Soykırımın on aşaması, eski adıyla soykırımın sekiz aşaması, 'nün (Genocide Watch) kurucu başkanı tarafından soykırımların nasıl gerçekleştiğini açıklamak amacıyla oluşturulmuş akademik bir araç ve bir politika modelidir. Soykırımın aşamaları doğrusal değildir ve sonuç olarak birkaçı aynı anda meydana gelebilir. Stanton'ın aşamaları, soykırımlara yol açan olayları ve süreçleri analiz etmek için gerçek dünyadan örnekleme içermeyen kavramsal bir modeldir.Bu model aynı zamanda önleyici tedbirleri belirlemek için de kullanılmaktadır.
Stanton, modelini 1996 yılında Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı'na "Soykırımın 8 Aşaması" adlı bir brifing belgesi şeklinde sunmuştur. Stanton, sunulan bu brifing belgesinde, soykırımların "öngörülebilir ancak kaçınılmaz olmayan" sekiz aşamada gerçekleştiğini öne sürmüştür.Ruanda soykırımından kısa bir süre sonra sunulan bu belge Holokost, Kamboçya soykırımı ve diğer soykırımları analizlerinden oluşmaktadır. Önerilen ABD hükûmeti ve NATO veya Avrupa ülkelerince uygulanabilecek önlemler arasında gerekirse askeri işgal de vardır.
Esasında Stanton bu modeli ilk olarak 1987 yılında 'nde bu konuda verdiği bir ders sırasında tasarlamış ve yayınlamıştır. Ayrıca 1987 yılında 'ne de bu çalışmasını sunmuştur. Öte yandan ABD hükûmetine yaptığı sunum sonrası Stanton 2012 yılında ayrımcılık ve zulüm olmak üzere iki aşama daha ekleyerek çalışmasını genişletmiş ve soykırım 10 aşamasının bulunduğunu belirtip bu modelini günümüzdeki şimdiki haline getirmiştir.
Stanton'ın bu modeli, üniversite derslerinden (Dallas Holocaust and Human Rights Museum)'nin de dahil olduğu 'ne kadar çeşitli ortamlarda karşılaştırmalı soykırım çalışmalarının öğretilmesinde yaygın olarak kullanılmaktadır.
On Aşama
# | Aşama | Özellikler | Önleyici tedbirler |
---|---|---|---|
1 | Sınıflandırma | İnsanlar "onlar ve biz" olarak ikiye ayrılır. | "Bu erken aşamada temel önleyici tedbir, bölünmeleri aşan evrenselci kurumlar geliştirmektir." |
2 | Sembolleştirme | Bu sınıflandırmayı güçlendirecek olumlu veya olumsuz sembollerden, sembol kişilerin fikirlerinden bu yöndeki temalardan yararlanılır. (örnek Nazilerdeki gamalı haç) "Semboller nefret ile birleştiğinde, hiç bir toplumsal sınıftan olmayan halk kitlelerinin isteksiz üyelerine -nefret söylemleri- zorla kabul ettirilebilir..." | "Sembolleştirmeyle mücadele etmek için, nefret sembolleri de nefret söylemi gibi yasal olarak yasaklanabilir." |
3 | Ayrımcılık | "Ayrımcılık veya apartheid yasaları, oy hakkının reddedilmesi gibi yasal veya kültürel güçler kullanılarak, belli hedeflenen gruplar tamamen veya kısmen medeni haklardan istifaden mahrum bırakılır: ". | "Ayrımcılığı yasaklayan yasalar çıkarın ve uygulayın. Tüm gruplar için tam vatandaşlık ve oy hakkı." |
4 | İnsandışılaştırma | "Bir grup diğer grubun insanlığını inkar eder. Diğer grubun üyeleri hayvanlarla, haşaratla, böceklerle ya da hastalıklarla bir tutulur." Hedeflenen grup aşağılanır. | "Yerel ve uluslararası liderler nefret söylemini kınamalı ve kültürel olarak kabul edilemez hale getirmelidir. Soykırıma teşvik eden liderlerin uluslararası seyahatleri yasaklanmalı ve dış finansmanları dondurulmalıdır." |
5 | Organizasyon | "Soykırım her zaman yapılacak şekilde organize edilmeye başlanır (planlanmaya başlanır)... Özel ordu birimleri veya milisler genellikle eğitilir ve silahlandırılır..." | "BM, soykırım katliamlarına karışan ülkelerin hükümetlerine ve vatandaşlarına silah ambargosu uygulamalı ve ihlalleri araştırmak üzere komisyonlar oluşturmalıdır." |
6 | Polarizasyon (Kutuplaştırma) | "Aşırılık yanlıları grupları birbirinden ayırır... Liderler tutuklanır ve öldürülür... yasalar temel sivil hak ve özgürlükleri aşındırılır." | "Önleme, ılımlı liderler için güvenlik koruması veya insan hakları gruplarına yardım anlamına gelebilir... Aşırılık yanlıları tarafından gerçekleştirilen darbelere uluslararası yaptırımlarla uluslararası toplumca karşı çıkılmalıdır." |
7 | Hazırlık | "Toplu katliam planlanmıştır. Kurbanlar etnik veya dini kimlikleri nedeniyle belirlenir ve ayrıştırılır..." | "Bu aşamada Soykırım Acil Durumu ilan edilmelidir. Soykırımı önlemek için müdahale hazırlığı da dahil olmak üzere bölgesel örgütler tarafından tam diplomatik baskı uygulanmalıdır." |
8 | Zulüm | "Diğer gruba yönelik kamulaştırma, zorla yerinden etme uygulamalarina başvurulur, gettolar, toplama kampları kurulur". | "Mağdur gruplara doğrudan yardım, zulmedenlere karşı hedefli yaptırımlar, insani yardım veya müdahalenin harekete geçirilmesi, mültecilerin korunması." |
9 | İmha | Soykırım fiilen gerçekleştirilir, "Katiller için bu bir 'yok etme' çünkü kurbanlarının tam anlamıyla insan olduğuna inanmıyorlar". | "Bu aşamada soykırımı ancak hızlı ve ezici bir silahlı müdahale durdurabilir. Ağır silahlı uluslararası koruma ile gerçek güvenli bölgeler veya mülteci kaçış koridorları oluşturulmalıdır." |
10 | "Soykırım gerçeklesmesine karşın failler... herhangi bir suç işlediklerini inkar ederler..." | "İnkârın karşılığı uluslararası bir mahkeme ya da ulusal mahkemeler tarafından cezalandırılmaktır." |
Analiz ve Eleştiriler
Diğer soykırım araştırmacıları bu şekilde bir modelleme ve sınıflandırma yapmak yerine soykırımlara yol açan kültürel ve siyasi koşullara odaklanmışlardır. Bunların ortadan kaldırılması gereğine isaret etmişlerdir. Mesela Sosyolog Helen Fein önceden var olan antisemitizmin Holokost sırasında Avrupa ülkelerinde öldürülen Yahudilerin yüzdesi ile ilişkili olduğunu göstermiştir.'a göre, ekonomik çürüme, siyasi kargaşa, parçalanma, artan ayrımcılık ve şiddetin genellikle soykırım ve toplu katliam için başlangıç noktası olduğunu göstermiştir. Bunlar, bir grubun ve desteklediği ideolojilerin hedef grubu düşman bir günah keçisi olarak görmesine yol açmıştır. Mağdur grubu değersizleştiren tarih, fail haline gelen gruba karşı geçmişte uygulanan şiddet psikolojik yaralara yol açmış, otoriter kültürler ve siyasi sistemler ile iç ve dış seyircilerin pasifliği şiddetin soykırımla sonuçlanma olasılığına katkıda bulunmuştur. Çözümsüz kalan yoğun gruplar arası çatışmalar giderek içinden çıkılmaz ve şiddet içeren bir hal alır ve soykırıma da yol açabilir. Soykırıma yol açan koşullar,değersizleştirilen grubu insanlaştırmak; tüm grupları kucaklayan ideolojiler yaratmak ve dışarıdan gelen tepkileri harekete geçirmek vs. şekilde erken önleme adımları için rehberlik sağlar.Bunun nasıl yapılabileceğine dair kayda değer araştırmalar mevcuttur, ancak bilginin eyleme dönüşmesi yavaştır.
Afgan tarihçi ise şunları belirtmektedir:
Soykırımın gerçekleşmesi için bazı ön koşulların yerine getirilmesi gerekir. Bunlardan en önemlisi insan hayatına değer vermeyen bir ulusal kültürdür. Üstün ideolojiye sahip olduğu varsayılan totaliter bir toplum da soykırım için bir ön koşuldur.
Dahası, egemen toplumun üyeleri potansiyel kurbanlarını tam anlamıyla insan olarak görmemelidir: "dinsizler", "vahşiler", "vahşi barbarlar", "kafirler", "verimsiz soysuzlar", "ritüel hukuku kanun kaçakları", "ırksal astlar", "sınıf düşmanları", "karşı devrimciler" vb. Bu terimler tek başlarına faillerin soykırım yapmaları için yeterli değildir. Bunun için - yani soykırım yapmak için - faillerin güçlü, merkezi bir otoriteye ve bürokratik örgütlenmeye, patolojik bireylere ve suçlulara ihtiyacı vardır. Ayrıca, genellikle yeni ideolojiye ve onun sosyal modeline uymaya çalışan yeni devletler veya yeni rejimler olan failler tarafından kurbanların kınanması ve insanlıktan çıkarılması için bir kampanya yürütülmesi de gerekmektedir. M. Hassan Kakar
ise devletlerin soykırım riskiyle istatistiksel olarak ilişkili siyasi özelliklerini tanımlamıştır: İlgili devlette yargı fonksyonunun düzgün işlememesi yani (dokunulmazlık,),devletin siyasi kargaşa içinde olması, dışlayıcı ideolojinin, otokrasinin varlığı; kapalı sınırlar kapalı bir toplumun varlığı ve kitlesel insan hakları ihlalleri ile daha önceki soykırımlar gibi etmenlerin ilgili devlette soykırım yaşanması riskinin arttığına yazarca ışaret edilmektedir.
Esasında Stanton'ın modeli Barbara Harff'ın analizindeki risk faktörlerini gözetmiştir ve bunları süreçsel bir yapıya yerleştirmiştir. Örneğin:
- Siyasi istikrarsızlık, 'in "sınıflandırma "da olduğu gibi derin uçurumları olan "bölünmüş toplumlar" olarak adlandırdığı durumun bir özelliğidir.
- Grup üyelerinin isimlendirilmesi ve tanımlanması sembolleştirme yoluyla gerçekleşir.
- Devlet tarafından hedef alınan gruplar "ayrımcılık" kurbanıdır.
- Dışlayıcı bir ideoloji "insandışılaştırmanın" merkezinde yer alır.
- Otokratik rejimler nefret gruplarının "örgütlenmesini" teşvik eder.
- Etnik olarak kutuplaşmış bir elit kesim "kutuplaşmanın (polarizasyonun)" karakteristik özelliğidir.
- Bir devletin sınırları dışından gelen ticaret ve diğer etkilere açık olmaması (kapalı toplum yapısı) "hazırlık" özelliğidir.
- Kitlesel insan hakları ihlalleri "zulüm" örnekleridir.
- Bir grubun tamamen veya kısmen "yok edilmesi" yasal olarak Soykırım teşkil eder.
- Önceki soykırımlardan sonra cezasızlık "inkâr "ın kanıtıdır.
Stanton, "nihayetinde soykırıma karşı en iyi panzehirin, halk eğitimi ve çeşitliliğe yönelik sosyal ve kültürel hoşgörünün geliştirilmesi olduğunu" öne sürmüştür
Ancak başkaca da bu modellemeye eleştiriler yok değildir. , "" (Social Science Research Council) için hazırladığı bir çalışma raporunda Stanton yaklaşımını şu şekilde eleştirmiştir:
Soykırımların tamamlanması konusundaki oldukça zayıf kayıtlar göz önüne alındığında, "soykırım çalışmaları" paradigmasının neden soykırımları herhangi bir doğruluk veya güvenilirlikle tahmin edemediği ve önleyemediği sorulmalıdır. Şu anda Kuzey Amerika'da geçerli olan 'soykırım çalışmaları' paradigmasının güçlü ve sınırlı yönleri vardır. Ahlaki coşku ve kamusal aktivizm takdire şayan ve olumlu olsa da, paradigma, hem sorunun hem de çözümün bir parçası olan emperyal projeler için kendi sonuçlarını görmezden gelmektedir. ABD hükümeti Darfur'u soykırım olarak nitelendiriyor, çünkü içerideki lobiyi yatıştırmak için ve bu iddia görmezden gelinmiyor. Darfur, bölgedeki büyük güçleri tatmin ettiğinde sona erecektir.
— Dirk Moses
Kısacası burada Moses Batı Dünyasının soykırımlar ve bunların sona ermesi konusunda yanlı şekilde davranmalarını, kendi geçmiş veya gelecek emperyalist politikalarının da buna sebebiyet verdiğini/vereceğini gözetmemelerini de eleştirmektedir.
Ayrıca bakınız
Notlar
- ^ FBI'da yaptığı çalışmalarda, nefret grupları oluşurken benzer aşamaların gerçekleştiğini tespit etmiştir
Kaynakça
- ^ a b (PDF). . 1996. 19 Kasım 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b Stanton, Gregory (2020). "The Ten Stages of Genocide". Genocide Watch. 14 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Fein, Helen (1979). Accounting for genocide: Victims and survivors of the Holocaust. New York: Free Press.
- ^ Ervin Staub (1989). "The roots of evil: The origins of genocide and other group violence". Cambridge University Press, New York:.
- ^ Ervin Staub (2011). . Oxford University Press, New York. 4 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2018.
- ^ a b M. Hassan Kakar. "Chapter 4. The Story of Genocide in Afghanistan". ss. Footnote 9. Horowitz'den aktaran Chalk ve Jonassohn, Genocide, 14. 3 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Eylül 2023.
- ^ M. Hassan Kakar (1995). "Afghanistan: The Soviet Invasion and the Afghan Response, 1979-1982". University of California Basın. 3 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Eylül 2023.
- ^ Harff, Barbara (2003). "No Lessons Learned from the Holocaust? 1955'ten bu yana Soykırım ve Siyasi Toplu Cinayet Risklerinin Değerlendirilmesi". The American Political Science Review. 97 (1): 57-73. doi:10.1017/S0003055403000522. JSTOR 3118221.
- ^ Kuper, Leo (1981). Genocide (1982 bas.). New Haven: Yale. s. 58. ISBN .
- ^ Dirk Moses (22 Aralık 2006). . . 18 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2018.
Diğer okumalar
- . genocidewatch (İngilizce). 2 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Soykirimin on asamasi eski adiyla soykirimin sekiz asamasi nun Genocide Watch kurucu baskani tarafindan soykirimlarin nasil gerceklestigini aciklamak amaciyla olusturulmus akademik bir arac ve bir politika modelidir Soykirimin asamalari dogrusal degildir ve sonuc olarak birkaci ayni anda meydana gelebilir Stanton in asamalari soykirimlara yol acan olaylari ve surecleri analiz etmek icin gercek dunyadan ornekleme icermeyen kavramsal bir modeldir Bu model ayni zamanda onleyici tedbirleri belirlemek icin de kullanilmaktadir Stanton modelini 1996 yilinda Amerika Birlesik Devletleri Disisleri Bakanligi na Soykirimin 8 Asamasi adli bir brifing belgesi seklinde sunmustur Stanton sunulan bu brifing belgesinde soykirimlarin ongorulebilir ancak kacinilmaz olmayan sekiz asamada gerceklestigini one surmustur Ruanda soykirimindan kisa bir sure sonra sunulan bu belge Holokost Kambocya soykirimi ve diger soykirimlari analizlerinden olusmaktadir Onerilen ABD hukumeti ve NATO veya Avrupa ulkelerince uygulanabilecek onlemler arasinda gerekirse askeri isgal de vardir Esasinda Stanton bu modeli ilk olarak 1987 yilinda nde bu konuda verdigi bir ders sirasinda tasarlamis ve yayinlamistir Ayrica 1987 yilinda ne de bu calismasini sunmustur Ote yandan ABD hukumetine yaptigi sunum sonrasi Stanton 2012 yilinda ayrimcilik ve zulum olmak uzere iki asama daha ekleyerek calismasini genisletmis ve soykirim 10 asamasinin bulundugunu belirtip bu modelini gunumuzdeki simdiki haline getirmistir Stanton in bu modeli universite derslerinden Dallas Holocaust and Human Rights Museum nin de dahil oldugu ne kadar cesitli ortamlarda karsilastirmali soykirim calismalarinin ogretilmesinde yaygin olarak kullanilmaktadir On Asama Asama Ozellikler Onleyici tedbirler1 Siniflandirma Insanlar onlar ve biz olarak ikiye ayrilir Bu erken asamada temel onleyici tedbir bolunmeleri asan evrenselci kurumlar gelistirmektir 2 Sembollestirme Bu siniflandirmayi guclendirecek olumlu veya olumsuz sembollerden sembol kisilerin fikirlerinden bu yondeki temalardan yararlanilir ornek Nazilerdeki gamali hac Semboller nefret ile birlestiginde hic bir toplumsal siniftan olmayan halk kitlelerinin isteksiz uyelerine nefret soylemleri zorla kabul ettirilebilir Sembollestirmeyle mucadele etmek icin nefret sembolleri de nefret soylemi gibi yasal olarak yasaklanabilir 3 Ayrimcilik Ayrimcilik veya apartheid yasalari oy hakkinin reddedilmesi gibi yasal veya kulturel gucler kullanilarak belli hedeflenen gruplar tamamen veya kismen medeni haklardan istifaden mahrum birakilir Ayrimciligi yasaklayan yasalar cikarin ve uygulayin Tum gruplar icin tam vatandaslik ve oy hakki 4 Insandisilastirma Bir grup diger grubun insanligini inkar eder Diger grubun uyeleri hayvanlarla hasaratla boceklerle ya da hastaliklarla bir tutulur Hedeflenen grup asagilanir Yerel ve uluslararasi liderler nefret soylemini kinamali ve kulturel olarak kabul edilemez hale getirmelidir Soykirima tesvik eden liderlerin uluslararasi seyahatleri yasaklanmali ve dis finansmanlari dondurulmalidir 5 Organizasyon Soykirim her zaman yapilacak sekilde organize edilmeye baslanir planlanmaya baslanir Ozel ordu birimleri veya milisler genellikle egitilir ve silahlandirilir BM soykirim katliamlarina karisan ulkelerin hukumetlerine ve vatandaslarina silah ambargosu uygulamali ve ihlalleri arastirmak uzere komisyonlar olusturmalidir 6 Polarizasyon Kutuplastirma Asirilik yanlilari gruplari birbirinden ayirir Liderler tutuklanir ve oldurulur yasalar temel sivil hak ve ozgurlukleri asindirilir Onleme ilimli liderler icin guvenlik korumasi veya insan haklari gruplarina yardim anlamina gelebilir Asirilik yanlilari tarafindan gerceklestirilen darbelere uluslararasi yaptirimlarla uluslararasi toplumca karsi cikilmalidir 7 Hazirlik Toplu katliam planlanmistir Kurbanlar etnik veya dini kimlikleri nedeniyle belirlenir ve ayristirilir Bu asamada Soykirim Acil Durumu ilan edilmelidir Soykirimi onlemek icin mudahale hazirligi da dahil olmak uzere bolgesel orgutler tarafindan tam diplomatik baski uygulanmalidir 8 Zulum Diger gruba yonelik kamulastirma zorla yerinden etme uygulamalarina basvurulur gettolar toplama kamplari kurulur Magdur gruplara dogrudan yardim zulmedenlere karsi hedefli yaptirimlar insani yardim veya mudahalenin harekete gecirilmesi multecilerin korunmasi 9 Imha Soykirim fiilen gerceklestirilir Katiller icin bu bir yok etme cunku kurbanlarinin tam anlamiyla insan olduguna inanmiyorlar Bu asamada soykirimi ancak hizli ve ezici bir silahli mudahale durdurabilir Agir silahli uluslararasi koruma ile gercek guvenli bolgeler veya multeci kacis koridorlari olusturulmalidir 10 Soykirim gerceklesmesine karsin failler herhangi bir suc islediklerini inkar ederler Inkarin karsiligi uluslararasi bir mahkeme ya da ulusal mahkemeler tarafindan cezalandirilmaktir Analiz ve ElestirilerDiger soykirim arastirmacilari bu sekilde bir modelleme ve siniflandirma yapmak yerine soykirimlara yol acan kulturel ve siyasi kosullara odaklanmislardir Bunlarin ortadan kaldirilmasi geregine isaret etmislerdir Mesela Sosyolog Helen Fein onceden var olan antisemitizmin Holokost sirasinda Avrupa ulkelerinde oldurulen Yahudilerin yuzdesi ile iliskili oldugunu gostermistir a gore ekonomik curume siyasi kargasa parcalanma artan ayrimcilik ve siddetin genellikle soykirim ve toplu katliam icin baslangic noktasi oldugunu gostermistir Bunlar bir grubun ve destekledigi ideolojilerin hedef grubu dusman bir gunah kecisi olarak gormesine yol acmistir Magdur grubu degersizlestiren tarih fail haline gelen gruba karsi gecmiste uygulanan siddet psikolojik yaralara yol acmis otoriter kulturler ve siyasi sistemler ile ic ve dis seyircilerin pasifligi siddetin soykirimla sonuclanma olasiligina katkida bulunmustur Cozumsuz kalan yogun gruplar arasi catismalar giderek icinden cikilmaz ve siddet iceren bir hal alir ve soykirima da yol acabilir Soykirima yol acan kosullar degersizlestirilen grubu insanlastirmak tum gruplari kucaklayan ideolojiler yaratmak ve disaridan gelen tepkileri harekete gecirmek vs sekilde erken onleme adimlari icin rehberlik saglar Bunun nasil yapilabilecegine dair kayda deger arastirmalar mevcuttur ancak bilginin eyleme donusmesi yavastir Afgan tarihci ise sunlari belirtmektedir Soykirimin gerceklesmesi icin bazi on kosullarin yerine getirilmesi gerekir Bunlardan en onemlisi insan hayatina deger vermeyen bir ulusal kulturdur Ustun ideolojiye sahip oldugu varsayilan totaliter bir toplum da soykirim icin bir on kosuldur Dahasi egemen toplumun uyeleri potansiyel kurbanlarini tam anlamiyla insan olarak gormemelidir dinsizler vahsiler vahsi barbarlar kafirler verimsiz soysuzlar rituel hukuku kanun kacaklari irksal astlar sinif dusmanlari karsi devrimciler vb Bu terimler tek baslarina faillerin soykirim yapmalari icin yeterli degildir Bunun icin yani soykirim yapmak icin faillerin guclu merkezi bir otoriteye ve burokratik orgutlenmeye patolojik bireylere ve suclulara ihtiyaci vardir Ayrica genellikle yeni ideolojiye ve onun sosyal modeline uymaya calisan yeni devletler veya yeni rejimler olan failler tarafindan kurbanlarin kinanmasi ve insanliktan cikarilmasi icin bir kampanya yurutulmesi de gerekmektedir M Hassan Kakar ise devletlerin soykirim riskiyle istatistiksel olarak iliskili siyasi ozelliklerini tanimlamistir Ilgili devlette yargi fonksyonunun duzgun islememesi yani dokunulmazlik devletin siyasi kargasa icinde olmasi dislayici ideolojinin otokrasinin varligi kapali sinirlar kapali bir toplumun varligi ve kitlesel insan haklari ihlalleri ile daha onceki soykirimlar gibi etmenlerin ilgili devlette soykirim yasanmasi riskinin arttigina yazarca isaret edilmektedir Esasinda Stanton in modeli Barbara Harff in analizindeki risk faktorlerini gozetmistir ve bunlari surecsel bir yapiya yerlestirmistir Ornegin Siyasi istikrarsizlik in siniflandirma da oldugu gibi derin ucurumlari olan bolunmus toplumlar olarak adlandirdigi durumun bir ozelligidir Grup uyelerinin isimlendirilmesi ve tanimlanmasi sembollestirme yoluyla gerceklesir Devlet tarafindan hedef alinan gruplar ayrimcilik kurbanidir Dislayici bir ideoloji insandisilastirmanin merkezinde yer alir Otokratik rejimler nefret gruplarinin orgutlenmesini tesvik eder Etnik olarak kutuplasmis bir elit kesim kutuplasmanin polarizasyonun karakteristik ozelligidir Bir devletin sinirlari disindan gelen ticaret ve diger etkilere acik olmamasi kapali toplum yapisi hazirlik ozelligidir Kitlesel insan haklari ihlalleri zulum ornekleridir Bir grubun tamamen veya kismen yok edilmesi yasal olarak Soykirim teskil eder Onceki soykirimlardan sonra cezasizlik inkar in kanitidir Stanton nihayetinde soykirima karsi en iyi panzehirin halk egitimi ve cesitlilige yonelik sosyal ve kulturel hosgorunun gelistirilmesi oldugunu one surmustur Ancak baskaca da bu modellemeye elestiriler yok degildir Social Science Research Council icin hazirladigi bir calisma raporunda Stanton yaklasimini su sekilde elestirmistir Soykirimlarin tamamlanmasi konusundaki oldukca zayif kayitlar goz onune alindiginda soykirim calismalari paradigmasinin neden soykirimlari herhangi bir dogruluk veya guvenilirlikle tahmin edemedigi ve onleyemedigi sorulmalidir Su anda Kuzey Amerika da gecerli olan soykirim calismalari paradigmasinin guclu ve sinirli yonleri vardir Ahlaki cosku ve kamusal aktivizm takdire sayan ve olumlu olsa da paradigma hem sorunun hem de cozumun bir parcasi olan emperyal projeler icin kendi sonuclarini gormezden gelmektedir ABD hukumeti Darfur u soykirim olarak nitelendiriyor cunku icerideki lobiyi yatistirmak icin ve bu iddia gormezden gelinmiyor Darfur bolgedeki buyuk gucleri tatmin ettiginde sona erecektir Dirk Moses Kisacasi burada Moses Bati Dunyasinin soykirimlar ve bunlarin sona ermesi konusunda yanli sekilde davranmalarini kendi gecmis veya gelecek emperyalist politikalarinin da buna sebebiyet verdigini verecegini gozetmemelerini de elestirmektedir Ayrica bakinizAllport olcegi ABD Holokost u Anma Muzesi Yad VashemNotlar FBI da yaptigi calismalarda nefret gruplari olusurken benzer asamalarin gerceklestigini tespit etmistirKaynakca a b PDF 1996 19 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi a b Stanton Gregory 2020 The Ten Stages of Genocide Genocide Watch 14 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Fein Helen 1979 Accounting for genocide Victims and survivors of the Holocaust New York Free Press Ervin Staub 1989 The roots of evil The origins of genocide and other group violence Cambridge University Press New York Ervin Staub 2011 Oxford University Press New York 4 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2018 a b M Hassan Kakar Chapter 4 The Story of Genocide in Afghanistan ss Footnote 9 Horowitz den aktaran Chalk ve Jonassohn Genocide 14 3 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Eylul 2023 M Hassan Kakar 1995 Afghanistan The Soviet Invasion and the Afghan Response 1979 1982 University of California Basin 3 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Eylul 2023 Harff Barbara 2003 No Lessons Learned from the Holocaust 1955 ten bu yana Soykirim ve Siyasi Toplu Cinayet Risklerinin Degerlendirilmesi The American Political Science Review 97 1 57 73 doi 10 1017 S0003055403000522 JSTOR 3118221 Kuper Leo 1981 Genocide 1982 bas New Haven Yale s 58 ISBN 0 300 03120 3 Dirk Moses 22 Aralik 2006 18 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Ocak 2018 Diger okumalar genocidewatch Ingilizce 2 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Eylul 2021