Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sosyalizm ve İnsan Ruhu ya da Sosyalizm Altında İnsanın Ruhu, Oscar Wilde'ın liberter sosyalist bir dünya görüşünü açıkladığı ve bir hayırseverlik eleştirisi yaptığı 1891 tarihli makalesidir. Bu kitap, Wilde'ın Peter Kropotkin'in eserlerini okumasının ardından anarşist felsefeye geçişinin ürünü olarak görülür.
| The Soul of Man Under Socialism | |
 "Sosyalizm ve İnsan Ruhu." Fortnightly Review'da ilk yayın Şubat 1891, s. 292 | |
| Yazar | Oscar Wilde |
|---|---|
| Çevirmenler | Fatih Özgüven (ilk çeviren), Fuat Sevimay (İthaki Yayınları) |
| Dil | İngilizce |
| Konular | Siyasi düşünce, sosyalizm ve felsefe |
| Tür | Makale |
| Yayım | Şubat, 1891 (ilk basım) (özgün) Roll Yayınları, 2000 (Türkçe ilk basım) (Türkçe) |
| Yayımcı | Fortnightly Review |
| Medya türü | Baskı |
| Sayfa | 60 |
| ISBN | |
"İnsanın Ruhu"nda Wilde, kapitalizm altında "insanların çoğunluğunun hayatlarını sağlıksız ve abartılı bir özgecilikle (diğerkâmlıkla) mahvettiklerini -aslında onları bu şekilde şımartmaya zorlandıklarını" öne sürer. "İnsanlar gerçek yeteneklerini gerçekleştirmek yerine, yeteneklerini boşa harcarlar. Kapitalizmin neden olduğu toplumsal sorunları, ortak davalarını ortadan kaldırmadan çözme zamanı" olduğunu kitabında açıklayarak işlemiştir. Bu nedenle, şefkatli insanlar "kendilerini ciddi ve çok duygusal bir şekilde yoksullukta gördükleri kötülükleri iyileştirme görevine adarlar, ancak ilaçları hastalığı iyileştirmez, onlar sadece hastalığı kronik hale getirir ve uzatır" çünkü, Wilde'ın dediği gibi, "uygun amaç toplumu, yoksulluğun imkansız olacağı bir temelde yeniden inşa etmeye çalışın." Yani Wilde, sorunları bir süre erteleyecek ve geçiştirmeye yarayacak bir takım çözümlerin aslında sadece sorunları biraz oyalayacağını, ama hiçbir zaman gerçek çözüme ulaşamayacağını ve aynı sorunun kronik hale gelerek bitmeden tekrar edeceğini açıklamaktadır. Wilde'ye göre bu toplumsal sorunlar, sadece kökten çözümlerle ortadan kaldırılabilir. Daha iyi anlamak için örnek verecek olursak; Wilde'ye göre yoksul bir toplumun sorunları ve onların yoksulluğu, iyiliksever insanlar tarafından yoksul insanlar için yapılan maddi veya manevi destek ile, toplumu içinde bulunduğu yoksulluktan kurtarmak mümkün değildir. Toplumu yoksulluktan kurtarmak ancak onlarla beraber bağımsızlık için mücadele etmekten geçer.
Genel bakış
Wilde nezaket ya da özgeciliği kendi başına bir sorun olarak görmedi; onu endişelendiren, sorunun köklerini adressiz bırakacak şekilde yanlış uygulanmasıydı: "Özgecil erdemler bu amacın gerçekleştirilmesini gerçekten engelledi." Nasıl ki en kötü köle sahipleri, kölelerine karşı nazik davranıp sistemin dehşetinin ondan muzdarip olanlar tarafından fark edilmesini ve onu düşünenler tarafından anlaşılmasını engellediyse, günümüz koşullarında da öyle olduğu görülmektedir. Wilde, "İngiltere'de topluma en çok zarar veren insanlar, sistemi korurken en çok iyilik yapmaya çalışanlardır" sözleriyle "yardımseverliğin birçok günahı da doğurduğunu" belirtir.
Wilde'ın en derin kaygısı insanın ruhuydu; "Sosyalizm ve İnsan Ruhu"nda yoksulluğu ve onun nedenlerini ve sonuçlarını analiz ettiğinde, onu üzen şey yalnızca yoksulların maddi refahı değil, aynı zamanda toplumun onların bir tür kendini anlama biçimine ulaşmalarına nasıl izin vermediğiydi. Nasıralı İsa'yı yüce bireyciliğin bir sembolü olarak benimsedi. Wilde, "başkaları için çalışmayı yok edeceği için değerli olacağını" ve "rekabet yerine işbirliğinin toplumu uygun durumuna geri getireceğini ve topluluğun her üyesi için maddi refahı sağlayacağını" savunduğu sosyalizmi savundu.
Juliet Jacques, makalenin sosyalizmi gerçekleştirmek için siyasi eyleme ilişkin herhangi bir öneride bulunmadığına dikkat çekti; "bunun yerine, özel mülkiyetin ortadan kaldırıldığı varsayımsal bir sosyalist toplumda sanatçıların olası yaşamını tartıştığını" dile getirdi. Wilde, kendini tam olarak geliştirmek ve sanata kendini adamak için gerekli olan politik koşulları inceleyerek, "Sanatın bireycilik olduğunu ve bireyciliğin rahatsız edici ve parçalayıcı bir güç olduğunu" söyler. Muazzam değeri burada yatmaktadır. "Çünkü bozmak istediği tipin tekdüzeliği, geleneğin köleliği, alışkanlığın zorbalığı ve insanın bir makine düzeyine indirgenmesidir." Çağdaş Viktorya dönemi kapitalist toplumunda, Lord Byron, Percy Bysshe Shelley, Robert Browning, Charles Baudelaire ve Victor Hugo gibi küçük bir azınlığın "kişiliklerini aşağı yukarı tamamen gerçekleştirebildiklerini" çünkü özel bilgilere erişimleri olduğunu gözlemledi. Onlar zengindi ve bu nedenle ücretli emekle uğraşmaya ihtiyaçları yoktu. Özel mülkiyetin kaldırılmasının, bireylerin servet biriktirmek yerine kişisel büyümeye odaklanacağı bir toplumu oluşturacağını savundu.
Wilde, "bireysel" sosyalizmi "otoriter" (hükûmet merkezli) sosyalizmden ayırma noktasına geldi ve daha özgürlükçü bir yaklaşımı savundu, "İhtiyaç duyulan bireyciliktir. (Başkaları için değil, kendimiz için çalışmak) Sosyalizm otoriter ise; şimdi siyasi güce sahip oldukları gibi ekonomik güce de sahip hükümetler varsa; tek kelimeyle, Endüstriyel Tiranlıklara sahip olacaksak, o zaman insanın son durumu ilkinden daha kötü olacaktır." Aynı zamanda Wilde, "özel mülkiyetin gerçek bireyselliği yerle bir ettiğini ve yerine sahte bir bireysellik inşaa ettiğini, toplumun bir kısmını açlığa mahkûm ederek birey olmalarını engellediğini" savundu.
Sosyalist bir toplumda insanlar yeteneklerini gerçekleştirme olanağına sahip olacak; "toplumun her üyesi, toplumun genel refah ve mutluluğuna ortak olacaktır." Wilde, "öte yandan, Sosyalizmin kendisinin, sırf bireyciliğe yol açacağı için değerli olacağını", çünkü bireylerin artık yoksulluk veya açlıktan korkmalarına gerek kalmayacağını ekledi. Bu bireycilik, karşılığında, güçlerini vatandaşları üzerinde kullanan hükûmetlere karşı koruma sağlayacaktır. Bununla birlikte, Wilde kapitalist olmayan bireyciliği savundu: "Tabii ki, özel mülkiyet koşulları altında üretilen Bireyciliğin her zaman, hatta bir kural olarak, iyi veya harika bir tip olmadığı söylenebilir" ki bu oldukça doğru bir eleştiridir."
Bu şekilde, Wilde'ın tasavvuruna göre sosyalizm, insanları el emeğinden kurtaracak ve onların zamanlarını yaratıcı arayışlara ayırmalarına izin verecek, böylece ruhlarını geliştirecekti. "Yeni bireycilik, yeni Helenizmdir" diyerek sözlerini bitirdi. Jacques, Wilde'ın kapitalizm eleştirisinin, eşitsizliği şiddetlendirmekten çok yaratıcılığı engellemeye odaklandığını ve bu haliyle, ütopik sosyalist Charles Fourier'ye ve ileriye doğru genişletilebilecek bir sosyalist düşünce türünün parçası olduğunu savundu.
Wilde, "Özgürlüğe Sonnet" şiirinde görüldüğü gibi güçlü bir liberter çizgi gösterdi ve anarşist komünist Peter Kropotkin'in eserlerini okuduktan sonra (ki onu "gökten çıkıp gelen o güzel beyaz İsa'nın ruhuna sahip bir adam" olarak tanımladı) böylece kendisini anarşist ilan etti. Buna karşılık Kropotkin, Wilde'ın çalışmalarının bir hayranıydı. Robbie Ross ile yazışmalarında, Wilde için anarşist hareketteki "en derin ilgi ve sempati" hakkında yazdı ve "Sosyalizm Altında İnsanın Ruhu"nun "altı çizilmeye değer" sözler içerdiğini belirtti."
Anarşist tarihçi 'a göre "Sosyalizm ve İnsan Ruhu"nda Wilde'ın amacı, sanatçı için en uygun toplumu aramaktır. Çünkü Wilde sanatı, kendi içinde aydınlanma ve yenilenmeyi içeren en yüce amaç olarak görmüştür. Woodcock'a göre Wilde, anarşizmi estet olarak temsil eder. Woodcock, makaleyi "1890'larda edebi anarşizme en iddialı katkı" olarak adlandırdı ve Wilde'nin esas olarak William Godwin'in düşüncesinden etkilendiğini gördü.
Siyaset filozofu Slavoj Žižek, Wilde'ın duygularını ve sadaka karşıtı entelektüel aşağılamayı paylaşmakta ve Wilde'ın derslerinde ve kitabında yer alan makalesinden ilgili pasajları alıntılayarak, yoksulluk sorununun sadece fakir insanları hayatta tutarak asla çözülemeyeceğini belirtmektedir.
Kaynakça
- ^ Wilde, Oscar (2022). Sosyalizm ve İnsan Ruhu. İstanbul: İthaki Yayınları. ss. 7-8.
- ^ Wilde, ss. 8
- ^ a b Wilde, ss. 8-9
- ^ a b c d "The soul of man under socialism - Oscar Wilde" 8 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. libcom. September 8, 2005.
- ^ Wilde, ss. 18
- ^ Kiberd (2000:330)
- ^ a b Wilde, O. (1992). The Complete Works of Oscar Wilde. Collins.
- ^ a b Jacques, Juliet (3 Nisan 2021). "Oscar Wilde Wasn't Just a Satirist. He Was a Socialist". . 3 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Nisan 2021.
- ^ Wilde, ss. 15
- ^ Wilde, ss. 16
- ^ De Profundis, Holland/Hart-Davis, (2000:754)
- ^ Fallon, Donal (18 Şubat 2021). "The Radical Politics of Oscar Wilde". . 18 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ a b Woodcock, George (1962:447) (1962). Anarchism: A History of Libertarian Ideas and Movements.
- ^ YouTube'da Slavoj Zizek - First as Tragedy, Then as Farce (27th min)
- ^ Living in the End Times, Slavoj Zizek, (2010:117)
 | Sosyalizm ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Kitap ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sosyalizm ve Insan Ruhu ya da Sosyalizm Altinda Insanin Ruhu Oscar Wilde in liberter sosyalist bir dunya gorusunu acikladigi ve bir hayirseverlik elestirisi yaptigi 1891 tarihli makalesidir Bu kitap Wilde in Peter Kropotkin in eserlerini okumasinin ardindan anarsist felsefeye gecisinin urunu olarak gorulur Sosyalizm ve Insan RuhuThe Soul of Man Under Socialism Sosyalizm ve Insan Ruhu Fortnightly Review da ilk yayin Subat 1891 s 292YazarOscar WildeCevirmenlerFatih Ozguven ilk ceviren Fuat Sevimay Ithaki Yayinlari DilIngilizceKonularSiyasi dusunce sosyalizm ve felsefeTurMakaleYayimSubat 1891 ilk basim ozgun Roll Yayinlari 2000 Turkce ilk basim Turkce YayimciFortnightly ReviewMedya turuBaskiSayfa60ISBN978 605 2650 11 0 Insanin Ruhu nda Wilde kapitalizm altinda insanlarin cogunlugunun hayatlarini sagliksiz ve abartili bir ozgecilikle digerkamlikla mahvettiklerini aslinda onlari bu sekilde simartmaya zorlandiklarini one surer Insanlar gercek yeteneklerini gerceklestirmek yerine yeteneklerini bosa harcarlar Kapitalizmin neden oldugu toplumsal sorunlari ortak davalarini ortadan kaldirmadan cozme zamani oldugunu kitabinda aciklayarak islemistir Bu nedenle sefkatli insanlar kendilerini ciddi ve cok duygusal bir sekilde yoksullukta gordukleri kotulukleri iyilestirme gorevine adarlar ancak ilaclari hastaligi iyilestirmez onlar sadece hastaligi kronik hale getirir ve uzatir cunku Wilde in dedigi gibi uygun amac toplumu yoksullugun imkansiz olacagi bir temelde yeniden insa etmeye calisin Yani Wilde sorunlari bir sure erteleyecek ve gecistirmeye yarayacak bir takim cozumlerin aslinda sadece sorunlari biraz oyalayacagini ama hicbir zaman gercek cozume ulasamayacagini ve ayni sorunun kronik hale gelerek bitmeden tekrar edecegini aciklamaktadir Wilde ye gore bu toplumsal sorunlar sadece kokten cozumlerle ortadan kaldirilabilir Daha iyi anlamak icin ornek verecek olursak Wilde ye gore yoksul bir toplumun sorunlari ve onlarin yoksullugu iyiliksever insanlar tarafindan yoksul insanlar icin yapilan maddi veya manevi destek ile toplumu icinde bulundugu yoksulluktan kurtarmak mumkun degildir Toplumu yoksulluktan kurtarmak ancak onlarla beraber bagimsizlik icin mucadele etmekten gecer Genel bakisWilde nezaket ya da ozgeciligi kendi basina bir sorun olarak gormedi onu endiselendiren sorunun koklerini adressiz birakacak sekilde yanlis uygulanmasiydi Ozgecil erdemler bu amacin gerceklestirilmesini gercekten engelledi Nasil ki en kotu kole sahipleri kolelerine karsi nazik davranip sistemin dehsetinin ondan muzdarip olanlar tarafindan fark edilmesini ve onu dusunenler tarafindan anlasilmasini engellediyse gunumuz kosullarinda da oyle oldugu gorulmektedir Wilde Ingiltere de topluma en cok zarar veren insanlar sistemi korurken en cok iyilik yapmaya calisanlardir sozleriyle yardimseverligin bircok gunahi da dogurdugunu belirtir Ozel mulkiyetin kaldirilmasiyla o zaman gercek guzel ve saglikli bireysellige sahip olacagiz Hic kimse hayatini bir seyleri biriktirmekle ve seylerin yerine imgeleri koymakla heba etmeyecek Insan yasayacak Yasamak dunyadaki en nadir seydir cogu insan sadece var olur hepsi bu Wilde in en derin kaygisi insanin ruhuydu Sosyalizm ve Insan Ruhu nda yoksullugu ve onun nedenlerini ve sonuclarini analiz ettiginde onu uzen sey yalnizca yoksullarin maddi refahi degil ayni zamanda toplumun onlarin bir tur kendini anlama bicimine ulasmalarina nasil izin vermedigiydi Nasirali Isa yi yuce bireyciligin bir sembolu olarak benimsedi Wilde baskalari icin calismayi yok edecegi icin degerli olacagini ve rekabet yerine isbirliginin toplumu uygun durumuna geri getirecegini ve toplulugun her uyesi icin maddi refahi saglayacagini savundugu sosyalizmi savundu Juliet Jacques makalenin sosyalizmi gerceklestirmek icin siyasi eyleme iliskin herhangi bir oneride bulunmadigina dikkat cekti bunun yerine ozel mulkiyetin ortadan kaldirildigi varsayimsal bir sosyalist toplumda sanatcilarin olasi yasamini tartistigini dile getirdi Wilde kendini tam olarak gelistirmek ve sanata kendini adamak icin gerekli olan politik kosullari inceleyerek Sanatin bireycilik oldugunu ve bireyciligin rahatsiz edici ve parcalayici bir guc oldugunu soyler Muazzam degeri burada yatmaktadir Cunku bozmak istedigi tipin tekduzeligi gelenegin koleligi aliskanligin zorbaligi ve insanin bir makine duzeyine indirgenmesidir Cagdas Viktorya donemi kapitalist toplumunda Lord Byron Percy Bysshe Shelley Robert Browning Charles Baudelaire ve Victor Hugo gibi kucuk bir azinligin kisiliklerini asagi yukari tamamen gerceklestirebildiklerini cunku ozel bilgilere erisimleri oldugunu gozlemledi Onlar zengindi ve bu nedenle ucretli emekle ugrasmaya ihtiyaclari yoktu Ozel mulkiyetin kaldirilmasinin bireylerin servet biriktirmek yerine kisisel buyumeye odaklanacagi bir toplumu olusturacagini savundu 1895 kitap baskisi kisaltilmis The Soul of Man adiyla Wilde in agir ahlaksizliktan mahkum edilmesinden bes gun sonra 30 Mayis 1895 te Chiswick Press te 50 nusha halinde ozel olarak basilmistir Wilde bireysel sosyalizmi otoriter hukumet merkezli sosyalizmden ayirma noktasina geldi ve daha ozgurlukcu bir yaklasimi savundu Ihtiyac duyulan bireyciliktir Baskalari icin degil kendimiz icin calismak Sosyalizm otoriter ise simdi siyasi guce sahip olduklari gibi ekonomik guce de sahip hukumetler varsa tek kelimeyle Endustriyel Tiranliklara sahip olacaksak o zaman insanin son durumu ilkinden daha kotu olacaktir Ayni zamanda Wilde ozel mulkiyetin gercek bireyselligi yerle bir ettigini ve yerine sahte bir bireysellik insaa ettigini toplumun bir kismini acliga mahkum ederek birey olmalarini engelledigini savundu Sosyalist bir toplumda insanlar yeteneklerini gerceklestirme olanagina sahip olacak toplumun her uyesi toplumun genel refah ve mutluluguna ortak olacaktir Wilde ote yandan Sosyalizmin kendisinin sirf bireycilige yol acacagi icin degerli olacagini cunku bireylerin artik yoksulluk veya acliktan korkmalarina gerek kalmayacagini ekledi Bu bireycilik karsiliginda guclerini vatandaslari uzerinde kullanan hukumetlere karsi koruma saglayacaktir Bununla birlikte Wilde kapitalist olmayan bireyciligi savundu Tabii ki ozel mulkiyet kosullari altinda uretilen Bireyciligin her zaman hatta bir kural olarak iyi veya harika bir tip olmadigi soylenebilir ki bu oldukca dogru bir elestiridir Bu sekilde Wilde in tasavvuruna gore sosyalizm insanlari el emeginden kurtaracak ve onlarin zamanlarini yaratici arayislara ayirmalarina izin verecek boylece ruhlarini gelistirecekti Yeni bireycilik yeni Helenizmdir diyerek sozlerini bitirdi Jacques Wilde in kapitalizm elestirisinin esitsizligi siddetlendirmekten cok yaraticiligi engellemeye odaklandigini ve bu haliyle utopik sosyalist Charles Fourier ye ve ileriye dogru genisletilebilecek bir sosyalist dusunce turunun parcasi oldugunu savundu Wilde Ozgurluge Sonnet siirinde goruldugu gibi guclu bir liberter cizgi gosterdi ve anarsist komunist Peter Kropotkin in eserlerini okuduktan sonra ki onu gokten cikip gelen o guzel beyaz Isa nin ruhuna sahip bir adam olarak tanimladi boylece kendisini anarsist ilan etti Buna karsilik Kropotkin Wilde in calismalarinin bir hayraniydi Robbie Ross ile yazismalarinda Wilde icin anarsist hareketteki en derin ilgi ve sempati hakkinda yazdi ve Sosyalizm Altinda Insanin Ruhu nun alti cizilmeye deger sozler icerdigini belirtti Anarsist tarihci a gore Sosyalizm ve Insan Ruhu nda Wilde in amaci sanatci icin en uygun toplumu aramaktir Cunku Wilde sanati kendi icinde aydinlanma ve yenilenmeyi iceren en yuce amac olarak gormustur Woodcock a gore Wilde anarsizmi estet olarak temsil eder Woodcock makaleyi 1890 larda edebi anarsizme en iddiali katki olarak adlandirdi ve Wilde nin esas olarak William Godwin in dusuncesinden etkilendigini gordu Siyaset filozofu Slavoj Zizek Wilde in duygularini ve sadaka karsiti entelektuel asagilamayi paylasmakta ve Wilde in derslerinde ve kitabinda yer alan makalesinden ilgili pasajlari alintilayarak yoksulluk sorununun sadece fakir insanlari hayatta tutarak asla cozulemeyecegini belirtmektedir Kaynakca Wilde Oscar 2022 Sosyalizm ve Insan Ruhu Istanbul Ithaki Yayinlari ss 7 8 Wilde ss 8 a b Wilde ss 8 9 a b c d The soul of man under socialism Oscar Wilde 8 Aralik 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde libcom September 8 2005 Wilde ss 18 Kiberd 2000 330 a b Wilde O 1992 The Complete Works of Oscar Wilde Collins a b Jacques Juliet 3 Nisan 2021 Oscar Wilde Wasn t Just a Satirist He Was a Socialist 3 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Nisan 2021 Wilde ss 15 Wilde ss 16 De Profundis Holland Hart Davis 2000 754 Fallon Donal 18 Subat 2021 The Radical Politics of Oscar Wilde 18 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Subat 2021 a b Woodcock George 1962 447 1962 Anarchism A History of Libertarian Ideas and Movements YouTube da Slavoj Zizek First as Tragedy Then as Farce 27th min Living in the End Times Slavoj Zizek 2010 117 Sosyalizm ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Kitap ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz