2MASS J23062928-0502285 e olarak adlandırılan TRAPPIST-1e, Kova takımyıldızında bulunan ve Dünya'dan yaklaşık 40 ışık yılı (12 pc; 380×10 12 km; 240×10 12 mi) uzakta olan ultra soğuk cüce yıldız TRAPPIST-1'in yörüngesinde bulunan ve dünyaya çok benzediği düşünülen kayaç gezegendir. Gök bilimciler ötegezegeni, bir gezegenin yıldızının önünden geçerken neden olduğu karartma etkisinin ölçüldüğü geçiş yöntemini kullanarak buldular.
Sanatçının 2018 tarihli TRAPPIST-1e izlenimi, burada sıvı okyanusu olan bir gezegen olarak tasvir edilmiştir. Ötegezegenin gerçek görünümü şu anda tam bilinmiyor, ancak yoğunluğuna bakılırsa muhtemelen tamamen su ile kaplı değil. Yaşama elverişli karaların da olduğu düşünülüyor. | |
Keşif | |
---|---|
Keşfeden | Spitzer Uzay Teleskobu |
Keşif tarihi | 22 Şubat 2017 |
Transit Geçiş Metodu | |
Yörünge özellikleri | |
Apastron | 0.0294322±0.000017 AU |
Periastron | 0.0291335±0.000017 AU |
0.02928285 ± 3.4e-07AU | |
Dış merkezlik | 0.00510±0.00058 |
6.099043 ± 0.000015d | |
Eğiklik | 89,860+0,10 -0,12 |
Yıldız | TRAPPIST-1 |
Fiziksel özellikler | |
Ortalama yarıçap | 0,910+0,027 -0,026 |
Kütle | 0,772+0,075 -0,079 |
Ortalama yoğunluk | 5,65+0,39 -0,42 g |
0,930+0,063 -0,068g | |
Sıcaklık | : Lua hatası 3731 satırında Modül:Dönüştürme: attempt to perform arithmetic on local 'temp1' (a string value). |
Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |
Dış gezegen , Spitzer Uzay Teleskobu'ndan yapılan gözlemler kullanılarak yıldızın yörüngesinde dönen keşfedilen yedi yeni dış gezegenden biriydi. Yedi kişiden üçü (e, f ve g) yaşanabilir bölgededir. TRAPPIST-1e, Dünya'nın kütlesine, yarıçapına, yoğunluğuna, yerçekimine, sıcaklığına ve yıldız akışına benzer. Ayrıca bulutsuz, hidrojen ağırlıklı bir atmosfere sahip olmadığı doğrulandı, bu da Güneş Sistemindeki karasal gezegenler gibi kompakt bir atmosfere sahip olma olasılığının daha yüksek olduğu anlamına geliyor.
Kasım 2018'de araştırmacılar, çok gezegenli sistemdeki yedi dış gezegenden TRAPPIST-1e'nin Dünya benzeri bir okyanus gezegeni olma şansının en yüksek olduğunu ve yaşanabilirlik konusunda daha fazla çalışmaya en layık olanın olduğunu belirledi. Ayrıca, Yaşanabilir Ötegezegenler Kataloğu'na göre TRAPPIST-1e, keşfedilen potansiyel olarak yaşanabilir dış gezegenlerden biridir.
Fiziksel özellikler
Kütle, yarıçap, bileşim ve sıcaklık
TRAPPIST-1e, gezegenin Dünya ile arasından geçerken ev sahibi yıldızının ışığının küçük bir yüzdesini engellediği geçiş yöntemiyle tespit edildi. Bu, bilim adamlarının gezegenin yarıçapını 0,910 R, yaklaşık 166-172 kilometre (103-107 mi) küçük bir belirsizlikle doğru bir şekilde belirlemesine izin verdi. . Geçiş zamanlaması varyasyonları ve gelişmiş bilgisayar simülasyonları, gezegenin 0,772 M veya Venüs'ten yaklaşık %5 daha az kütleli olduğu ortaya çıkan kütlesinin sınırlandırılmasına yardımcı oldu. TRAPPIST-1e'nin hem yarıçapı hem de kütlesi düşük hata marjlarıyla belirlendiğinden, bilim adamları gezegenin yoğunluğunu, yüzey yerçekimini ve bileşimini doğru bir şekilde hesaplayabildiler. TRAPPIST-1e, saf kaya-demir bileşimine sahip tek gezegen olduğu ve Dünya'dan daha yüksek yoğunluğa sahip tek gezegen olduğu için sisteminde sıra dışıdır (TRAPPIST-1c de tamamen kaya gibi görünmektedir, ancak kalın bir atmosferi vardır. TRAPPIST-1e'den daha az yoğun hale getirir). 5.65 yoğunluğa sahiptir g/cm 3, yaklaşık 1.024 çarpı Dünya'nın yoğunluğu 5.51 g/ cm3 . TRAPPIST-1e'nin daha yüksek yoğunluğu, Dünya benzeri bir bileşim ve sağlam bir kayalık yüzey anlamına gelir. Çoğu tamamen kalın bir buhar/sıcak CO 2 atmosferi, küresel bir sıvı okyanus veya bir buz kabuğu ile kaplı olduğundan, bu TRAPPIST-1 gezegenleri arasında da alışılmadık bir durumdur. TRAPPIST-1e, sistemdeki en yüksek ikinci yer olan Dünya'nın yüzey yerçekiminin %93'üne sahiptir. Yarıçapı ve kütlesi de TRAPPIST-1 gezegenleri arasında en az üçüncü olanıdır.
Gezegenin hesaplanan denge sıcaklığı 246,1 K (-26,9 °C; -16,42 °F) "kara cisim" sıcaklığı olarak da bilinen 0'lık bir albedo verildiğinde. Ancak daha gerçekçi bir Dünya benzeri albedo için bu, gezegenin yüzey sıcaklığının gerçekçi olmayan bir resmini sağlar. Dünyanın denge sıcaklığı 255 K; yüzey sıcaklıklarını deneyimlediğimiz seviyelere yükselten, Dünya'nın sera gazlarıdır. TRAPPIST-1e'nin kalın bir atmosferi varsa, yüzeyi denge sıcaklığından çok daha sıcak olabilir.
Ev sahibi yıldız
Gezegen, TRAPPIST-1 adlı (geç dönem M-tipi) bir aşırı soğuk cüce yıldızın yörüngesinde dönüyor. Yıldızın kütlesi 0,089 M☉ – kahverengi cüce ile düşük kütleli yıldız arasındaki sınırın yakınında – ve yarıçapı 0,121 R . 2,516 K (-270,484 °C; -454,8712 °F) sıcaklığa sahiptir. ve 7.6 milyar yaşında. Karşılaştırıldığında, Güneş 4.6 milyar yaşında ve 5,778 K (-267,222 °C; -448,9996 °F) sıcaklığa sahip. Yıldız, 0,04'lük bir metaliklik ([Fe/H]) veya güneş miktarının %109'u ile metal açısından zengindir. Kahverengi cüceler ile hidrojen kaynaştırıcı yıldızlar arasındaki sınıra yakın bu tür düşük kütleli yıldızların Güneş'ten çok daha az metal içeriğine sahip olması beklendiğinden, bu özellikle tuhaftır. Parlaklığı (L ☉) Güneş'inkinin %0,0522'sidir.
Yıldızın görünen büyüklüğü veya Dünya'nın bakış açısından ne kadar parlak göründüğü 18,8'dir. Bu nedenle çıplak gözle görülemeyecek kadar loştur.
Yörünge
TRAPPIST-1e, ev sahibi yıldızının etrafında oldukça yakın bir yörüngede döner. TRAPPIST-1 etrafında bir tam dönüş yalnızca 6.099 sürer Dünya günleri (~146 saat) tamamlayın. 002.928.285 astronomik birim (438.065.200×10 6 km; 272.201.100×10 6 mi) uzaklıkta yörüngededir. veya Dünya ile Güneş arasındaki mesafenin %3'ün hemen altında. Karşılaştırma için, Güneş Sistemindeki en yakın gezegen olan Merkür 88 alır. 038 astronomik birim (5.700×10 6 km; 3.500×10 6 mi) bir mesafede Güneş'in yörüngesinde dolaşmak için gün . TRAPPIST-1e, ev sahibi yıldızına yakın olmasına rağmen, yıldızının düşük parlaklığı nedeniyle Dünya'nın Güneş'ten aldığı yıldız ışığının yalnızca yaklaşık %60'ını alır. Yıldız, yaklaşık 2,17'lik bir açısal çapı kaplayacaktır. gezegenin yüzeyinden derece ve Güneş'in Dünya'dan göründüğünden yaklaşık dört kat daha büyük görünecektir.
Atmosfer
TRAPPIST-1e'nin bulutsuz, hidrojen ağırlıklı bir atmosfere sahip olmadığı doğrulandı, bu da Güneş Sisteminin kayalık gezegenlerindeki gibi kompakt, hidrojensiz bir atmosfere sahip olma olasılığının daha yüksek olduğu ve yaşanabilirlik şansını daha da artırdığı anlamına geliyor. Hidrojen güçlü bir sera gazıdır, bu nedenle kolayca tespit edilebilecek kadarı varsa, bu TRAPPIST-1e'nin yüzeyinin yaşanmaz olacağı anlamına gelir. Böyle bir atmosfer olmadığı için, gezegenin bunun yerine daha çok Dünya benzeri bir atmosfere sahip olma şansını artırıyor. Ancak, atmosfer tespit edilmedi ve gezegenin hiç atmosferi olmaması hala mümkün. Ek olarak, (2021 itibarıyla) TRAPPIST-1e'den helyum emisyonu tespit edilmedi.
Yaşanabilirlik
Ötegezegenin, doğru koşullar ve atmosferik özelliklerle gezegenin yüzeyinde sıvı suyun bulunabileceği bölge olan ana yıldızının yaşanabilir bölgesi içinde yörüngede olduğu açıklandı. TRAPPIST-1e'nin yarıçapı yaklaşık 0,91'dir R, yani muhtemelen kayalık bir gezegendir. Ev sahibi yıldızı, Güneş'in kütlesinin yalnızca yaklaşık %8'ine sahip (kahverengi cüceler ile hidrojen kaynaştıran yıldızlar arasındaki sınıra yakın) bir kırmızı aşırı soğuk cücedir . Sonuç olarak, TRAPPIST-1 gibi yıldızlar 12 trilyon yıla kadar sabit hayatta kalma potansiyeline sahiptir. Bu durum Güneş in ömründen yaklaşık 1000 kat daha uzun bir süredir. Bu kadar uzun süre yaşayabilme yeteneğinden dolayı, TRAPPIST-1, yeni yıldızlar oluşturmak için gereken gaz tükendiğinde ve mevcut yıldızlar patlamaya başladığında muhtemelen Evrende kalan son yıldızlardan biri olacaktır.
Diğer faktörler ve 2018 çalışmaları
Gezegenin yaşanabilirliğini azaltabilecek olan, yani bir yarımküre kalıcı olarak yıldıza bakarken diğerinin bakmadığı anlamına gelen gelgitsel olarak kilitlenmiş olmasına rağmen, 2018'de piyasaya sürülen TRAPPIST-1e ve diğer TRAPPIST-1 gezegenleri hakkında daha ayrıntılı araştırmalar, gezegenin %91 yarıçap, %77 kütle, %102,4 yoğunluk (5,65) ile bulunan en Dünya büyüklüğündeki dünyalardan biri g/cm 3) ve yüzey yerçekiminin %93'ü. TRAPPIST-1e'nin katı, kayalık bir yüzeye sahip karasal bir gezegen olduğu doğrulandı. Sıvı suyun yüzeyde birikmesi için yeterince soğuktur, ancak TRAPPIST-1f, g ve h'deki gibi donmayacak kadar da soğuk değildir.
Gezegen, Dünya'nınkinden yaklaşık üçte bir oranında daha düşük, ancak Mars'tan önemli ölçüde daha fazla, Dünya'nınkinin %60,4'ü kadar bir yıldız akışı alıyor. Denge sıcaklığı 225 K (-48 °C; -54,4 °F) arasında değişir. ila 246,1 K (-26,9 °C; -16,42 °F), gezegenin uzaya ne kadar ışık yansıttığına bağlıdır. Bunların ikisi de Dünya ve Mars'ınkiler arasındadır. Ayrıca, Washington Üniversitesi'nin modellerine göre, atmosferinin yaşanabilirlik potansiyeline zarar verecek kadar yoğun veya kalın olmadığı doğrulandı. Atmosfer yeterince yoğunsa, gezegenin karanlık tarafına ek ısının aktarılmasına da yardımcı olabilir.
Gelecek gözlemler
Bilinen en umut verici potansiyel olarak yaşanabilir dış gezegenlerden biri olduğu için TRAPPIST-1e, Nikole Lewis liderliğindeki bir araştırma programında James Webb Uzay Teleskobu'nun erken hedefi olacak. 25 tarihinde başlatıldı Aralık 2021'de teleskop, gezegenin atmosferinin daha kapsamlı analizine izin vererek, herhangi bir kimyasal yaşam belirtisi veya biyo-imza aramayı kolaylaştıracak.
Keşifi
Michaël Gillon liderliğindeki bir astronom ekibi, TRAPPIST-1'i gözlemlemek ve yörüngedeki gezegenleri aramak için Şili'deki Atacama çölündeki La Silla Gözlemevi'ndeki TRAPPIST (Transiting Planets and Planetesimals Small Telescope) teleskopunu kullandı. Geçiş fotometrisini kullanarak, cüce yıldızın yörüngesinde dönen Dünya boyutunda üç gezegen keşfettiler; en içteki ikisi gelgitsel olarak ev sahibi yıldızlarına kilitlenirken, en dıştaki ya sistemin yaşanabilir bölgesinde ya da hemen dışında yer alıyor gibi görünüyor. Ekip gözlemlerini Eylül-Aralık ayları arasında yaptı. 2015 ve 2016 bulgularını ayında Nature dergisinin Mayıs sayısında yayımladı.
Gezegenin orijinal iddiası ve varsayılan boyutu, 2017'de tam yedi gezegen sistemi ortaya çıktığında revize edildi:
- "TRAPPIST-1'in, 40 ışık yılı civarı uzaklıktaki özel, küçük ve soluk bir yıldız olduğunu zaten biliyorduk. Mayıs 2016'da, Belçika'nın Liege Üniversitesi'nden Michaël Gillon liderliğindeki bir ekip, muhtemelen kayalık olan üç gezegen tarafından yakın yörüngede olduğunu duyurdu: TRAPPIST-1b, c ve d. . . .
- "Ekip yıldızdan geçen gölgeleri ardı ardına izlemeye devam ederken, üç gezegen artık modeli açıklamak için yeterli görünmüyordu. Gillon, "Bir noktada tüm bu geçişleri anlamlandıramadık" dedi.
- "Şimdi, neredeyse üç hafta boyunca sisteme bakmak için uzay tabanlı Spitzer teleskobunu kullandıktan sonra, Gillon ve ekibi sorunu çözdüler: TRAPPIST-1'in dört gezegeni daha var.
- "Yıldıza en yakın gezegenler olan TRAPPIST-1b ve c değişmedi. Ama d lakabını alan yeni bir üçüncü gezegen var ve daha önce d gibi görünen şeyin e, f ve g'nin anlık görüntüleri olduğu ortaya çıktı. En uzağa sürüklenen ve yalnızca bir kez görülen bir h gezegeni de var."
Galeri
Videolar
- Video (01:32) – TRAPPIST-1 dış gezegenlerinin, ev sahibi yıldızlarının geçişini gösteren sanatsal temsili.
- Video (01:10) – TRAPPIST-1e dahil TRAPPIST-1 sisteminin gezegenlerinin etrafında uçuş animasyonu.
Ayrıca bakınız
- Sıvı su için güneş dışı adayların listesi
- Potansiyel olarak yaşanabilir ötegezegenlerin listesi
- Geçiş yapan dış gezegenlerin listesi
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i Grimm (21 Ocak 2018). "The nature of the TRAPPIST-1 exoplanets". . 613 (A68). arXiv:1802.01377 $2. doi:10.1051/0004-6361/201732233. 10 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2022.
- ^ a b c d e f Delrez (9 Ocak 2018). "Early 2017 observations of TRAPPIST-1 with Spitzer". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 475 (3): 3577. arXiv:1801.02554 $2. doi:10.1093/mnras/sty051. 7 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2022.
- ^ van Grootel, Valerie; Fernandes, Catarina S.; ve diğerleri. (5 Aralık 2017). "Stellar parameters for TRAPPIST-1". The Astrophysical Journal. 853 (1): 30. arXiv:1712.01911 $2. Bibcode:2018ApJ...853...30V. doi:10.3847/1538-4357/aaa023.
- ^ Gillon (23 Şubat 2017). "Seven temperate terrestrial planets around the nearby ultracool dwarf star TRAPPIST-1". Nature. 542 (7642): 456-460. arXiv:1703.01424 $2. doi:10.1038/nature21360. (PMC) 5330437 $2. (PMID) 28230125.
- ^ a b Gillon (2 Mayıs 2016). "Temperate Earth-sized planets transiting a nearby ultracool dwarf star". Nature. 533 (7602): 221-224. arXiv:1605.07211 $2. doi:10.1038/nature17448. (PMC) 5321506 $2. (PMID) 27135924.
- ^ "NASA telescope reveals largest batch of Earth-size, habitable-zone planets around single star". NASA.gov. 21 Şubat 2017. 23 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2017.
- ^ "TRAPPIST-1 Planet Lineup". NASA's Jet Propulsion Laboratory (JPL) (İngilizce). NASA. 22 Şubat 2017. 7 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2022.
- ^ a b c de Wit (5 Şubat 2018). "Atmospheric reconnaissance of the habitable-zone Earth-sized planets orbiting TRAPPIST-1". Nature Astronomy. Nature. 2 (3): 214-219. arXiv:1802.02250 $2. doi:10.1038/s41550-017-0374-z. 12 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2022.
- ^ Kelley, Peter (21 Kasım 2018). "Study brings new climate models of small star TRAPPIST 1's seven intriguing worlds". . University of Washington. 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Kasım 2018.
- ^ "The Habitable Exoplanets Catalog". Planetary Habitability Laboratory @ UPR Arecibo (phl.upr.edu). . 6 Aralık 2021. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2019.
- ^ "Equilibrium Temperatures of Planets". burro.case.edu. n.d. 26 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2022.
- ^ Williams, Matt (22 Aralık 2015). "What is the Life Cycle Of The Sun?". . 30 Aralık 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2022.
- ^ Cain, Fraser (8 Ekim 2013). "What Color is the Sun?". . 20 Mart 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2022.
- ^ Krishnamurthy (2 Ağustos 2021). "Nondetection of Helium in the Upper Atmospheres of TRAPPIST-1b, e, and f*". . 162 (3): 82. arXiv:2106.11444 $2. doi:10.3847/1538-3881/ac0d57. 7 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
- ^ Adams, Fred C.; Laughlin, Gregory; Graves, Genevieve J.M. (Aralık 2004). "Red Dwarfs and the End of the Main Sequence". Gravitational Collapse: From massive stars to planets. 22. Revista Mexicana de Astronomía y Astrofísica (Serie de Conferencias). ss. 46-49. Bibcode:2004RMxAC..22...46A. 2 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ağustos 2023.
- ^ Mendez, Abel (2021). . Planetary Habitability Laboratory @ UPR Arecibo. . 18 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2022.
- ^ Jenner, Lynn, (Ed.) (5 Şubat 2020). "NASA's Webb Will Seek Atmospheres around Potentially Habitable Exoplanets". NASA.gov. NASA. 8 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2022.
- ^ a b Sample, Ian (2 Mayıs 2016). "Could these newly-discovered planets orbiting an ultracool dwarf host life?". The Guardian. 5 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2022.
- ^ "Three Potentially Habitable Worlds Found Around Nearby Ultracool Dwarf Star". ESO.org. European Southern Observatory. 2 Mayıs 2016. 3 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2022.
- ^ Bennett, Jay (2 Mayıs 2016). "Three Newly Discovered Planets Are the Best Bets for Life Outside the Solar System". Popular Mechanics. 20 Haziran 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2022.
- ^ Sokol, Joshua (22 Şubat 2017). "Exoplanet discovery: Seven Earth-size exoplanets may have water". New Scientist. 27 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
2MASS J23062928 0502285 e olarak adlandirilan TRAPPIST 1e Kova takimyildizinda bulunan ve Dunya dan yaklasik 40 isik yili 12 pc 380 10 12 km 240 10 12 mi uzakta olan ultra soguk cuce yildiz TRAPPIST 1 in yorungesinde bulunan ve dunyaya cok benzedigi dusunulen kayac gezegendir Gok bilimciler otegezegeni bir gezegenin yildizinin onunden gecerken neden oldugu karartma etkisinin olculdugu gecis yontemini kullanarak buldular TRAPPIST 1eSanatcinin 2018 tarihli TRAPPIST 1e izlenimi burada sivi okyanusu olan bir gezegen olarak tasvir edilmistir Otegezegenin gercek gorunumu su anda tam bilinmiyor ancak yogunluguna bakilirsa muhtemelen tamamen su ile kapli degil Yasama elverisli karalarin da oldugu dusunuluyor KesifKesfedenSpitzer Uzay TeleskobuKesif tarihi22 Subat 2017Transit Gecis MetoduYorunge ozellikleriApastron0 0294322 0 000017 AUPeriastron0 0291335 0 000017 AUYari buyuk eksen0 02928285 3 4e 07AUDis merkezlik0 00510 0 00058Yorunge periyodu6 099043 0 000015dEgiklik89 860 0 10 0 12YildizTRAPPIST 1Fiziksel ozelliklerOrtalama yaricap0 910 0 027 0 026Kutle0 772 0 075 0 079Ortalama yogunluk5 65 0 39 0 42 gYuzey kutle cekimi0 930 0 063 0 068 gSicaklik Lua hatasi 3731 satirinda Modul Donusturme attempt to perform arithmetic on local temp1 a string value Wikimedia Commons ta ilgili ortam Dis gezegen Spitzer Uzay Teleskobu ndan yapilan gozlemler kullanilarak yildizin yorungesinde donen kesfedilen yedi yeni dis gezegenden biriydi Yedi kisiden ucu e f ve g yasanabilir bolgededir TRAPPIST 1e Dunya nin kutlesine yaricapina yogunluguna yercekimine sicakligina ve yildiz akisina benzer Ayrica bulutsuz hidrojen agirlikli bir atmosfere sahip olmadigi dogrulandi bu da Gunes Sistemindeki karasal gezegenler gibi kompakt bir atmosfere sahip olma olasiliginin daha yuksek oldugu anlamina geliyor Kasim 2018 de arastirmacilar cok gezegenli sistemdeki yedi dis gezegenden TRAPPIST 1e nin Dunya benzeri bir okyanus gezegeni olma sansinin en yuksek oldugunu ve yasanabilirlik konusunda daha fazla calismaya en layik olanin oldugunu belirledi Ayrica Yasanabilir Otegezegenler Katalogu na gore TRAPPIST 1e kesfedilen potansiyel olarak yasanabilir dis gezegenlerden biridir Fiziksel ozelliklerKutle yaricap bilesim ve sicaklik TRAPPIST 1e gezegenin Dunya ile arasindan gecerken ev sahibi yildizinin isiginin kucuk bir yuzdesini engelledigi gecis yontemiyle tespit edildi Bu bilim adamlarinin gezegenin yaricapini 0 910 R yaklasik 166 172 kilometre 103 107 mi kucuk bir belirsizlikle dogru bir sekilde belirlemesine izin verdi Gecis zamanlamasi varyasyonlari ve gelismis bilgisayar simulasyonlari gezegenin 0 772 M veya Venus ten yaklasik 5 daha az kutleli oldugu ortaya cikan kutlesinin sinirlandirilmasina yardimci oldu TRAPPIST 1e nin hem yaricapi hem de kutlesi dusuk hata marjlariyla belirlendiginden bilim adamlari gezegenin yogunlugunu yuzey yercekimini ve bilesimini dogru bir sekilde hesaplayabildiler TRAPPIST 1e saf kaya demir bilesimine sahip tek gezegen oldugu ve Dunya dan daha yuksek yogunluga sahip tek gezegen oldugu icin sisteminde sira disidir TRAPPIST 1c de tamamen kaya gibi gorunmektedir ancak kalin bir atmosferi vardir TRAPPIST 1e den daha az yogun hale getirir 5 65 yogunluga sahiptir g cm 3 yaklasik 1 024 carpi Dunya nin yogunlugu 5 51 g cm3 TRAPPIST 1e nin daha yuksek yogunlugu Dunya benzeri bir bilesim ve saglam bir kayalik yuzey anlamina gelir Cogu tamamen kalin bir buhar sicak CO 2 atmosferi kuresel bir sivi okyanus veya bir buz kabugu ile kapli oldugundan bu TRAPPIST 1 gezegenleri arasinda da alisilmadik bir durumdur TRAPPIST 1e sistemdeki en yuksek ikinci yer olan Dunya nin yuzey yercekiminin 93 une sahiptir Yaricapi ve kutlesi de TRAPPIST 1 gezegenleri arasinda en az ucuncu olanidir Gezegenin hesaplanan denge sicakligi 246 1 K 26 9 C 16 42 F kara cisim sicakligi olarak da bilinen 0 lik bir albedo verildiginde Ancak daha gercekci bir Dunya benzeri albedo icin bu gezegenin yuzey sicakliginin gercekci olmayan bir resmini saglar Dunyanin denge sicakligi 255 K yuzey sicakliklarini deneyimledigimiz seviyelere yukselten Dunya nin sera gazlaridir TRAPPIST 1e nin kalin bir atmosferi varsa yuzeyi denge sicakligindan cok daha sicak olabilir Ev sahibi yildiz Gezegen TRAPPIST 1 adli gec donem M tipi bir asiri soguk cuce yildizin yorungesinde donuyor Yildizin kutlesi 0 089 M kahverengi cuce ile dusuk kutleli yildiz arasindaki sinirin yakininda ve yaricapi 0 121 R 2 516 K 270 484 C 454 8712 F sicakliga sahiptir ve 7 6 milyar yasinda Karsilastirildiginda Gunes 4 6 milyar yasinda ve 5 778 K 267 222 C 448 9996 F sicakliga sahip Yildiz 0 04 luk bir metaliklik Fe H veya gunes miktarinin 109 u ile metal acisindan zengindir Kahverengi cuceler ile hidrojen kaynastirici yildizlar arasindaki sinira yakin bu tur dusuk kutleli yildizlarin Gunes ten cok daha az metal icerigine sahip olmasi beklendiginden bu ozellikle tuhaftir Parlakligi L Gunes inkinin 0 0522 sidir Yildizin gorunen buyuklugu veya Dunya nin bakis acisindan ne kadar parlak gorundugu 18 8 dir Bu nedenle ciplak gozle gorulemeyecek kadar lostur Yorunge TRAPPIST 1e ev sahibi yildizinin etrafinda oldukca yakin bir yorungede doner TRAPPIST 1 etrafinda bir tam donus yalnizca 6 099 surer Dunya gunleri 146 saat tamamlayin 002 928 285 astronomik birim 438 065 200 10 6 km 272 201 100 10 6 mi uzaklikta yorungededir veya Dunya ile Gunes arasindaki mesafenin 3 un hemen altinda Karsilastirma icin Gunes Sistemindeki en yakin gezegen olan Merkur 88 alir 038 astronomik birim 5 700 10 6 km 3 500 10 6 mi bir mesafede Gunes in yorungesinde dolasmak icin gun TRAPPIST 1e ev sahibi yildizina yakin olmasina ragmen yildizinin dusuk parlakligi nedeniyle Dunya nin Gunes ten aldigi yildiz isiginin yalnizca yaklasik 60 ini alir Yildiz yaklasik 2 17 lik bir acisal capi kaplayacaktir gezegenin yuzeyinden derece ve Gunes in Dunya dan gorundugunden yaklasik dort kat daha buyuk gorunecektir Atmosfer TRAPPIST 1e nin bulutsuz hidrojen agirlikli bir atmosfere sahip olmadigi dogrulandi bu da Gunes Sisteminin kayalik gezegenlerindeki gibi kompakt hidrojensiz bir atmosfere sahip olma olasiliginin daha yuksek oldugu ve yasanabilirlik sansini daha da artirdigi anlamina geliyor Hidrojen guclu bir sera gazidir bu nedenle kolayca tespit edilebilecek kadari varsa bu TRAPPIST 1e nin yuzeyinin yasanmaz olacagi anlamina gelir Boyle bir atmosfer olmadigi icin gezegenin bunun yerine daha cok Dunya benzeri bir atmosfere sahip olma sansini artiriyor Ancak atmosfer tespit edilmedi ve gezegenin hic atmosferi olmamasi hala mumkun Ek olarak 2021 2021 itibariyla TRAPPIST 1e den helyum emisyonu tespit edilmedi YasanabilirlikTRAPPIST 1 sisteminin grafik sanatcisi tarafindan yapilan izlenimi yasanabilir bolgedeki gezegenlerden birinin yuzeyinden goruluyor Otegezegenin dogru kosullar ve atmosferik ozelliklerle gezegenin yuzeyinde sivi suyun bulunabilecegi bolge olan ana yildizinin yasanabilir bolgesi icinde yorungede oldugu aciklandi TRAPPIST 1e nin yaricapi yaklasik 0 91 dir R yani muhtemelen kayalik bir gezegendir Ev sahibi yildizi Gunes in kutlesinin yalnizca yaklasik 8 ine sahip kahverengi cuceler ile hidrojen kaynastiran yildizlar arasindaki sinira yakin bir kirmizi asiri soguk cucedir Sonuc olarak TRAPPIST 1 gibi yildizlar 12 trilyon yila kadar sabit hayatta kalma potansiyeline sahiptir Bu durum Gunes in omrunden yaklasik 1000 kat daha uzun bir suredir Bu kadar uzun sure yasayabilme yeteneginden dolayi TRAPPIST 1 yeni yildizlar olusturmak icin gereken gaz tukendiginde ve mevcut yildizlar patlamaya basladiginda muhtemelen Evrende kalan son yildizlardan biri olacaktir Diger faktorler ve 2018 calismalari Gezegenin yasanabilirligini azaltabilecek olan yani bir yarimkure kalici olarak yildiza bakarken digerinin bakmadigi anlamina gelen gelgitsel olarak kilitlenmis olmasina ragmen 2018 de piyasaya surulen TRAPPIST 1e ve diger TRAPPIST 1 gezegenleri hakkinda daha ayrintili arastirmalar gezegenin 91 yaricap 77 kutle 102 4 yogunluk 5 65 ile bulunan en Dunya buyuklugundeki dunyalardan biri g cm 3 ve yuzey yercekiminin 93 u TRAPPIST 1e nin kati kayalik bir yuzeye sahip karasal bir gezegen oldugu dogrulandi Sivi suyun yuzeyde birikmesi icin yeterince soguktur ancak TRAPPIST 1f g ve h deki gibi donmayacak kadar da soguk degildir Gezegen Dunya ninkinden yaklasik ucte bir oraninda daha dusuk ancak Mars tan onemli olcude daha fazla Dunya ninkinin 60 4 u kadar bir yildiz akisi aliyor Denge sicakligi 225 K 48 C 54 4 F arasinda degisir ila 246 1 K 26 9 C 16 42 F gezegenin uzaya ne kadar isik yansittigina baglidir Bunlarin ikisi de Dunya ve Mars inkiler arasindadir Ayrica Washington Universitesi nin modellerine gore atmosferinin yasanabilirlik potansiyeline zarar verecek kadar yogun veya kalin olmadigi dogrulandi Atmosfer yeterince yogunsa gezegenin karanlik tarafina ek isinin aktarilmasina da yardimci olabilir Gelecek gozlemler Bilinen en umut verici potansiyel olarak yasanabilir dis gezegenlerden biri oldugu icin TRAPPIST 1e Nikole Lewis liderligindeki bir arastirma programinda James Webb Uzay Teleskobu nun erken hedefi olacak 25 tarihinde baslatildi Aralik 2021 de teleskop gezegenin atmosferinin daha kapsamli analizine izin vererek herhangi bir kimyasal yasam belirtisi veya biyo imza aramayi kolaylastiracak KesifiMichael Gillon liderligindeki bir astronom ekibi TRAPPIST 1 i gozlemlemek ve yorungedeki gezegenleri aramak icin Sili deki Atacama colundeki La Silla Gozlemevi ndeki TRAPPIST Transiting Planets and Planetesimals Small Telescope teleskopunu kullandi Gecis fotometrisini kullanarak cuce yildizin yorungesinde donen Dunya boyutunda uc gezegen kesfettiler en icteki ikisi gelgitsel olarak ev sahibi yildizlarina kilitlenirken en distaki ya sistemin yasanabilir bolgesinde ya da hemen disinda yer aliyor gibi gorunuyor Ekip gozlemlerini Eylul Aralik aylari arasinda yapti 2015 ve 2016 bulgularini ayinda Nature dergisinin Mayis sayisinda yayimladi Sanatcinin TRAPPIST 1 gezegen sistemi izlenimi Gezegenin orijinal iddiasi ve varsayilan boyutu 2017 de tam yedi gezegen sistemi ortaya ciktiginda revize edildi TRAPPIST 1 in 40 isik yili civari uzakliktaki ozel kucuk ve soluk bir yildiz oldugunu zaten biliyorduk Mayis 2016 da Belcika nin Liege Universitesi nden Michael Gillon liderligindeki bir ekip muhtemelen kayalik olan uc gezegen tarafindan yakin yorungede oldugunu duyurdu TRAPPIST 1b c ve d Ekip yildizdan gecen golgeleri ardi ardina izlemeye devam ederken uc gezegen artik modeli aciklamak icin yeterli gorunmuyordu Gillon Bir noktada tum bu gecisleri anlamlandiramadik dedi Simdi neredeyse uc hafta boyunca sisteme bakmak icin uzay tabanli Spitzer teleskobunu kullandiktan sonra Gillon ve ekibi sorunu cozduler TRAPPIST 1 in dort gezegeni daha var Yildiza en yakin gezegenler olan TRAPPIST 1b ve c degismedi Ama d lakabini alan yeni bir ucuncu gezegen var ve daha once d gibi gorunen seyin e f ve g nin anlik goruntuleri oldugu ortaya cikti En uzaga suruklenen ve yalnizca bir kez gorulen bir h gezegeni de var GaleriVideolar source source source source source source source source Video 01 32 TRAPPIST 1 dis gezegenlerinin ev sahibi yildizlarinin gecisini gosteren sanatsal temsili source source source source source source source Video 01 10 TRAPPIST 1e dahil TRAPPIST 1 sisteminin gezegenlerinin etrafinda ucus animasyonu Ayrica bakinizSivi su icin gunes disi adaylarin listesi Potansiyel olarak yasanabilir otegezegenlerin listesi Gecis yapan dis gezegenlerin listesiKaynakca a b c d e f g h i Grimm 21 Ocak 2018 The nature of the TRAPPIST 1 exoplanets 613 A68 arXiv 1802 01377 2 doi 10 1051 0004 6361 201732233 10 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2022 KB1 bakim goster yazarlar link a b c d e f Delrez 9 Ocak 2018 Early 2017 observations of TRAPPIST 1 with Spitzer Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 475 3 3577 arXiv 1801 02554 2 doi 10 1093 mnras sty051 7 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2022 KB1 bakim goster yazarlar link van Grootel Valerie Fernandes Catarina S ve digerleri 5 Aralik 2017 Stellar parameters for TRAPPIST 1 The Astrophysical Journal 853 1 30 arXiv 1712 01911 2 Bibcode 2018ApJ 853 30V doi 10 3847 1538 4357 aaa023 Gillon 23 Subat 2017 Seven temperate terrestrial planets around the nearby ultracool dwarf star TRAPPIST 1 Nature 542 7642 456 460 arXiv 1703 01424 2 doi 10 1038 nature21360 PMC 5330437 2 PMID 28230125 KB1 bakim goster yazarlar link a b Gillon 2 Mayis 2016 Temperate Earth sized planets transiting a nearby ultracool dwarf star Nature 533 7602 221 224 arXiv 1605 07211 2 doi 10 1038 nature17448 PMC 5321506 2 PMID 27135924 KB1 bakim goster yazarlar link NASA telescope reveals largest batch of Earth size habitable zone planets around single star NASA gov 21 Subat 2017 23 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2017 TRAPPIST 1 Planet Lineup NASA s Jet Propulsion Laboratory JPL Ingilizce NASA 22 Subat 2017 7 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2022 a b c de Wit 5 Subat 2018 Atmospheric reconnaissance of the habitable zone Earth sized planets orbiting TRAPPIST 1 Nature Astronomy Nature 2 3 214 219 arXiv 1802 02250 2 doi 10 1038 s41550 017 0374 z 12 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2022 KB1 bakim goster yazarlar link Kelley Peter 21 Kasim 2018 Study brings new climate models of small star TRAPPIST 1 s seven intriguing worlds University of Washington 8 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Kasim 2018 The Habitable Exoplanets Catalog Planetary Habitability Laboratory UPR Arecibo phl upr edu 6 Aralik 2021 1 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2019 Equilibrium Temperatures of Planets burro case edu n d 26 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2022 Williams Matt 22 Aralik 2015 What is the Life Cycle Of The Sun 30 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2022 Cain Fraser 8 Ekim 2013 What Color is the Sun 20 Mart 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2022 Krishnamurthy 2 Agustos 2021 Nondetection of Helium in the Upper Atmospheres of TRAPPIST 1b e and f 162 3 82 arXiv 2106 11444 2 doi 10 3847 1538 3881 ac0d57 7 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Subat 2023 KB1 bakim goster yazarlar link Adams Fred C Laughlin Gregory Graves Genevieve J M Aralik 2004 Red Dwarfs and the End of the Main Sequence Gravitational Collapse From massive stars to planets 22 Revista Mexicana de Astronomia y Astrofisica Serie de Conferencias ss 46 49 Bibcode 2004RMxAC 22 46A 2 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Agustos 2023 Mendez Abel 2021 Planetary Habitability Laboratory UPR Arecibo 18 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Kasim 2022 Jenner Lynn Ed 5 Subat 2020 NASA s Webb Will Seek Atmospheres around Potentially Habitable Exoplanets NASA gov NASA 8 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2022 a b Sample Ian 2 Mayis 2016 Could these newly discovered planets orbiting an ultracool dwarf host life The Guardian 5 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2022 Three Potentially Habitable Worlds Found Around Nearby Ultracool Dwarf Star ESO org European Southern Observatory 2 Mayis 2016 3 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2022 Bennett Jay 2 Mayis 2016 Three Newly Discovered Planets Are the Best Bets for Life Outside the Solar System Popular Mechanics 20 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2022 Sokol Joshua 22 Subat 2017 Exoplanet discovery Seven Earth size exoplanets may have water New Scientist 27 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2022