Su Perileri; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir heykeldir.
Sanatçı | Metin Yurdanur (restoratör) |
---|---|
Yıl | 1924 |
Tür | Heykel |
Konum | Hacı Bayram, Altındağ, Ankara |
Dönemin Ankara Belediye Başkanı Asaf İlbay'ın siparişi üzerine 1924 yılında İtalya'dan getirildi. Kentin simgesel eserlerinden biri olan heykel, tarih boyunca sık sık yer değiştirmiş, 2010'da CSO Ada Ankara ile CerModern arasındaki ağaçlık alana yerleştirilmiştir.
Tarihçe
1924 yılında, dönemin Ankara Belediye Başkanı Asaf Bey; yeni kurulmuş ve halihazırda rekreasyon çalışmalarının devam ettiği başkentte meydanların süslenmesi amacıyla Avrupa ülkelerinden bir dizi fıskiyeli heykel siparişi verdi. İtalya'dan getirilen Su Perileri heykeli başlangıçta, bugünkü Demirtepe semti sınırları içerisinde kalan bir alana yerleştirildi. Fakat Demirtepe'nin o yıllarda nispeten merkezi yerleşim yerlerine uzak kalmasından dolayı, heykelin bulunduğu bölge Havuzbaşı veya Asaf Bey Havuzu gibi isimlerle anılmaya başlandı.
Ankara'nın imarına yönelik farklı planların hayata geçirilmesi, Su Perileri heykelinin zaman içerisinde çok sık yer değiştirmesine sebep oldu. 1920'lerin sonlarına doğru öncelikle Kızılay Meydanı'nın yakınlarına taşınan heykel, 1933 yılında Güvenlik Anıtı'nın yapımına başlanmasıyla birlikte II. Evkaf Apartmanı'nın önündeki parka götürüldü. Riyaset-i Cumhur Senfoni Orkestrası'nın ilk konserlerini bu heykelin çevresinde verdiğine ve ilk cumhurbaşkanı Atatürk'ün bu anıtın çevresinde konser dinlediğine ilişkin bilgiler vardır.
1940'ların başında, aynı bölgede Gençlik Parkı'nın yapımına başlanınca heykel Hamamönü semtindeki 'na sevk edildi. Bu taşıma esnasında heykelin tepesindeki büyük su fıskiyesi de kırıldı. 1960'ların ortalarına kadar son konumunu muhafaza etmeyi başaran heykel, Sıhhiye çevresinde gerçekleştirilen yıkım çalışmaları gerekçe gösterilerek belediye deposuna gönderilmek üzere buradan da kaldırıldı. Su Perileri ve beraberindeki havuz için yıllardır kalıcı bir yer bulunamamış olması, heykelin halk arasında Seyyar Havuz olarak nitelendirilmesine yol açtı.
Depoya kaldırıldıktan sonra Su Perileri'nin akıbetinden şüphelenen gazeteci , dönemin belediye başkanı Ekrem Barlas'a ulaşarak bir süredir kayıp olan heykelin bulunarak uygun bir alana yerleştirilmesini talep etti. Bunun üzerine depodan çıkartılan heykel, Tandoğan Meydanı'na götürülerek tekrar monte edildi.
1992 senesinde Tandoğan Meydanı'na inşa edilecek olan Ankaray (istasyonunda) yürütülen çalışmalar nedeniyle heykel yeniden belediye deposuna gönderildi. Söz konusu çalışmalar tamamlandıktan sonra Melih Gökçek yönetimindeki belediyenin Su Perileri'nin yerine Kütahya Porselen'e ait bir sürahi heykelini meydana yerleştirilmesi ise kamuoyunda büyük tepki gördü. 2001 yılında, Millî Komite tarafından oy birliğiyle alınan bir karar doğrultusunda heykelin Atatürk Kültür Merkezi arazisine yerleştirilmesi öngörüldüyse de bu karar uygulamaya konmadı.
2008'de, Hürriyet gazetesinde yayımlanan bir haberde Su Perileri heykeline ait bir fotoğrafın kullanılması; uzun süredir unutulmuş olan eserin yeniden hatırlanmasına yol açtı. Bazı kesimler heykelin tekrar Tandoğan Meydanı'na yerleştirilmesini isterken bazılarıysa heykel için yeni bir mekan bulunması gerektiğine yönelik beyanlarda bulundu. CerModern yetkilisi 'in dönemin Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay'la temasa geçerek Millî Komite kararını hatırlatması üzerine heykelin depodan çıkartılarak restore edilmesine karar verildi.
2010 senesinde, heykeltıraş Metin Yurdanur'un öncülüğünde yaklaşık 4 aylık bir restorasyon süreci geçiren Su Perileri; gerekli çevre düzenlemelerinin de yapılmasının ardından CerModern önündeki ağaçlık alana yerleştirildi.
Notlar
- ^ Millî Komite, Atatürk’ün Doğumunun 100. Yılının Kutlanması ve Atatürk Kültür Merkezi Kurulması Hakkındaki Kanun”un 4. maddesindeki, Cumhurbaşkanının nezdinde kurulmuş bir komitedir.
Kaynakça
- ^ a b c Duyan, Uğur (Eylül 2011). İmga, Orçun (Ed.). "Su Perileri: "Başkentin Kayıp Heykelleri"". İdealKent. 2 (4). Ankara. ss. 130-146. ISSN 1307-9905. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2023.
- ^ "CerModern". www.cermodern.org. 5 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2023.
- ^ Abdülkerim Erdoğan; Gökçe Günel; Mehmet Narince (2007). Cumhuriyet ve Başkent Ankara (PDF). Ankara: Ankara Büyükşehir Belediyesi. s. 165. ISBN . 25 Mart 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 25 Mart 2023.
- ^ Aktimur, Fatih (20 Aralık 2010). "İnat değil kent kazandı". Hürriyet. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2023.
- ^ "'Su Perileri' yeniden hayat buldu". HaberTürk. Anadolu Ajansı. 21 Aralık 2010. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2023.
Wikimedia Commons'ta Su Perileri ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Su Perileri Ankara nin Altindag ilcesinde bulunan bir heykeldir Su Perileri Sanatci Metin Yurdanur restorator Yil 1924Tur HeykelKonum Haci Bayram Altindag Ankara Donemin Ankara Belediye Baskani Asaf Ilbay in siparisi uzerine 1924 yilinda Italya dan getirildi Kentin simgesel eserlerinden biri olan heykel tarih boyunca sik sik yer degistirmis 2010 da CSO Ada Ankara ile CerModern arasindaki agaclik alana yerlestirilmistir Tarihce1924 yilinda donemin Ankara Belediye Baskani Asaf Bey yeni kurulmus ve halihazirda rekreasyon calismalarinin devam ettigi baskentte meydanlarin suslenmesi amaciyla Avrupa ulkelerinden bir dizi fiskiyeli heykel siparisi verdi Italya dan getirilen Su Perileri heykeli baslangicta bugunku Demirtepe semti sinirlari icerisinde kalan bir alana yerlestirildi Fakat Demirtepe nin o yillarda nispeten merkezi yerlesim yerlerine uzak kalmasindan dolayi heykelin bulundugu bolge Havuzbasi veya Asaf Bey Havuzu gibi isimlerle anilmaya baslandi Ankara nin imarina yonelik farkli planlarin hayata gecirilmesi Su Perileri heykelinin zaman icerisinde cok sik yer degistirmesine sebep oldu 1920 lerin sonlarina dogru oncelikle Kizilay Meydani nin yakinlarina tasinan heykel 1933 yilinda Guvenlik Aniti nin yapimina baslanmasiyla birlikte II Evkaf Apartmani nin onundeki parka goturuldu Riyaset i Cumhur Senfoni Orkestrasi nin ilk konserlerini bu heykelin cevresinde verdigine ve ilk cumhurbaskani Ataturk un bu anitin cevresinde konser dinledigine iliskin bilgiler vardir 1940 larin basinda ayni bolgede Genclik Parki nin yapimina baslaninca heykel Hamamonu semtindeki na sevk edildi Bu tasima esnasinda heykelin tepesindeki buyuk su fiskiyesi de kirildi 1960 larin ortalarina kadar son konumunu muhafaza etmeyi basaran heykel Sihhiye cevresinde gerceklestirilen yikim calismalari gerekce gosterilerek belediye deposuna gonderilmek uzere buradan da kaldirildi Su Perileri ve beraberindeki havuz icin yillardir kalici bir yer bulunamamis olmasi heykelin halk arasinda Seyyar Havuz olarak nitelendirilmesine yol acti Depoya kaldirildiktan sonra Su Perileri nin akibetinden suphelenen gazeteci donemin belediye baskani Ekrem Barlas a ulasarak bir suredir kayip olan heykelin bulunarak uygun bir alana yerlestirilmesini talep etti Bunun uzerine depodan cikartilan heykel Tandogan Meydani na goturulerek tekrar monte edildi 1992 senesinde Tandogan Meydani na insa edilecek olan Ankaray istasyonunda yurutulen calismalar nedeniyle heykel yeniden belediye deposuna gonderildi Soz konusu calismalar tamamlandiktan sonra Melih Gokcek yonetimindeki belediyenin Su Perileri nin yerine Kutahya Porselen e ait bir surahi heykelini meydana yerlestirilmesi ise kamuoyunda buyuk tepki gordu 2001 yilinda Milli Komite tarafindan oy birligiyle alinan bir karar dogrultusunda heykelin Ataturk Kultur Merkezi arazisine yerlestirilmesi ongorulduyse de bu karar uygulamaya konmadi 2008 de Hurriyet gazetesinde yayimlanan bir haberde Su Perileri heykeline ait bir fotografin kullanilmasi uzun suredir unutulmus olan eserin yeniden hatirlanmasina yol acti Bazi kesimler heykelin tekrar Tandogan Meydani na yerlestirilmesini isterken bazilariysa heykel icin yeni bir mekan bulunmasi gerektigine yonelik beyanlarda bulundu CerModern yetkilisi in donemin Kultur ve Turizm Bakani Ertugrul Gunay la temasa gecerek Milli Komite kararini hatirlatmasi uzerine heykelin depodan cikartilarak restore edilmesine karar verildi 2010 senesinde heykeltiras Metin Yurdanur un onculugunde yaklasik 4 aylik bir restorasyon sureci geciren Su Perileri gerekli cevre duzenlemelerinin de yapilmasinin ardindan CerModern onundeki agaclik alana yerlestirildi Notlar Milli Komite Ataturk un Dogumunun 100 Yilinin Kutlanmasi ve Ataturk Kultur Merkezi Kurulmasi Hakkindaki Kanun un 4 maddesindeki Cumhurbaskaninin nezdinde kurulmus bir komitedir Kaynakca a b c Duyan Ugur Eylul 2011 Imga Orcun Ed Su Perileri Baskentin Kayip Heykelleri IdealKent 2 4 Ankara ss 130 146 ISSN 1307 9905 24 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2023 CerModern www cermodern org 5 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2023 Abdulkerim Erdogan Gokce Gunel Mehmet Narince 2007 Cumhuriyet ve Baskent Ankara PDF Ankara Ankara Buyuksehir Belediyesi s 165 ISBN 9944 473 04 9 25 Mart 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 25 Mart 2023 Aktimur Fatih 20 Aralik 2010 Inat degil kent kazandi Hurriyet 24 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2023 Su Perileri yeniden hayat buldu HaberTurk Anadolu Ajansi 21 Aralik 2010 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2023 Wikimedia Commons ta Su Perileri ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir