Septisemi (kan zehirlenmesi), kana bakteri ya da toksin karışmasıdır. Septisemi birkaç yolla oluşabilir:
- Deri üstündeki bir yarada mikrop kapma sonucu enfeksiyon oluşması
- Bir apsenin patlayarak iltihabın kana karışması
- Boğaz enfeksiyonu (söz gelimi difteri)
- Bağırsak iltihabı (tifo gibi)
- Akciğer enfeksiyonu (zatürre gibi)
- İdrar yolları enfeksiyonu sonucu
Septisemi yerel değildir, kontrol altına alınmazsa bütün bedene yayılır. Septisemiye neden olan bakteri bedene çeşitli yollarla girebilir: söz gelimi diş çekiminden sonra, açık bir yara ya da iç organlardaki bir enfeksiyon yoluyla. Normal olarak akyuvarlar bakteriye karşı koyarlar ama bakteriler akyuvarların direnme gücünü aşacak kadar çoğalırlarsa septisemiyle bedene yayılırlar. Bu ya başka bir hastalık nedeniyle zayıf düşmüş bir bedende ya da sağlıklı bir kişide güçlü bir organizma tarafından oluşturulabilir. Septisemi belirtileri ateş, şok, ayakta duramayacak kadar hâlsizlikle birlikte kan basıncının ansızın düşmesidir. Hasta kendini çok kötü hisseder, komaya girer ve ölebilir.
Bazen beden, enfeksiyona karşı koyabilmesine karşılık, enfeksiyona neden olan bakterinin salgıladığı toksinin (zehirli maddeler) kan dolaşımına karışmasını önleyemez. Bu da, kan zehirlenmesinin öteki türü olan toksemiyi ortaya çıkarır.
İki tür toksin vardır: Biri bakteriler tarafından salınan ve asıl enfeksiyonun yanı sıra yan etkiler de yapan toksindir. Tetanosta görülen felç gibi kendine özgü belirtiler oluşturur. Öteki toksinler ise, doğal olarak bakteri hücrelerinin içinde bulunurlar ve bakterinin gerek akyuvarlar gerekse antibiyotik tarafından tahrip edilmesi sonucu kana karışırlar. Toksemi durumunda hasta kendini kötü hisseder ve ateşi yükselir. Genellikle antibiyotik aldıktan sonra ilacın iyi gelmediğini söyler, ama asıl neden ilacın kendi etkisinden çok, toksinlerin salınmasıdır.
Bazı bakteriler derinin altındaki dokuyu tahrip ederek, bakterilerin deri altına yayılmasına neden olur. Bu durum selülit diye adlandırılır ve enfeksiyon kapan bir yara ya da apsenin çevresinde ağrı veren bir kızarıklığın yayılması durumudur.
Tedavi
Bütün bakteri enfeksiyonlarında antibiyotikler kullanılır ve sonuç genellikle başarılı olur. Eğer septisemi kuşkusu varsa kandan örnek alınarak laboratuvarda kültür hazırlanmalı ve antibiyotiklere uygulanmalıdır. Tokseminin tedavisi daha güçtür. Bakteriler antibiyotiklerle öldürülebilir ama toksinlerin antitoksinlerle etkisiz hâle getirilmesi gerekir. Tetanos, difteri ve bir toksemi olan yılan zehrine karşı antitoksinler vardır. Ancak hastanın tepkisi bilinemeyeceğinden büyük bir dikkatle kullanılmaları gerekir. Onun yerine, olabildiğince koruyucu önlem alınır ve bütün çocuklara ilk birkaç yıl içinde difteri ve tetanos aşısı yapılır.
Septisemi bedenin savunma mekanizmasına büyük bir yük bindirebilir ve bazı kişiler bunun etkilerine ötekilerden daha açıktırlar: Şeker hastaları, alkolikler, uyuşturucu ve uyarıcı madde bağımlıları, kanser hastaları (özellikle ilaç tedavisi görenler), steroit ilaçlar kullananlar, yaşlılar ve direnci düşük olanlar.
Toksemi, difteride kalbin zarar görmesi gibi, belirli zararlara yol açabilir. Ancak tıbbi tedaviyle sağlıklı bir kişinin bu tehlikeli dönemi atlatması olanaklıdır. Tetanos ise ender de olsa öldürücü olma özelliğini korumaktadır.
Dış bağlantılar
- https://www.healthline.com/health/septicemia 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Septisemi kan zehirlenmesi kana bakteri ya da toksin karismasidir Septisemi birkac yolla olusabilir Deri ustundeki bir yarada mikrop kapma sonucu enfeksiyon olusmasi Bir apsenin patlayarak iltihabin kana karismasi Bogaz enfeksiyonu soz gelimi difteri Bagirsak iltihabi tifo gibi Akciger enfeksiyonu zaturre gibi Idrar yollari enfeksiyonu sonucu Septisemi yerel degildir kontrol altina alinmazsa butun bedene yayilir Septisemiye neden olan bakteri bedene cesitli yollarla girebilir soz gelimi dis cekiminden sonra acik bir yara ya da ic organlardaki bir enfeksiyon yoluyla Normal olarak akyuvarlar bakteriye karsi koyarlar ama bakteriler akyuvarlarin direnme gucunu asacak kadar cogalirlarsa septisemiyle bedene yayilirlar Bu ya baska bir hastalik nedeniyle zayif dusmus bir bedende ya da saglikli bir kiside guclu bir organizma tarafindan olusturulabilir Septisemi belirtileri ates sok ayakta duramayacak kadar halsizlikle birlikte kan basincinin ansizin dusmesidir Hasta kendini cok kotu hisseder komaya girer ve olebilir Bazen beden enfeksiyona karsi koyabilmesine karsilik enfeksiyona neden olan bakterinin salgiladigi toksinin zehirli maddeler kan dolasimina karismasini onleyemez Bu da kan zehirlenmesinin oteki turu olan toksemiyi ortaya cikarir Iki tur toksin vardir Biri bakteriler tarafindan salinan ve asil enfeksiyonun yani sira yan etkiler de yapan toksindir Tetanosta gorulen felc gibi kendine ozgu belirtiler olusturur Oteki toksinler ise dogal olarak bakteri hucrelerinin icinde bulunurlar ve bakterinin gerek akyuvarlar gerekse antibiyotik tarafindan tahrip edilmesi sonucu kana karisirlar Toksemi durumunda hasta kendini kotu hisseder ve atesi yukselir Genellikle antibiyotik aldiktan sonra ilacin iyi gelmedigini soyler ama asil neden ilacin kendi etkisinden cok toksinlerin salinmasidir Bazi bakteriler derinin altindaki dokuyu tahrip ederek bakterilerin deri altina yayilmasina neden olur Bu durum selulit diye adlandirilir ve enfeksiyon kapan bir yara ya da apsenin cevresinde agri veren bir kizarikligin yayilmasi durumudur TedaviButun bakteri enfeksiyonlarinda antibiyotikler kullanilir ve sonuc genellikle basarili olur Eger septisemi kuskusu varsa kandan ornek alinarak laboratuvarda kultur hazirlanmali ve antibiyotiklere uygulanmalidir Tokseminin tedavisi daha guctur Bakteriler antibiyotiklerle oldurulebilir ama toksinlerin antitoksinlerle etkisiz hale getirilmesi gerekir Tetanos difteri ve bir toksemi olan yilan zehrine karsi antitoksinler vardir Ancak hastanin tepkisi bilinemeyeceginden buyuk bir dikkatle kullanilmalari gerekir Onun yerine olabildigince koruyucu onlem alinir ve butun cocuklara ilk birkac yil icinde difteri ve tetanos asisi yapilir Septisemi bedenin savunma mekanizmasina buyuk bir yuk bindirebilir ve bazi kisiler bunun etkilerine otekilerden daha aciktirlar Seker hastalari alkolikler uyusturucu ve uyarici madde bagimlilari kanser hastalari ozellikle ilac tedavisi gorenler steroit ilaclar kullananlar yaslilar ve direnci dusuk olanlar Toksemi difteride kalbin zarar gormesi gibi belirli zararlara yol acabilir Ancak tibbi tedaviyle saglikli bir kisinin bu tehlikeli donemi atlatmasi olanaklidir Tetanos ise ender de olsa oldurucu olma ozelligini korumaktadir Dis baglantilarhttps www healthline com health septicemia 27 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde