Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Talat Paşa Suikastı, 15 Mart 1921'de eski Osmanlı sadrazamı ve İttihat ve Terrakinin kurucularından Talat Paşa’nın Berlin'de Ermeni öğrenci Soğomon Tehliryan tarafından yapılan suikast sonucu öldürülmesidir. Duruşması sırasında Tehliryan, "Bir adam öldürdüm ama katil değilim" dedi ve jüri kararıyla beraat etti.
| Nemesis Operasyonu | |
 16 Mart 1921 tarihli New York Times manşeti: Talat Paşa Berlin'in Banliyösünde Katledildi, Ermeni Öğrenci, Katliamlardan Sorumlu Tutulan Eski Türk Sadrazamını Vurdu, SUİKASTÇİ TUTUKLANDI, Morgenthau Talat'tan "Büyük Patron" Olarak Bahsediyor ve Onu Zulümlerle Suçluyor. | |
| Bölge | Berlin-Charlottenburg |
|---|---|
| Tarih | 15 Mart 1921 |
| Hedef | Talat Paşa |
Saldırı türü | Suikast |
| Ölü | Talat Paşa |
| Yaralı | Yok |
| Saldırganlar | Soğomon Tehliryan |
| Örgüt(ler) | Ermeni Devrimci Federasyonu |
Tehliryan, Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Erzincan'da doğdu ve savaş başlamadan önce Sırbistan'a taşındı; savaş sırasında Rus ordusundaki Ermeni Gönüllü Tugayları'nda görev yaptı. Savaşta tanıklık ettiği Ermeni Kırımı'nın intikamını almak isteyen Tehliryan, Ermeni Devrimci Federasyonu tarafından yürütülen gizli bir program olan Nemesis Operasyonu'na katıldı ve Türklerle işbirliği yapmış olan Ermeni Mıgırdiç Harutunyan'ı İstanbul'da öldürdükten sonra Talat'a suikast düzenleme görevi için seçildi. Talat zaten bir Osmanlı askerî mahkemesi tarafından mahkûm edilmiş ve idam cezasına çarptırılmıştı, ancak Alman hükûmetinin izniyle Berlin'de yaşıyordu. Cenazesine birçok önde gelen Alman katıldı ve cenazesine "Büyük bir devlet adamına ve sadık bir dosta" yazılı bir çelenk gönderdi.
Tehliryan'ın 2 ve 3 Haziran 1921'deki duruşmasındaki savunma stratejisi, Ermeni Kırımı'ndan ve Talat'ın Kırım'da olan rolünden bahsetmekti. Kırımla ilgili kapsamlı kanıtlar mahkemeye sunuldu ve böylece dava "yirminci yüzyılın en görkemli davalarından biri" haline geldi. Tehliryan tek başına hareket ettiğini ve cinayeti önceden planlamadığını iddia edip mahkemede soykırımdan sağ kurtulması ve aile üyelerinin ölümlerine şahsen tanık olması hakkındaki dramatik ve gerçekçi ancak doğru olmayan bir hikâye anlattı. Dava uluslararası medyada geniş yer buldu ve Ermeni Kırımı'nın tanınmasına dünya çapında dikkat çekilmesine sebep oldu. Tehliryan'ın beraatine çoğunlukla olumlu tepkiler verildi.
Tehliryan, Ermeniler için bir ulusal kahraman haline geldi. Talat Almanya'da gömüldü, ancak 1943'te naaşı Türkiye'ye gönderildi ve orada adına bir devlet cenaze töreni gerçekleştirildi. Talat günümüzde hâlâ birçok Türk tarafından olumlu şekilde karşılanmaktadır ve Tehliryan Türkiye'de bir terörist olarak görülmektedir. Polonyalı Yahudi avukat Raphael Lemkin davayı haberler yoluyla öğrendi ve uluslararası hukukta soykırım suçunu oluşturmak için davadan ilham aldı.
İddialar
Talat Paşa ölümü öncesi eşine ve çevresindeki arkadaşlarına "“Beni bir gün vuracaklar. Alnımdan kan akacak, yere serileceğim. Rahat yatağımda ölmek bana nasip olmayacak. Buna şimdiden kendini alıştır. Ama ziyanı yok. Varsın vursunlar. Vatan benim ölümümle bir şey kaybedecek değildir. Bir Talat gider, bin Talat yetişir.”" dediği iddia edilmektedir.[]
Kaynakça
- ^ Dean, Carolyn J. (2019). The moral witness : trials and testimony after genocide (İngilizce). Ithaca. s. 41. ISBN . OCLC 1057240894.
