Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Stonehenge, İngiltere'nin Wiltshire kenti 'nde bulunan, Amesbury'nin 3 km (2 mil) batısında yer alan tarih öncesi bir anıt. Yapı, her biri yaklaşık 4.1 m yüksekliğinde, 2.1 m genişliğinde ve yaklaşık 25 ton ağırlığında bir dikili taş halkasından oluşur. Taşlar, İngiltere'deki en yoğun Neolitik ve Tunç Çağı anıtları kompleksinin ortasında bulunmaktadır. Anıtın neden yapıldığı hâlâ tam olarak bilinmese de, eskiden çevresinde dini yapılar bulunduğu tespit edilmiştir.
 | |
 | |
| Koordinatlar | 51°10′44″K 1°49′34″B / 51.17889°K 1.82611°B |
|---|---|
| Konum | Wiltshire, İngiltere |
| Tür | Anıt |
| Malzeme | , |
| Yükseklik | Her dikey taş ortalama 4.1m uzunluğundadır |
| Tamamlanma tarihi | Tunç çağı |
| Website | english-heritage.org.uk/stonehenge |
| Tür | Kültürel |
| Kriter | i, ii, iii |
| Belirleme | 1986 (10. oturum) |
| Referans no. | 373 |
| Ülke |  İngiltere |
| Bölge | |
Arkeologlar, bu yapının MÖ 3000 ve MÖ 2000 arasında yapıldığına inanıyor. Anıtın en erken evresini oluşturan dairesel toprak set ve hendek, tahminlere göre MÖ 3100'de şekillendirilmiştir. Radyokarbon tarihleme yöntemi, ilk Bluestone'ların MÖ 2400 ile MÖ 2200 arasında bulunduğunu göstermektedir. Fakat MÖ 3000 gibi erken bir tarihte de bulunmuş olabilme olasılıkları vardır. Birleşik Krallık'taki en popüler yapılardan biri olan Stonehenge, İngilizlerin kültürel simgesi olarak kabul edilir. Tarihi anıtları koruma yasasının İngiltere'de ilk kez başarıyla yürürlüğe girdiği 1882'den beri yasal olarak korunan bir Antik Anıt olmuştur. Site ve çevresi 1986 yılında UNESCO'nun Dünya Mirası listesine eklendi. Stonehenge, Kraliyet'e aittir ve English Heritage tarafından yönetilmektedir; çevredeki arazi ise National Trust'a aittir.
Etimoloji
Stonehenge, eski İngilizce'deki stān "taş" + hengan "asmak" kökenlerinden geldiği belirtilmektedir.
Tarihçe
Stonehenge'den önce
Yakın bölgede bilinen en eski yapılar dört veya beş adet çukurun içinde bulunan, üçü MÖ 8500 ile 7000 yılları arasında Mezolitik dönemde dikilmiş büyük çam totem benzeri sütunlar olarak tahmin edilmekte. Bu yazıların daha sonraki Stonehenge anıtıyla nasıl bir ilişkisi olduğu ise bilinmemektedir.
Şu anda, güney İngiltere'nin büyük bir kısmı ormanlık alanla kaplıyken, Stonehenge bölgesindeki kireç yaylası alışılmadık bir şekilde açık bir alandır. Bu, erken dönem Neolitik sit alanının bu bölgede bulunmasının nedeni olabilir.
Bu sit alanında, 'daki geçitli duvar alanı, iki cursus anıtı (Greater veya Stonehenge ve ) ve tümü MÖ 3500 yıllarından kalma birkaç uzun höyük bulunmaktaydı. Bu anıtların varlığı muhtemelen Stonehenge'in yeri üzerinde etkili oldu.
En eski anıt
Heel Stone ve Kuzey Höyüğü olarak bilinen höyük gibi yapıların, Stonehenge'in ilk bileşenleri olması mümkündür, ancak bilinen en eski büyük olay, M.Ö.3000 civarında iç ve dış setlere sahip dairesel bir hendek inşa edilmesidir. Bu yapılar, yaklaşık 100 metre çapında bir alanı çevrelemekte ve iki girişi vardı.
Set ve hendeklerin içinde muhtemelen bazı ahşap yapılar vardı ve ayrıca setin içinde olarak bilinen 56 çukur bulunmaktaydı. Bu deliklerin ne için yapıldığı hakkında pek çok tartışma olmuştur: uzun yıllardır fikir birliği, deliklerin içine dik olarak ahşap direkler koyulduğu yönündedir, ancak son zamanlarda bazılarına ahşap yerine taş koyulmuş olabileceği fikri yeniden ortaya çıkmıştır.
Aubrey Deliklerinin içinde ve çevresinde insanlar cenazelerini gömmüşlerdir. Bölgede yaklaşık 64 kremasyon bulunmuştur, 150 kadar kişinin ise Stonehenge'de gömüldüğü tahmin edilmekte ve bu da onu Britanya Adaları'ndaki en büyük Geç Neolitik mezarlık yapıyor.
Taş tasarımları
MÖ 2500'lü yıllara gelindiğinde taşlar anıtın merkezinde dikili haldeydi. Stonehenge'de büyük ve küçük 'lar olmak üzere iki tip taş kullanılmıştır. İki çift sarsen taşı karşılıklı gelecek şekilde dikey olarak, bluestone'lar ise karşılıklı iki sarsen'in üstüne gelecek şekilde dizilmiştir. Muhtemelen taşlar anıtın ortasına dikilirken, girişe yakın sarsenler, çevredeki dört ile birlikte kaldırıldı.
Yaklaşık 200 veya 300 yıl sonra, merkezi bluestone'lar bir daire ve iç oval oluşturacak şekilde yeniden düzenlendi (daha sonra yine bir at nalı şeklinde değiştirildi). Stonehenge'i Avon nehrine bağlayan toprak yolda bu sırada inşa edildi.
Stonehenge'deki son tarih öncesi faaliyetlerden biri, Y ve Z delikleri olarak adlandırılan iki eş merkezli çukur halkasının taş dekorlarının etrafını kazmaktı. Bu faaliyet, bulunan boynuzlar sayesinde radyokarbon yöntemi ile MÖ 1800 ile 1500 arasına tarihlenmiştir. Bu çukurların asla tamamlanmayan taşların yeniden düzenlenmesi için tasarlanmış olabilecekleri düşünülmektedir.
Stonehenge yapıldıktan sonra
Stonehenge'deki taşlar, büyük bir değişimin yaşandığı tarih öncesi bir zamanda inşa edilmişti, yeni "Beaker" tarzı çanak-çömlek stilleri ve metal işleme bilgisi ile birlikte bireylerin mezar eşyaları kıtadan gelmekteydi. Yaklaşık MÖ 2400'den itibaren Amesbury Okçusu gibi iyi döşenmiş Beaker mezarları anıt yakınlarında bulunmaktadır.
Erken Tunç Çağı'nda, İngiltere'deki en büyük yuvarlak höyük topluluklarından biri Stonehenge çevresindeki alana inşa edildi. King Barrow Ridge ve Normanton Down mezarlığındaki özellikle zengin gömüler gibi pek çok el arabası grubu, Stonehenge'den görülebilen tepelerde kasıtlı olarak konumlandırılmış gibi görünmektedir.
Stonehenge'deki sarsenlerden dördü, balta başlarını ve birkaç hançeri tasvir eden yüzlerce oymayla süslenmiştir. Bunlar, MÖ 1750-1500 yıllarına tarihlenen Arreton Down tipi bronz baltalar gibi görünmektedirler. Bu baltalar, erken Tunç Çağı toplumunda bir güç veya statü sembolü veya bir şekilde yakınındaki yuvarlak höyüklerle ilişkilendirilmiş olabilirler.
Geçmiş tarihi
Orta Tunç Çağı'ndan itibaren, Stonehenge gibi anıtların inşasına ve tarlalar oluşturulması gibi faaliyetlere daha az ortak çaba harcandı.Demir Çağı'nda, muhtemelen MÖ 700 civarında, daha sonra olarak bilinen büyük bir , Stonehenge'in 1¼ mil doğusunda, Avon Nehri'ne bakan bir alanda inşa edildi. Ayrıca Stonehenge, Roma döneminde (MS 43'ten itibaren) sık sık ziyaret edilmiş gibi görünmekte, çünkü burada birçok Roma nesnesi bulunmuştur. Son zamanlarda yapılan kazılar, Stonehenge'in halkının ritüeller gerçekleştirdiği bir yer olma olasılığını artırdı.
Küçük Amesbury kasabasının, Avon üzerinden bir geçiş noktasında, MS 6. yüzyılda kurulmuş olması muhtemeldir. Sakson döneminde ise Stonehenge'e muhtemelen başı kesilmiş suçlu bir adam gömüldü. Bu andan itibaren, koyun yetiştiriciliği Stonehenge çevresindeki açık araziye hakim olmuştur. Stonehenge hakkında günümüze ulaşan en eski yazılı kaynaklar Orta Çağ döneminden kalmadır. 14. yüzyıldan itibaren ise Stonehenge'e, çizimlerine ve resimlerine artan kaynaklar vardır.
20. ve 21. yüzyılda Stonehenge
, ordu eğitim tatbikatları için Salisbury Ovası'nda geniş bir arazi parçası satın aldığında, 1897'den beri ordunun faaliyetlerinin bölge üzerinde etkisi oldu; kışla, atış sahaları, sahra hastaneleri, hava limanları ve hafif demiryolları kuruldu. Bunlardan gibi bazıları çoktan yıkıldı, ancak erken dönem askeri havacılık tarihinde önemli yeri olan hangarları gibi hâlâ ayakta olan yapılar da bulunmakta. Paralı yollar ve Salisbury demiryolu, Stonehenge'e çok daha fazla ziyaretçi getirdi. 1880'lerden itibaren, çeşitli taşlar ahşap direklerle desteklenmişti, ancak 1900'de bir sarsıntıyla dikey sarsen taşlarının üstündeki yatay bluestone'lar düştüğünde, ziyaretçilerin güvenliği konusundaki endişeler arttı. Bölgenin o zamanki sahibi , 'in yardımıyla, 1901'de en yüksek 'un yeniden dikilmesini organize etti. Bu, Stonehenge'i korumak ve restore etmek için bir dizi kampanyanın başlangıcıydı.
Anıt, 1918 yılında yerel halktan biri olan tarafından Atrobus ailesinden satın alınana kadar özel mülkiyet idi. Chubb Stonehenge'i satın aldıktan sonra ulusa bağışladı, ve bu andan itibaren Stonehenge'i koruma görevi devlete düştü. 1927'den itibaren National Trust, Stonehenge çevresindeki araziyi korumak ve otlak haline geri döndürmek için satın almaya başladı. Şu anda Stonehenge çevresindeki geniş alanlar onların mülkiyetindedir.
Yapım aşaması
Taşların taşınması
Stonehenge'de iki tip taş kullanıldı; sarsen ve bluestone. Sarsen taşları, güney İngiltere'ye doğal olarak dağılmış halde bulunan bir tür kayadır. Yıllardır arkeologların çoğu bu taşların 32 km uzaklıktaki 'dan getirildiğine inanmakta. Bununla birlikte, yeni jeokimyasal yolları kullanan son araştırmalar, Marlborough Downs'un gerçekten taşların kaynağı olduğunu doğrulamakla kalmadı, aynı zamanda sarsenlerin büyük olasılıkla geldiği alanı da belirledi; Marlborough'nun güneybatısındaki West Woods olarak bilinen bölge. Taşların her biri 25 ila 30 ağırlığındadır.
Bluestone, Stonehenge'deki daha küçük taşlara atıfta bulunmak için kullanılan terimdir. Mavi görünmeseler de, kırıldıklarında veya ıslandıklarında mavimsi bir ton alırlar. Mavi taşlar, çeşitli jeolojilere sahip olmalarına rağmen hepsinin güneybatı Galler'deki Preseli Tepeleri'nden getirildiği tespit edilmiştir. Taşların her biri 2 ila 5 ton ağırlığındadır.
Bazı insanlar ise, mavi taşların buzulların hareketiyle Salisbury Ovası'na getirilmiş olabileceğine inanıyor, ancak çoğu arkeolog, bunların insan çabasıyla taşındığını düşünüyor. Bu taşımanın 250 kilometreden daha uzun bir mesafede nasıl yapıldığı bilinmemektedir, ancak taşların hem su şebekeleri aracılığıyla hem de kara yolu ile taşınmış olması muhtemeldir.
Taşların şekillendirilmesi
Stonehenge'in kuzeyindeki alanda büyük miktarlarda sarsen ve bluestone artık malzemesi ve kırık çekiç taşları bulundu; bu alanda taşlara şekil verildiği düşünülmektedir. Stonehenge'de bulunan çeşitli boyutlarda arsen ve çakmaktaşı çekiç taşlarının daha büyük olanları, taşı kabaca yontmak ve kırmak için, daha küçük olanlar ise yüzeyleri şekillendirmek ve düzleştirmek için kullanıldı.
Taşların yakın zamanda yapılan lazer incelemesinin analizi, kullanılan farklı taş işleme yöntemlerini ortaya çıkardı ve özellikle, merkez trilithon'ların kuzeydoğu tarafı ve iç yüzleri olmak üzere anıtın bazı bölümlerinin diğerlerinden daha dikkatli işlendiğini gösterdi.
Resimler
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Stonehenge ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Stonehenge 6 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Stonehenge Landscape18 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Stonehenge Today and Yesterday 9 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The History of Stonehenge 3 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . BBC animation of the monument's construction.
- Stonehenge, a Temple Restor'd to the British Druids 4 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Stonehenge, and Other British Monuments Astronomically Considered 10 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Glaciers and the bluestones of Wales 18 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . British Archaeology essay about the bluestones as glacial deposits.
- Stonehenge 20th Century Excavations Databases 17 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- A stunning 360° top to bottom Flash tour 10 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Stonehenge: Stones being repositioned during restoration work in 1914 1 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ "Stonehenge'in esrarı çözülüyor". BBC News Türkçe. 10 Eylül 2014. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Eylül 2020.
- ^ Morgan, James (21 Eylül 2008). "Dig pinpoints Stonehenge origins". BBC. 22 Eylül 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Eylül 2008.
- ^ Scott, Julie; Selwyn, Tom, (Ed.) (2010). Thinking Through Tourism (İngilizce). Bloomsbury Publishing. s. 191.
- ^ "History of Stonehenge". English Heritage. 10 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ekim 2020.
- ^ "Stonehenge Landscape". National Trust (İngilizce). 20 Şubat 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ekim 2020.
- ^ "Stonehenge | Definition of Stonehenge by Oxford Dictionary on Lexico.com also meaning of Stonehenge". Lexico Dictionaries | English (İngilizce). 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2020.
- ^ "Library". archaeologydataservice.ac.uk (İngilizce). 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Eylül 2020.
- ^ French, Charles; Scaife, Rob; Allen, Michael J.; Pearson, Mike Parker; Pollard, Josh; Richards, Colin; Thomas, Julian; Welham, Kate (Eylül 2019). "Durrington Walls to West Amesbury by way of Stonehenge: a major transformation of the Holocene landscape". The Antiquaries Journal (İngilizce). 92: 1-36. doi:10.1017/S0003581512000704. ISSN 0003-5815. 3 Ekim 2019 tarihinde kaynağından .
- ^ "Research Department Reports". research.historicengland.org.uk. 18 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Eylül 2020.
- ^ J Last (2011). Introduction to Heritage Assets: Prehistoric Henges and Circles (İngilizce). English Heritage. 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ Pearson, Mike Parker; Chamberlain, Andrew; Jay, Mandy; Marshall, Peter; Pollard, Josh; Richards, Colin; Thomas, Julian; Tilley, Chris; Welham, Kate (1 Mart 2009). "Who was buried at Stonehenge?". Antiquity (İngilizce). 83 (319): 23-39. doi:10.1017/S0003598X00098069. ISSN 0003-598X.
- ^ "Lives before and after Stonehenge: An osteobiographical study of four prehistoric burials recently excavated from the Stonehenge World Heritage Site". Journal of Archaeological Science: Reports (İngilizce). 20: 692-710. 1 Ağustos 2018. doi:10.1016/j.jasrep.2018.06.008. ISSN 2352-409X. 25 Ocak 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Eylül 2020.
- ^ Darvill, Timothy; Marshall, Peter; Pearson, Mike Parker; Wainwright, Geoff (Aralık 2012). "Stonehenge remodelled". Antiquity (İngilizce). 86 (334): 1021-1040. doi:10.1017/S0003598X00048225. ISSN 0003-598X.
- ^ "English Heritage Archaeological Monographs". Archaeology Data Service. doi:10.5284/1028203. 2 Kasım 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2020.
- ^ "Amesbury (Wiltshire, England): Stonehenge", Northern Europe, Routledge, ss. 30-35, 28 Ekim 2013, ISBN , erişim tarihi: 25 Eylül 2020
- ^ "Laser scan reveals surface details of Stonehenge". Physics Today. 2012. doi:10.1063/pt.5.026424. ISSN 1945-0699.
- ^ Greis, Gloria Polizzotti; Richards, Julian (1992). "The Stonehenge Environs Project". Journal of Field Archaeology. 19 (2): 222. doi:10.2307/529984. ISSN 0093-4690.
- ^ LOCKYER, NORMAN (Mayıs 1902). "The Wiltshire Archaeological and Natural History Magazine The Wiltshire Archaeological and Natural History Magazine". Nature. 66 (1697): 25-27. doi:10.1038/066025a0. ISSN 0028-0836.
- ^ "Supplementum Epigraphicum GraecumSivrihissar (in vico). Op. cit. Op. cit. 334, n. 19". Supplementum Epigraphicum Graecum. 14 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2020.
- ^ Darvill, Timothy; Wainwright, Geoffrey (21 Nisan 2009). "Stonehenge excavations 2008". The Antiquaries Journal. 89: 1-19. doi:10.1017/s000358150900002x. ISSN 0003-5815.
- ^ Reynolds, Andrew (26 Mart 2009), "The Geography of Deviant Burial in Anglo‐Saxon England", Anglo-Saxon Deviant Burial Customs, Oxford University Press, ss. 180-234, ISBN , erişim tarihi: 26 Eylül 2020
- ^ Whittle, Alasdair (1 Mart 2009). "Andrew J. Lawson. Chalkland: an archaeology of Stonehenge and its region. 2007. Salisbury: Hobnob; 978-0-946418-61-9 casebound £25; 978-0-946418-70-1 paperback £17.95". Antiquity. 83 (319): 227-228. doi:10.1017/s0003598x00098306. ISSN 0003-598X.
- ^ Holbrook, Neil (23 Temmuz 2020). "A Romano-British Roadside Settlement at Beanacre, Wiltshire. By C. Mason. Wessex Archaeology Occasional Paper. Wessex Archaeology, Salisbury, 2018. Pp. ix + 107, illus. Price: £15.00. isbn9781911137085". Britannia: 1-1. doi:10.1017/s0068113x2000029x. ISSN 0068-113X.
- ^ Aubrey, John; Britton, John (1847). The natural history of Wiltshire : written between 1656 and 1691 / edited and elucidated by notes by John Britton. London :: Printed by J.B. Nichols,.
- ^ Adams Stein, Jesse (19 Kasım 2016), "The visual at work: oral history and institutional photographs", Hot Metal, Manchester University Press, ISBN , erişim tarihi: 28 Eylül 2020
- ^ Piggott, Stuart (Mart 1984). "Christopher Chippindale: Stonehenge complete. London, Thames & Hudson, 1983. 296 pp., 260 illustrations, 13 in colour. £12.50". Antiquity. 58 (222): 68-68. doi:10.1017/s0003598x00056052. ISSN 0003-598X.
- ^ Nash, David J.; Ciborowski, T. Jake R.; Ullyott, J. Stewart; Pearson, Mike Parker; Darvill, Timothy; Greaney, Susan; Maniatis, Georgios; Whitaker, Katy A. (Temmuz 2020). "Origins of the sarsen megaliths at Stonehenge". Science Advances (İngilizce). 6 (31). doi:10.1126/sciadv.abc0133. ISSN 2375-2548. 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Stonehenge Ingiltere nin Wiltshire kenti nde bulunan Amesbury nin 3 km 2 mil batisinda yer alan tarih oncesi bir anit Yapi her biri yaklasik 4 1 m yuksekliginde 2 1 m genisliginde ve yaklasik 25 ton agirliginda bir dikili tas halkasindan olusur Taslar Ingiltere deki en yogun Neolitik ve Tunc Cagi anitlari kompleksinin ortasinda bulunmaktadir Anitin neden yapildigi hala tam olarak bilinmese de eskiden cevresinde dini yapilar bulundugu tespit edilmistir StonehengeKoordinatlar51 10 44 K 1 49 34 B 51 17889 K 1 82611 B 51 17889 1 82611KonumWiltshire IngiltereTurAnitMalzeme YukseklikHer dikey tas ortalama 4 1m uzunlugundadirTamamlanma tarihiTunc cagiWebsiteenglish heritage org uk stonehengeUNESCO Dunya MirasiTurKulturelKriteri ii iiiBelirleme1986 10 oturum Referans no 373Ulke IngiltereBolge Arkeologlar bu yapinin MO 3000 ve MO 2000 arasinda yapildigina inaniyor Anitin en erken evresini olusturan dairesel toprak set ve hendek tahminlere gore MO 3100 de sekillendirilmistir Radyokarbon tarihleme yontemi ilk Bluestone larin MO 2400 ile MO 2200 arasinda bulundugunu gostermektedir Fakat MO 3000 gibi erken bir tarihte de bulunmus olabilme olasiliklari vardir Birlesik Krallik taki en populer yapilardan biri olan Stonehenge Ingilizlerin kulturel simgesi olarak kabul edilir Tarihi anitlari koruma yasasinin Ingiltere de ilk kez basariyla yururluge girdigi 1882 den beri yasal olarak korunan bir Antik Anit olmustur Site ve cevresi 1986 yilinda UNESCO nun Dunya Mirasi listesine eklendi Stonehenge Kraliyet e aittir ve English Heritage tarafindan yonetilmektedir cevredeki arazi ise National Trust a aittir EtimolojiStonehenge eski Ingilizce deki stan tas hengan asmak kokenlerinden geldigi belirtilmektedir TarihceStonehenge den once Yakin bolgede bilinen en eski yapilar dort veya bes adet cukurun icinde bulunan ucu MO 8500 ile 7000 yillari arasinda Mezolitik donemde dikilmis buyuk cam totem benzeri sutunlar olarak tahmin edilmekte Bu yazilarin daha sonraki Stonehenge anitiyla nasil bir iliskisi oldugu ise bilinmemektedir Su anda guney Ingiltere nin buyuk bir kismi ormanlik alanla kapliyken Stonehenge bolgesindeki kirec yaylasi alisilmadik bir sekilde acik bir alandir Bu erken donem Neolitik sit alaninin bu bolgede bulunmasinin nedeni olabilir Bu sit alaninda daki gecitli duvar alani iki cursus aniti Greater veya Stonehenge ve ve tumu MO 3500 yillarindan kalma birkac uzun hoyuk bulunmaktaydi Bu anitlarin varligi muhtemelen Stonehenge in yeri uzerinde etkili oldu En eski anit Heel Stone 2009 sagdaki yapi zeminin erozyondan korunmasini saglayan bir yurume yoludur Heel Stone ve Kuzey Hoyugu olarak bilinen hoyuk gibi yapilarin Stonehenge in ilk bilesenleri olmasi mumkundur ancak bilinen en eski buyuk olay M O 3000 civarinda ic ve dis setlere sahip dairesel bir hendek insa edilmesidir Bu yapilar yaklasik 100 metre capinda bir alani cevrelemekte ve iki girisi vardi Set ve hendeklerin icinde muhtemelen bazi ahsap yapilar vardi ve ayrica setin icinde olarak bilinen 56 cukur bulunmaktaydi Bu deliklerin ne icin yapildigi hakkinda pek cok tartisma olmustur uzun yillardir fikir birligi deliklerin icine dik olarak ahsap direkler koyuldugu yonundedir ancak son zamanlarda bazilarina ahsap yerine tas koyulmus olabilecegi fikri yeniden ortaya cikmistir Aubrey Deliklerinin icinde ve cevresinde insanlar cenazelerini gommuslerdir Bolgede yaklasik 64 kremasyon bulunmustur 150 kadar kisinin ise Stonehenge de gomuldugu tahmin edilmekte ve bu da onu Britanya Adalari ndaki en buyuk Gec Neolitik mezarlik yapiyor Tas tasarimlari Stonehenge in tahmini yapim plani 2004 MO 2500 lu yillara gelindiginde taslar anitin merkezinde dikili haldeydi Stonehenge de buyuk ve kucuk lar olmak uzere iki tip tas kullanilmistir Iki cift sarsen tasi karsilikli gelecek sekilde dikey olarak bluestone lar ise karsilikli iki sarsen in ustune gelecek sekilde dizilmistir Muhtemelen taslar anitin ortasina dikilirken girise yakin sarsenler cevredeki dort ile birlikte kaldirildi Yaklasik 200 veya 300 yil sonra merkezi bluestone lar bir daire ve ic oval olusturacak sekilde yeniden duzenlendi daha sonra yine bir at nali seklinde degistirildi Stonehenge i Avon nehrine baglayan toprak yolda bu sirada insa edildi Stonehenge deki son tarih oncesi faaliyetlerden biri Y ve Z delikleri olarak adlandirilan iki es merkezli cukur halkasinin tas dekorlarinin etrafini kazmakti Bu faaliyet bulunan boynuzlar sayesinde radyokarbon yontemi ile MO 1800 ile 1500 arasina tarihlenmistir Bu cukurlarin asla tamamlanmayan taslarin yeniden duzenlenmesi icin tasarlanmis olabilecekleri dusunulmektedir Stonehenge yapildiktan sonra Stonehenge deki taslar buyuk bir degisimin yasandigi tarih oncesi bir zamanda insa edilmisti yeni Beaker tarzi canak comlek stilleri ve metal isleme bilgisi ile birlikte bireylerin mezar esyalari kitadan gelmekteydi Yaklasik MO 2400 den itibaren Amesbury Okcusu gibi iyi dosenmis Beaker mezarlari anit yakinlarinda bulunmaktadir Erken Tunc Cagi nda Ingiltere deki en buyuk yuvarlak hoyuk topluluklarindan biri Stonehenge cevresindeki alana insa edildi King Barrow Ridge ve Normanton Down mezarligindaki ozellikle zengin gomuler gibi pek cok el arabasi grubu Stonehenge den gorulebilen tepelerde kasitli olarak konumlandirilmis gibi gorunmektedir Stonehenge deki sarsenlerden dordu balta baslarini ve birkac hanceri tasvir eden yuzlerce oymayla suslenmistir Bunlar MO 1750 1500 yillarina tarihlenen Arreton Down tipi bronz baltalar gibi gorunmektedirler Bu baltalar erken Tunc Cagi toplumunda bir guc veya statu sembolu veya bir sekilde yakinindaki yuvarlak hoyuklerle iliskilendirilmis olabilirler Gecmis tarihi Stonehenge in 14 yuzyilin ikinci ceyreginden kalma bilinen en eski tasviri Bir dev Merlin in Stonehenge i insa etmesine yardim etmekte Orta Tunc Cagi ndan itibaren Stonehenge gibi anitlarin insasina ve tarlalar olusturulmasi gibi faaliyetlere daha az ortak caba harcandi Demir Cagi nda muhtemelen MO 700 civarinda daha sonra olarak bilinen buyuk bir Stonehenge in 1 mil dogusunda Avon Nehri ne bakan bir alanda insa edildi Ayrica Stonehenge Roma doneminde MS 43 ten itibaren sik sik ziyaret edilmis gibi gorunmekte cunku burada bircok Roma nesnesi bulunmustur Son zamanlarda yapilan kazilar Stonehenge in halkinin ritueller gerceklestirdigi bir yer olma olasiligini artirdi Kucuk Amesbury kasabasinin Avon uzerinden bir gecis noktasinda MS 6 yuzyilda kurulmus olmasi muhtemeldir Sakson doneminde ise Stonehenge e muhtemelen basi kesilmis suclu bir adam gomuldu Bu andan itibaren koyun yetistiriciligi Stonehenge cevresindeki acik araziye hakim olmustur Stonehenge hakkinda gunumuze ulasan en eski yazili kaynaklar Orta Cag doneminden kalmadir 14 yuzyildan itibaren ise Stonehenge e cizimlerine ve resimlerine artan kaynaklar vardir 20 ve 21 yuzyilda Stonehenge 1822 ila 1898 yillari arasinda Stonehenge1920 restorasyonunun bir gazete tasviri ordu egitim tatbikatlari icin Salisbury Ovasi nda genis bir arazi parcasi satin aldiginda 1897 den beri ordunun faaliyetlerinin bolge uzerinde etkisi oldu kisla atis sahalari sahra hastaneleri hava limanlari ve hafif demiryollari kuruldu Bunlardan gibi bazilari coktan yikildi ancak erken donem askeri havacilik tarihinde onemli yeri olan hangarlari gibi hala ayakta olan yapilar da bulunmakta Parali yollar ve Salisbury demiryolu Stonehenge e cok daha fazla ziyaretci getirdi 1880 lerden itibaren cesitli taslar ahsap direklerle desteklenmisti ancak 1900 de bir sarsintiyla dikey sarsen taslarinin ustundeki yatay bluestone lar dustugunde ziyaretcilerin guvenligi konusundaki endiseler artti Bolgenin o zamanki sahibi in yardimiyla 1901 de en yuksek un yeniden dikilmesini organize etti Bu Stonehenge i korumak ve restore etmek icin bir dizi kampanyanin baslangiciydi Anit 1918 yilinda yerel halktan biri olan tarafindan Atrobus ailesinden satin alinana kadar ozel mulkiyet idi Chubb Stonehenge i satin aldiktan sonra ulusa bagisladi ve bu andan itibaren Stonehenge i koruma gorevi devlete dustu 1927 den itibaren National Trust Stonehenge cevresindeki araziyi korumak ve otlak haline geri dondurmek icin satin almaya basladi Su anda Stonehenge cevresindeki genis alanlar onlarin mulkiyetindedir Yapim asamasiTaslarin tasinmasi Taslarin nasil tasindigi hakkinda bir canlandirma Stonehenge de iki tip tas kullanildi sarsen ve bluestone Sarsen taslari guney Ingiltere ye dogal olarak dagilmis halde bulunan bir tur kayadir Yillardir arkeologlarin cogu bu taslarin 32 km uzakliktaki dan getirildigine inanmakta Bununla birlikte yeni jeokimyasal yollari kullanan son arastirmalar Marlborough Downs un gercekten taslarin kaynagi oldugunu dogrulamakla kalmadi ayni zamanda sarsenlerin buyuk olasilikla geldigi alani da belirledi Marlborough nun guneybatisindaki West Woods olarak bilinen bolge Taslarin her biri 25 ila 30 agirligindadir Bluestone Stonehenge deki daha kucuk taslara atifta bulunmak icin kullanilan terimdir Mavi gorunmeseler de kirildiklarinda veya islandiklarinda mavimsi bir ton alirlar Mavi taslar cesitli jeolojilere sahip olmalarina ragmen hepsinin guneybati Galler deki Preseli Tepeleri nden getirildigi tespit edilmistir Taslarin her biri 2 ila 5 ton agirligindadir Bazi insanlar ise mavi taslarin buzullarin hareketiyle Salisbury Ovasi na getirilmis olabilecegine inaniyor ancak cogu arkeolog bunlarin insan cabasiyla tasindigini dusunuyor Bu tasimanin 250 kilometreden daha uzun bir mesafede nasil yapildigi bilinmemektedir ancak taslarin hem su sebekeleri araciligiyla hem de kara yolu ile tasinmis olmasi muhtemeldir Taslarin sekillendirilmesi Sarsen taslarinin birbirine gecirilmesi hakkinda bir tasvir Stonehenge in kuzeyindeki alanda buyuk miktarlarda sarsen ve bluestone artik malzemesi ve kirik cekic taslari bulundu bu alanda taslara sekil verildigi dusunulmektedir Stonehenge de bulunan cesitli boyutlarda arsen ve cakmaktasi cekic taslarinin daha buyuk olanlari tasi kabaca yontmak ve kirmak icin daha kucuk olanlar ise yuzeyleri sekillendirmek ve duzlestirmek icin kullanildi Taslarin yakin zamanda yapilan lazer incelemesinin analizi kullanilan farkli tas isleme yontemlerini ortaya cikardi ve ozellikle merkez trilithon larin kuzeydogu tarafi ve ic yuzleri olmak uzere anitin bazi bolumlerinin digerlerinden daha dikkatli islendigini gosterdi ResimlerAyrica bakinizGobeklitepeDis baglantilarWikimedia Commons ta Stonehenge ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Stonehenge 6 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Stonehenge Landscape18 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Stonehenge Today and Yesterday 9 Kasim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde The History of Stonehenge 3 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC animation of the monument s construction Stonehenge a Temple Restor d to the British Druids 4 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Stonehenge and Other British Monuments Astronomically Considered 10 Mayis 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Glaciers and the bluestones of Wales 18 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde British Archaeology essay about the bluestones as glacial deposits Stonehenge 20th Century Excavations Databases 17 Aralik 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde A stunning 360 top to bottom Flash tour 10 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Stonehenge Stones being repositioned during restoration work in 1914 1 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Stonehenge in esrari cozuluyor BBC News Turkce 10 Eylul 2014 8 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Eylul 2020 Morgan James 21 Eylul 2008 Dig pinpoints Stonehenge origins BBC 22 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Eylul 2008 Scott Julie Selwyn Tom Ed 2010 Thinking Through Tourism Ingilizce Bloomsbury Publishing s 191 KB1 bakim Editorler parametresini kullanan link History of Stonehenge English Heritage 10 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ekim 2020 Stonehenge Landscape National Trust Ingilizce 20 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ekim 2020 Stonehenge Definition of Stonehenge by Oxford Dictionary on Lexico com also meaning of Stonehenge Lexico Dictionaries English Ingilizce 8 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2020 Library archaeologydataservice ac uk Ingilizce 8 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Eylul 2020 French Charles Scaife Rob Allen Michael J Pearson Mike Parker Pollard Josh Richards Colin Thomas Julian Welham Kate Eylul 2019 Durrington Walls to West Amesbury by way of Stonehenge a major transformation of the Holocene landscape The Antiquaries Journal Ingilizce 92 1 36 doi 10 1017 S0003581512000704 ISSN 0003 5815 3 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan Research Department Reports research historicengland org uk 18 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Eylul 2020 J Last 2011 Introduction to Heritage Assets Prehistoric Henges and Circles Ingilizce English Heritage 20 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Pearson Mike Parker Chamberlain Andrew Jay Mandy Marshall Peter Pollard Josh Richards Colin Thomas Julian Tilley Chris Welham Kate 1 Mart 2009 Who was buried at Stonehenge Antiquity Ingilizce 83 319 23 39 doi 10 1017 S0003598X00098069 ISSN 0003 598X Lives before and after Stonehenge An osteobiographical study of four prehistoric burials recently excavated from the Stonehenge World Heritage Site Journal of Archaeological Science Reports Ingilizce 20 692 710 1 Agustos 2018 doi 10 1016 j jasrep 2018 06 008 ISSN 2352 409X 25 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Eylul 2020 Darvill Timothy Marshall Peter Pearson Mike Parker Wainwright Geoff Aralik 2012 Stonehenge remodelled Antiquity Ingilizce 86 334 1021 1040 doi 10 1017 S0003598X00048225 ISSN 0003 598X English Heritage Archaeological Monographs Archaeology Data Service doi 10 5284 1028203 2 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2020 Amesbury Wiltshire England Stonehenge Northern Europe Routledge ss 30 35 28 Ekim 2013 ISBN 978 0 203 05915 9 erisim tarihi 25 Eylul 2020 Laser scan reveals surface details of Stonehenge Physics Today 2012 doi 10 1063 pt 5 026424 ISSN 1945 0699 Greis Gloria Polizzotti Richards Julian 1992 The Stonehenge Environs Project Journal of Field Archaeology 19 2 222 doi 10 2307 529984 ISSN 0093 4690 LOCKYER NORMAN Mayis 1902 The Wiltshire Archaeological and Natural History Magazine The Wiltshire Archaeological and Natural History Magazine Nature 66 1697 25 27 doi 10 1038 066025a0 ISSN 0028 0836 Supplementum Epigraphicum GraecumSivrihissar in vico Op cit Op cit 334 n 19 Supplementum Epigraphicum Graecum 14 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2020 Darvill Timothy Wainwright Geoffrey 21 Nisan 2009 Stonehenge excavations 2008 The Antiquaries Journal 89 1 19 doi 10 1017 s000358150900002x ISSN 0003 5815 Reynolds Andrew 26 Mart 2009 The Geography of Deviant Burial in Anglo Saxon England Anglo Saxon Deviant Burial Customs Oxford University Press ss 180 234 ISBN 978 0 19 954455 4 erisim tarihi 26 Eylul 2020 Whittle Alasdair 1 Mart 2009 Andrew J Lawson Chalkland an archaeology of Stonehenge and its region 2007 Salisbury Hobnob 978 0 946418 61 9 casebound 25 978 0 946418 70 1 paperback 17 95 Antiquity 83 319 227 228 doi 10 1017 s0003598x00098306 ISSN 0003 598X Holbrook Neil 23 Temmuz 2020 A Romano British Roadside Settlement at Beanacre Wiltshire By C Mason Wessex Archaeology Occasional Paper Wessex Archaeology Salisbury 2018 Pp ix 107 illus Price 15 00 isbn9781911137085 Britannia 1 1 doi 10 1017 s0068113x2000029x ISSN 0068 113X Aubrey John Britton John 1847 The natural history of Wiltshire written between 1656 and 1691 edited and elucidated by notes by John Britton London Printed by J B Nichols Adams Stein Jesse 19 Kasim 2016 The visual at work oral history and institutional photographs Hot Metal Manchester University Press ISBN 978 1 78499 434 1 erisim tarihi 28 Eylul 2020 Piggott Stuart Mart 1984 Christopher Chippindale Stonehenge complete London Thames amp Hudson 1983 296 pp 260 illustrations 13 in colour 12 50 Antiquity 58 222 68 68 doi 10 1017 s0003598x00056052 ISSN 0003 598X Nash David J Ciborowski T Jake R Ullyott J Stewart Pearson Mike Parker Darvill Timothy Greaney Susan Maniatis Georgios Whitaker Katy A Temmuz 2020 Origins of the sarsen megaliths at Stonehenge Science Advances Ingilizce 6 31 doi 10 1126 sciadv abc0133 ISSN 2375 2548 27 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan