ve Terme'de keşfedilen çinko ve kurşun yatakları ekonomik öneme sahip olmamakla birlikte Ersandıklı sahasında aynı madenlerin çıkarıldığı önemli bir üretim galerisi bulunmaktadır. Kavak, Ladik ve Vezirköprü'de önemli manganez damarları bulunmakla birlikte Ladik'teki çimento hammaddeleri sahaları ilin en önemli endüstriyel hammadde kaynaklarıdır. Bunlardan Ladik'teki Akpınar ve Körüklüdere sahalarında saptanan toplamda 50 milyon tona yakın kil rezervi ile Hasanağaç'ta saptanan 35 milyondan fazla tras rezervi ve Vezirköprü'deki 54 milyon tonluk kireç taşı rezervi ildeki en önemli çimento hammaddesi kaynaklarını teşkil etmektedir. Bu kaynakların yanı sıra 46 milyon ton tuğla ve kiremit kaynağının da bulunduğu Samsun'daki bu varlıklar Ladik Çimento Fabrikasında işlenmektedir.
Endüstriyel hammaddelerin yanı sıra Havza'daki eosen çökeltileri içerisinde keşfedilen linyit yatakları da çıkarılarak işlenmekte ve ısınma amaçlı kullanılmaktadır. Havza sahasında çıkarılan linyitlerin kalori değeri 1244 kcal/kg olup yatakta 4.121.250 ton rezerv bulunduğu düşünülmektedir. Beyviran sahasında ise 600.000 ton rezerv olduğu tahmin edilmekte olup çıkarılan linyitlerin kalori değeri 3000 kcal/kg'dır.
Hammaddeler ile birlikte jeotermal kaynaklara da sahip olan Samsun'da bu varlıklar Havza ve Ladik ilçelerinde toplanmış durumdadır. Havza'daki kuyulardan sondaj ile çıkarılan 53-56 °C sıcaklıktaki sudan 155.5 lt/sn debide üretim sağlanmış olup 11.92 MWt termal güce sahip jeotermal enerji elde edilmiştir. Ladik'teki Hamamayağı jeotermal alanında ise yine sondaj ile çıkarılan 28-38 °C sıcaklığa ve 91 lt/sn debiye sahip olan su kaynağı bulunmaktadır. Ayrıca Hamamayağı'nda doğal olarak su yüzüne çıkan 36 °C derece ve 18 lt/s debiye sahip ayrı bir kaynak bulunmaktadır.
Su varlığı
Samsun'da önemli derecede su varlığı taşıyan Terme Çayı, Mert Irmağı, Kürtün Çayı, Miliç Irmağı, Tersakan Çayı, Karaboğaz Deresi, Akçay, Uluçay, Esenli, İncesu, Hızırilyas ve Ballıca dereleri bulunmakla birlikte Yeşilırmak ve Kızılırmak ilin asıl su zenginliğini oluşturmaktadır. Sivas sınırları içerisinde Kösedağ'ın eteklerinde doğan Yeşilırmak, Amasya ve Tokat'ı aşarak kuzeydoğu doğrultusunda akıp Samsun-Tokat sınırını oluşturduktan sonra Karakuş Çayı'yla birleşerek Çarşamba'nın ortasından geçip Civa Burnu'ndan Karadeniz'e dökülür. Sivas sınırları içerisinde doğan bir diğer ırmak olan Kızılırmak ise Kızıldağ'dan kaynağını alıp Sivas, Kayseri, Nevşehir, Kırşehir, Ankara ve Çankırı yolunu takip ederek Bafra'nın batısından kollara ayrılarak Samsun'a girer ve ilçenin içerisinden geçerek Bafra Burnu'ndan Karadeniz'e dökülür. Yeşilırmak'ın oluşturduğu Yeşilırmak Deltası, Kızılırmak'ın oluşturduğu Kızılırmak Deltası ve Terme ile Vezirköprü ovalarıyla birlikte zengin delta alanlarına sahip olan Samsun bu nedenle "Karadeniz'in Mezopotamyası" olarak anılmaktadır. Ayrıca bu iki ırmak üzerinde Devlet Su İşleri 7. Bölge Müdürlüğüne bağlı faal Altınkaya, Derbent, Hasan Uğurlu ve Suat Uğurlu barajları bulunmakta olup şehrin enerji ihtiyacının büyük kısmı bu barajlardaki hidroelektrik santralleri tarafından karşılanmaktadır. Bunların haricinde Abdal Deresi üzerinde içme suyu ihtiyacını gidermek amacıyla kurulan Çakmak Barajı ve il genelinde sulama amaçlı kullanılan yirmi yedi gölet bulunmaktadır. Ayrıca Mert Irmağı ve Kürtün Çayı düzensiz debileri nedeniyle sık sık taşmakta ve sel tehlikesi oluşturmaktadırlar.
Samsun'un göl varlığı özellikle Bafra, Çarşamba ve Ladik'te toplanmış durumdadır. Torf zenginliği ve geniş sazlıklarıyla doğal bir sit alanı olarak öne çıkan Ladik Gölü haricinde Bafra'daki Liman, Balık, Karaboğaz, Karagöz, Dutdibi, Çernek, Uzungöl ve Tombul gölleri, Çarşamba'da ise Akçagöl, Akarcık, Dumanlı gölleri şehrin önemli su varlıklarındandır. Bunların haricinde Terme'deki Simenit Gölü'nün derinliklerinde Amazonlarla ilişkilendirilen batık bir tarihî kent olduğu iddia edilmektedir.
Yüzey sularının yanında Kızılırmak ve Yeşilırmak havzalarına bağlı Havza-Ladik, Samsun, Gökdere, Çarşamba, Vezirköprü ve Bafra ovaları yeraltı su varlığına sahip olan Samsun'daki su potansiyelinin yıllık toplam 261,2 hm³ olduğu düşünülmekteyse de ancak 95,87 hm³'lük kısmı kullanılmaktadır. Yeraltı sularının büyük kısmı içme suyu olarak, daha az kısmı ise sulama ve sanayide kullanılmakta; bazı yıllar görülen yağış azlığına bağlı yerel ölçekteki su seviyesi değişimlerinin dışında pompalama kuyularının debilerini etkileyecek çapta büyük yeraltı suyu değişimleri görülmemektedir.
Kaynakça
- Özel
- ^ "DSİ 7. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ / SAMSUN". dsi.gov.tr. 25 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2014.
- ^ a b Öner, Ertuğ (1996). "Samsun ve Çevresinin Jeomorfolojisi". Coğrafya Araştırmaları, 4. Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Coğrafya Bilim ve Uygulama Kolu. s. 198.
- ^ Geçmişten Günümüze Kültür Değerleriyle Samsun 1997, s. 37.
- ^ "İL VE İLÇE YÜZ ÖLÇÜMLERİ" (PDF). hgk.msb.gov.tr. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2018.
- ^ "Coğrafi Yapı". samsun.gov.tr. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2018.
- ^ a b c d e f g h i Seçilmiş Göstergelerle Samsun 2014, s. XIII.
- ^ "Samsun'da ilk kez görüldü". Haber. 23 Ekim 2019. 23 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2019.
- ^ "Samsun ve Karadeniz'in incisi... Güzelliğiyle hayran bırakıyor". Haber. 18 Kasım 2019. 18 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2019.
- ^ "Kent Ormanları" (PDF). ogm.gov.tr. 19 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2018.
- ^ Samsun bitki örtüsü (flora), Samsun Kent Müzesi arşivi
- ^ "Orman varlığımız: Samsun". ogm.gov.tr. 6 Haziran 2018. 19 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2018.
- ^ "Türkiye Orman Varlığı 2015" (PDF). ogm.gov.tr. 19 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2018.
- ^ a b c d e Seçilmiş Göstergelerle Samsun 2014, s. XII.
- ^ "Samsun deprem haritası". deprem.gov.tr. 12 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2014.
- ^ "Samsun İlinin Deprem Riski ve Alınabilecek Önlemler". omu.edu.tr. 12 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2014.
- ^ "Samsun birinci derece deprem bölgesi!". ntvmsnbc.com. 16 Ekim 2009. 15 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2014.
- ^ a b "SAMSUN'DA DEPREM" (PDF). bakisarisakal.com. 1 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2014.
- ^ "AB Araştırmalarına Göre Samsun'da Deprem Riski Teyitlendi". samsunhaber.tc. 19 Ağustos 2013. 12 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2014.
- ^ "Tarihsel Depremler". Boğaziçi Üniversitesi, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü. 13 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2021.
- ^ Gündüz, A.; Türkmen, S.; Eryiğit, U.; Karaca, Y.; Aydın, M. (2013). "Is Turkey an Earthquake Country?". The Journal of Academic Emergency Medicine. 12: 33-37. doi:10.5152/jaem.2013.012.
- ^ Ambraseys, N. (2009). Earthquakes in the Mediterranean and Middle East: A Multidisciplinary Study of Seismicity up to 1900. Cambridge University Press. ss. 512-515. ISBN . Erişim tarihi: 26 Eylül 2021.
- ^ "Depremde Zarar Azaltma Çalışmaları Devam Ediyor". afetacilsamsun.gov.tr. 11 Aralık 2013. 12 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2014.
- ^ a b "SAMSUN HAVA KALİTESİ DEĞERLENDİRME RAPORU (KENTAIR PROJESİ)" (PDF). csb.gov.tr. Aralık 2013. 13 Haziran 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2018.
- ^ Aslan, Sevil (24 Mart 2016). "81 ilin 41'inde hava kirliliği limiti aştı". birgun.net. 21 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2016.
- ^ "SAMSUN OSB BÖLGESİ HAVA ÖLÇÜM VERİLERİ". samsun.gov.tr. 3 Mart 2016. 13 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2018.
- ^ "Hava Kirliliği Raporu 2017" (PDF). cmo.org.tr. 13 Haziran 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2018.
- ^ "Samsun - Tekkeköy". havaizleme.gov.tr. 13 Haziran 2018. 13 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2018.
- ^ "Samsun - Atakum". havaizleme.gov.tr. 13 Haziran 2018. 13 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2018.
- ^ "Samsun - Bafra". havaizleme.gov.tr. 13 Haziran 2018. 13 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2018.
- ^ "Samsun - Canik". havaizleme.gov.tr. 13 Haziran 2018. 13 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2018.
- ^ "Samsun - Yüzüncüyıl". havaizleme.gov.tr. 13 Haziran 2018. 13 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2018.
- ^ "Samsun - Atakum". havaizleme.gov.tr. 13 Haziran 2018. 13 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2018.
- ^ "Samsun - Tekkeköy". havaizleme.gov.tr. 13 Haziran 2018. 13 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2018.
- ^ "Samsun - Canik". havaizleme.gov.tr. 13 Haziran 2018. 13 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2018.
- ^ "Samsun İli Temiz Hava Eylem Planı (2014-2019)" (PDF). csb.gov.tr. 13 Haziran 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2018.
- ^ Geçmişten Günümüze Kültür Değerleriyle Samsun 1997, s. 39.
- ^ "Samsun İlinin Fiziki Durumu ve Avantajları" (PDF). samsuntarim.gov.tr. 2007. 15 Mart 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2014.
- ^ "Köppen İklim Sınıflandırmasına Göre Türkiye İklimi" (PDF). mgm.gov.tr. 12 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2018.
- ^ a b c "İllere Ait Mevsim Normalleri - Samsun". mgm.gov.tr. 13 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2018.
- ^ a b c d e f g "SAMSUN İLİ MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI" (PDF). mta.gov.tr. 6 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2014.
- ^ "Doğu Karadeniz Bölgesi Maden Zengini". bianet.org. 9 Nisan 2003. 13 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2018.
- ^ "TR 83 BÖLGESİ YENİLENEBİLİR ENERJİ RAPORU" (PDF). oka.org.tr. 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2018.
- ^ "SAMSUN" (PDF). dokap.gov.tr. 15 Mart 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2014.
- ^ Akçay, Yaşar; Öztürk, Derya (Aralık 2011). "Fındık Yetiştiriciliğinin Yatırım Analizi ve Karlılığının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma (Samsun ili Çarşamba ve Terme Ovası Örneği)". KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14. Karaman: Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi. ss. 65-73. ISSN 1309-9132.
- ^ "Kuzey Yıldızı Samsun". Ceylife, 1. Ocak-Şubat-Mart 2017. s. 29.
- ^ "İŞLETMEDEKİ BARAJLAR VE HİDROELEKTRİK SANTRALLAR". dsi.gov.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2014.
- ^ "Baraj ve Göletler". bolge07.dsi.gov.tr. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2018.
- ^ "Sahil odun pazarı gibi". milliyet.com.tr. 9 Ağustos 2012. 15 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2014.
- ^ "Samsun'da sel felaketi: 11 ölü". ntvmsnbc.com. 5 Temmuz 2012. 1 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2014.
- ^ "SAMSUN'DA YAŞANAN AFETE İLİŞKİN RAPOR" (PDF). chp.org.tr. Temmuz 2012. 15 Mart 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2014.
- ^ Koçer, Yaprak (30 Kasım 2014). "Tarihi kent keşfedilmeyi bekliyor". dha.com.tr. 13 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2018.
- ^ a b "Samsun İli 2016 Yılı Çevre Durum Raporu". csb.gov.tr. 13 Haziran 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2018.
- Genel
- Geçmişten Günümüze Kültür Değerleriyle Samsun, Samsun: Samsun Kültür Müdürlüğü Yayınları, 1997, ISBN
- Seçilmiş Göstergelerle Samsun 2013, Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu, 2014, ISBN , ISSN 1307-0894
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Samsun Karadeniz Bolgesi nin Orta Karadeniz Bolumu icerisindeki Canik Daglari Yoresi nde yer almaktadir Karadeniz e dogru akarak iki buyuk delta olusturan Kizilirmak ve Yesilirmak nedeniyle Samsun kiyilari genis bir koy niteligini almistir Atakum ve Ilkadim ilcelerinin bati ve dogu yonlerindeki iki burun cikintisinda da daha kucuk boyutlu ikinci bir koy olusmus durumdadir 45 ini daglarin 37 sini platolarin 18 ini ise ovalarin meydana getirdigi Samsun Karadeniz Bolgesi nin en onemli liman kentlerinden biri konumundadir Ilin toplam yuzolcumu 9 725 km olup 1 674 km ile Vezirkopru en genis yuzolcumune sahip ilce durumundadir Ilin en dogudaki ilcesi Terme en batidaki ilcesi Vezirkopru en kuzeydeki ilcesi Bafra ve en guneydeki ilcesi Ladik olup dogusunda Ordu batisinda Sinop guneyinde Tokat ve Amasya guney batisinda ise Corum illeri ile komsudur Bitki ortusu Vezirkopru deki akcaagac gurgen kayin saricam gibi farkli agac ortulerinin bulundugu Kunduz Daglarindan bir gorunum Bitki ortusu ve biyolojik cesitlilik acisindan zengin bir yapiya sahip olan Samsun daki kus varligi da kus bilimi acisindan uluslararasi oneme sahiptir Ozellikle 358 kus turunun gozlendigi ile 203 turun gozlendigi Golyazi bu anlamda one cikmaktadir Cogunlukla daglik ve ormanlik bir yapiya sahip olmasi nedeniyle ilin bitki ortusunun onemli bir kismi agaclardan olusmaktadir Ovalik yerlerde orman ortusu yok denecek kadar az olmasina karsin Alacam Ayvacik Carsamba Kavak Vezirkopru ve Samsun Kent Ormani ni barindiran 19 Mayis onemli bir orman kesimine sahiptir Sehrin 1200 m ye kadar olan kesimlerinde kayin mese kestane gurgen disbudak gibi genis yaprakli agaclar yer alirken 1200 m den yuksek yuzolcume sahip noktalarda ise igne yaprakli agaclar bulunmaktadir Carsamba Bafra ve Ladik genis orman varliginin yani sira sazlik ve bataklik alanlara da sahip olmakla birlikte yaygin olarak bulunan bag bahce cayir ve ekili alanlar da ilin bitki ortusunu olusturan etmenlerdendir Il cografyasinin 62 sine tekabul eden 586 283 ha lik kismi ormansiz alan olup normal orman olarak kategorilendirilen 317 653 ha lik kisim 31 bozuk ormanlardan olusan 71 168 ha lik kisim ise 7 lik bir alani kaplamaktadir Ormanlik alanlarin il geneline orani 39 9 olup toplam servet 36 542 652 m artim ise 1 118 683 m tur Daglar Samsun un Karadeniz kiyilari duzluk olup guney yonune uzanan ic kesimleri fazla yuksek olmayan siradaglar ile sarilmis durumdadir Unye Carsamba kesiminde dogu bati Samsun Bafra kesiminde dogu guney ve bati kuzeybati yonunu takip eden dag siralarindan Canik Daglari ilin dogu tarafinda Cangal Daglari ise bati tarafinda yer almaktadir Bati uclari Samsun tarafinda yer alan bir siradag olan ve en yuksek noktasi 1500 m yi gecmeyen Canik Daglari bu ozelligi ile kiyi ve ic kesimler arasinda ulasima engel olmamaktadir Dogu ucu il sinirlari icerisinde yer alan Cangal Daglarinin yani sira Kavak in dogusundaki Sirali Daglar Kocadag Vezirkopru deki Kunduz Daglari 19 Mayis taki Nebiyan Dagi ve Kavak yakinlarindaki Hacilar Dagi il sinirlari icerisindeki diger daglardir Bunlarin yani sira Ladik in Amasya sinirinda bulunan ve zengin ormanlik alanlari bulunan Akdag 2062 m lik yuksekligi ile Samsun un en yuksek dagidir Depremsellik Kuzey Anadolu Fay Hatti nin kuzey ve guneyindeki iki farkli tektonik unite uzerinde yer alan Samsun un buyuk kismi Kuzey Anadolu Fay Hatti nin yani sira Erikli Fay Hatti nin da etkisiyle birinci ile ucuncu derece tehlike skalasinda yer almaktadir Ozellikle guney bolgeleri birinci derece riskli durumda olan ilin kuzey uclarinda ikinci ile ucuncu derece bolgeler bulunmasina karsin degisen fay hatlari nedeniyle bu bolgelerin de birinci dereceye kayacagi ve gecmiste de depremler yasayan Samsun un gelecekte daha siddetli deprem tehlikesi altinda olacagi ongorulmektedir Samsun da simdiye dek hissedilen en siddetli deprem Turkiye de kaydedilen en guclu deprem olan 8 0 buyuklugundeki 1668 Kuzey Anadolu depremiydi Bugunku Samsun il sinirlari icinde meydana geldi ve merkez ussu Ladik Golu nun guney kiyisindaydi Depremde tek segment olarak kirilan 600 km uzunlugundaki bolum boyunca Bolu dan Erzincan a kadar ve Karadeniz kiyisi boyunca ciddi hasar meydana geldi ve 8 000 kisi hayatini kaybetti Bu depremde Samsun Kalesi nin surlari ve kuleleri hasar gormus ve yapinin bazi bolumleri de yikilmistir Cumhuriyet doneminde Samsun da hissedilen en siddetli deprem 1943 Tosya Ladik depremi olmus bu sarsintida 8 kisi olmus ve cok sayida bina hasar gormustur Gunumuzde Turkiye genelinde Istanbul un ardindan Samsun da kurulan erken uyari sistemi ile birlikte gerceklesmesi olasi 5 ve uzeri siddetinde depremlerin birkac saniye oncesinden tespit edilmesi hedeflenmektedir Hava kalitesi 2013 yilinda Cevre Yonetimi Genel Mudurlugu tarafindan donemin buyuksehir ilceleri olan Atakum Canik Ilkadim ve Tekkekoy kapsaminda hazirlanan Samsun Hava Kalitesi Degerlendirme Raporu na gore isinma amaciyla kullanilan yakitlardan sanayide kullanilan hammaddelerden ve motorlu araclarin yarattigi kirlilik nedeniyle aciga cikan azot oksit kukurt dioksit ve partikuller sehrin en onemli hava kirliligi sorununu teskil etmektedir Rapora gore sehirdeki azot oksit salinimi buyuk cogunlugu trafikte gerceklesmek uzere 4 273 71 ton kukurt dioksit salinimi buyuk cogunlugu isinma amacli kullanim sirasinda cikmak uzere 1 516 74 ton ve partikul madde salinimi ise yine isinma amacli kullanim sirasinda olusmak uzere 1 045 62 tondur 2015 yilinda 250 gunden fazla bir sure ideal hava kirliligi degerlerinin asildigi Samsun da 2016 yilinda da Tekkekoy deki kukurt dioksite bagli hava kirliligi zaman zaman uyari esiginin asilmasi ile tehlikeli seviyeye yukselmis ve 70 90 siddetinde inversiyon gorulmustur Samsun Cevre Muhendisleri Odasinin 2017 Hava Kirliligi Raporu na gore partikul madde olcumunde Turkiye deki en kirli illerin arasinda bulunmakta olup diger olcumlerde de ideal hava kirliligi degerlerinin oldukca uzerinde bulunmaktadir Cevre ve Sehircilik Bakanliginin Atakum Bafra Canik Tekkekoy ve Yuzuncuyil da kurdugu hava izleme istasyonlarinin Agustos 2018 verilerine gore bu noktalardaki hava kalitesi 24 42 arasi degismekte ve hava kalitesi indeksine gore iyi olarak siniflanmaktadir Yine ayni istasyonlardan elde edilen ayni tarihli verilerine gore ildeki en yuksek partikul madde kirliligi 51 µg m ile Tekkekoy de en yuksek kukurt dioksit kirliligi orani 5 µg m ile Atakum da en yuksek azot oksit kirliligi orani ise 56 µg m ile Ilkadim da olculmektedir 2015 yilinda onaylanan temiz hava eylem planina gore 2019 yilinda il genelindeki 24 saatlik kukurt dioksit kirliliginin 125 µg m partikul madde kirliligininse 50 µg m e dusurulmesi hedeflenmektedir Iklim Samsun iklimi sehrin konumu ve cografyasi dolayisiyla sahil ve ic kesimlerde degisiklik gosterir Koppen iklim siniflandirmasina gore Cfa turunde iliman donencealti iklimi gorulen ilin tipik Karadeniz ikliminin yasandigi sahil seridinde yaz aylari sicak ve nemli kislar ise ilik serin gecmekte buna karsin Akdag ve Canik Daglarinin etkisiyle karasal iklime sahip olan ic kesimlerde kislar soguk yagmurlu ve kar yagisli yazlari ise serin gecmektedir Yagislar genellikle yagmur olarak gorulmesine karsin ic kesimlerde kis aylarinda yogun kar yagisi nedeniyle ulasim aksayabilmektedir Meteoroloji Genel Mudurlugunun 1929 2017 yillari arasindaki olcum degerlerine gore Samsun un yillik sicaklik ortalamasi 14 5 C olup olculen en yuksek sicaklik 15 Agustos 1938 gunu kayda gecen 39 0 C en dusuk sicaklik ise 9 Subat 1929 gunu kayda gecen 9 8 C dir Her mevsim yagisli olan ilin yillik toplam yagis ortalamasi 716 6 mm olup gunluk toplam en yuksek yagis miktari 9 Kasim 1967 tarihinde tarihinde 238 2 mm olarak olculmustur Ayrica gunluk en hizli ruzgar olan 124 2 km sa 15 Aralik 1978 tarihinde yasanmis en yuksek kar olan 76 0 cm ise 3 Subat 1960 tarihinde kayda gecilmistir Samsun iklimi Aylar Oca Sub Mar Nis May Haz Tem Agu Eyl Eki Kas Ara YilEn yuksek sicaklik C 24 2 26 5 33 6 37 0 37 4 37 4 37 5 39 0 38 3 38 4 32 4 28 7 39 0Ortalama en yuksek sicaklik C 10 6 10 9 12 0 15 2 19 0 23 5 26 4 27 0 23 9 20 2 16 7 13 0 18 2Ortalama sicaklik C 7 0 7 0 7 9 11 2 15 6 20 3 23 3 23 5 20 0 16 2 12 5 9 2 14 5Ortalama en dusuk sicaklik C 4 0 3 8 4 5 7 7 12 0 16 1 19 0 19 6 16 4 12 8 9 2 6 2 10 9En dusuk sicaklik C 8 1 9 8 7 2 4 2 7 1 9 13 4 12 4 6 8 1 5 2 8 5 9 8Ortalama yagis mm 70 6 58 9 65 8 57 6 48 6 45 3 34 4 37 0 53 8 78 8 83 7 82 1 716 6 Maden rezervi Sinirli maden cesitliligi ve rezervine sahip olan Samsun genelinde yataklari bulunan cinko kursun manganez tugla kirec tasi dogal tas ve kiremit endustriyel hammadde olarak cikarilmaktadir Havza ve Terme de kesfedilen cinko ve kursun yataklari ekonomik oneme sahip olmamakla birlikte Ersandikli sahasinda ayni madenlerin cikarildigi onemli bir uretim galerisi bulunmaktadir Kavak Ladik ve Vezirkopru de onemli manganez damarlari bulunmakla birlikte Ladik teki cimento hammaddeleri sahalari ilin en onemli endustriyel hammadde kaynaklaridir Bunlardan Ladik teki Akpinar ve Korukludere sahalarinda saptanan toplamda 50 milyon tona yakin kil rezervi ile Hasanagac ta saptanan 35 milyondan fazla tras rezervi ve Vezirkopru deki 54 milyon tonluk kirec tasi rezervi ildeki en onemli cimento hammaddesi kaynaklarini teskil etmektedir Bu kaynaklarin yani sira 46 milyon ton tugla ve kiremit kaynaginin da bulundugu Samsun daki bu varliklar Ladik Cimento Fabrikasinda islenmektedir Samsun daki maden varligina ve isletmelerine dair harita Endustriyel hammaddelerin yani sira Havza daki eosen cokeltileri icerisinde kesfedilen linyit yataklari da cikarilarak islenmekte ve isinma amacli kullanilmaktadir Havza sahasinda cikarilan linyitlerin kalori degeri 1244 kcal kg olup yatakta 4 121 250 ton rezerv bulundugu dusunulmektedir Beyviran sahasinda ise 600 000 ton rezerv oldugu tahmin edilmekte olup cikarilan linyitlerin kalori degeri 3000 kcal kg dir Hammaddeler ile birlikte jeotermal kaynaklara da sahip olan Samsun da bu varliklar Havza ve Ladik ilcelerinde toplanmis durumdadir Havza daki kuyulardan sondaj ile cikarilan 53 56 C sicakliktaki sudan 155 5 lt sn debide uretim saglanmis olup 11 92 MWt termal guce sahip jeotermal enerji elde edilmistir Ladik teki Hamamayagi jeotermal alaninda ise yine sondaj ile cikarilan 28 38 C sicakliga ve 91 lt sn debiye sahip olan su kaynagi bulunmaktadir Ayrica Hamamayagi nda dogal olarak su yuzune cikan 36 C derece ve 18 lt s debiye sahip ayri bir kaynak bulunmaktadir Su varligi Samsun da onemli derecede su varligi tasiyan Terme Cayi Mert Irmagi Kurtun Cayi Milic Irmagi Tersakan Cayi Karabogaz Deresi Akcay Ulucay Esenli Incesu Hizirilyas ve Ballica dereleri bulunmakla birlikte Yesilirmak ve Kizilirmak ilin asil su zenginligini olusturmaktadir Sivas sinirlari icerisinde Kosedag in eteklerinde dogan Yesilirmak Amasya ve Tokat i asarak kuzeydogu dogrultusunda akip Samsun Tokat sinirini olusturduktan sonra Karakus Cayi yla birleserek Carsamba nin ortasindan gecip Civa Burnu ndan Karadeniz e dokulur Sivas sinirlari icerisinde dogan bir diger irmak olan Kizilirmak ise Kizildag dan kaynagini alip Sivas Kayseri Nevsehir Kirsehir Ankara ve Cankiri yolunu takip ederek Bafra nin batisindan kollara ayrilarak Samsun a girer ve ilcenin icerisinden gecerek Bafra Burnu ndan Karadeniz e dokulur Yesilirmak in olusturdugu Yesilirmak Deltasi Kizilirmak in olusturdugu Kizilirmak Deltasi ve Terme ile Vezirkopru ovalariyla birlikte zengin delta alanlarina sahip olan Samsun bu nedenle Karadeniz in Mezopotamyasi olarak anilmaktadir Ayrica bu iki irmak uzerinde Devlet Su Isleri 7 Bolge Mudurlugune bagli faal Altinkaya Derbent Hasan Ugurlu ve Suat Ugurlu barajlari bulunmakta olup sehrin enerji ihtiyacinin buyuk kismi bu barajlardaki hidroelektrik santralleri tarafindan karsilanmaktadir Bunlarin haricinde Abdal Deresi uzerinde icme suyu ihtiyacini gidermek amaciyla kurulan Cakmak Baraji ve il genelinde sulama amacli kullanilan yirmi yedi golet bulunmaktadir Ayrica Mert Irmagi ve Kurtun Cayi duzensiz debileri nedeniyle sik sik tasmakta ve sel tehlikesi olusturmaktadirlar Samsun un gol varligi ozellikle Bafra Carsamba ve Ladik te toplanmis durumdadir Torf zenginligi ve genis sazliklariyla dogal bir sit alani olarak one cikan Ladik Golu haricinde Bafra daki Liman Balik Karabogaz Karagoz Dutdibi Cernek Uzungol ve Tombul golleri Carsamba da ise Akcagol Akarcik Dumanli golleri sehrin onemli su varliklarindandir Bunlarin haricinde Terme deki Simenit Golu nun derinliklerinde Amazonlarla iliskilendirilen batik bir tarihi kent oldugu iddia edilmektedir Yuzey sularinin yaninda Kizilirmak ve Yesilirmak havzalarina bagli Havza Ladik Samsun Gokdere Carsamba Vezirkopru ve Bafra ovalari yeralti su varligina sahip olan Samsun daki su potansiyelinin yillik toplam 261 2 hm oldugu dusunulmekteyse de ancak 95 87 hm luk kismi kullanilmaktadir Yeralti sularinin buyuk kismi icme suyu olarak daha az kismi ise sulama ve sanayide kullanilmakta bazi yillar gorulen yagis azligina bagli yerel olcekteki su seviyesi degisimlerinin disinda pompalama kuyularinin debilerini etkileyecek capta buyuk yeralti suyu degisimleri gorulmemektedir KaynakcaOzel DSI 7 BOLGE MUDURLUGU SAMSUN dsi gov tr 25 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2014 a b Oner Ertug 1996 Samsun ve Cevresinin Jeomorfolojisi Cografya Arastirmalari 4 Ankara Ataturk Kultur Dil ve Tarih Yuksek Kurumu Cografya Bilim ve Uygulama Kolu s 198 Gecmisten Gunumuze Kultur Degerleriyle Samsun 1997 s 37 IL VE ILCE YUZ OLCUMLERI PDF hgk msb gov tr 12 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 12 Haziran 2018 Cografi Yapi samsun gov tr 12 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Haziran 2018 a b c d e f g h i Secilmis Gostergelerle Samsun 2014 s XIII Samsun da ilk kez goruldu Haber 23 Ekim 2019 23 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Ekim 2019 Samsun ve Karadeniz in incisi Guzelligiyle hayran birakiyor Haber 18 Kasim 2019 18 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Kasim 2019 Kent Ormanlari PDF ogm gov tr 19 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Agustos 2018 Samsun bitki ortusu flora Samsun Kent Muzesi arsivi Orman varligimiz Samsun ogm gov tr 6 Haziran 2018 19 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Agustos 2018 Turkiye Orman Varligi 2015 PDF ogm gov tr 19 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Agustos 2018 a b c d e Secilmis Gostergelerle Samsun 2014 s XII Samsun deprem haritasi deprem gov tr 12 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Subat 2014 Samsun Ilinin Deprem Riski ve Alinabilecek Onlemler omu edu tr 12 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Subat 2014 Samsun birinci derece deprem bolgesi ntvmsnbc com 16 Ekim 2009 15 Mart 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Subat 2014 a b SAMSUN DA DEPREM PDF bakisarisakal com 1 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 12 Subat 2014 AB Arastirmalarina Gore Samsun da Deprem Riski Teyitlendi samsunhaber tc 19 Agustos 2013 12 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Subat 2014 Tarihsel Depremler Bogazici Universitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Arastirma Enstitusu 13 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Eylul 2021 Gunduz A Turkmen S Eryigit U Karaca Y Aydin M 2013 Is Turkey an Earthquake Country The Journal of Academic Emergency Medicine 12 33 37 doi 10 5152 jaem 2013 012 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Ambraseys N 2009 Earthquakes in the Mediterranean and Middle East A Multidisciplinary Study of Seismicity up to 1900 Cambridge University Press ss 512 515 ISBN 9781316347850 Erisim tarihi 26 Eylul 2021 Depremde Zarar Azaltma Calismalari Devam Ediyor afetacilsamsun gov tr 11 Aralik 2013 12 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Subat 2014 a b SAMSUN HAVA KALITESI DEGERLENDIRME RAPORU KENTAIR PROJESI PDF csb gov tr Aralik 2013 13 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 13 Haziran 2018 Aslan Sevil 24 Mart 2016 81 ilin 41 inde hava kirliligi limiti asti birgun net 21 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Agustos 2016 SAMSUN OSB BOLGESI HAVA OLCUM VERILERI samsun gov tr 3 Mart 2016 13 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Haziran 2018 Hava Kirliligi Raporu 2017 PDF cmo org tr 13 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 13 Haziran 2018 Samsun Tekkekoy havaizleme gov tr 13 Haziran 2018 13 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Haziran 2018 Samsun Atakum havaizleme gov tr 13 Haziran 2018 13 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Haziran 2018 Samsun Bafra havaizleme gov tr 13 Haziran 2018 13 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Haziran 2018 Samsun Canik havaizleme gov tr 13 Haziran 2018 13 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Haziran 2018 Samsun Yuzuncuyil havaizleme gov tr 13 Haziran 2018 13 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Haziran 2018 Samsun Atakum havaizleme gov tr 13 Haziran 2018 13 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Haziran 2018 Samsun Tekkekoy havaizleme gov tr 13 Haziran 2018 13 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Haziran 2018 Samsun Canik havaizleme gov tr 13 Haziran 2018 13 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Haziran 2018 Samsun Ili Temiz Hava Eylem Plani 2014 2019 PDF csb gov tr 13 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 13 Haziran 2018 Gecmisten Gunumuze Kultur Degerleriyle Samsun 1997 s 39 Samsun Ilinin Fiziki Durumu ve Avantajlari PDF samsuntarim gov tr 2007 15 Mart 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2014 Koppen Iklim Siniflandirmasina Gore Turkiye Iklimi PDF mgm gov tr 12 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 12 Agustos 2018 a b c Illere Ait Mevsim Normalleri Samsun mgm gov tr 13 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Haziran 2018 a b c d e f g SAMSUN ILI MADEN VE ENERJI KAYNAKLARI PDF mta gov tr 6 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2014 Dogu Karadeniz Bolgesi Maden Zengini bianet org 9 Nisan 2003 13 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Haziran 2018 TR 83 BOLGESI YENILENEBILIR ENERJI RAPORU PDF oka org tr 14 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 14 Haziran 2018 SAMSUN PDF dokap gov tr 15 Mart 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2014 Akcay Yasar Ozturk Derya Aralik 2011 Findik Yetistiriciliginin Yatirim Analizi ve Karliliginin Belirlenmesi Uzerine Bir Arastirma Samsun ili Carsamba ve Terme Ovasi Ornegi KMU Sosyal ve Ekonomik Arastirmalar Dergisi 14 Karaman Karamanoglu Mehmetbey Universitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakultesi ss 65 73 ISSN 1309 9132 Kuzey Yildizi Samsun Ceylife 1 Ocak Subat Mart 2017 s 29 ISLETMEDEKI BARAJLAR VE HIDROELEKTRIK SANTRALLAR dsi gov tr 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2014 Baraj ve Goletler bolge07 dsi gov tr 12 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Haziran 2018 Sahil odun pazari gibi milliyet com tr 9 Agustos 2012 15 Mart 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2014 Samsun da sel felaketi 11 olu ntvmsnbc com 5 Temmuz 2012 1 Mart 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2014 SAMSUN DA YASANAN AFETE ILISKIN RAPOR PDF chp org tr Temmuz 2012 15 Mart 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2014 Kocer Yaprak 30 Kasim 2014 Tarihi kent kesfedilmeyi bekliyor dha com tr 13 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Haziran 2018 a b Samsun Ili 2016 Yili Cevre Durum Raporu csb gov tr 13 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 13 Haziran 2018 Wikimedia Commons ta Samsun cografyasi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir GenelGecmisten Gunumuze Kultur Degerleriyle Samsun Samsun Samsun Kultur Mudurlugu Yayinlari 1997 ISBN 9751717485 Secilmis Gostergelerle Samsun 2013 Ankara Turkiye Istatistik Kurumu 2014 ISBN 9789751961891 ISSN 1307 0894