Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Taşlıca, Artvin ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
| Taşlıca | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Taşlıca Taşlıca'nın Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Merkez |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 764 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 175 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08100 |
Tarihçe
Taşlıca köyünün eski adı Hatila'dır. Hatila adının Gürcücede ikon anlamına gelen “hati” (ხატი) kelimesiyle ilişkili olabileceği ileri sürülmüştür. Nitekim Gürcistan’ın Aşağı Kartli ve Mtiuleti bölgelerinde, bu kelimeden türemiş ve "ikon köyü" anlamına gelen “Hatissopeli” (ხატისსოფელი) adını taşıyan köyler vardır. Bu yer adı Türkçeye de aynı şekilde girmiştir. Nitekim 1835 tarihli Osmanlı nüfus defteri ile 1876 Trabzon vilayeti salnamesinde Hatila (خاطلا) şeklinde geçer.
Hatlia köyünün bulunduğu Klarceti, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biriydi. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ortasına doğru Gürcülerden ele geçirmiştir. Köydeki kale ve kilise kalıntıları da bu dönemden kalmıştır. Hatila köyünün eski bir Gürcü yerleşimi olduğu 1886 tarihli Rus nüfus tespitinden ve köyde günümüze ulaşan Gürcüce yer adlarından da bilinmektedir.
Hatila köyü, 1835 tarihli Osmanlı nüfus defterinde, Artvin ve Murgul kazalarını kapsayan Artvin sancağının köylerinden biriydi. Sadece erkek nüfusunun tespit edildiği bu tarihte köyde 104 hanede 332 erkek kaydedilmiştir. Erkek sayısı kadar kadın ekleyince, köyün toplam nüfusunun yaklaşık 664 kişiden oluştuğu, köyün oldukça büyük bir yerleşim olduğu anlaşılmaktadır.
Hatila, 19. yüzyılın ikinci yarısında Trabzon vilayetinin Lazistan sancağına bağlı Livane kazasının köylerinden biriydi. 1876 Trabzon vilayeti salnamesine göre köydeki 102 hanede 362 kişi yaşıyordu. Bu tarihte de Osmanlı idaresinin sadece erkek nüfusunu kaydettiği bilinmektedir. Buna bağlı olarak köyün nüfusunun yaklaşık 724 kişiden oluştuğu söylenebilir. Köyde vergiye tabi hayvan varlığı olarak 6 eşek, 200 öküz, 150 inek, 900 keçi ve 182 koyun kaydedilmiştir. 1835 ve 1876 nüfusunun Gürcülerden oluştuğu, 1886 Rus nüfus kaydından anlaşılmaktadır.
Hatila köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca, savaş tazminatı kapsamında Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. 1886 tarihli Rus nüfus sayımında Hadila / Hatila (Хаднла / Хатила) şeklinde kaydedilmiş olan yerleşim, Artvin sancağının Artvin kazasına bağlı Hatila nahiyesinin üç köyünden biri ve bu nahiyenin idari merkeziydi. Hatila nahiyesi Hatila, Nadzvia ve Urzuma köylerini kapsıyordu. Hatila köyünün nüfusu, 493'ü erkek ve 424'ü kadın olmak üzere, 110 hanede yaşayan 917 kişiden oluşuyordu. Bu tarihte köy sekiz mahalleden oluşuyordu. Bu mahallelerden Baş-Hatila'da (Баш-Хатила) 8 hane, “İmedogli” (Имедоглы) şeklinde kaydedilmiş olan İmedidze mahallesinde 4 hane, Molasi (Моласъ) mahallesinde 2 hane, Muhnara (Мухнара) mahallesinde 8 hane, Nakeravi (Накеравъ) mahallesinde 1 hane, Şartevi (Шартевъ) mahallesinde 1 hane, Depanidze (Депанидзе) şeklinde kaydedilmiş olan Stepanidze mahallesinde 8 hane, Mustaf-ogli (Мустаф-огли) mahallesinde 1 hane bulunuyordu. Bu mahalleler dahil köyün nüfusunun tamamı Gürcülerden oluşuyordu. Nitekim Taşlıca köyünde Napudzari (ნაფუძარი), Çilagara (ჭილაგარა), Şartevi (შართევი), Çala (ჭალა), Mindori (მინდორი), Leğvieti (ლეღვიეთი), Tzitzkati (წიწკათი), Nakhevi (ნაქხევი), Agara (აგარა), Saleti (სალეთი), Daviteti (დავითეთი), Zemo Çihieti (ზემო ჩიხიეთი), Thevnarti (თხევნართი), İtlieti (ითლიეთი), Muhrani (მუხრანი), Stepanidze (სტეფანიძე), Kvemo Çihieti (ქვემო ჩიხიეთი), Nasaplavi (ნასაფლავი), Golahora (გოლახორა), Tsihelta (ციხელთა), Çitimzara (ჩითიმზარა), Handzarti (ხანძართი) gibi Gürcüce yer adları bugün de kullanılmaktadır. 1910 yılında Artvin Okrugu'nun Arvtin kazasına (uçastok) bağlı olan Hatila, Rus askeri karargâhının merkezlerinden biriydi.
Hatila köyü, Birinci Dünya Savaşı sonlarında Rusların Artvin sancağından çekilmesinin ardından Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. Nitekim bu durum 7 Mayıs 1920 tarihinde Moskova Antlaşması'yla Sovyet Rusya tarafından da tanındı. Yaklaşık bir yıl sonra Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgalinin ardından imzalanan Moskova Antlaşması'yla Artvin bölgesi ve Hatila köyü Türkiye'ye bırakıldı.
Hatila köyü, Türkiye'ye bırakıldıktan sonra Artvin vilayetinin merkez kazasına bağlı köylerden biriydi. Hatila (خاطیلا) Türkçe olmadığı için köyün adı 1925 yılında Taşlıca olarak değiştirilmiştir. Artvin vilayetinde 1926 yılında yapılan nüfus tahriri sırasında köyde 27 hanede 148 kişi yaşıyordu. 1886 nüfus tespitiyle kıyaslandığında göçten dolayı köyün büyük ölçüde boşaldığı görülmektedir. Nitekim Hatila'nın nüfusunu oluşturan Gürcüler Rus idaresi sırasında Osmanlı topraklarına göç etmiştir. Sakarya iline bağlı Hendek ilçesine bağlı Gündoğan köyüne Yukarı Hatila ve İkramiye köyüne Aşağı Hatila adını vermişlerdir. Öte yanda Sakarya ilinin Akyazı ilçesine bağlı Reşadiye köyünde, Bursa ilinin Kestel ilçesine bağlı Orhaniye köyünde yaşayan Gürcüler Hatila’dan göç etmiştir.
Taşlıca köyü, 1940 genel nüfus sayımında Çoruh vilayetine bağlı Artvin kazasının merkez nahiyesinin köylerinden biriydi ve nüfusu 308 kişiye çıkmıştı. 1965 genel nüfus sayımıda 453 kişiden oluşan nüfusu içinde 103 kişi okuma yazma biliyordu.
Hatila köyünde önemli tarihsel kalıntılar vardır. Köydeki dört kiliseden üçü köy kilisesi, biri de kale kilisesidir. Köyün merkezinin 2 km güneyinde bulunan köy kilisesi tamamen yıkılmıştır. Tamamen yıkılmış olan bir başka kilise ise, köyün merkezinin 4 km güneyinde, Thevnarti mahallesinde yer alır. Bir başka köy kilisesi Köyün merkezinin 5 km güneyinde yer alır ve bu kiliseden geriye yıkıntılar kalmıştır. Köyün merkezinin 2,4 km güneybatısında bulunan ve Hatila Kalesi olarak da adlandırılan İtlieti Kalesi'nin önemli kalıntıları günümüze ulaşmıştır. Kalenin içinde bir de kilise vardır ve bu kilise de büyük ölçüde yıkılmıştır.
Coğrafya
Köy, Artvin il merkezine 20 km uzaklıktadır. Köyde 2002 yılında tabiat anıtı olarak tescillenen 150 küsur yaşındaki Melodere Doğu Ladini bulunmaktadır. 30 metre uzunluğundaki ağacın çapı 0,76 metre, çevre genişliği ise 2,4 metredir. Ağaç 1.000 metrekarelik alanı kaplamaktadır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 176 |
| 2020 | 175 |
| 2019 | 186 |
| 2018 | 165 |
| 2017 | 92 |
| 2016 | 96 |
| 2015 | 95 |
| 2014 | 93 |
| 2013 | 52 |
| 2012 | 91 |
| 2011 | 119 |
| 2010 | 135 |
| 2009 | 147 |
| 2008 | 176 |
| 2007 | 100 |
| 2000 | 125 |
| 1990 | 251 |
| 1985 | 306 |
Kaynakça
- ^ "Taslica, Turkey Page". Fallingrain.com. 1 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Artvin Merkez Taşlıca Köy Nüfusu". Nufusune.com. 1 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ Roland Topçişvili- İnga Ğutidze, XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başlarındaki Rus Belgelerinde Şavşeti ve Klarceti Yer Adları (შავშეთისა და კლარჯეთის ტოპონიმები XIX საუკუნისა და XX საუკუნის დასაწყისის რუსულ დოკუმენტებში), 2019, Tiflis, s. 24. 7 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ a b Klarceti (კლარჯეთი), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 39. 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 352, .
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 154, 304, .
- ^ a b c "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Batum oblastı" - Sıra no: 1351". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mart 2024.
- ^ a b 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2016, s. 181, 183, 185, 186, 191-193. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 978-9941-9123-9-9
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 353, .
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2021.
- ^ ""Российско-грузинский договор 07.5.1920 г. (полный текст и карта) - один из многих нарушенных Кремлем" / "07.5.1920 tarihli Rus-Gürcü Anlaşması (tam metin ve harita) Kremlin Tarafından İhlal Edilen Birçok Anlaşmadan Biridir". 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2022.
- ^
- ^ Malhaz Çoharadze, Gürcü Dilinin Türkiye'deki Coğrafyası ("ქართული ენის გეოგრაფია თურქეთ") Batum, 2016, s. 90, 105, 114. 28 Mart 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 166" (PDF). 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 28 Mart 2024.
- ^ "1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 86" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 28 Mart 2024.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 155, 304, .
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
- ^ . kulturportali.gov.tr. 19 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2022.
Dış bağlantılar
- Taşlıca, Artvin için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Taslica Artvin ilinin Merkez ilcesine bagli bir koydur TaslicaKoyArtvin in Turkiye deki konumuTaslicaTaslica nin Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceMerkezCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim764 mNufus 2021 Toplam175Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08100TarihceTaslica koyunun eski adi Hatila dir Hatila adinin Gurcucede ikon anlamina gelen hati ხატი kelimesiyle iliskili olabilecegi ileri surulmustur Nitekim Gurcistan in Asagi Kartli ve Mtiuleti bolgelerinde bu kelimeden turemis ve ikon koyu anlamina gelen Hatissopeli ხატისსოფელი adini tasiyan koyler vardir Bu yer adi Turkceye de ayni sekilde girmistir Nitekim 1835 tarihli Osmanli nufus defteri ile 1876 Trabzon vilayeti salnamesinde Hatila خاطلا seklinde gecer Hatlia koyunun bulundugu Klarceti tarihsel Gurcistan i olusturan bolgelerden biriydi Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi 16 yuzyilin ortasina dogru Gurculerden ele gecirmistir Koydeki kale ve kilise kalintilari da bu donemden kalmistir Hatila koyunun eski bir Gurcu yerlesimi oldugu 1886 tarihli Rus nufus tespitinden ve koyde gunumuze ulasan Gurcuce yer adlarindan da bilinmektedir Hatila koyu 1835 tarihli Osmanli nufus defterinde Artvin ve Murgul kazalarini kapsayan Artvin sancaginin koylerinden biriydi Sadece erkek nufusunun tespit edildigi bu tarihte koyde 104 hanede 332 erkek kaydedilmistir Erkek sayisi kadar kadin ekleyince koyun toplam nufusunun yaklasik 664 kisiden olustugu koyun oldukca buyuk bir yerlesim oldugu anlasilmaktadir Hatila 19 yuzyilin ikinci yarisinda Trabzon vilayetinin Lazistan sancagina bagli Livane kazasinin koylerinden biriydi 1876 Trabzon vilayeti salnamesine gore koydeki 102 hanede 362 kisi yasiyordu Bu tarihte de Osmanli idaresinin sadece erkek nufusunu kaydettigi bilinmektedir Buna bagli olarak koyun nufusunun yaklasik 724 kisiden olustugu soylenebilir Koyde vergiye tabi hayvan varligi olarak 6 esek 200 okuz 150 inek 900 keci ve 182 koyun kaydedilmistir 1835 ve 1876 nufusunun Gurculerden olustugu 1886 Rus nufus kaydindan anlasilmaktadir Hatila koyu 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan imzalanan Berlin Antlasmasi uyarinca savas tazminati kapsaminda Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi 1886 tarihli Rus nufus sayiminda Hadila Hatila Hadnla Hatila seklinde kaydedilmis olan yerlesim Artvin sancaginin Artvin kazasina bagli Hatila nahiyesinin uc koyunden biri ve bu nahiyenin idari merkeziydi Hatila nahiyesi Hatila Nadzvia ve Urzuma koylerini kapsiyordu Hatila koyunun nufusu 493 u erkek ve 424 u kadin olmak uzere 110 hanede yasayan 917 kisiden olusuyordu Bu tarihte koy sekiz mahalleden olusuyordu Bu mahallelerden Bas Hatila da Bash Hatila 8 hane Imedogli Imedogly seklinde kaydedilmis olan Imedidze mahallesinde 4 hane Molasi Molas mahallesinde 2 hane Muhnara Muhnara mahallesinde 8 hane Nakeravi Nakerav mahallesinde 1 hane Sartevi Shartev mahallesinde 1 hane Depanidze Depanidze seklinde kaydedilmis olan Stepanidze mahallesinde 8 hane Mustaf ogli Mustaf ogli mahallesinde 1 hane bulunuyordu Bu mahalleler dahil koyun nufusunun tamami Gurculerden olusuyordu Nitekim Taslica koyunde Napudzari ნაფუძარი Cilagara ჭილაგარა Sartevi შართევი Cala ჭალა Mindori მინდორი Legvieti ლეღვიეთი Tzitzkati წიწკათი Nakhevi ნაქხევი Agara აგარა Saleti სალეთი Daviteti დავითეთი Zemo Cihieti ზემო ჩიხიეთი Thevnarti თხევნართი Itlieti ითლიეთი Muhrani მუხრანი Stepanidze სტეფანიძე Kvemo Cihieti ქვემო ჩიხიეთი Nasaplavi ნასაფლავი Golahora გოლახორა Tsihelta ციხელთა Citimzara ჩითიმზარა Handzarti ხანძართი gibi Gurcuce yer adlari bugun de kullanilmaktadir 1910 yilinda Artvin Okrugu nun Arvtin kazasina ucastok bagli olan Hatila Rus askeri karargahinin merkezlerinden biriydi Hatila koyu Birinci Dunya Savasi sonlarinda Ruslarin Artvin sancagindan cekilmesinin ardindan Gurcistan in sinirlari icinde kaldi Nitekim bu durum 7 Mayis 1920 tarihinde Moskova Antlasmasi yla Sovyet Rusya tarafindan da tanindi Yaklasik bir yil sonra Kizil Ordu nun Gurcistan i isgalinin ardindan imzalanan Moskova Antlasmasi yla Artvin bolgesi ve Hatila koyu Turkiye ye birakildi Hatila koyu Turkiye ye birakildiktan sonra Artvin vilayetinin merkez kazasina bagli koylerden biriydi Hatila خاطیلا Turkce olmadigi icin koyun adi 1925 yilinda Taslica olarak degistirilmistir Artvin vilayetinde 1926 yilinda yapilan nufus tahriri sirasinda koyde 27 hanede 148 kisi yasiyordu 1886 nufus tespitiyle kiyaslandiginda gocten dolayi koyun buyuk olcude bosaldigi gorulmektedir Nitekim Hatila nin nufusunu olusturan Gurculer Rus idaresi sirasinda Osmanli topraklarina goc etmistir Sakarya iline bagli Hendek ilcesine bagli Gundogan koyune Yukari Hatila ve Ikramiye koyune Asagi Hatila adini vermislerdir Ote yanda Sakarya ilinin Akyazi ilcesine bagli Resadiye koyunde Bursa ilinin Kestel ilcesine bagli Orhaniye koyunde yasayan Gurculer Hatila dan goc etmistir Taslica koyu 1940 genel nufus sayiminda Coruh vilayetine bagli Artvin kazasinin merkez nahiyesinin koylerinden biriydi ve nufusu 308 kisiye cikmisti 1965 genel nufus sayimida 453 kisiden olusan nufusu icinde 103 kisi okuma yazma biliyordu Hatila koyunde onemli tarihsel kalintilar vardir Koydeki dort kiliseden ucu koy kilisesi biri de kale kilisesidir Koyun merkezinin 2 km guneyinde bulunan koy kilisesi tamamen yikilmistir Tamamen yikilmis olan bir baska kilise ise koyun merkezinin 4 km guneyinde Thevnarti mahallesinde yer alir Bir baska koy kilisesi Koyun merkezinin 5 km guneyinde yer alir ve bu kiliseden geriye yikintilar kalmistir Koyun merkezinin 2 4 km guneybatisinda bulunan ve Hatila Kalesi olarak da adlandirilan Itlieti Kalesi nin onemli kalintilari gunumuze ulasmistir Kalenin icinde bir de kilise vardir ve bu kilise de buyuk olcude yikilmistir CografyaKoy Artvin il merkezine 20 km uzakliktadir Koyde 2002 yilinda tabiat aniti olarak tescillenen 150 kusur yasindaki Melodere Dogu Ladini bulunmaktadir 30 metre uzunlugundaki agacin capi 0 76 metre cevre genisligi ise 2 4 metredir Agac 1 000 metrekarelik alani kaplamaktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 1762020 1752019 1862018 1652017 922016 962015 952014 932013 522012 912011 1192010 1352009 1472008 1762007 1002000 1251990 2511985 306Kaynakca Taslica Turkey Page Fallingrain com 1 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Artvin Merkez Taslica Koy Nufusu Nufusune com 1 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2022 Roland Topcisvili Inga Gutidze XIX Yuzyil ve XX Yuzyil Baslarindaki Rus Belgelerinde Savseti ve Klarceti Yer Adlari შავშეთისა და კლარჯეთის ტოპონიმები XIX საუკუნისა და XX საუკუნის დასაწყისის რუსულ დოკუმენტებში 2019 Tiflis s 24 7 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 9789941485244 a b Klarceti კლარჯეთი Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 39 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 352 ISBN 9789157871117 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 154 304 ISBN 9789941478178 a b c Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Batum oblasti Sira no 1351 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mart 2024 a b 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2016 s 181 183 185 186 191 193 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde 978 9941 9123 9 9 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 353 ISBN 9789157871117 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2021 Rossijsko gruzinskij dogovor 07 5 1920 g polnyj tekst i karta odin iz mnogih narushennyh Kremlem 07 5 1920 tarihli Rus Gurcu Anlasmasi tam metin ve harita Kremlin Tarafindan Ihlal Edilen Bircok Anlasmadan Biridir 11 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2022 Malhaz Coharadze Gurcu Dilinin Turkiye deki Cografyasi ქართული ენის გეოგრაფია თურქეთ Batum 2016 s 90 105 114 28 Mart 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 462 24 5 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 166 PDF 27 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 28 Mart 2024 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 86 PDF 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 28 Mart 2024 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 155 304 ISBN 9789941478178 a b c d YerelNet org tr 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2014 kulturportali gov tr 19 Mart 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mart 2022 Dis baglantilarTaslica Artvin icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft