Sovyetler Birliği Komünist Partisi 20. Kongresi, 14 – 26 Şubat 1956 tarihinde yapılmıştır. Kongre özellikle parti genel sekreteri Nikita Kruşçev’in yaptığı ve Gizli söylev olarak bilinen, Josef Stalin ve döneminin şiddetle eleştirildiği konuşmayla hatırlanır. Sovyet dış politikasında Barış içinde bir arada yaşama (Мирное сосуществование) yaklaşımının ilan edildiği kongredir.
Sovyetler Birliği Komünist Partisi 20. Kongresi | ||
---|---|---|
| ||
20. Kongre anısına basılan pul | ||
Ev sahibi ülke | Sovyetler Birliği | |
Türü | Siyasi parti kongresi | |
Şehir | Moskova | |
Düzenleyen | Sovyetler Birliği Komünist Partisi |
Genel bakış
Kongreye gelen parti delegeleri tarihi bir kongreye katıldıklarından haberdar değillerdi. Kongre bir önceki kongreden sonra hayatını kaybeden komünistler için saygı duruşuyla başladığında Stalin’in de ismi okunmuştur. Kongrede Stalin’in doğrudan eleştirisine kadar varacak olan eleştirel yaklaşım yavaş yavaş dozu artırılarak ortaya konur. Delegeler ve katılımcıların çoğu bu şekilde bir yaklaşım beklemediğinden şaşkınlıkla karşılayacaklardır. Kongreye katılan Polonya Halk Cumhuriyeti’nin komünist lideri Bolesław Bierut kongreye katıldıktan hemen sonra Moskova’da hayatını kaybedecektir.
Gizli söylev
Kongrenin son günü olan 25 Şubat günü programda olmayan bir oturumun düzenlendiği delegelere bildirilir. Kruşçev, sabah oturumunda yaptığı konuşmada kişilik kültüne vurgu yaparak belirsiz vurgularla tek bir kişinin aşırı yüceltilmesinin zararlarından bahseder. Daha sonra bu tür bir hatanın Stalin tarafından yapıldığını ekler. Marksizm ve leninizmin özüne ters olan bu hatadan ötürü Stalin’in suçlu olduğunu belirtir.
Sonra Kruşçev, yazıldığı dönemde sadece o dönem delegelere dağıtılmış olan Lenin'in Vasiyeti metninin delegelere dağıtılmasını sağlar. Bu metinde Lenin, Stalin’in kabalığını eleştirerek genel sekreterlik görevinden alınmasını önermektedir. Metnin değerlendirilmesinden sonra Stalin ve dönemi ile ilgili çok sayıda suçlama dile getirilir. Stalin ile ilgili suçlamalar dile getirilirken Kruşçev partinin üstünlüğüne vurgu yaparak her şeye rağmen partinin üstünlüğünü öne çıkarır. Eski dönem süresince partinin Stalin’in suçlarının bir aleti konumuna dönüştüğünü iddia ederek artık kişi kültüne son verilmesi ve partinin yeniden dönüştürülmesi çağrısı yapar.
Konuşma yıllarca Stalin’in üstün özelliklerini ve liderlik anlayışını duymaya alışmış olan Kongre delegelerini çok şaşırtacaktır. Parti içinde yeni değerlendirmelere katılanlar olduğu gibi katılmayanlar da bulunmaktadır. Özellikle Eski Bolşevik Vyaçeslav Molotov ve Georgi Malenkov önderliğindeki Kruşçev karşıtlarından oluşan Anti-parti grup (Rusça: Антипартийная группа) 1957 Mayıs ayında Kruşçev’i devirmek için örgütlenseler de kendileri tasfiye edileceklerdir.
Kruşçev’in açılımının uluslararası sol içinde yankıları yıkıcı olacaktır. Doğu Bloku ülkelerindeki iktidardaki komünist partiler Sovyetler Birliğinin yeni hattına uyum sağlamaya çalışacaktır. Çin Halk Cumhuriyeti Stalin eleştirisini kabul etmeyecek ve Kruşçev’i revizyonizmle suçlayacaktır. Benzer şekilde Arnavutluk lideri Enver Hoca da Kruşçev’i şiddetle eleştirecektir.
Ekonomi
Kongrede Sovyetler Birliği ekonomisini geliştirmek için Altıncı Beş Yıllık Plan ilan edildi. Planda 1956-1962 ücret reformu yapılması kararlaştırıldı.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Kongreye sunulan 14 Şubat 1956 tarihli SBKP Merkez Komitesi Raporu, 21 Mart 2010 tarihinde erişilmiştir
Kaynakça
- ^ Bir önceki kongre 1952 yılında yapılan ve Stalin’in katıldığı son kongre olan 19. Kongredir
- ^ Merkez Komite kararı uyarınca 1924 yılında yapılan 13. Kongre delegelerine okutulmuştur
- ^ Bunlardan en önemlisi 1934 yılında bir suikast sonucu öldürülen Bolşevik lider Sergey Kirov’un Stalin tarafından öldürüldüğü iddiasıdır.
- ^ 16 Kasım 1960 tarihli konuşması, marxist.org 26 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 21 Mart 2010 tarihinde erişilmiştir
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sovyetler Birligi Komunist Partisi 20 Kongresi 14 26 Subat 1956 tarihinde yapilmistir Kongre ozellikle parti genel sekreteri Nikita Kruscev in yaptigi ve Gizli soylev olarak bilinen Josef Stalin ve doneminin siddetle elestirildigi konusmayla hatirlanir Sovyet dis politikasinda Baris icinde bir arada yasama Mirnoe sosushestvovanie yaklasiminin ilan edildigi kongredir Sovyetler Birligi Komunist Partisi 20 Kongresi 19 Kongre 14 Subat 26 Subat 1956 21 Kongre 20 Kongre anisina basilan pulEv sahibi ulkeSovyetler BirligiTuruSiyasi parti kongresiSehirMoskovaDuzenleyenSovyetler Birligi Komunist PartisiGenel bakisKongreye gelen parti delegeleri tarihi bir kongreye katildiklarindan haberdar degillerdi Kongre bir onceki kongreden sonra hayatini kaybeden komunistler icin saygi durusuyla basladiginda Stalin in de ismi okunmustur Kongrede Stalin in dogrudan elestirisine kadar varacak olan elestirel yaklasim yavas yavas dozu artirilarak ortaya konur Delegeler ve katilimcilarin cogu bu sekilde bir yaklasim beklemediginden saskinlikla karsilayacaklardir Kongreye katilan Polonya Halk Cumhuriyeti nin komunist lideri Boleslaw Bierut kongreye katildiktan hemen sonra Moskova da hayatini kaybedecektir Gizli soylevKongrenin son gunu olan 25 Subat gunu programda olmayan bir oturumun duzenlendigi delegelere bildirilir Kruscev sabah oturumunda yaptigi konusmada kisilik kultune vurgu yaparak belirsiz vurgularla tek bir kisinin asiri yuceltilmesinin zararlarindan bahseder Daha sonra bu tur bir hatanin Stalin tarafindan yapildigini ekler Marksizm ve leninizmin ozune ters olan bu hatadan oturu Stalin in suclu oldugunu belirtir Sonra Kruscev yazildigi donemde sadece o donem delegelere dagitilmis olan Lenin in Vasiyeti metninin delegelere dagitilmasini saglar Bu metinde Lenin Stalin in kabaligini elestirerek genel sekreterlik gorevinden alinmasini onermektedir Metnin degerlendirilmesinden sonra Stalin ve donemi ile ilgili cok sayida suclama dile getirilir Stalin ile ilgili suclamalar dile getirilirken Kruscev partinin ustunlugune vurgu yaparak her seye ragmen partinin ustunlugunu one cikarir Eski donem suresince partinin Stalin in suclarinin bir aleti konumuna donustugunu iddia ederek artik kisi kultune son verilmesi ve partinin yeniden donusturulmesi cagrisi yapar Konusma yillarca Stalin in ustun ozelliklerini ve liderlik anlayisini duymaya alismis olan Kongre delegelerini cok sasirtacaktir Parti icinde yeni degerlendirmelere katilanlar oldugu gibi katilmayanlar da bulunmaktadir Ozellikle Eski Bolsevik Vyaceslav Molotov ve Georgi Malenkov onderligindeki Kruscev karsitlarindan olusan Anti parti grup Rusca Antipartijnaya gruppa 1957 Mayis ayinda Kruscev i devirmek icin orgutlenseler de kendileri tasfiye edileceklerdir Kruscev in aciliminin uluslararasi sol icinde yankilari yikici olacaktir Dogu Bloku ulkelerindeki iktidardaki komunist partiler Sovyetler Birliginin yeni hattina uyum saglamaya calisacaktir Cin Halk Cumhuriyeti Stalin elestirisini kabul etmeyecek ve Kruscev i revizyonizmle suclayacaktir Benzer sekilde Arnavutluk lideri Enver Hoca da Kruscev i siddetle elestirecektir EkonomiKongrede Sovyetler Birligi ekonomisini gelistirmek icin Altinci Bes Yillik Plan ilan edildi Planda 1956 1962 ucret reformu yapilmasi kararlastirildi Ayrica bakinizBaris icinde bir arada yasama DestalinizasyonDis baglantilarKongreye sunulan 14 Subat 1956 tarihli SBKP Merkez Komitesi Raporu 21 Mart 2010 tarihinde erisilmistirKaynakca Bir onceki kongre 1952 yilinda yapilan ve Stalin in katildigi son kongre olan 19 Kongredir Merkez Komite karari uyarinca 1924 yilinda yapilan 13 Kongre delegelerine okutulmustur Bunlardan en onemlisi 1934 yilinda bir suikast sonucu oldurulen Bolsevik lider Sergey Kirov un Stalin tarafindan olduruldugu iddiasidir 16 Kasim 1960 tarihli konusmasi marxist org 26 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde 21 Mart 2010 tarihinde erisilmistir