Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sur, Diyarbakır'ın dört merkez ilçesinden biridir. 2008 yılında, 5747 sayılı kanunla, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde, Diyarbakır'ın en eski yerleşim merkezinde kurulmuştur. Sur adını, ilçe merkezi ile çevirili bulunan tarihi Diyarbakır surlarından almıştır.
| Sur | |
|---|---|
 | |
 Türkiye'de yeri | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Diyarbakır |
| Coğrafi bölge | Güneydoğu Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Asım Solak |
| • Belediye başkanı | Adnan Orhan (DEM Parti) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 438 km² |
| Rakım | 650 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 112,306 |
| • Kır | - |
| • Şehir | - |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| Posta kodu | 21300 |
| İl alan kodu | 412 |
| İl plaka kodu | 21 |
Resmî site Sur Belediyesi | |
Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin orta bölümünde yer alan Sur ilçesi, Dicle Nehri’nin kenarında, denizden 660 metre yükseklikte, Karacadağ’ın lavları üzerine kurulmuştur. İlçede egemen olmuş büyük uygarlıkların bıraktıkları izlere ve çok sayıda tarihi eserlere, ilçenin her yerinde rastlamak mümkündür.
Tarihçe
Tarihi geçmişi; çok eskilere, MÖ 7500 yıllarına kadar uzanmaktadır. Son dönemde yapılan arkeolojik kazılarda Dünyadaki en eski yerleşim alanlarının bu bölgede olduğu görülmüştür.
İlçede sırasıyla Hurriler, Mitanniler, Hititler, Asurlar, Medler, Persler, Büyük İskender, Romalılar, Bizanslılar, Araplar, Selçuklu Hanedanı, Osmanlılar ve 30’a yakın uygarlık hüküm sürmüştür.
İlçe çok sayıda uygarlığın izlerini taşıyan, zengin tarihi ve kültürel birikimi ile farklı uygarlıkların, medeniyetlerin yerleşim alanı ve merkezi olmuştur. İlçe bir tarih ve kültür merkezi olma özelliğini her zaman koruyabilmeyi başarmıştır. Her uygarlık kendi kültürünü, öncekilerle kaynaştırıp, daha zengin hale getirerek yeni kuşaklara adeta bir ‘’Açık Hava Yazıtlar Müzesi’’ şeklinde sunmuştur.
Nüfus
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 2008 | 135.446 | 107.345 | 28.101 |
| 2009 | 135.065 | 108.558 | 26.507 |
| 2010 | 131.558 | 105.100 | 26.458 |
| 2011 | 130.784 | 104.285 | 26.499 |
| 2012 | 126.785 | 100.534 | 26.251 |
| 2013 | 123.311 | 123.311 | veri yok |
| 2014 | 121.750 | 121.750 | veri yok |
| 2015 | 117.698 | 117.698 | veri yok |
| 2016 | 116.858 | 116.858 | veri yok |
| 2017 | 113.447 | 113.447 | veri yok |
| 2018 | 112.306 | 112.306 | veri yok |
| 2019 | 106.108 | 106.108 | veri yok |
| 2020 | 102.114 | 102.114 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Tarihi yerler
Dikkat çekici tarihi eserler olan eski Diyarbakır evleri, Cahit Sıtkı Tarancı, Ziya Gökalp ve Ahmet Arif müze evleri, Arkeoloji Müzesi, Behrampaşa, Fatihpaşa (Kurşunlu), Safa Parlı, Melik Ahmet Paşa, Ali Paşa, Aynalı Minare, Nasuh Paşa, Hz. Ömer, Nebi ve Şeyh Mutahhar camileri, Dört Ayaklı Minare, Meryem Ana Kilisesi, İçkale ve Saint George Kilisesi, Mar Petyun Keldani Kilisesi, Ermeni Protestan Kilisesi, Ermeni Katolik Kilisesi, Surp Giragos Ermeni Kilisesi, On Gözlü Köprü, Cemil Paşa Konağı, Gazi Köşkü, Erdebil Köşkü, Kuşdili Köşkü, Deliller (Kervansaray) ve Hasan Paşa Hanları, Kadı Hamamı, Hz. Süleyman Camii ve içinde bulunan 27 sahabe makberleri, Anadolu'nun en eski ve ilk ibadete açılan, avlusunda bulunan şadırvanı, çeşitli devirlere ait kitabeleri ve İslam dünyasında beşinci Harem-i Şerif olarak bilinen Diyarbakır Ulu Camii ve yaklaşık 5 km uzunluğu ile Dünya Kültür Miras listesindeki Diyarbakır Surları görülmeye değer nadide eserlerdir.
Yerel yönetim
Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
Eylül 2016'da "PKK-KCK'ye yardım ve destek verdiği gerekçesiyle, haklarında yürütülen soruşturma ve kovuşturmalar kapsamında" kanun hükmünde kararname ile görevinden uzaklaştırılan eş belediye başkanları ve 'un yerine vali yardımcısı atandı.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Haziran 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Aralık 2012.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 19 Haziran 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Haziran 2018.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Sur Nüfusu - Diyarbakır". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Diyarbakır Sur Nüfusu". nufusune.com.
- ^ "28 belediyeye kayyum atandı" 12 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Birgün. 11 Eylül 2016. En son 11 Eylül 2016 tarihinde erişildi.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Sur, Diyarbakır ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Sur kaymakamlığı 7 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sur Diyarbakir in dort merkez ilcesinden biridir 2008 yilinda 5747 sayili kanunla Diyarbakir Buyuksehir Belediyesi sinirlari icerisinde Diyarbakir in en eski yerlesim merkezinde kurulmustur Sur adini ilce merkezi ile cevirili bulunan tarihi Diyarbakir surlarindan almistir SurIlceTurkiye de yeriIlce sinirlari haritasiUlkeTurkiyeIlDiyarbakirCografi bolgeGuneydogu Anadolu BolgesiIdare KaymakamAsim Solak Belediye baskaniAdnan Orhan DEM Parti Yuzolcumu Toplam438 km Rakim650 mNufus 2018 Toplam112 306 Kir Sehir Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Posta kodu21300Il alan kodu412Il plaka kodu21Resmi site Sur Belediyesi Guneydogu Anadolu Bolgesi nin orta bolumunde yer alan Sur ilcesi Dicle Nehri nin kenarinda denizden 660 metre yukseklikte Karacadag in lavlari uzerine kurulmustur Ilcede egemen olmus buyuk uygarliklarin biraktiklari izlere ve cok sayida tarihi eserlere ilcenin her yerinde rastlamak mumkundur TarihceTarihi gecmisi cok eskilere MO 7500 yillarina kadar uzanmaktadir Son donemde yapilan arkeolojik kazilarda Dunyadaki en eski yerlesim alanlarinin bu bolgede oldugu gorulmustur Ilcede sirasiyla Hurriler Mitanniler Hititler Asurlar Medler Persler Buyuk Iskender Romalilar Bizanslilar Araplar Selcuklu Hanedani Osmanlilar ve 30 a yakin uygarlik hukum surmustur Ilce cok sayida uygarligin izlerini tasiyan zengin tarihi ve kulturel birikimi ile farkli uygarliklarin medeniyetlerin yerlesim alani ve merkezi olmustur Ilce bir tarih ve kultur merkezi olma ozelligini her zaman koruyabilmeyi basarmistir Her uygarlik kendi kulturunu oncekilerle kaynastirip daha zengin hale getirerek yeni kusaklara adeta bir Acik Hava Yazitlar Muzesi seklinde sunmustur NufusYil Toplam Sehir Kir2008 135 446 107 345 28 1012009 135 065 108 558 26 5072010 131 558 105 100 26 4582011 130 784 104 285 26 4992012 126 785 100 534 26 2512013 123 311 123 311 veri yok2014 121 750 121 750 veri yok2015 117 698 117 698 veri yok2016 116 858 116 858 veri yok2017 113 447 113 447 veri yok2018 112 306 112 306 veri yok2019 106 108 106 108 veri yok2020 102 114 102 114 veri yok Not Buyuksehir yasasi nedeniyle koyler mahalle statusune gectiginden 2013 ten itibaren kir nufusu tabloda yer almamistir Tarihi yerlerDikkat cekici tarihi eserler olan eski Diyarbakir evleri Cahit Sitki Taranci Ziya Gokalp ve Ahmet Arif muze evleri Arkeoloji Muzesi Behrampasa Fatihpasa Kursunlu Safa Parli Melik Ahmet Pasa Ali Pasa Aynali Minare Nasuh Pasa Hz Omer Nebi ve Seyh Mutahhar camileri Dort Ayakli Minare Meryem Ana Kilisesi Ickale ve Saint George Kilisesi Mar Petyun Keldani Kilisesi Ermeni Protestan Kilisesi Ermeni Katolik Kilisesi Surp Giragos Ermeni Kilisesi On Gozlu Kopru Cemil Pasa Konagi Gazi Kosku Erdebil Kosku Kusdili Kosku Deliller Kervansaray ve Hasan Pasa Hanlari Kadi Hamami Hz Suleyman Camii ve icinde bulunan 27 sahabe makberleri Anadolu nun en eski ve ilk ibadete acilan avlusunda bulunan sadirvani cesitli devirlere ait kitabeleri ve Islam dunyasinda besinci Harem i Serif olarak bilinen Diyarbakir Ulu Camii ve yaklasik 5 km uzunlugu ile Dunya Kultur Miras listesindeki Diyarbakir Surlari gorulmeye deger nadide eserlerdir Yerel yonetimBu alt basligin gelistirilmesi gerekiyor Eylul 2016 da PKK KCK ye yardim ve destek verdigi gerekcesiyle haklarinda yurutulen sorusturma ve kovusturmalar kapsaminda kanun hukmunde kararname ile gorevinden uzaklastirilan es belediye baskanlari ve un yerine vali yardimcisi atandi Kaynakca Arsivlenmis kopya 26 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Aralik 2012 a b Arsivlenmis kopya 19 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Haziran 2018 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 a b c d e f Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Sur Nufusu Diyarbakir nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Diyarbakir Sur Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link 28 belediyeye kayyum atandi 12 Eylul 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Birgun 11 Eylul 2016 En son 11 Eylul 2016 tarihinde erisildi Dis baglantilarWikimedia Commons ta Sur Diyarbakir ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Sur kaymakamligi 7 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde