Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Royal Dutch Shell PCL veya yaygın adıyla Shell, İngiltere'de kurulu, genel merkezi Hollanda'da bulunan, İngiliz-Hollanda ortaklığında çok uluslu bir petrol ve doğalgaz şirketidir. Dünyanın en büyük petrol ve doğalgaz şirketlerinden biri olup 2018 gelirlerine göre dünyanın en büyük üçüncü şirketi ve Avrupa'nın en büyük şirketidir. 2019 Forbes Global 2000 listesinde Shell dünyanın en büyük dokuzuncu şirketi (Çin ve ABD dışında dünyanın en büyük şirketi) ve dünyanın en büyük enerji şirketiydi.
Shell
1833 yılında adında bir İngiliz, doğa tarihi tutkunlarına deniz kabukları satmak amacıyla Londra'nın doğu ucunda küçük bir dükkân açtı. Deniz kabuğu ticareti, çok geçmeden başarılı bir ithalat-ihracat işine dönüşecekti. Marcus'un oğlu Marcus Junior, Hazar Denizi kıyısında bulunan Bakü'ye yaptığı bir ziyaret sırasında petrol ihracatı fikriyle karşı karşıya geldi. Japonya'ya mutfak ve aydınlatmada kullanılmak üzere gazyağı ihraç etmenin büyük bir fırsat olabileceğini fark etti. Bu konu Amerika merkezli Standart Oil'in tekelindeydi ve bu nedenle Marcus fiyatları indirmenin bir yolunu bulmak gerektiğini anladı.
1869 yılında Süveyş Kanalı'nın açılmasıyla sorun çözümlenmiş gibi göründüyse de güvenlik standartlarını karşılamak için yeni bir tanker tasarımı gerekli oldu. 1892 yılında Marcus ilk özel petrol tankerini sipariş ederek 4000 ton Rus malı gazyağını Singapur ve Bangkok'a taşıdı.
Royal Dutch/Shell Grubu'nun Oluşumu
Birbiriyle rekabet içinde olan İngiliz ve Hollandalı şirketlerin birlikte çalışmalarının çok daha yararlı olacağı, 1903 yılına gelindiğinde artık iyice ortadaydı ve bu doğrultuda kuruldu. Sonuç o kadar başarılıydı ki dört yıl sonra, Royal Dutch/Shell Şirketler Grubu'nun oluşturulmasıyla, ortaklık dünya çapındaki operasyonları kapsayacak biçimde genişletildi. Ortaklık bugün de sürmektedir. İki ana şirket, kendi işlerini ayrı ayrı yürüterek %60'ı Royal/Dutch Petroleum'a, %40'ı ise Shell Transport and Trading Company'ye ait olmak üzere 1700'ün üzerinde aktif şirketin bulunduğu grubu oluşturmaktadırlar...
Royal Dutch-Shell Grubunun Bir Petrol İmparatorluğuna Dönüşmesi
1890'lı yıllar Sumatra adasında petrol arayan Royal Dutch Şirketi için iyi başlamamıştır. Yönetim Kurulu Başkanı Kessler, iflasın eşiğine gelmiş şirketin geleceğinden ümidini kesmiş ve şirketi tasfiye etmeyi bile düşünmektedir. Ancak şirketin makus talihi, Kessler'in, o sırada şirketin Conda Adası Şube Müdürü olan genç Henry Wilhelm Augustus Deterting'i ziyaret etmesiyle değişecektir. Zira bu ziyaretin hemen ardından şirket, piyasaya 500.000 florinlik hisse senedi çıkartacak ve eş zamanlı olarak şirketin Conda adasındaki sondajlarında petrol bulunduğu haberi ile tüm hisse senetleri satılacaktır. Royal Dutch şirketinin tüm dünyanın dikkatine çekecek bir imparatorluğa dönüşmesi ise, Kesslerin ölümünün ardından onun son arzusu olarak yerine seçilen Henry Deterding'in göreve başlamasıyla olur.
Henry Deterding'in uygulamaya koyduğu ilk proje ise, o yıllarda 900 milyon Dolarlık bir sermayeyi kontrol eden Amerikan Petrol tröstü Standart Oil'in elinde bulunan Çin pazarının ele geçirilmesidir. Beş milyon florinlik bir sermaye ile tüm pazarı elinde tutan Rockefeller'e kafa tutmak, çokları için delilik olsa da, Deterding, kuyularının Çin'e yakın olmasının avantajını iyi kullanarak başlattığı ölümcül rekabetten başarı ile çıkmasını bilmiş ve 450 milyon nüfuslu Çin pazarını Standart'ın tekelinden çıkarmıştır.
Sonradan Sir unvanını alacak ve Dizbağı nişanını taşıyacak olan bu genç yahudi, kendisi gibi yahudi olan Shell Trasport and Trading Co. adlı nakliye firmasının sahibi Marküs Samuel ile imzalayacağı ortaklığın ardından, daha pek çok mücadeleye gireceği dünyanın gördüğü en büyük petrol tröstü Standart Oil'i tasfiye etmeyi başaracak ve İngilizleri dünya petrol imparatorluğunun başına oturtacaktır.
WikiLeaks
WikiLeaks tarafından kamuoyuna açıklanan belgelerde Shell şirketinin faaliyette bulunduğu Nijerya'da devletin her kurumunda bir gizli temsilcisinin bulunduğu ve şirketin hükûmetin atacağı adımları önceden haber alarak, bu bilgileri ABD gizli servisleriyle paylaştığı iddia ediliyor.
Kaynakça
- ^ 8 Aralık 2010 tarihli 14 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Guardian haberi (İngilizce) 9 Aralık 2010 tarihinde erişilmiştir
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Royal Dutch Shell PCL veya yaygin adiyla Shell Ingiltere de kurulu genel merkezi Hollanda da bulunan Ingiliz Hollanda ortakliginda cok uluslu bir petrol ve dogalgaz sirketidir Dunyanin en buyuk petrol ve dogalgaz sirketlerinden biri olup 2018 gelirlerine gore dunyanin en buyuk ucuncu sirketi ve Avrupa nin en buyuk sirketidir 2019 Forbes Global 2000 listesinde Shell dunyanin en buyuk dokuzuncu sirketi Cin ve ABD disinda dunyanin en buyuk sirketi ve dunyanin en buyuk enerji sirketiydi Shell in meshur deniz kabugu logosuBir Shell istasyonuShell1833 yilinda adinda bir Ingiliz doga tarihi tutkunlarina deniz kabuklari satmak amaciyla Londra nin dogu ucunda kucuk bir dukkan acti Deniz kabugu ticareti cok gecmeden basarili bir ithalat ihracat isine donusecekti Marcus un oglu Marcus Junior Hazar Denizi kiyisinda bulunan Baku ye yaptigi bir ziyaret sirasinda petrol ihracati fikriyle karsi karsiya geldi Japonya ya mutfak ve aydinlatmada kullanilmak uzere gazyagi ihrac etmenin buyuk bir firsat olabilecegini fark etti Bu konu Amerika merkezli Standart Oil in tekelindeydi ve bu nedenle Marcus fiyatlari indirmenin bir yolunu bulmak gerektigini anladi 1869 yilinda Suveys Kanali nin acilmasiyla sorun cozumlenmis gibi gorunduyse de guvenlik standartlarini karsilamak icin yeni bir tanker tasarimi gerekli oldu 1892 yilinda Marcus ilk ozel petrol tankerini siparis ederek 4000 ton Rus mali gazyagini Singapur ve Bangkok a tasidi Royal Dutch Shell Grubu nun OlusumuBirbiriyle rekabet icinde olan Ingiliz ve Hollandali sirketlerin birlikte calismalarinin cok daha yararli olacagi 1903 yilina gelindiginde artik iyice ortadaydi ve bu dogrultuda kuruldu Sonuc o kadar basariliydi ki dort yil sonra Royal Dutch Shell Sirketler Grubu nun olusturulmasiyla ortaklik dunya capindaki operasyonlari kapsayacak bicimde genisletildi Ortaklik bugun de surmektedir Iki ana sirket kendi islerini ayri ayri yuruterek 60 i Royal Dutch Petroleum a 40 i ise Shell Transport and Trading Company ye ait olmak uzere 1700 un uzerinde aktif sirketin bulundugu grubu olusturmaktadirlar Royal Dutch Shell Grubunun Bir Petrol Imparatorluguna Donusmesi1890 li yillar Sumatra adasinda petrol arayan Royal Dutch Sirketi icin iyi baslamamistir Yonetim Kurulu Baskani Kessler iflasin esigine gelmis sirketin geleceginden umidini kesmis ve sirketi tasfiye etmeyi bile dusunmektedir Ancak sirketin makus talihi Kessler in o sirada sirketin Conda Adasi Sube Muduru olan genc Henry Wilhelm Augustus Deterting i ziyaret etmesiyle degisecektir Zira bu ziyaretin hemen ardindan sirket piyasaya 500 000 florinlik hisse senedi cikartacak ve es zamanli olarak sirketin Conda adasindaki sondajlarinda petrol bulundugu haberi ile tum hisse senetleri satilacaktir Royal Dutch sirketinin tum dunyanin dikkatine cekecek bir imparatorluga donusmesi ise Kesslerin olumunun ardindan onun son arzusu olarak yerine secilen Henry Deterding in goreve baslamasiyla olur Henry Deterding in uygulamaya koydugu ilk proje ise o yillarda 900 milyon Dolarlik bir sermayeyi kontrol eden Amerikan Petrol trostu Standart Oil in elinde bulunan Cin pazarinin ele gecirilmesidir Bes milyon florinlik bir sermaye ile tum pazari elinde tutan Rockefeller e kafa tutmak coklari icin delilik olsa da Deterding kuyularinin Cin e yakin olmasinin avantajini iyi kullanarak baslattigi olumcul rekabetten basari ile cikmasini bilmis ve 450 milyon nufuslu Cin pazarini Standart in tekelinden cikarmistir Sonradan Sir unvanini alacak ve Dizbagi nisanini tasiyacak olan bu genc yahudi kendisi gibi yahudi olan Shell Trasport and Trading Co adli nakliye firmasinin sahibi Markus Samuel ile imzalayacagi ortakligin ardindan daha pek cok mucadeleye girecegi dunyanin gordugu en buyuk petrol trostu Standart Oil i tasfiye etmeyi basaracak ve Ingilizleri dunya petrol imparatorlugunun basina oturtacaktir WikiLeaksWikiLeaks tarafindan kamuoyuna aciklanan belgelerde Shell sirketinin faaliyette bulundugu Nijerya da devletin her kurumunda bir gizli temsilcisinin bulundugu ve sirketin hukumetin atacagi adimlari onceden haber alarak bu bilgileri ABD gizli servisleriyle paylastigi iddia ediliyor Kaynakca 8 Aralik 2010 tarihli 14 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi The Guardian haberi Ingilizce 9 Aralik 2010 tarihinde erisilmistirAyrica bakinizKen Saro Wiwa Amerika Birlesik Devletleri diplomatik belge sizintisiDis baglantilarWikimedia Commons ta Shell plc ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir