Somatik hipermutasyon veya SHM, edinilmiş bağışıklık sisteminin bir parçası olarak, sistemin yabancı cisimlere (örn. mikroplara) karşı durmasında görev alan hücre içi bir mekanizmadır. İlginlik olgunlaşmasının ana bileşenlerinden biridir.
SHM, bağışıklık sisteminin, yabancı yapıları (antijenleri) tanımakta kullandığı almaç gruplarını çeşitlendirir ve bağışıklık sisteminin canlının yaşamı süresince karşılaştığı yeni tehditlere karşı uyum sağlamasını sağlar
Somatik hipermutasyon immunoglobulin genlerinin çeşitli bölgelerini etkileyen programlanmış bir mutasyon sürecini kapsamaktadır. Mutasyonların diğer çeşitlerinden farklı olarak, SHM sadece yaşayan bağışıklık hücrelerini etkiler ve bu mutasyonlar yavrulara aktarılmaz Yanlış hedeflenmiş somatik hipermutasyon B-hücreleri, lenfomalarının gelişiminden sorumlu mekanizma olabileceği nedeniyle günümüzde araştırılmaktadır.
Hedeflenme
Bir B hücresi bir antijeni tanıdığında, bölünmek ya da çoğalmak için uyarılmış olur. Çoğalma sırasında, lokusu son derece yüksek somatik mutasyon oranı gösterir ki; bu genom çapındaki mutasyonların normal oranından en az 105-106 kat daha büyüktür. Meydana gelen mutasyonlar, baçlıca tek baz yerine geçmeler () şeklindedir, eklemeler (insersiyonlar) ve kayıplar (delesyonlar) daha ender olur. Bu mutasyonlar en çok, çok-değişebilen (hypervariable) bölgeler olarak da bilinen, DNA'nın "sıcak-noktalar"ında meydana gelirler. Yönlendirilen bu hipermutasyon, özgül bir yabancı antijeni tanıyabilme ve ona bağlanabilme yeteneğine sahip olan immünoglobülin reseptörlerini ifade eden B hücrelerinin seçilimi için olanak sağlar. Bu bölgeler, "tamamlayıcı karar-bölgeleri"ne benzerler, immünoglobulindeki antijen tanıma bölgeleriyle ilişkilidirler.
Bu hedeflenmenin kesin doğasının ne yazık ki çok az anlaşılmış olmasına rağmen, bunun, hata-eğilimli ve yüksek-doğruluklu onarımların dengesi ile kontrol edildiği düşünülmektedir. Bu yönlendirilmiş hipermutasyon, özgül bir yabancı antijeni arttırılmış şekilde tanıma ve bağlama yetisine sahip olan immunoglobulin reseptörlerini ifade eden B hücrelerinin seçilimini olanak sağlar.
İşleyiş
Deneysel bulgular, SHM mekanizmasının, DNA'daki sitozinin urasile deaminasyonunu sağlayan aktivasyonu-teşvikleyen (sitidin) deaminaz (İngilizce Activation-Induced (Cytidine) Deaminase veya AID) olarak adlandırılan bir enzim tarafından yapıldığı görüşünü desteklemektedir. Bir sitozin-guanin çifti bu yüzden, doğrudan bir urasil-guanin değiştirilmiş olur. Urasil kalıntıları normalde DNA'da bulunmaz, bu nedenle genom bütünlüğünü sağlamak için, bu mutasyonların birçoğu yüksek-doğruluklu DNA yanlış-eşleşim-onarım enzimleriyle düzeltilmelidir. Urasil bazları, onarım enzimi urasil-DNA glikolilaz tarafından çıkarılır. Hata-eğilimli DNA polimerazlar bundan sonra, boşluğu doldurmak ve mutasyonlar yaratmak için seferber edilebilir.
Bu yeni DNA sentezi, ya deaminlenmiş sitozininin kendinde ya da bitişiğindeki baz çiftlerinde sıklıkla oluşan mutasyonları ortaya çıkaran, hata eğilimli DNA polimerazları içerir. B hücresi bölünmesi sırasında, DNA'nın immünoglobulin değişebilir bölgesi, ve çevirilir. B hücrelerinin hızla çoğalan popülasyonlarındaki mutasyonların ortaya çıkması, nihai olarak, hafifçe farklılık gösteren reseptörler ve antijen için çeşitlenmiş özgüllüğe sahip olan binlerce B hücresinin üretimine yol açar, bunların arasından antijen için en büyük yatkınlığı gösteren B hücresinden seçilir. En yüksek afiniteyi gösteren B hücreleri, bundan sonra, tekrar bir enfeksiyon durumunda arttırılmış bağışıklık yanıtının verilmesine katkıda bulunan uzun-yaşamlı ve antikor üreten plazma hücrelerine farklılaşmak üzere seçilirler.
Hipermutasyon süreci ayrıca, bir canlının kendi hücrelerinin imzası karşısında "kendini-seçen" hücrelerden yararlanır. Bu oto-seçim sürecindeki hatalarının, bir öz-bağışıklık yanıtının gelişmesine neden olduğu da hipotez olarak ileri sürülmüştür.
Ayrıca bakınız
- Anerji
- Bağışıklık sistemi
- V(D)J rekombinasyonu
- ^ a b c Oprea, M. (1999) Antibody Repertoires and Pathogen Recognition: 6 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . The Role of Germline Diversity and Somatic Hypermutation (Thesis) University of Leeds.
- ^ Odegard V.H., Schatz D.G. (2006). "Targeting of somatic hypermutation". Nat. Rev. Immunol. 6 (8). ss. 573-583. doi:10.1038/nri1896. (PMID) 16868548.
|başlık=
dış bağlantı () - ^ Li, Z., Wool, C.J., Iglesias-Ussel, M.D., Ronai, D., and Scharff, M.D. (2004). "The generation of antibody diversity through somatic hypermutation and class switch recombination". Genes & Development. 18 (1). ss. 1-11. doi:10.1101/gad.1161904. (PMID) 14724175.
|başlık=
dış bağlantı () - ^ Liu, M., Schatz, D.G. (2009). "Balancing AID and DNA repair during somatic hypermutation. Trends in Immunology". Cilt 30. ss. 173-181.
|başlık=
dış bağlantı () - ^ a b Teng, G. and Papavasiliou, F.N. (2007). "Immunoglobulin Somatic Hypermutation". Annu. Rev. Genet. Cilt 41. ss. 107-120. doi:10.1146/annurev.genet.41.110306.130340. (PMID) 17576170.
|başlık=
dış bağlantı () - ^ a b Larson, E.D. and Maizels, N. (2004). "Transcription-coupled mutagenesis by the DNA deaminase AID". Genome Biology. 5 (3). s. 211. doi:10.1186/gb-2004-5-3-211. (PMC) 395756 $2. (PMID) 15003109.
|başlık=
dış bağlantı () - ^ Bachl, J., Ertongur, I., Jungnickel, B. (2006). "Involvement of Rad18 in somatic hypermutation". Proc. Natl. Acad. Sci. USA. Cilt 103. ss. 12081-86.
|başlık=
dış bağlantı ()
Dış bağlantılar
- http://www.nlm.nih.gov/cgi/mesh/2011/MB_cgi?mode=&term=Immunoglobulin+somatic+hypermutation11 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- İmmünogenetik ders sunumu-Dr.C.Dundar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Somatik hipermutasyon veya SHM edinilmis bagisiklik sisteminin bir parcasi olarak sistemin yabanci cisimlere orn mikroplara karsi durmasinda gorev alan hucre ici bir mekanizmadir Ilginlik olgunlasmasinin ana bilesenlerinden biridir B hucreleri bakteri ve virus gibi yabanci maddeleri tanimlamak ve notralize ederek ev sahibini korumak icin antikorlar uretirler SHM bagisiklik sisteminin yabanci yapilari antijenleri tanimakta kullandigi almac gruplarini cesitlendirir ve bagisiklik sisteminin canlinin yasami suresince karsilastigi yeni tehditlere karsi uyum saglamasini saglar Somatik hipermutasyon immunoglobulin genlerinin cesitli bolgelerini etkileyen programlanmis bir mutasyon surecini kapsamaktadir Mutasyonlarin diger cesitlerinden farkli olarak SHM sadece yasayan bagisiklik hucrelerini etkiler ve bu mutasyonlar yavrulara aktarilmaz Yanlis hedeflenmis somatik hipermutasyon B hucreleri lenfomalarinin gelisiminden sorumlu mekanizma olabilecegi nedeniyle gunumuzde arastirilmaktadir HedeflenmeBir B hucresi bir antijeni tanidiginda bolunmek ya da cogalmak icin uyarilmis olur Cogalma sirasinda lokusu son derece yuksek somatik mutasyon orani gosterir ki bu genom capindaki mutasyonlarin normal oranindan en az 105 106 kat daha buyuktur Meydana gelen mutasyonlar baclica tek baz yerine gecmeler seklindedir eklemeler insersiyonlar ve kayiplar delesyonlar daha ender olur Bu mutasyonlar en cok cok degisebilen hypervariable bolgeler olarak da bilinen DNA nin sicak noktalar inda meydana gelirler Yonlendirilen bu hipermutasyon ozgul bir yabanci antijeni taniyabilme ve ona baglanabilme yetenegine sahip olan immunoglobulin reseptorlerini ifade eden B hucrelerinin secilimi icin olanak saglar Bu bolgeler tamamlayici karar bolgeleri ne benzerler immunoglobulindeki antijen tanima bolgeleriyle iliskilidirler Bu hedeflenmenin kesin dogasinin ne yazik ki cok az anlasilmis olmasina ragmen bunun hata egilimli ve yuksek dogruluklu onarimlarin dengesi ile kontrol edildigi dusunulmektedir Bu yonlendirilmis hipermutasyon ozgul bir yabanci antijeni arttirilmis sekilde tanima ve baglama yetisine sahip olan immunoglobulin reseptorlerini ifade eden B hucrelerinin secilimini olanak saglar IsleyisSitozinin kimyasal yapisiUrasilin kimyasal yapisi Deneysel bulgular SHM mekanizmasinin DNA daki sitozinin urasile deaminasyonunu saglayan aktivasyonu tesvikleyen sitidin deaminaz Ingilizce Activation Induced Cytidine Deaminase veya AID olarak adlandirilan bir enzim tarafindan yapildigi gorusunu desteklemektedir Bir sitozin guanin cifti bu yuzden dogrudan bir urasil guanin degistirilmis olur Urasil kalintilari normalde DNA da bulunmaz bu nedenle genom butunlugunu saglamak icin bu mutasyonlarin bircogu yuksek dogruluklu DNA yanlis eslesim onarim enzimleriyle duzeltilmelidir Urasil bazlari onarim enzimi urasil DNA glikolilaz tarafindan cikarilir Hata egilimli DNA polimerazlar bundan sonra boslugu doldurmak ve mutasyonlar yaratmak icin seferber edilebilir Bu yeni DNA sentezi ya deaminlenmis sitozininin kendinde ya da bitisigindeki baz ciftlerinde siklikla olusan mutasyonlari ortaya cikaran hata egilimli DNA polimerazlari icerir B hucresi bolunmesi sirasinda DNA nin immunoglobulin degisebilir bolgesi ve cevirilir B hucrelerinin hizla cogalan populasyonlarindaki mutasyonlarin ortaya cikmasi nihai olarak hafifce farklilik gosteren reseptorler ve antijen icin cesitlenmis ozgulluge sahip olan binlerce B hucresinin uretimine yol acar bunlarin arasindan antijen icin en buyuk yatkinligi gosteren B hucresinden secilir En yuksek afiniteyi gosteren B hucreleri bundan sonra tekrar bir enfeksiyon durumunda arttirilmis bagisiklik yanitinin verilmesine katkida bulunan uzun yasamli ve antikor ureten plazma hucrelerine farklilasmak uzere secilirler Hipermutasyon sureci ayrica bir canlinin kendi hucrelerinin imzasi karsisinda kendini secen hucrelerden yararlanir Bu oto secim surecindeki hatalarinin bir oz bagisiklik yanitinin gelismesine neden oldugu da hipotez olarak ileri surulmustur Ayrica bakinizAnerji Bagisiklik sistemi V D J rekombinasyonu a b c Oprea M 1999 Antibody Repertoires and Pathogen Recognition 6 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Role of Germline Diversity and Somatic Hypermutation Thesis University of Leeds Odegard V H Schatz D G 2006 Targeting of somatic hypermutation Nat Rev Immunol 6 8 ss 573 583 doi 10 1038 nri1896 PMID 16868548 baslik dis baglanti yardim Li Z Wool C J Iglesias Ussel M D Ronai D and Scharff M D 2004 The generation of antibody diversity through somatic hypermutation and class switch recombination Genes amp Development 18 1 ss 1 11 doi 10 1101 gad 1161904 PMID 14724175 baslik dis baglanti yardim KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Liu M Schatz D G 2009 Balancing AID and DNA repair during somatic hypermutation Trends in Immunology Cilt 30 ss 173 181 baslik dis baglanti yardim KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link a b Teng G and Papavasiliou F N 2007 Immunoglobulin Somatic Hypermutation Annu Rev Genet Cilt 41 ss 107 120 doi 10 1146 annurev genet 41 110306 130340 PMID 17576170 baslik dis baglanti yardim KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link a b Larson E D and Maizels N 2004 Transcription coupled mutagenesis by the DNA deaminase AID Genome Biology 5 3 s 211 doi 10 1186 gb 2004 5 3 211 PMC 395756 2 PMID 15003109 baslik dis baglanti yardim KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Bachl J Ertongur I Jungnickel B 2006 Involvement of Rad18 in somatic hypermutation Proc Natl Acad Sci USA Cilt 103 ss 12081 86 baslik dis baglanti yardim KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link ol section Dis baglantilarhttp www nlm nih gov cgi mesh 2011 MB cgi mode amp term Immunoglobulin somatic hypermutation11 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Immunogenetik ders sunumu Dr C Dundar