Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Suvlaki (Yunanca: σουβλάκι, souvláki, [suˈvlaci]; çoğul: σουβλάκια, souvlákia), şişte ızgara edilmiş küçük et parçaları ve bazen sebzelerden oluşan bir Yunan fast food yiyeceğidir. Genellikle direkt şiş üzerinden sıcakken yenilir. Yanında limon, sos, dilimlenmiş domates ve soğan gibi sebzeler ve kızarmış patates ile birlikte veya pide içine dürüm yapılmış bir şekilde servis edilebilir. Yunanistan ve Kıbrıs'ta genellikle domuz eti kullanılmakla birlikte, bazı bölgelerde ve dünya genelinde tavuk, dana ve kuzu eti de kullanılabilmektedir.
| Suvlaki | |
|---|---|
 Atina'da kalamaki olarak da bilinen suvlaki | |
| Ülke(ler) |  Yunanistan |
| Türü | Yunan mutfağı |
| Tipi | Sokak Yemeği |
| Ana malzemeler | Çeşitli etler |
Etimoloji
Suvlaki kelimesi Orta Çağ Yunancası souvla'nın (σούβλα "şiş" anlamına gelir) küçültme eki almış halidir ve Latince subula'dan ödünç alınmıştır. "Suvlaki" Makedonya ve kuzey Yunanistan'ın diğer bögelerinde yaygın bir terim iken, güney Yunanistan ve Atina civarında genellikle kalamaki (καλαμάκι yani "küçük kamış") olarak bilinir.
Tarih
Yunan kültüründe şişlerde yemek pişirme uygulaması Tunç Çağı'na kadar uzanmaktadır.Yunanistan'ın Santorini adasında yapılan kazılarda, MÖ 17. yüzyıldaki Thera patlamasından önce adanın yerlileri tarafından kullanılan taştan ocak ayaklıkları ortaya çıkarıldı. Bu bulgulara göre suvlaki "MÖ 2000 yılında Santorini'de popüler bir lezzetti." Bulunan bu ocak ayaklıklarının üstlerinde şişleri tutmak için kullanılan bir takım kanal delikleri ve dibinde de kömürlere hava sağlamak için delikler bulunmaktadır.
Miken Yunanistan'ında , Miken ve Pylos'ta "suvlaki tepsileri" keşfedilmiştir. Miken Yunanlıları tarafından kullanılan "suvlaki tepsileri" (ya da taşınabilir ızgaralar), et şişlerinin altına yerleştirilen dikdörtgen seramik tavalardı. Bu tepsilerin doğrudan bir ateşin üzerine mi yerleştirildiği yoksa tavaların portatif bir barbekü çukuru gibi sıcak kömürleri mi tuttuğu net değildir. Kazık desteklerin "Nikorya'da Erken Demir Çağı'na kadar kullanılmaya devam ettiği" görülmektedir.Yunan edebiyatında ise Homeros İlyada'da kazıklarda (ὀβελός) pişirilen et parçalarından bahsetmektedir. Bu yiyecek Aristofanes,Ksenofon,Aristoteles, ve diğerlerinin eserlerinde de bahsedilmektedir.Klasik Yunanistan'da küçük bir kazıklar ya da şişler ὀβελίσκος (obeliskos) olarak bilinirdi ve Aristofanes bu tür kazıkların ardıç kuşlarını kızartmak için kullanıldığından bahseder.
Bizans İmparatorluğu'nda, Prodromik Şiirler'in Yunan yazarı Konstantinopolis'te müşterilerine psenasis souglitarea olarak bilinen suvlaki benzeri şişte kızartılmış et dilimleri sunan "sıcak et dükkanlarından" bahseder.
Günümüzdeki suvlaki ilk defa güney Orta Yunanistan'ın Böotya kırsalına yaptığı gezilerde Yunanları "bambu çubukları üzerinde et pişirdiğini" gözlemleyen Fransız bir gezgin olan Gustave Flaubert tarafından tanımlanmıştır. Ancak modern anlamda suvlaki, II. Dünya Savaşı sonrasına kadar yaygınlaşmamıştır. Fast food olarak servis edilen Suvlaki şişleri, 1960'larda Böotya'lı satıcılar tarafından tanıtıldıktan sonra yaygın olarak satılmaya başlanmıştır.
Çeşitleri
Kalamaki
Kalamaki (καλαμάκι "küçük kamış"), suvlaki kelimesinin halk arasında her türlü dürüm pide için kullanıldığı Atina'da suvlaki ile eşanlamlıdır. Kalamaki'ye domates, biber ve soğan gibi sebzeler ve limon dilimli bir sos da eşlik edebilir. Yunanistan'da Selanik gibi kalamaki'nin suvlaki ile hiçbir şekilde bağlantısının olmadığı bazı yerler vardır; bu bölgelerde suvlaki, Atina'da kalamaki olarak adlandırılan yemeği ifade eder.
Suvlaki-merida
Merída (μερίδα) Yunancada porsiyon anlamına gelir. Suvlaki fast food olarak sade yenirken, kızarmış patates, sebze, sos ve dörde bölünmüş pide ekmeği ile tam bir porsiyon olarak da servis edilir. Genellikle bir tabağa yerleştirilmiş suvlaki-pide (aşağıya bakınız) malzemelerinden oluşur. Çoğunlukla kuzu eti kullanılır, ancak dana gibi diğer etler de kullanılabilir.
Suvlaki pide
Suvlaki-pide, hafifçe ızgara edilmiş bir pidenin içine katlanmış ızgara suvlaki eti, yanında dilimlenmiş domates, soğan, caciki sos ve kızarmış patatesten oluşur - ancak yaygınlaşan bir şekilde yan ürünler pideye eklenmektedir. Bu tür özellikle, Melbourne'un Yunan-Avustralyalı toplumu tarafından işletilen satış noktalarında öne çıkmaktadır.
Bazı bölgelerde domuz eti yerine tavuk kullanıldığında, cacık ve soğanın yerini özel bir sarı hardal sosu ve marul alır. Diğer garnitür ve soslar arasında , Rus salatası ve bulunmaktadır.
Korfu
Korfu'da suvlakiye özel bir domates sosu eklenir ve buna "kırmızı sos" (κόκκινη σάλτσα) denir.
Kıbrıs
Kıbrıs'ta suvlaki hem şişteki küçük et parçalarını hem de yemeği ifade etmektedir. Ortadan yarılarak cep tarzı bir açıklığı oluşturulan büyük bir pide ile yapılır. Bunun içine Kıbrıs suvlakisinde biraz daha büyük parçalar halinde kesilen et (geleneksel olarak kuzu veya domuz eti, son zamanlarda şeftali kebabı veya tavuk) yerleştirilir. Genellikle yanında içinde domates, salatalık ve doğranmış beyaz lahana bulunan bir salata bulunur. Soğan, maydanoz ve yeşil biber turşusu, yoğurt ve cacıki gibi ürünler yaygın eşlikçilerdir. Kıbrıs'ta tüm ızgara etlerde olduğu gibi suvlakiye de her zaman kesilmiş limon eklenir. Marul geleneksel değildir ve turistik beldeler dışında suvlaki'de nadiren kullanılır.
Kaynakça
- ^ "Λεξικό της κοινής νεοελληνικής". www.greek-language.gr. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2023.
- ^ Apostolides, Sophocles Evangelinus (9 Mart 2015). Greek Lexicon of the Roman and Byzantine periods (İngilizce). Pelekanos Books. ISBN .
- ^ a b c d e Hruby, Julie (1 Ocak 2017). "Finding Haute Cuisine: Identifying Shifts in Food Styles from Cooking Vessels". From Cooking Pots to Cultural Practices in the Late Bronze Age Aegean. 22 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2023.
- ^ "Prehistoric Gastronomy". Greece Is (İngilizce). 9 Ekim 2015. 13 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2023.
- ^ published, Megan Gannon (8 Ocak 2014). "Ancient Greeks Used Portable Grills at Their Picnics". livescience.com (İngilizce). 11 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2023.
- ^ Aristophanes. Akarnalılar 1007, Bulutlar 178, Yaban Arıları 354, Kuşlar 388, 672.
- ^ Xenophon. Hellenika, HG3.3.7.
- ^ Aristoteles. Siyaset, 1324b19.
- ^ "Homer, Iliad, Book 1, line 458". www.perseus.tufts.edu. 4 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2023.
- ^ A Mediterranean Feast: The Story of the Birth of the Celebrated Cuisines of the Mediterranean from the Merchants of Venice to the Barbary Corsairs, with More than 500 Recipes - Hardcover.
- ^ Liddell, Henry George (1940). A Greek-English lexicon. Wellcome Library. Oxford : Clarendon Press.
- ^ "Aristophanes, Acharnians, line 1000". www.perseus.tufts.edu. 6 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2023.
- ^ Dalby, Andrew (17 Eylül 2019). Tastes of Byzantium: The Cuisine of a Legendary Empire (İngilizce). Bloomsbury USA. ISBN .
- ^ a b c Simopoulos, Artemis P.; Bhat, Ramesh Venkataramana (2000). Street Foods (İngilizce). Karger Medical and Scientific Publishers. ISBN . 6 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Suvlaki Yunanca soyblaki souvlaki suˈvlaci cogul soyblakia souvlakia siste izgara edilmis kucuk et parcalari ve bazen sebzelerden olusan bir Yunan fast food yiyecegidir Genellikle direkt sis uzerinden sicakken yenilir Yaninda limon sos dilimlenmis domates ve sogan gibi sebzeler ve kizarmis patates ile birlikte veya pide icine durum yapilmis bir sekilde servis edilebilir Yunanistan ve Kibris ta genellikle domuz eti kullanilmakla birlikte bazi bolgelerde ve dunya genelinde tavuk dana ve kuzu eti de kullanilabilmektedir SuvlakiAtina da kalamaki olarak da bilinen suvlakiUlke ler YunanistanTuruYunan mutfagiTipiSokak YemegiAna malzemelerCesitli etlerEtimolojiSuvlaki kelimesi Orta Cag Yunancasi souvla nin soybla sis anlamina gelir kucultme eki almis halidir ve Latince subula dan odunc alinmistir Suvlaki Makedonya ve kuzey Yunanistan in diger bogelerinde yaygin bir terim iken guney Yunanistan ve Atina civarinda genellikle kalamaki kalamaki yani kucuk kamis olarak bilinir TarihSis tutmaya yerleri olan ocak ayakligi MO 17 yy Akrotiri Yunan kulturunde sislerde yemek pisirme uygulamasi Tunc Cagi na kadar uzanmaktadir Yunanistan in Santorini adasinda yapilan kazilarda MO 17 yuzyildaki Thera patlamasindan once adanin yerlileri tarafindan kullanilan tastan ocak ayakliklari ortaya cikarildi Bu bulgulara gore suvlaki MO 2000 yilinda Santorini de populer bir lezzetti Bulunan bu ocak ayakliklarinin ustlerinde sisleri tutmak icin kullanilan bir takim kanal delikleri ve dibinde de komurlere hava saglamak icin delikler bulunmaktadir Miken Yunanistan inda Miken ve Pylos ta suvlaki tepsileri kesfedilmistir Miken Yunanlilari tarafindan kullanilan suvlaki tepsileri ya da tasinabilir izgaralar et sislerinin altina yerlestirilen dikdortgen seramik tavalardi Bu tepsilerin dogrudan bir atesin uzerine mi yerlestirildigi yoksa tavalarin portatif bir barbeku cukuru gibi sicak komurleri mi tuttugu net degildir Kazik desteklerin Nikorya da Erken Demir Cagi na kadar kullanilmaya devam ettigi gorulmektedir Yunan edebiyatinda ise Homeros Ilyada da kaziklarda ὀbelos pisirilen et parcalarindan bahsetmektedir Bu yiyecek Aristofanes Ksenofon Aristoteles ve digerlerinin eserlerinde de bahsedilmektedir Klasik Yunanistan da kucuk bir kaziklar ya da sisler ὀbeliskos obeliskos olarak bilinirdi ve Aristofanes bu tur kaziklarin ardic kuslarini kizartmak icin kullanildigindan bahseder Bizans Imparatorlugu nda Prodromik Siirler in Yunan yazari Konstantinopolis te musterilerine psenasis souglitarea olarak bilinen suvlaki benzeri siste kizartilmis et dilimleri sunan sicak et dukkanlarindan bahseder Gunumuzdeki suvlaki ilk defa guney Orta Yunanistan in Bootya kirsalina yaptigi gezilerde Yunanlari bambu cubuklari uzerinde et pisirdigini gozlemleyen Fransiz bir gezgin olan Gustave Flaubert tarafindan tanimlanmistir Ancak modern anlamda suvlaki II Dunya Savasi sonrasina kadar yayginlasmamistir Fast food olarak servis edilen Suvlaki sisleri 1960 larda Bootya li saticilar tarafindan tanitildiktan sonra yaygin olarak satilmaya baslanmistir CesitleriPaket servise hazir suvlaki tabagiAmerika Birlesik Devletlerinde bir restoranda kizarmis patates ile servis edilen tavuk suvlakiKalamaki Kalamaki kalamaki kucuk kamis suvlaki kelimesinin halk arasinda her turlu durum pide icin kullanildigi Atina da suvlaki ile esanlamlidir Kalamaki ye domates biber ve sogan gibi sebzeler ve limon dilimli bir sos da eslik edebilir Yunanistan da Selanik gibi kalamaki nin suvlaki ile hicbir sekilde baglantisinin olmadigi bazi yerler vardir bu bolgelerde suvlaki Atina da kalamaki olarak adlandirilan yemegi ifade eder Suvlaki merida Merida merida Yunancada porsiyon anlamina gelir Suvlaki fast food olarak sade yenirken kizarmis patates sebze sos ve dorde bolunmus pide ekmegi ile tam bir porsiyon olarak da servis edilir Genellikle bir tabaga yerlestirilmis suvlaki pide asagiya bakiniz malzemelerinden olusur Cogunlukla kuzu eti kullanilir ancak dana gibi diger etler de kullanilabilir Suvlaki pide Suvlaki pide hafifce izgara edilmis bir pidenin icine katlanmis izgara suvlaki eti yaninda dilimlenmis domates sogan caciki sos ve kizarmis patatesten olusur ancak yayginlasan bir sekilde yan urunler pideye eklenmektedir Bu tur ozellikle Melbourne un Yunan Avustralyali toplumu tarafindan isletilen satis noktalarinda one cikmaktadir Bazi bolgelerde domuz eti yerine tavuk kullanildiginda cacik ve soganin yerini ozel bir sari hardal sosu ve marul alir Diger garnitur ve soslar arasinda Rus salatasi ve bulunmaktadir Korfu Korfu da suvlakiye ozel bir domates sosu eklenir ve buna kirmizi sos kokkinh saltsa denir Kibris Kibris ta suvlaki hem sisteki kucuk et parcalarini hem de yemegi ifade etmektedir Ortadan yarilarak cep tarzi bir acikligi olusturulan buyuk bir pide ile yapilir Bunun icine Kibris suvlakisinde biraz daha buyuk parcalar halinde kesilen et geleneksel olarak kuzu veya domuz eti son zamanlarda seftali kebabi veya tavuk yerlestirilir Genellikle yaninda icinde domates salatalik ve dogranmis beyaz lahana bulunan bir salata bulunur Sogan maydanoz ve yesil biber tursusu yogurt ve caciki gibi urunler yaygin eslikcilerdir Kibris ta tum izgara etlerde oldugu gibi suvlakiye de her zaman kesilmis limon eklenir Marul geleneksel degildir ve turistik beldeler disinda suvlaki de nadiren kullanilir Kaynakca Le3iko ths koinhs neoellhnikhs www greek language gr 7 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2023 Apostolides Sophocles Evangelinus 9 Mart 2015 Greek Lexicon of the Roman and Byzantine periods Ingilizce Pelekanos Books ISBN 978 960 400 725 7 a b c d e Hruby Julie 1 Ocak 2017 Finding Haute Cuisine Identifying Shifts in Food Styles from Cooking Vessels From Cooking Pots to Cultural Practices in the Late Bronze Age Aegean 22 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2023 Prehistoric Gastronomy Greece Is Ingilizce 9 Ekim 2015 13 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2023 published Megan Gannon 8 Ocak 2014 Ancient Greeks Used Portable Grills at Their Picnics livescience com Ingilizce 11 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2023 Aristophanes Akarnalilar 1007 Bulutlar 178 Yaban Arilari 354 Kuslar 388 672 Xenophon Hellenika HG3 3 7 Aristoteles Siyaset 1324b19 Homer Iliad Book 1 line 458 www perseus tufts edu 4 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2023 A Mediterranean Feast The Story of the Birth of the Celebrated Cuisines of the Mediterranean from the Merchants of Venice to the Barbary Corsairs with More than 500 Recipes Hardcover Liddell Henry George 1940 A Greek English lexicon Wellcome Library Oxford Clarendon Press Aristophanes Acharnians line 1000 www perseus tufts edu 6 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2023 Dalby Andrew 17 Eylul 2019 Tastes of Byzantium The Cuisine of a Legendary Empire Ingilizce Bloomsbury USA ISBN 978 1 83860 036 5 a b c Simopoulos Artemis P Bhat Ramesh Venkataramana 2000 Street Foods Ingilizce Karger Medical and Scientific Publishers ISBN 978 3 8055 6927 9 6 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2023