Soli Antik Kenti, MÖ. 13.yy'da Truva savaşından dönen Atinalılar tarafından kurulduğuna inanılan antik bir şehir
krallığıdır. Kent, Lefke ilçesinde bulunmaktadır ve Lefke'nin en önemli tarihi yapılarından biridir. Kentin içinde bulunan kuğu mozaiği, Soli Antik Kenti'nin simgesi haline gelmiştir.
Verimli toprakları, zengin bakır madenleri, limanı ve stratejik konumu sayesinde uzun bir süre boyunca ayakta kalan Soli Antik Kenti, 7.yy'da yaşanan Arap akınları sonrasında yıkılmıştır.
Tarihçe
Soli Antik Kenti'nin, MÖ. 13.yy'da Truva savaşından dönen Atinalılar tarafından kurulduğu düşünülmektedir. İlk kurulduğu dönemlerde "Aipeia" olarak adlandırılan kent, Yunan devlet adamı Solon tarafından, bakır ve cevher ihracatının kolaylaştırılması amacıyla, bulunduğu yerden daha aşağı kesime taşınmasıyla, Solon'dan Soli ismini almıştır
Stratejik konumu, madenleri, su kaynağına olan yakınlığı, verimli toprakları ve limanı sayesinde Soli Antik Kenti Kıbrıs'ın en önemli kentlerinden biri haline gelmiştir.
MÖ. 500 yıllarında Persler kenti devralmış ve Soli halkını kontrol altında tutmak amacıyla Soli yakınlarına Vuni Sarayı'nı inşa etmişlerdir. MÖ.498 yılında Soli halkı İyon ayaklanmasına katılmış ve Perslere karşı isyan etmiş, lakin başarılı olamamışlardır.
Kısa süre sonra Kent yine el değiştirmiş ve bu sefer Roma hakimiyeti altına girmiştir.
Roma döneminde şehir altın dönemini yaşamıştır. Madencilik ve ticaret faaliyetleri geliştirilmiş, şehir bir
hayli zenginleşmiştir.
Devam eden yıllarda kentin ana ihracat maddesi bakır tamamen tükenmiş ve limanlar çamurla dolmaya başlamıştır. Ticari ve ham maddesel zenginliğini kaybeden Soli, limanların da kapanmasıyla önemini yitirmiştir.
İşleri kötüye giden kent, 7.yy'da yaşanan Arap akınlarıyla tahrip olmuş ve bir süre sonra da yıkılmıştır.
Yapılar
Soli Antik Kenti son bulgularla; Pazar Alanı (Agora), Bazilika ve Antik Tiyatro olarak üç ana kısma ayrılmıştır. Bazilika kentin hemen girişinde, Pazar Yeri kentin sağ tarafında, Antik Tiyatro ise kentin bulunduğu alandaki tepenin üzerindedir.
Bazilika
Soli Bazilikası, Basilika A ve Basilika B olarak iki döneme ayrılmıştır. Bazilika A ilk yapılan bazilikadır. Bazilika B ise Bazilika A'nın üzerine inşa edilmiştir. İki bazilika arasında yaklaşık 200 sene vardır.
Bazilika A
Bazilika A, kentte ilk inşa edilen bazilikadır. 4.yy'da inşa edilen bazilika; tahtadan yapılmış, 45 metre uzunluğunda ve 27 metre genişliğinde bir bazilikadır. Yerleri tamamen hayvan ve doğa mozaiklerinden oluşmaktadır. Soli'nin simgesi olan kuğu mozaiği de bu bazilikanın içine yapılmıştır.
Bazilika A, üç ana koridordan oluşmaktadır. Bunlardan birincisi (soldaki koridor) kadın ve çocuklar için, ikincisi (ortadaki koridor) din adamları için, üçünü ve sonuncusu (sağdaki koridor) erkekler içindir. Erkekler ve din adamları için olan koridorlarda çeşitli geometrik motifler varken, kadın ve çocuklar için ayrılan koridorda daha sade mozaikler bulunmaktadır.
Bazilikanın kuzey batısında ise adına yapıldığı düşünülen, iki buçuk metre derinliğinde, çukur şeklinde bir ibadethane bulunur. Bu ibadethanenin Basilika A'nın yapımından daha önce, yine Basilika A'nın yerinde bulunan daha eski bir basilikanın parçası olduğu düşünülmektedir.
Bazilika B
Bazilika B, 6.yy'da Bazilika A'nın üzerine inşa edilmiş bazilikadır. Yapımında sadece taş kullanılan bazilika, 54 metre yüksekliğinde ve 31 metre genişliğindedir. Bu bazilikanın yapıldığı dönemde (6.yy'da), mozaik modasının geçmesi gerekçesiyle önceden yapılan mozaikler sökülmüş veya üzerleri balçıkla sıvanmıştır.
Bu dönemde bazilikaya hayvan mozaikleriyle süslenmiş bir avlu ve avlunun içine de bir vaftiz havuzu yapılmıştır. Ayrıca bazilikanın içine, bazilikayı çevreleyen, geometrik motiflerle süslenmiş koridorlar inşa edilmiştir. Aynı dönemde, büyüyen bazilikanın yapısını desteklemesi amacıyla altı metre boyunda kolonlar inşa edilmiştir, lakin bu kolonlar daha sonra yaşanan bir depremle yerle bir olmuştur.
Antik Tiyatro
Soli antik tiyatrosu, 3.yy'ın başlarında, daha eski bir zamanda yapılmış başka bir Antik Yunan tiyatrosunun yerine yapılmıştır. Tiyatro yarım daire şeklindedir ve 4000 kişilik kapasitesi vardır. Sahne bölümü iki katlıdır ve eskiden heykellerle süslendiği söylenmektedir. Günümüzde tiyatro binası restore edilmiştir ve yakın bir zamana kadar konserler için kullanılmıştır.
Pazar Alanı
Pazar alanı, kentin sağ kanadında bulunmaktadır. Pazar alanı mermer sütunlarla çevrelenmiş ve büyük bir alana yayılmıştır.
Arkeolojik Kazılar
Soli Antik Kentinde yapılan arkeolojik kazılar,1929 yılında İsveçli arkeologlarla başlamış, Quebek Laval Üniversitesi'nin 1964 yılından 1974 yılına kadar yaptığı kazılarla devam etmiş ve tarafından yürütülen kazılarla halen devam etmektedir.
1929'da başlayan kazılarla ilk olarak antik Roma tiyatrosu ortaya çıkmıştır. Kazılarda tiyatronun MS.2.yy'ın sonu ile MS.3.yy'ın başı arasında bir tarihte yine aynı yerde bulunan bir Yunan tiyatrosunun yerine inşa edildiği anlaşılmıştır. Devam eden çalışmalarla, tiyatronun yapımında kullanılan taş ve mermerlerin 19.yy'ın ikinci yarısında (İngiliz yönetimi sırasında) Port Said rıhtımının yapımında kullanıldığı anlaşılmıştır.Antik Roma tiyatrosunun bulgusunun arından Tapınaklar ve Soli Bazilikası ortaya çıkmıştır. Bazilikanın 4.yy'ın ikinci yarısında yapıldığı tahmin edilmektedir. Tapınağa yönelik bir kazı çalışması sonucu ortaya 1.yy'da yapılmış, mermer bir Afrodit heykeli ortaya çıkmıştır. Bazilikaya yönelik kazı çalışmaları sonucu se kentin simgesi olan Kuğu Mozaiği ortaya çıkmıştır
Kazılar sonucu Kentin; tunç çağından, Hristiyanlık dönemine kadar ayakta durduğu tespit edilmiştir. Yapılan kazılarda 22 adet mezar, 5 adet lahit, büyük oranda kap-kacak ve metal objeler bulunmuştur.
Mezarlara ve ölü gömme şekillerine bakılarak, kentin ağırlıklı olarak Helenistik kültürden olduğu, kap-kacak ve metal eşyaların yaygınlığına bakılarak da kentin güçlü bir yerli üretime sahip olduğu anlaşılmıştır.
Yine bulgular arasında yer alan gümüş takılar, kentin dönemin sanat anlayışına yabancı olmadığını bize göstermektedir.
Kaynakça
- http://www.lefkebelediyesi.com/lefke-hakk%C4%B1nda/gezilecek-yerler/item/14-soli-antik-kenti.html 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- https://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12575/35524
- https://www.visitncy.com/tr/kesfet/soli-antik-kenti/ 6 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- https://interwms.com/haber/soli-antik-kenti 19 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Soli Antik Kenti MO 13 yy da Truva savasindan donen Atinalilar tarafindan kurulduguna inanilan antik bir sehirSoli Harabeleri kralligidir Kent Lefke ilcesinde bulunmaktadir ve Lefke nin en onemli tarihi yapilarindan biridir Kentin icinde bulunan kugu mozaigi Soli Antik Kenti nin simgesi haline gelmistir Verimli topraklari zengin bakir madenleri limani ve stratejik konumu sayesinde uzun bir sure boyunca ayakta kalan Soli Antik Kenti 7 yy da yasanan Arap akinlari sonrasinda yikilmistir TarihceSoli Bazilikasinin plani Soli Antik Kenti nin MO 13 yy da Truva savasindan donen Atinalilar tarafindan kuruldugu dusunulmektedir Ilk kuruldugu donemlerde Aipeia olarak adlandirilan kent Yunan devlet adami Solon tarafindan bakir ve cevher ihracatinin kolaylastirilmasi amaciyla bulundugu yerden daha asagi kesime tasinmasiyla Solon dan Soli ismini almistir Stratejik konumu madenleri su kaynagina olan yakinligi verimli topraklari ve limani sayesinde Soli Antik Kenti Kibris in en onemli kentlerinden biri haline gelmistir MO 500 yillarinda Persler kenti devralmis ve Soli halkini kontrol altinda tutmak amaciyla Soli yakinlarina Vuni Sarayi ni insa etmislerdir MO 498 yilinda Soli halki Iyon ayaklanmasina katilmis ve Perslere karsi isyan etmis lakin basarili olamamislardir Giris ve Koridorlar Kisa sure sonra Kent yine el degistirmis ve bu sefer Roma hakimiyeti altina girmistir Roma doneminde sehir altin donemini yasamistir Madencilik ve ticaret faaliyetleri gelistirilmis sehir bir hayli zenginlesmistir Devam eden yillarda kentin ana ihracat maddesi bakir tamamen tukenmis ve limanlar camurla dolmaya baslamistir Ticari ve ham maddesel zenginligini kaybeden Soli limanlarin da kapanmasiyla onemini yitirmistir Isleri kotuye giden kent 7 yy da yasanan Arap akinlariyla tahrip olmus ve bir sure sonra da yikilmistir YapilarSoli Antik Kenti son bulgularla Pazar Alani Agora Bazilika ve Antik Tiyatro olarak uc ana kisma ayrilmistir Bazilika kentin hemen girisinde Pazar Yeri kentin sag tarafinda Antik Tiyatro ise kentin bulundugu alandaki tepenin uzerindedir Bazilika Bazilikanin ici Soli Bazilikasi Basilika A ve Basilika B olarak iki doneme ayrilmistir Bazilika A ilk yapilan bazilikadir Bazilika B ise Bazilika A nin uzerine insa edilmistir Iki bazilika arasinda yaklasik 200 sene vardir Bazilika A Bazilika A kentte ilk insa edilen bazilikadir 4 yy da insa edilen bazilika tahtadan yapilmis 45 metre uzunlugunda ve 27 metre genisliginde bir bazilikadir Yerleri tamamen hayvan ve doga mozaiklerinden olusmaktadir Soli nin simgesi olan kugu mozaigi de bu bazilikanin icine yapilmistir St Auxibius icin yapilan ibadethane Bazilika A uc ana koridordan olusmaktadir Bunlardan birincisi soldaki koridor kadin ve cocuklar icin ikincisi ortadaki koridor din adamlari icin ucunu ve sonuncusu sagdaki koridor erkekler icindir Erkekler ve din adamlari icin olan koridorlarda cesitli geometrik motifler varken kadin ve cocuklar icin ayrilan koridorda daha sade mozaikler bulunmaktadir Bazilikanin kuzey batisinda ise adina yapildigi dusunulen iki bucuk metre derinliginde cukur seklinde bir ibadethane bulunur Bu ibadethanenin Basilika A nin yapimindan daha once yine Basilika A nin yerinde bulunan daha eski bir basilikanin parcasi oldugu dusunulmektedir Bazilika B Soli Antik Tiyatrosu Bazilika B 6 yy da Bazilika A nin uzerine insa edilmis bazilikadir Yapiminda sadece tas kullanilan bazilika 54 metre yuksekliginde ve 31 metre genisligindedir Bu bazilikanin yapildigi donemde 6 yy da mozaik modasinin gecmesi gerekcesiyle onceden yapilan mozaikler sokulmus veya uzerleri balcikla sivanmistir Bu donemde bazilikaya hayvan mozaikleriyle suslenmis bir avlu ve avlunun icine de bir vaftiz havuzu yapilmistir Ayrica bazilikanin icine bazilikayi cevreleyen geometrik motiflerle suslenmis koridorlar insa edilmistir Ayni donemde buyuyen bazilikanin yapisini desteklemesi amaciyla alti metre boyunda kolonlar insa edilmistir lakin bu kolonlar daha sonra yasanan bir depremle yerle bir olmustur Antik Tiyatro Soli antik tiyatrosu 3 yy in baslarinda daha eski bir zamanda yapilmis baska bir Antik Yunan tiyatrosunun yerine yapilmistir Tiyatro yarim daire seklindedir ve 4000 kisilik kapasitesi vardir Sahne bolumu iki katlidir ve eskiden heykellerle suslendigi soylenmektedir Gunumuzde tiyatro binasi restore edilmistir ve yakin bir zamana kadar konserler icin kullanilmistir Pazar Alani Pazar alani kentin sag kanadinda bulunmaktadir Pazar alani mermer sutunlarla cevrelenmis ve buyuk bir alana yayilmistir Arkeolojik KazilarSoli Antik Kentinde yapilan arkeolojik kazilar 1929 yilinda Isvecli arkeologlarla baslamis Quebek Laval Universitesi nin 1964 yilindan 1974 yilina kadar yaptigi kazilarla devam etmis ve tarafindan yurutulen kazilarla halen devam etmektedir 1929 da baslayan kazilarla ilk olarak antik Roma tiyatrosu ortaya cikmistir Kazilarda tiyatronun MS 2 yy in sonu ile MS 3 yy in basi arasinda bir tarihte yine ayni yerde bulunan bir Yunan tiyatrosunun yerine insa edildigi anlasilmistir Devam eden calismalarla tiyatronun yapiminda kullanilan tas ve mermerlerin 19 yy in ikinci yarisinda Ingiliz yonetimi sirasinda Port Said rihtiminin yapiminda kullanildigi anlasilmistir Antik Roma tiyatrosunun bulgusunun arindan Tapinaklar ve Soli Bazilikasi ortaya cikmistir Bazilikanin 4 yy in ikinci yarisinda yapildigi tahmin edilmektedir Tapinaga yonelik bir kazi calismasi sonucu ortaya 1 yy da yapilmis mermer bir Afrodit heykeli ortaya cikmistir Bazilikaya yonelik kazi calismalari sonucu se kentin simgesi olan Kugu Mozaigi ortaya cikmistir Kazilar sonucu Kentin tunc cagindan Hristiyanlik donemine kadar ayakta durdugu tespit edilmistir Yapilan kazilarda 22 adet mezar 5 adet lahit buyuk oranda kap kacak ve metal objeler bulunmustur Mezarlara ve olu gomme sekillerine bakilarak kentin agirlikli olarak Helenistik kulturden oldugu kap kacak ve metal esyalarin yayginligina bakilarak da kentin guclu bir yerli uretime sahip oldugu anlasilmistir Yine bulgular arasinda yer alan gumus takilar kentin donemin sanat anlayisina yabanci olmadigini bize gostermektedir Kaynakcahttp www lefkebelediyesi com lefke hakk C4 B1nda gezilecek yerler item 14 soli antik kenti html 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde https dspace ankara edu tr xmlui handle 20 500 12575 35524 https www visitncy com tr kesfet soli antik kenti 6 Agustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde https interwms com haber soli antik kenti 19 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde