Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sanherib Yıllıkları, Yeni Asur İmparatorluğu'nun imparatoru Sanherib'in yıllıklarıdır. Bunlar birçok eserde yazılı olarak bulunur ve son versiyonları aynı metnin yazılı olduğu British Museum'da Taylor Prizması, Antik Kültürler Araştırma Enstitüsü'nde ISAC veya Chicago Prizması ve Kudüs'teki İsrail Müzesi'nde Kudüs Prizması olmak üzere üç kil prizmada bulunmuştur.
| Sanherib Yıllıkları | |
|---|---|
Taylor Prizması, Londra ISAC Prizması, Chicago Kudüs Prizması, İsrail Sanherib'in askeri seferinin (MÖ 704–681) ve Yehuda Krallığı'na yaptığı işgalin de dahil olduğu Yıllıkları | |
| Hammadde | Kil |
| Yazı | Akad çivi yazısı |
| Keşfedilme | y. MÖ 690 |
| Yer | British Museum'daki son baskılar, Antik Kültürler Araştırma Enstitüsü ve İsrail Müzesi |
Taylor Prizması, modern Asuroloji'da analiz edilen en eski çivi yazılı eserlerden birisidir. Modern çivi yazısının çözülmesinden birkaç yıl önce bulunmuştur.
Yıllıklar, Kral Hezekiya döneminde Sanherib'in Kudüs'ü kuşatmasını anlatması bakımından dikkat çekicidir. Bu olay İncil'de bulunan İşaya 36 ve 37; 2. Krallar 18:17; ve 2. Tarihler 32: 9 da dahil olmak üzere çeşitli kitaplarda anlatılmaktadır. İstila, Yehuda Krallığı'na atıfta bulunmayan ve istilanın Nil Deltası kıyısındaki Pelusium'da sona erdiğini söyleyen Herodot tarafından da anlatılır.
Tanım ve keşif
Prizmaların içinde çivi yazısıyla yazılmış altı adet Akadca paragraf bulunmaktadır. Bunlar altıgen şeklinde, kırmızı pişmiş topraktan yapılmış ve 38.0 cm uzunluğun 14.0 m yüksekliğindedir. Bunlar MÖ 689'da (Şikago) veya MÖ 691'de (Londra, Kudüs) Sanherib döneminde yapılmışlardır.
Taylor prizmasının, 1830 yılında Albay Robert Taylor (1790-1852) tarafından, on yıldan fazla bir süre sonra Botta ve Layard tarafından ilk kazısı yapılana kadar Sanherib dönemindeki Yeni Asur İmparatorluğu'nun antik başkenti olan Ninova'da bulunduğu düşünülüyor. Prizma 1846 yılına kadar Osmanlı Irak'ında kalmasına rağmen, 1835 yılında 25 yaşındaki Henry Rawlinson tarafından bir kağıt baskısı yapılmşı ve yaklaşık 1845 yılında Pierre-Victorien Lottin tarafından bir alçı kalıbı alınmıştır. Orijinalinin daha sonra kaybolduğu düşünülüyordu ancak 1855 yılında British Museum tarafından Albay Taylor'ın dul eşinden satın alınca tekrar ortaya çıkmıştır. Albay Taylor, kendisi de tanınmış bir Asur kâşifi ve arkeolog olan John George Taylor'ın babası olabilir.
Bu metnin bir başka versiyonu, şu anda ISAC'ta bulunan Sanherib Prizması olarak bilinen nesnede bulunmaktadır. 1919 yılında James Henry Breasted tarafından Enstitü adına Bağdat'taki bir antika satıcısından satın alınmıştır. Kudüs prizması, 1970 yılında Sotheby's müzayedesinde İsrail Müzesi tarafından satın alınmıştır. Ancak 1990 yılında yayımlanabilmiştir.
Bu yazıtın bilinen üç tam örneği, sadece küçük farklılıklar dışında neredeyse aynıdır; ancak prizmalar üzerindeki tarihler, bunların on altı ay arayla yazıldığını göstermektedir (Taylor ve Kudüs Prizmaları MÖ 691'de, ISAC prizması ise MÖ 689'da). British Museum'da bulunan en az sekiz parça prizma daha bu metnin parçalarını muhafaza ediyor; bunların çoğu sadece birkaç satırdan oluşmaktadır.
Chicago metni Daniel David Luckenbill tarafından çevrilmiş ve Akadca metin, İngilizce çevirisiyle birlikte, onun The Annals of Sennacherib (University of Chicago Press, 1924) adlı kitabında mevcuttur.
Önemi
Sanherib'in İsrail-Samiriye Krallığı ve Yahuda Krallığı'na karşı yaptığı sefer hakkında şimdiye kadar keşfedilen üç anlatıdan birisidir ve bu olaylara İbranice İncil'deki Krallar Kitabı'ndan farklı bir bakış açısı kazandırır.
2. Krallar 18-19'daki bazı pasajlar prizmayla ilgili yapılan iddiaların en azından birkaçıyla uyuşmaktadır. İbranice İncil, Asurluların İsrail-Samiriye'ye başarılı bir saldırı düzenlediğini ve bunun sonucunda halkın sürgün edildiğini anlatır ve daha sonra Lakiş'e yapılan saldırının Hezekiya'nın barış istemesiyle sona erdiğini ve Sanherib'in 300 talant gümüş ve 30 talant altın talep ettiğini aktarır. Hezekiya ona sarayındaki ve Yeruşalim'deki tapınaktaki bütün gümüşü ve tapınağın kapı ve kapı sövelerindeki altını vermiştir. Buna karşılık Taylor Prizması, Asurlular tarafından 46 surlu şehrin ve sayısız küçük yerleşim biriminin fethedildiğini, 200,150 kişinin ve hayvanların sürgün edildiğini bildirmektedir. Fethedilen topraklar geri verilmek yerine üç Filistinli kralı arasında paylaştırılmıştır. Prizma ayrıca, Sanherib'in kuşatmasının Hezekiya'nın Kudüs'te "kafese kapatılmış bir kuş gibi" kapatılmasına, Hezekiya'nın paralı askerlerinin ve 'Arapların' onu terk etmesine ve Hezekiya'nın sonunda Sanherib'i satın alarak ona antimon, mücevherler, fildişi kakmalı mobilyalar, kendi kızlarını, haremini ve müzisyenlerini vermek zorunda kalmasına yol açtığını söylemektedir. Hezekiya'nın vergi ödeyen bir yönetici olduğu belirtiliyor.
Yahuda Kralı Hezekiya'ya gelince, otoriteme boyun eğmemiş olan, onun müstahkem şehirlerinden kırk altısını ve birçok küçük kasabayı koçbaşlarımla savaşta ele geçirip kuşattım ve ele geçirdim. ... Hem küçük hem büyük, hem erkek hem de kadın olmak üzere 200.150 kişiyi, atlar, katırlar, eşekler, develer, öküzler ve koyunlar da dahil olmak üzere çok sayıda hayvanla birlikte yağmaladım. Hezekiya'ya gelince, onu kraliyet şehri Kudüs'te kafese kapatılmış bir kuş gibi kapattım. Sonra etrafına bir dizi kale inşa ettim ve kimsenin şehir kapılarından çıkmasına izin vermedim. Ele geçirdiğim kasabalarını Aşdod kralı 'ye; yöneticisi Padi'ye; ve Gazze kralı Silli-bel'e verdim.
Hezekiya'nın verdiği haraçtan daha sonra söz edilir, ancak bu anlatımda Sanherib'in Kudüs şehrini ele geçirmesinden söz edilmez.
Kaynakça
- ^ "The Taylor Prism / The Sennacherib Prism / Library of Ashurbanipal". British Museum. 7 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2024.
- ^ "Chapter 141". 26 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2013.
- ^ Rawlinson, Henry Creswicke; Layard, Austen Henry (11 Kasım 2017). "Outline of the history of Assyria: as collected from the inscriptions discovered by Austin Henry Layard, Esq. in the ruins of Nineveh". London : John W. Parker and Son, West Strand – Internet Archive vasıtasıyla.
- ^ "British Museum". 7 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Mr. Taylor in Chaldaea, E. Sollberger, Anatolian Studies, Vol. 22, Special Number in Honour of the Seventieth Birthday of Professor Seton Lloyd (1972), pp. 129–139". 14 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2024.
- ^ "Sennacherib Prism". www.kchanson.com. 11 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2024.
- ^ "Hezekiah's Defeat: The Annals of Sennacherib". 22 Ocak 2009. 21 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2024.
- ^ Ling-Israel, P., "The Sennacherib Prism in the Israel Museum—Jerusalem," pp. 213–47 in Bar-Ilan: Studies in Assyriology Dedicated to Pinḥas Artzi (ed. J. Klein and A. Skaist; Ramat-Gan: Bar-Ilan University Press, 1990).
- ^ (1924). The Annals of Sennacherib, Oriental Institute Publications 2 (PDF). University of Chicago Press. 22 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2024.
- ^ 2. Krallar 19:1-36
Konuyla ilgili yayınlar
- Dewar, Ben. 2017. "Rebellion, Sargon II's 'Punishment' and the Death of Aššur-Nādin-Šumi in the Inscriptions of Sennacherib". Journal of Ancient Near Eastern History 3, no. 1: 25–38.
- Frame, Grant, ed. 2011–2014. Royal Inscriptions of the Neo-Assyrian Period Project (RINAP). Winona Lake, IL: Eisenbrauns. (Also see http://oracc.museum.upenn.edu/rinap/corpus/)
- Geyer, John B. 1971. "2 Kings XVIII 14–16 and the Annals of Sennacherib". Vetus Testamentum 21, no. 5: 604–6.
- Grabbe, Lester L., ed. 2003. "Like a Bird in a Cage: The Invasion of Sennacherib in 701 BCE". Journal for the Study of the Old Testament Supplement Series. 363 Sheffield, UK: Sheffield Academic Press.
- Ornan, Tally. 2007. "The Godlike Semblance of a King: The Case of Sennacherib's Rock Reliefs". In Ancient Near eastern Art in Context: Studies in Honor of Irene J. Winter by her Students. Edited by Jack Cheng and Marian H. Feldman, 161–78. New York: Brill.
- Russell, John Malcolm. 1991. Sennacherib's Palace Without Rival at Nineveh. Chicago: University of Chicago Press.
- Seitz, Christopher R. 1993. "Account A and the Annals of Sennacherib: A Reassessment". Journal for the Study of the Old Testament 18, no. 58: 47–57.
- . 1982. The Conquest of Lachish by Sennacherib. Tel Aviv: Tel Aviv University Institute of Archaeology.
- Ussishkin, David. 2015. "Sennacherib's Campaign in Judah: The Conquest of Lachish". Journal for Semitics 24, no. 2: 719–58.
Dış bağlantılar
- Sennacherib Prism – Luckenbill's translation as adapted by K. C. Hanson
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sanherib Yilliklari Yeni Asur Imparatorlugu nun imparatoru Sanherib in yilliklaridir Bunlar bircok eserde yazili olarak bulunur ve son versiyonlari ayni metnin yazili oldugu British Museum da Taylor Prizmasi Antik Kulturler Arastirma Enstitusu nde ISAC veya Chicago Prizmasi ve Kudus teki Israil Muzesi nde Kudus Prizmasi olmak uzere uc kil prizmada bulunmustur Sanherib YilliklariTaylor Prizmasi LondraISAC Prizmasi ChicagoKudus Prizmasi IsrailSanherib in askeri seferinin MO 704 681 ve Yehuda Kralligi na yaptigi isgalin de dahil oldugu YilliklariHammaddeKilYaziAkad civi yazisiKesfedilmey MO 690YerBritish Museum daki son baskilar Antik Kulturler Arastirma Enstitusu ve Israil Muzesi Taylor Prizmasi modern Asuroloji da analiz edilen en eski civi yazili eserlerden birisidir Modern civi yazisinin cozulmesinden birkac yil once bulunmustur Yilliklar Kral Hezekiya doneminde Sanherib in Kudus u kusatmasini anlatmasi bakimindan dikkat cekicidir Bu olay Incil de bulunan Isaya 36 ve 37 2 Krallar 18 17 ve 2 Tarihler 32 9 da dahil olmak uzere cesitli kitaplarda anlatilmaktadir Istila Yehuda Kralligi na atifta bulunmayan ve istilanin Nil Deltasi kiyisindaki Pelusium da sona erdigini soyleyen Herodot tarafindan da anlatilir Tanim ve kesifPrizmalarin icinde civi yazisiyla yazilmis alti adet Akadca paragraf bulunmaktadir Bunlar altigen seklinde kirmizi pismis topraktan yapilmis ve 38 0 cm uzunlugun 14 0 m yuksekligindedir Bunlar MO 689 da Sikago veya MO 691 de Londra Kudus Sanherib doneminde yapilmislardir Taylor prizmasinin 1830 yilinda Albay Robert Taylor 1790 1852 tarafindan on yildan fazla bir sure sonra Botta ve Layard tarafindan ilk kazisi yapilana kadar Sanherib donemindeki Yeni Asur Imparatorlugu nun antik baskenti olan Ninova da bulundugu dusunuluyor Prizma 1846 yilina kadar Osmanli Irak inda kalmasina ragmen 1835 yilinda 25 yasindaki Henry Rawlinson tarafindan bir kagit baskisi yapilmsi ve yaklasik 1845 yilinda Pierre Victorien Lottin tarafindan bir alci kalibi alinmistir Orijinalinin daha sonra kayboldugu dusunuluyordu ancak 1855 yilinda British Museum tarafindan Albay Taylor in dul esinden satin alinca tekrar ortaya cikmistir Albay Taylor kendisi de taninmis bir Asur kasifi ve arkeolog olan John George Taylor in babasi olabilir Taylor prizmasinin genel gorunumu ve detayi British Museum Bu metnin bir baska versiyonu su anda ISAC ta bulunan Sanherib Prizmasi olarak bilinen nesnede bulunmaktadir 1919 yilinda James Henry Breasted tarafindan Enstitu adina Bagdat taki bir antika saticisindan satin alinmistir Kudus prizmasi 1970 yilinda Sotheby s muzayedesinde Israil Muzesi tarafindan satin alinmistir Ancak 1990 yilinda yayimlanabilmistir Bu yazitin bilinen uc tam ornegi sadece kucuk farkliliklar disinda neredeyse aynidir ancak prizmalar uzerindeki tarihler bunlarin on alti ay arayla yazildigini gostermektedir Taylor ve Kudus Prizmalari MO 691 de ISAC prizmasi ise MO 689 da British Museum da bulunan en az sekiz parca prizma daha bu metnin parcalarini muhafaza ediyor bunlarin cogu sadece birkac satirdan olusmaktadir Chicago metni Daniel David Luckenbill tarafindan cevrilmis ve Akadca metin Ingilizce cevirisiyle birlikte onun The Annals of Sennacherib University of Chicago Press 1924 adli kitabinda mevcuttur OnemiPrizmada yazili KudusPrizmada yazili Yahuda li Hezekiya Sanherib in Israil Samiriye Kralligi ve Yahuda Kralligi na karsi yaptigi sefer hakkinda simdiye kadar kesfedilen uc anlatidan birisidir ve bu olaylara Ibranice Incil deki Krallar Kitabi ndan farkli bir bakis acisi kazandirir 2 Krallar 18 19 daki bazi pasajlar prizmayla ilgili yapilan iddialarin en azindan birkaciyla uyusmaktadir Ibranice Incil Asurlularin Israil Samiriye ye basarili bir saldiri duzenledigini ve bunun sonucunda halkin surgun edildigini anlatir ve daha sonra Lakis e yapilan saldirinin Hezekiya nin baris istemesiyle sona erdigini ve Sanherib in 300 talant gumus ve 30 talant altin talep ettigini aktarir Hezekiya ona sarayindaki ve Yerusalim deki tapinaktaki butun gumusu ve tapinagin kapi ve kapi sovelerindeki altini vermistir Buna karsilik Taylor Prizmasi Asurlular tarafindan 46 surlu sehrin ve sayisiz kucuk yerlesim biriminin fethedildigini 200 150 kisinin ve hayvanlarin surgun edildigini bildirmektedir Fethedilen topraklar geri verilmek yerine uc Filistinli krali arasinda paylastirilmistir Prizma ayrica Sanherib in kusatmasinin Hezekiya nin Kudus te kafese kapatilmis bir kus gibi kapatilmasina Hezekiya nin parali askerlerinin ve Araplarin onu terk etmesine ve Hezekiya nin sonunda Sanherib i satin alarak ona antimon mucevherler fildisi kakmali mobilyalar kendi kizlarini haremini ve muzisyenlerini vermek zorunda kalmasina yol actigini soylemektedir Hezekiya nin vergi odeyen bir yonetici oldugu belirtiliyor Yahuda Krali Hezekiya ya gelince otoriteme boyun egmemis olan onun mustahkem sehirlerinden kirk altisini ve bircok kucuk kasabayi kocbaslarimla savasta ele gecirip kusattim ve ele gecirdim Hem kucuk hem buyuk hem erkek hem de kadin olmak uzere 200 150 kisiyi atlar katirlar esekler develer okuzler ve koyunlar da dahil olmak uzere cok sayida hayvanla birlikte yagmaladim Hezekiya ya gelince onu kraliyet sehri Kudus te kafese kapatilmis bir kus gibi kapattim Sonra etrafina bir dizi kale insa ettim ve kimsenin sehir kapilarindan cikmasina izin vermedim Ele gecirdigim kasabalarini Asdod krali ye yoneticisi Padi ye ve Gazze krali Silli bel e verdim Hezekiya nin verdigi haractan daha sonra soz edilir ancak bu anlatimda Sanherib in Kudus sehrini ele gecirmesinden soz edilmez Kaynakca The Taylor Prism The Sennacherib Prism Library of Ashurbanipal British Museum 7 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ekim 2024 Chapter 141 26 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Kasim 2013 Rawlinson Henry Creswicke Layard Austen Henry 11 Kasim 2017 Outline of the history of Assyria as collected from the inscriptions discovered by Austin Henry Layard Esq in the ruins of Nineveh London John W Parker and Son West Strand Internet Archive vasitasiyla Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link British Museum 7 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Mr Taylor in Chaldaea E Sollberger Anatolian Studies Vol 22 Special Number in Honour of the Seventieth Birthday of Professor Seton Lloyd 1972 pp 129 139 14 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ekim 2024 Sennacherib Prism www kchanson com 11 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ekim 2024 Hezekiah s Defeat The Annals of Sennacherib 22 Ocak 2009 21 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ekim 2024 Ling Israel P The Sennacherib Prism in the Israel Museum Jerusalem pp 213 47 in Bar Ilan Studies in Assyriology Dedicated to Pinḥas Artzi ed J Klein and A Skaist Ramat Gan Bar Ilan University Press 1990 1924 The Annals of Sennacherib Oriental Institute Publications 2 PDF University of Chicago Press 22 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 26 Ekim 2024 2 Krallar 19 1 36Konuyla ilgili yayinlarDewar Ben 2017 Rebellion Sargon II s Punishment and the Death of Assur Nadin Sumi in the Inscriptions of Sennacherib Journal of Ancient Near Eastern History 3 no 1 25 38 Frame Grant ed 2011 2014 Royal Inscriptions of the Neo Assyrian Period Project RINAP Winona Lake IL Eisenbrauns Also see http oracc museum upenn edu rinap corpus Geyer John B 1971 2 Kings XVIII 14 16 and the Annals of Sennacherib Vetus Testamentum 21 no 5 604 6 Grabbe Lester L ed 2003 Like a Bird in a Cage The Invasion of Sennacherib in 701 BCE Journal for the Study of the Old Testament Supplement Series 363 Sheffield UK Sheffield Academic Press Ornan Tally 2007 The Godlike Semblance of a King The Case of Sennacherib s Rock Reliefs In Ancient Near eastern Art in Context Studies in Honor of Irene J Winter by her Students Edited by Jack Cheng and Marian H Feldman 161 78 New York Brill Russell John Malcolm 1991 Sennacherib s Palace Without Rival at Nineveh Chicago University of Chicago Press Seitz Christopher R 1993 Account A and the Annals of Sennacherib A Reassessment Journal for the Study of the Old Testament 18 no 58 47 57 1982 The Conquest of Lachish by Sennacherib Tel Aviv Tel Aviv University Institute of Archaeology Ussishkin David 2015 Sennacherib s Campaign in Judah The Conquest of Lachish Journal for Semitics 24 no 2 719 58 Dis baglantilarSennacherib Prism Luckenbill s translation as adapted by K C Hanson