- ^ MacCurdy, Marian M. (2017). Sacred Justice : the Voices and Legacy of the Armenian Operation Nemesis. 1st (İngilizce). ss. 301-302. ISBN . OCLC 1012139933.
- ^ a b Jacobs, Steven; The University of Alabama (Nisan 2019). "The Complicated Cases of Soghomon Tehlirian and Sholem Schwartzbard and Their Influences on Raphaël Lemkin's Thinking About Genocide". Genocide Studies and Prevention. 13 (1): 36. doi:10.5038/1911-9933.13.1.1594. ISSN 1911-0359. 22 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Nisan 2021.
- ^ Hofmann, Tessa (19 Mart 2021). "A Hundred Years Ago: The Assassination of Mehmet Talaat (15 March 1921) And The Berlin Criminal Proceedings Against Soghomon Tehlirian (2/3 June 1921): Background, Context, Effect" (PDF). International Journal of Armenian Genocide Studies (İngilizce): 67-90. doi:10.51442/ijags.0009. ISSN 1829-4405. 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 22 Nisan 2021.
- ^ Ihrig, Stefan (2016). Justifying genocide : Germany and the Armenians from Bismarck to Hitler. Cambridge, Massachusetts. s. 232. ISBN . OCLC 933835718.
- ^ Ihrig, Stefan (2016). Justifying genocide : Germany and the Armenians from Bismarck to Hitler. Cambridge, Massachusetts. s. 235. ISBN . OCLC 933835718.
- ^ Petrossian, Gurgen (27 Ekim 2020). "Ein Strafverfahren als Ausgangspunkt der Entwicklung des Völkermordsbegriffes". Journal der Juristischen Zeitgeschichte (İngilizce). 14 (3): 93-100. doi:10.1515/jjzg-2020-0033. ISSN 1868-8810. 22 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Nisan 2021.
- ^ a b Irvin-Erickson, Douglas (2016). Raphael Lemkin and the Concept of Genocide. University of Pennsylvania Press, Inc. s. 36. ISBN . OCLC 960977818.
- ^ Olson, Robert W. (1986). "The Remains of Talat: a Dialectic Between Republic and Empire". Die Welt des Islams. 26 (1-4): 46-56. doi:10.1163/157006086X00034. ISSN 0043-2539. 22 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Nisan 2021.
- ^ Kieser 2018, s. 419.
- ^ odatv4.com. . www.odatv4.com. 15 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2022.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Talat Paşa Suikastı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Dava kaydı 22 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Almanca)
- İngilizce çeviri 4 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Talat Pasa Suikasti 15 Mart 1921 de eski Osmanli sadrazami ve Ittihat ve Terrakinin kurucularindan Talat Pasa nin Berlin de Ermeni ogrenci Sogomon Tehliryan tarafindan yapilan suikast sonucu oldurulmesidir Durusmasi sirasinda Tehliryan Bir adam oldurdum ama katil degilim dedi ve juri karariyla beraat etti Talat Pasa suikastiNemesis Operasyonu16 Mart 1921 tarihli New York Times manseti Talat Pasa Berlin in Banliyosunde Katledildi Ermeni Ogrenci Katliamlardan Sorumlu Tutulan Eski Turk Sadrazamini Vurdu SUIKASTCI TUTUKLANDI Morgenthau Talat tan Buyuk Patron Olarak Bahsediyor ve Onu Zulumlerle Sucluyor BolgeBerlin CharlottenburgTarih15 Mart 1921HedefTalat PasaSaldiri turuSuikastOluTalat PasaYaraliYokSaldirganlarSogomon TehliryanOrgut ler Ermeni Devrimci Federasyonu Tehliryan Osmanli Imparatorlugu ndaki Erzincan da dogdu ve savas baslamadan once Sirbistan a tasindi savas sirasinda Rus ordusundaki Ermeni Gonullu Tugaylari nda gorev yapti Savasta taniklik ettigi Ermeni Kirimi nin intikamini almak isteyen Tehliryan Ermeni Devrimci Federasyonu tarafindan yurutulen gizli bir program olan Nemesis Operasyonu na katildi ve Turklerle isbirligi yapmis olan Ermeni Migirdic Harutunyan i Istanbul da oldurdukten sonra Talat a suikast duzenleme gorevi icin secildi Talat zaten bir Osmanli askeri mahkemesi tarafindan mahkum edilmis ve idam cezasina carptirilmisti ancak Alman hukumetinin izniyle Berlin de yasiyordu Cenazesine bircok onde gelen Alman katildi ve cenazesine Buyuk bir devlet adamina ve sadik bir dosta yazili bir celenk gonderdi Tehliryan in 2 ve 3 Haziran 1921 deki durusmasindaki savunma stratejisi Ermeni Kirimi ndan ve Talat in Kirim da olan rolunden bahsetmekti Kirimla ilgili kapsamli kanitlar mahkemeye sunuldu ve boylece dava yirminci yuzyilin en gorkemli davalarindan biri haline geldi Tehliryan tek basina hareket ettigini ve cinayeti onceden planlamadigini iddia edip mahkemede soykirimdan sag kurtulmasi ve aile uyelerinin olumlerine sahsen tanik olmasi hakkindaki dramatik ve gercekci ancak dogru olmayan bir hikaye anlatti Dava uluslararasi medyada genis yer buldu ve Ermeni Kirimi nin taninmasina dunya capinda dikkat cekilmesine sebep oldu Tehliryan in beraatine cogunlukla olumlu tepkiler verildi Tehliryan Ermeniler icin bir ulusal kahraman haline geldi Talat Almanya da gomuldu ancak 1943 te naasi Turkiye ye gonderildi ve orada adina bir devlet cenaze toreni gerceklestirildi Talat gunumuzde hala bircok Turk tarafindan olumlu sekilde karsilanmaktadir ve Tehliryan Turkiye de bir terorist olarak gorulmektedir Polonyali Yahudi avukat Raphael Lemkin davayi haberler yoluyla ogrendi ve uluslararasi hukukta soykirim sucunu olusturmak icin davadan ilham aldi Tehlirian in Gumru Ermenistan daki bustu solda Talat 1943 yilinda ulusal bir kahraman olarak Ozgurluk Aniti Istanbul a gomuldu IddialarTalat Pasa olumu oncesi esine ve cevresindeki arkadaslarina Beni bir gun vuracaklar Alnimdan kan akacak yere serilecegim Rahat yatagimda olmek bana nasip olmayacak Buna simdiden kendini alistir Ama ziyani yok Varsin vursunlar Vatan benim olumumle bir sey kaybedecek degildir Bir Talat gider bin Talat yetisir dedigi iddia edilmektedir daha iyi kaynak gerekli Kaynakca Dean Carolyn J 2019 The moral witness trials and testimony after genocide Ingilizce Ithaca s 41 ISBN 1 5017 3508 X OCLC 1057240894 MacCurdy Marian M 2017 Sacred Justice the Voices and Legacy of the Armenian Operation Nemesis 1st Ingilizce ss 301 302 ISBN 978 1 351 49218 8 OCLC 1012139933 a b Jacobs Steven The University of Alabama Nisan 2019 The Complicated Cases of Soghomon Tehlirian and Sholem Schwartzbard and Their Influences on Raphael Lemkin s Thinking About Genocide Genocide Studies and Prevention 13 1 36 doi 10 5038 1911 9933 13 1 1594 ISSN 1911 0359 22 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Nisan 2021 Hofmann Tessa 19 Mart 2021 A Hundred Years Ago The Assassination of Mehmet Talaat 15 March 1921 And The Berlin Criminal Proceedings Against Soghomon Tehlirian 2 3 June 1921 Background Context Effect PDF International Journal of Armenian Genocide Studies Ingilizce 67 90 doi 10 51442 ijags 0009 ISSN 1829 4405 21 Mart 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 22 Nisan 2021 Ihrig Stefan 2016 Justifying genocide Germany and the Armenians from Bismarck to Hitler Cambridge Massachusetts s 232 ISBN 978 0 674 91515 2 OCLC 933835718 Ihrig Stefan 2016 Justifying genocide Germany and the Armenians from Bismarck to Hitler Cambridge Massachusetts s 235 ISBN 978 0 674 91515 2 OCLC 933835718 Petrossian Gurgen 27 Ekim 2020 Ein Strafverfahren als Ausgangspunkt der Entwicklung des Volkermordsbegriffes Journal der Juristischen Zeitgeschichte Ingilizce 14 3 93 100 doi 10 1515 jjzg 2020 0033 ISSN 1868 8810 22 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Nisan 2021 a b Irvin Erickson Douglas 2016 Raphael Lemkin and the Concept of Genocide University of Pennsylvania Press Inc s 36 ISBN 0 8122 9341 X OCLC 960977818 Olson Robert W 1986 The Remains of Talat a Dialectic Between Republic and Empire Die Welt des Islams 26 1 4 46 56 doi 10 1163 157006086X00034 ISSN 0043 2539 22 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Nisan 2021 Kieser 2018 s 419 odatv4 com www odatv4 com 15 Mart 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Nisan 2022 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Talat Pasa Suikasti ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Dava kaydi 22 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Almanca Ingilizce ceviri 4 Aralik 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde