Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tenten'in ideolojisi konusu, Belçikalı yazar ve çizer Hergé tarafından 1929 yılında yaratılan kahraman olan Tenten'in öykülerindeki ideolojik vurguları kapsar. Karakter, ilk çıkışından son macerasına kadar yaratıcısı olan Hergé'in yaşadığı siyasi ve sosyal etkilerin izlerini taşır.
İlk maceralar
Hergé 1927 yılında Le Vingtième Siècle (Yirminci Yüzyıl) isimli gazetenin çocuk eki olan Le Petit Vingtième’de çizer olarak çalışmaya başlar. Derginin başında Katolik rahip bulunmaktadır.
İlk Tenten kitabı olan Tenten Sovyetler'de macerası çizere çalışmakta olduğu dergi yönetimi tarafından sipariş edilmiş ve Sovyetler Birliği karşıtı olması istenmiştir. Bu önyargılı bakışa rağmen işe koyulan Hergé o sırada Avrupa'da pek bilinmeyen bir ülke olan Sovyetler Birliği için elindeki sınırlı kaynakları kullandı. Başlıca kaynak olarak 1928 yılında Belçika'nın Moskova elçisi olan Joseph Douillet tarafından yazılan Moscou sans voiles (Gizemin ardındaki Moskova) eserinden faydalanır. Ancak bu eser komünist sistemin açlık, yoksulluk ve terörden başka bir şey getirmediğine dair yüzeysel ve yanlı bir eserdir. Bu eserin izleri macerada hissedilmektedir.
Hergé ikinci Tenten macerasının onu çok etkileyen ABD’de geçmesini ister. Ancak patronu Wallez karşı çıkar. Onun yerine o dönemde Belçika sömürgesi olan Kongo ile ilgili bir macera çizmesini ister. Koloni o dönemde beyaz Belçikalı işçilere gereksinim duymaktadır. Tenten Kongo'da macerası dönemdeki baskın sömürgeciliğin izlerini taşır. Hergé daha sonra verdiği röportajda Kongo ile o dönemde hiçbir bilgiye sahip olmadığını itiraf edecektir. Maceranın 1946 yılındaki renkli yeniden basımı sırasında kitaptaki Afrika halkını aşağılayıcı unsurlar ve ırkçılıkla eleştirilen vurgular değiştirilecektir.
Tenten Amerika'da (1931-1932) ve Kara Ada (1937-38) dönemi
Bir sonraki macera için Hergé Tenten'i ABD'ye göndermeyi başarır. 1932 yılında basılan macera önceki maceralar gibi bilgi eksiklikleriyle dolu olsa da kitaptaki hakim hava değişmiştir. Eserde yazar ABD'deki kızılderili yerli kabilelerin, siyahların ve mavi yakalı işçilerin tarafında yer alır. Linç eylemlerini, kızılderililerin topraklarının gasp edilmesini ve vahşi kapitalizmi eleştirir.
Tenten'in beşinci macerası olan Mavi Lotus (1934-1935) ise daha ilginçtir. Öykü Çin'de geçmektedir. Hergé bu öyküyü yazabilmek için Brüksel’de bulunan bir Çinli öğrenci olan Zhang Chongren (Geleneksel Çince: 張充仁) ile tanıştırılır. Hergé öyküde geçen ülkeyi bu sefer çok iyi anlatmak ister. Macera genel olarak emperyalizm karşıtı olarak değerlendirilebilir. Çin üzerinde kurulmaya çalışılan Japonya ve Avrupa egemenliği, Mançurya’nın Japonya tarafından ilhak edilmesi, Çinlilerin Avrupalılar ve Japonlar tarafından horlanması eleştirilir. Macerada gösterilen Japonların çoğu asker veya devlet ajanıdır ve sürekli olarak kötü kişiler olarak tanıtılırlar. Ayrıca savaş çıkartmak için Japonlar tarafından bahane olarak kullanılan Mukden Olayı'nın arka planı anlatılır.
1935- 1936 yıllarında çizdiği Kırık Kulak macerası kurgusal Güney Amerika cumhuriyeti olan San Theodoros'da geçer. Burada petrol bölgelerini elde edebilmek için Batılı işadamları tarafından kışkırtılan savaş eleştirilir. Bu işadamları ve silah tüccarları savaştırmaya çalıştıkları iki ülkeye de silah satmaya çalışmakta, amaçlarını gerçekleştirmek için her türlü yolsuzluğu yapmaktadırlar. Macerada Paraguay – Bolivya arasında 1932 yılında çıkan Chaco Savaşına gönderme yapılır.
Bu dönemde çizdiği Kara Ada macerası ise Alfred Hitchcock'un 39 Basamak adlı filmini çağrıştırır.
II. Dünya Savaşı
Tenten'in çok sayıda macerası II. Dünya Savaşından ve Belçika'nın Nazi işgali altında kalmasının yarattığı ortamdan etkilenecektir. Hergé savaş döneminde Belçika’nın tarafsızlığından yanadır. 1938- 1939 yılındaki Ottokar'ın Asası macerası Nazi karşıtı olarak değerlendirilebilir. Macerada Müsstler isimli lider kurgusal bir Balkan ülkesi olan Bordurya’nın komşusu Sildavya’yı ilhak etmesini sağlamaya çalışır. Müsstler faşist eğilimli bir SA örgütü benzeri bir yapının lideridir.
1939-1940 yılında yazdığı ve çizdiği adlı maceranın ilk hali bitmemiştir. Öykü savaş öncesinde Nazi seferberlik dönemini anlatmakta ve İngiltere denetimindeki Filistin’de geçmektedir. II. Dünya Savaşı'nın başlaması ve Belçika'nın yenilmesi, Hergé’nin macerayı tamamlayamamasına yol açar. Savaştan sonra macerayı yeniden yazan Hergé, 1950 yılında çıkacak öyküde hayali bir Arap Krallığı olan Khemed'de yerel Araplar arasında çıkan bir iç savaşı anlatır. Öykünün ilk hâlinde Araplarla Yahudiler arasındaki silahlı mücadele senaryosu terk edilmiştir.
Savaş döneminde Hergé, Nazi işgalcilerle işbirliği içindeki Le Soir gazetesinde çalışır. Bu dönemde Tenten maceraları siyasi konulardan uzak duracak ve uyuşturucu kaçakçılığı (Altın Kıskaçlı Yengeç), define avcılığı (Tekboynuzun Esrarı ve Kızıl Korsan'ın Hazinesi) ve gizemli olaylar (7 Kristal Küre) ile ilgilenecektir.
Bu dönemde diğerlerinden farklı olan macera Esrarengiz Yıldız'dır. Hergé, sansürü aşabilmek için olabildiğince fantastik öğeler katsa da kutup bölgesine düşen meteora ulaşabilmek için yarışan iki ekipten birisi Avrupa ve Nazi yanlısı ülkelerden oluşurken, "kötü" olarak yansıtılan diğer ekip ise ABD'lidir. Macerada ayrıca Tenten bir Nazi yapımı uçak olan Arado Ar 196 kullanır.
Hergé açısından kötü şöhrete sebep olacak olan en önemli etkense işbirlikçi Le Soir gazetesinde çalışması olur. Savaşın sona ermesinin ardından o ve çalışma arkadaşları yoğun sorgulamaya maruz kalacaktır. Hergé 1973 yılında verdiği röportajda Avrupa ülkelerinin Nazilerin öncülüğünde kurulan yeni düzende başarısız olan demokrasiye göre daha iyi durumda olacağına inandığını belirtecek ve büyük bir hata yaptığını itiraf edecektir.
Savaş sonrası
Hergé, savaştan sonra kendine ait olan ve Fransız Direniş üyesi Raymond Leblanc ile birlikte kurduğu Tenten adlı dergide çizer. Savaş sonrası dönemdeki maceralar sürekli olarak tekrarlanmakta olan görece daha az siyasi konulardır:
- Irkçılık karşıtlığı: Çinegenelerin durumunun işlendiği
- Diktatörlük karşıtlığı: Turnösol Olayı macerasında diktatörlük karşıtıdır ve Soğuk Savaş döneminde kitle imha silah üretimi süreci derinlemesine anlatılır.
- Uluslararası insan kaçakçılığı ve modern kölelik: Ambardaki Kömür macerasında işlenir. Ne var ki Hergé işlediği bu önemli konuyu ele alışıyla eleştirilecektir. Kaçakçılık kurbanı Afrikalılar maceranın ilk hâlinde çok bozuk bir Fransızcayla konuşuyor şekilde ve akılsız olarak resmedilir. Aldığı eleştiriler üzerine Hergé maceranın sonraki baskısında düzenleme yapacaktır.
- Petrol zenginliği ve siyasi etkileri: ve önceki Kırık Kulak macerası
- Silah tüccarlığı: Ambardaki Kömür ve Sidney'e 714 Sefer Sayılı Uçuş maceraları. Bu son macerada Hergé, milyoner Laszlo Carreidas karakteri için Fransız uçak sanayicisi Marcel Dassault'u örnek almıştır.
Tenten'in son macerası da ideolojik olarak tartışmalıdır. Macera hem sol hem sağ eğilimli olarak değerlendirilmektedir. Macerada Tenten, arkadaşlarının haksız yere suçlanması üzerine istemeye istemeye bir yolculuk yapmak zorunda kalır. Sonunda kendisini bir devrimin içinde bulur. Ancak ana karakterler arasında iyiler ve kötüler yoktur. İktidardaki General Tapioca diktatörlükle yönetilen Bordurya tarafından desteklenmekteyken, Tenten'in arkadaşı olan General Alcazar ise uluslararası tekellerin desteğine sahiptir. Hergé özellikle Latin Amerika’da bu dönemde sürekli olarak yaşanan darbeleri çok anlamlı bir şekilde eleştirir. Darbeden önce halk sefalet içerisinde yaşarken, darbeden sonra değişen sadece polislerin üniformaları ve şehrin adı olur.
Cinsel ayrımcılık
Tenten öykülerinde neredeyse hiç kadın karakter olmamasından dolayı Hergé cinsel ayrımcılık yapmakla eleştirilmiştir. Öne çıkan tek kadın karakter Bianca Castafiore'dir. Tenten ve Kaptan Haddock'u Turnösol Olayı macerasında saklamış olmasına rağmen kendisini beğenmiş ve düşüncesiz olarak gösterilmiştir. Konuyla ilgili düşüncelerini açıklayan Hergé ise, Tenten'in maceralarında sadece erkeklere yer olduğunu belirtecektir.
Tenten ve Yahudiler
Tenten’in maceralarında Yahudilerin resmedilişlerinden ötürü Hergé Yahudi karşıtlığıyla itham edilmiştir. Bu eleştiriler maceraların basıldığı dönemdeki Le Soir gazetesinin Belçika’nın Nazi işgali altında kaldığı dönemde Almanlarla işbirliği yapmış olmasına bağlanır. Ancak savaştan önceki Tenten maceralarında da buna dair işaretler vardır. Örneğin Kırık Kulak macerasında heykelciği satan dükkân sahibi geleneksel Yahudi elbiseleri giymekte ve malını sattıktan sonra Tenten’in ardından ellerini ovuşturmaktadır.
Nazi işgali döneminde yazılan Esrarengiz Yıldız macerası Yahudi karşıtlığının yoğun olduğu bir maceradır. 11 Kasım 1941 günü Le Soir'da yayınlanan macerada dünyanın sonunun geleceğini duyan iki kötü görünüşlü Yahudi birbirlerine sevinçle artık borçlarını ödemek zorunda olmadıklarını müjdelerler. Ayrıca aynı macerada rakip ekibin sponsoru iş insanı Blumenstein, Yahudi ismini çağrıştırmaktadır. İsim sonraki maceralarda Bohlwinkel olarak değiştirilecektir. Bu ekibin kayığında ise ilk başta ABD bayrağı bulunmaktaysa da daha sonra kurgusal bir ülke bayrağıyla değiştirilecektir. Hergé, savaştan sonra Nazilerin yaptığı Yahudi katliamı ortaya çıkınca eserlerinde kimi değişiklikler yapar.
Diğer eserlerinde ise Hergé baskı gören azınlık haklarına sahip çıkar. Örneğin Ambardaki Kömür macerasında Müslüman tacirler tarafından satılmak isteyen masum Müslümanların dramını gösterir, ’nde de Çingeneleri savunur.
Finans dünyası
Hergé’nin Tenten maceralarında eleştirdiği bir diğer kurum da büyük şirketlerdir. Ona göre bu şirketler ülkelerin ve etnik azınlıkların hayatlarını daha fazla kâr için olumsuz yönde etkilemekteydi. Hergé büyük şirketleri ahlaksızca yöntemler kullanmakla ve suç örgütleriyle bir arada olmakla itham eder.
Bu değerlendirmeler Tenten Amerika'da macerasıyla başlar. Burada topraklarında petrol bulunan yerli kızılderililer silah zoruyla ordu birliklerince topraklarından uzaklaştırılırlar. Ertesi gün orada kapsamlı bir şehir kurulmuştur bile. Petrol şirketi patronları Tenten’e rüşvet vererek gördüklerini anlatmamasını isterler. Ayrıca Tenten başıboş kedi, köpek ve farelerden tavşan eti konservesi üreten bir fabrikayı ziyaret eder.
Kırık Kulak macerasında rakip ABD ve İngiliz petrol şirketleri kurgusal iki Latin Amerika ülkesini petrol bulunduğu sanılan bir bölgeyi ele geçirmek için savaş çıkartmaya çalışırlar. Öyküde 1932 yılındaki Paraguay – Bolivya arasında yaşanan Chaco Savaşından esinlenilmiştir. Petrol için bir başka savaş da macerasında kurgusal bir Arap Krallığında yaşanır.
Tenten'in maceralarında büyük şirket sahipleri bulundukları konumları yasadışı işlerle uğraşmak için kullanır. Rastapopoulos saygın bir armatör ve iş insanı olmasına rağmen uyuşturucu ve insan kaçakçılığı şebekesinin yöneticisidir. Japon iş insanı Mitsuhirato hem bir uyuşturucu kaçakçısı hem de sabotördür. Esrarengiz Yıldız macerasında Tenten’in rakibi ekip büyük bir uluslararası banka tarafından desteklenmektedir. Bu banka yetkilileri Tenten ve ekibini geciktirmek için sabotaj dahil ellerinden gelen her şeyi yaparlar. Hergé’nin büyük şirketlere saldırısı özellikle gizemli akanlık maceraları olan ve ’dan sonra gelir. Maceralarda büyük patronlar önce cana yakın ve dost yanlısı olarak tanıtılır, daha sonra kirli işleri ortaya çıkar. Rastapoppulos ve Mitsuhirato’nun dışında Laszlo Carreidas'ın Sidney'e 714 Sefer Sayılı Uçuş macerasında İsviçre bankalarındaki gizli hesapları ortaya çıkar. macerasında gerilla komutanı Alcazar Latin Amerika tarihinde kirli bir tarihe bir sahip olan gerçek United Fruit Company’den esinlenen United Banana Company tarafından desteklenir. Ayrıca General Alcazar’ın düşmanı iktidardaki General Tapioca ise Loch Lomond viski şirketince desteklenir.
Kaynakça
- ^ Muhafazakâr görüşlere sahip olan Wallez, 1920'li yıllarda Mussolini hayranıdır. 1940 II. Dünya Savaşı sırasında 1940 yılında Belçika’nın Nazi Almanyası tarafından işgal edilmesi üzerine Léon Degrelle önderliğindeki Belçikalı faşistlere katılır. Savaşın bitiminden sonra 1950 yılında kadar hapis yatacaktır.
- ^ Maceranın ilk hâlinde Tenten zenci çocuklara Belçika yanlısı sömürgeci tarih dersi verirken, sonraki baskıda ders matematik dersine çevrilir. Ayrıca Tenten maceranın ilk hâlinde bir gergedanın sırtını el matkabıya açarak dinamitle patlatarak öldürürken, sonraki baskıda sadece korkutup kaçırmayı tercih edecektir.
- ^ Hergé'nin ABD ile ilgili sınırlı bilgileri onu özellikle gangsterlik, devasa yapılar ve kovboylar konusunda yanıltıcı bilgiler vermesine yol açacaktır.
- ^ Maceradaki Çinli genç karakter Chang Chong-Chen ismini ondan alır.
- ^ Ünlü silah satıcısı Basil Zaharoff da bu macerada yer alır.
- ^ İsim Mussolini ve Hitler isimlerinin birleşmesinden türetilmiştir.
- ^ Öykü Anschluss olarak bilinen, Nazilerin Avusturya'yı 1938 yılında ilhak etmesinden etkilenmiştir.
- ^ Haagse Post. Mart 1973
- ^ Ünlü Dassault Aviation uçak üretim şirketinin kurucusudur.
- ^ "Konuya ilgili BBC makalesi, 24 Şubat 2010 tarihinde erişilmiştir". 21 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2010.
- ^ Mavi Lotus ve Ambardaki Kömür maceraları
- ^ Aynı isimle bir İskoç viski şirketi mevcuttur Bakınız Firmanın resmî internet sitesi 4 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 10 Şubat 2014 tarihinde erişilmiştir
Konuyla ilgili yazılan eserler
- Farr, Michael, Tintin: The Complete Companion, John Murray Publishers Ltd, 2001,
- Sadoul, Numa, Entretiens avec Hergé, Casterman, 1989,
- Peeters, Benoît, Tintin and the World of Hergé, Bullfinch Press, 1992,
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tenten in ideolojisi konusu Belcikali yazar ve cizer Herge tarafindan 1929 yilinda yaratilan kahraman olan Tenten in oykulerindeki ideolojik vurgulari kapsar Karakter ilk cikisindan son macerasina kadar yaraticisi olan Herge in yasadigi siyasi ve sosyal etkilerin izlerini tasir Esrarengiz Yildiz macerasinin ozgun halinde kotu adamlar ABD bayragi tasirken Herge daha sonra bunu hayali bir baska bayrakla degistirir Ilk maceralarHerge 1927 yilinda Le Vingtieme Siecle Yirminci Yuzyil isimli gazetenin cocuk eki olan Le Petit Vingtieme de cizer olarak calismaya baslar Derginin basinda Katolik rahip bulunmaktadir Ilk Tenten kitabi olan Tenten Sovyetler de macerasi cizere calismakta oldugu dergi yonetimi tarafindan siparis edilmis ve Sovyetler Birligi karsiti olmasi istenmistir Bu onyargili bakisa ragmen ise koyulan Herge o sirada Avrupa da pek bilinmeyen bir ulke olan Sovyetler Birligi icin elindeki sinirli kaynaklari kullandi Baslica kaynak olarak 1928 yilinda Belcika nin Moskova elcisi olan Joseph Douillet tarafindan yazilan Moscou sans voiles Gizemin ardindaki Moskova eserinden faydalanir Ancak bu eser komunist sistemin aclik yoksulluk ve terorden baska bir sey getirmedigine dair yuzeysel ve yanli bir eserdir Bu eserin izleri macerada hissedilmektedir Herge ikinci Tenten macerasinin onu cok etkileyen ABD de gecmesini ister Ancak patronu Wallez karsi cikar Onun yerine o donemde Belcika somurgesi olan Kongo ile ilgili bir macera cizmesini ister Koloni o donemde beyaz Belcikali iscilere gereksinim duymaktadir Tenten Kongo da macerasi donemdeki baskin somurgeciligin izlerini tasir Herge daha sonra verdigi roportajda Kongo ile o donemde hicbir bilgiye sahip olmadigini itiraf edecektir Maceranin 1946 yilindaki renkli yeniden basimi sirasinda kitaptaki Afrika halkini asagilayici unsurlar ve irkcilikla elestirilen vurgular degistirilecektir Tenten Amerika da 1931 1932 ve Kara Ada 1937 38 donemiBir sonraki macera icin Herge Tenten i ABD ye gondermeyi basarir 1932 yilinda basilan macera onceki maceralar gibi bilgi eksiklikleriyle dolu olsa da kitaptaki hakim hava degismistir Eserde yazar ABD deki kizilderili yerli kabilelerin siyahlarin ve mavi yakali iscilerin tarafinda yer alir Linc eylemlerini kizilderililerin topraklarinin gasp edilmesini ve vahsi kapitalizmi elestirir Tenten in besinci macerasi olan Mavi Lotus 1934 1935 ise daha ilginctir Oyku Cin de gecmektedir Herge bu oykuyu yazabilmek icin Bruksel de bulunan bir Cinli ogrenci olan Zhang Chongren Geleneksel Cince 張充仁 ile tanistirilir Herge oykude gecen ulkeyi bu sefer cok iyi anlatmak ister Macera genel olarak emperyalizm karsiti olarak degerlendirilebilir Cin uzerinde kurulmaya calisilan Japonya ve Avrupa egemenligi Mancurya nin Japonya tarafindan ilhak edilmesi Cinlilerin Avrupalilar ve Japonlar tarafindan horlanmasi elestirilir Macerada gosterilen Japonlarin cogu asker veya devlet ajanidir ve surekli olarak kotu kisiler olarak tanitilirlar Ayrica savas cikartmak icin Japonlar tarafindan bahane olarak kullanilan Mukden Olayi nin arka plani anlatilir 1935 1936 yillarinda cizdigi Kirik Kulak macerasi kurgusal Guney Amerika cumhuriyeti olan San Theodoros da gecer Burada petrol bolgelerini elde edebilmek icin Batili isadamlari tarafindan kiskirtilan savas elestirilir Bu isadamlari ve silah tuccarlari savastirmaya calistiklari iki ulkeye de silah satmaya calismakta amaclarini gerceklestirmek icin her turlu yolsuzlugu yapmaktadirlar Macerada Paraguay Bolivya arasinda 1932 yilinda cikan Chaco Savasina gonderme yapilir Bu donemde cizdigi Kara Ada macerasi ise Alfred Hitchcock un 39 Basamak adli filmini cagristirir II Dunya SavasiTenten in cok sayida macerasi II Dunya Savasindan ve Belcika nin Nazi isgali altinda kalmasinin yarattigi ortamdan etkilenecektir Herge savas doneminde Belcika nin tarafsizligindan yanadir 1938 1939 yilindaki Ottokar in Asasi macerasi Nazi karsiti olarak degerlendirilebilir Macerada Musstler isimli lider kurgusal bir Balkan ulkesi olan Bordurya nin komsusu Sildavya yi ilhak etmesini saglamaya calisir Musstler fasist egilimli bir SA orgutu benzeri bir yapinin lideridir 1939 1940 yilinda yazdigi ve cizdigi adli maceranin ilk hali bitmemistir Oyku savas oncesinde Nazi seferberlik donemini anlatmakta ve Ingiltere denetimindeki Filistin de gecmektedir II Dunya Savasi nin baslamasi ve Belcika nin yenilmesi Herge nin macerayi tamamlayamamasina yol acar Savastan sonra macerayi yeniden yazan Herge 1950 yilinda cikacak oykude hayali bir Arap Kralligi olan Khemed de yerel Araplar arasinda cikan bir ic savasi anlatir Oykunun ilk halinde Araplarla Yahudiler arasindaki silahli mucadele senaryosu terk edilmistir Savas doneminde Herge Nazi isgalcilerle isbirligi icindeki Le Soir gazetesinde calisir Bu donemde Tenten maceralari siyasi konulardan uzak duracak ve uyusturucu kacakciligi Altin Kiskacli Yengec define avciligi Tekboynuzun Esrari ve Kizil Korsan in Hazinesi ve gizemli olaylar 7 Kristal Kure ile ilgilenecektir Bu donemde digerlerinden farkli olan macera Esrarengiz Yildiz dir Herge sansuru asabilmek icin olabildigince fantastik ogeler katsa da kutup bolgesine dusen meteora ulasabilmek icin yarisan iki ekipten birisi Avrupa ve Nazi yanlisi ulkelerden olusurken kotu olarak yansitilan diger ekip ise ABD lidir Macerada ayrica Tenten bir Nazi yapimi ucak olan Arado Ar 196 kullanir Herge acisindan kotu sohrete sebep olacak olan en onemli etkense isbirlikci Le Soir gazetesinde calismasi olur Savasin sona ermesinin ardindan o ve calisma arkadaslari yogun sorgulamaya maruz kalacaktir Herge 1973 yilinda verdigi roportajda Avrupa ulkelerinin Nazilerin onculugunde kurulan yeni duzende basarisiz olan demokrasiye gore daha iyi durumda olacagina inandigini belirtecek ve buyuk bir hata yaptigini itiraf edecektir Savas sonrasiHerge savastan sonra kendine ait olan ve Fransiz Direnis uyesi Raymond Leblanc ile birlikte kurdugu Tenten adli dergide cizer Savas sonrasi donemdeki maceralar surekli olarak tekrarlanmakta olan gorece daha az siyasi konulardir Irkcilik karsitligi Cinegenelerin durumunun islendigi Diktatorluk karsitligi Turnosol Olayi macerasinda diktatorluk karsitidir ve Soguk Savas doneminde kitle imha silah uretimi sureci derinlemesine anlatilir Uluslararasi insan kacakciligi ve modern kolelik Ambardaki Komur macerasinda islenir Ne var ki Herge isledigi bu onemli konuyu ele alisiyla elestirilecektir Kacakcilik kurbani Afrikalilar maceranin ilk halinde cok bozuk bir Fransizcayla konusuyor sekilde ve akilsiz olarak resmedilir Aldigi elestiriler uzerine Herge maceranin sonraki baskisinda duzenleme yapacaktir Petrol zenginligi ve siyasi etkileri ve onceki Kirik Kulak macerasi Silah tuccarligi Ambardaki Komur ve Sidney e 714 Sefer Sayili Ucus maceralari Bu son macerada Herge milyoner Laszlo Carreidas karakteri icin Fransiz ucak sanayicisi Marcel Dassault u ornek almistir Tenten in son macerasi da ideolojik olarak tartismalidir Macera hem sol hem sag egilimli olarak degerlendirilmektedir Macerada Tenten arkadaslarinin haksiz yere suclanmasi uzerine istemeye istemeye bir yolculuk yapmak zorunda kalir Sonunda kendisini bir devrimin icinde bulur Ancak ana karakterler arasinda iyiler ve kotuler yoktur Iktidardaki General Tapioca diktatorlukle yonetilen Bordurya tarafindan desteklenmekteyken Tenten in arkadasi olan General Alcazar ise uluslararasi tekellerin destegine sahiptir Herge ozellikle Latin Amerika da bu donemde surekli olarak yasanan darbeleri cok anlamli bir sekilde elestirir Darbeden once halk sefalet icerisinde yasarken darbeden sonra degisen sadece polislerin uniformalari ve sehrin adi olur Cinsel ayrimcilikTenten oykulerinde neredeyse hic kadin karakter olmamasindan dolayi Herge cinsel ayrimcilik yapmakla elestirilmistir One cikan tek kadin karakter Bianca Castafiore dir Tenten ve Kaptan Haddock u Turnosol Olayi macerasinda saklamis olmasina ragmen kendisini begenmis ve dusuncesiz olarak gosterilmistir Konuyla ilgili dusuncelerini aciklayan Herge ise Tenten in maceralarinda sadece erkeklere yer oldugunu belirtecektir Tenten ve YahudilerTenten in maceralarinda Yahudilerin resmedilislerinden oturu Herge Yahudi karsitligiyla itham edilmistir Bu elestiriler maceralarin basildigi donemdeki Le Soir gazetesinin Belcika nin Nazi isgali altinda kaldigi donemde Almanlarla isbirligi yapmis olmasina baglanir Ancak savastan onceki Tenten maceralarinda da buna dair isaretler vardir Ornegin Kirik Kulak macerasinda heykelcigi satan dukkan sahibi geleneksel Yahudi elbiseleri giymekte ve malini sattiktan sonra Tenten in ardindan ellerini ovusturmaktadir Nazi isgali doneminde yazilan Esrarengiz Yildiz macerasi Yahudi karsitliginin yogun oldugu bir maceradir 11 Kasim 1941 gunu Le Soir da yayinlanan macerada dunyanin sonunun gelecegini duyan iki kotu gorunuslu Yahudi birbirlerine sevincle artik borclarini odemek zorunda olmadiklarini mujdelerler Ayrica ayni macerada rakip ekibin sponsoru is insani Blumenstein Yahudi ismini cagristirmaktadir Isim sonraki maceralarda Bohlwinkel olarak degistirilecektir Bu ekibin kayiginda ise ilk basta ABD bayragi bulunmaktaysa da daha sonra kurgusal bir ulke bayragiyla degistirilecektir Herge savastan sonra Nazilerin yaptigi Yahudi katliami ortaya cikinca eserlerinde kimi degisiklikler yapar Diger eserlerinde ise Herge baski goren azinlik haklarina sahip cikar Ornegin Ambardaki Komur macerasinda Musluman tacirler tarafindan satilmak isteyen masum Muslumanlarin dramini gosterir nde de Cingeneleri savunur Finans dunyasiHerge nin Tenten maceralarinda elestirdigi bir diger kurum da buyuk sirketlerdir Ona gore bu sirketler ulkelerin ve etnik azinliklarin hayatlarini daha fazla kar icin olumsuz yonde etkilemekteydi Herge buyuk sirketleri ahlaksizca yontemler kullanmakla ve suc orgutleriyle bir arada olmakla itham eder Bu degerlendirmeler Tenten Amerika da macerasiyla baslar Burada topraklarinda petrol bulunan yerli kizilderililer silah zoruyla ordu birliklerince topraklarindan uzaklastirilirlar Ertesi gun orada kapsamli bir sehir kurulmustur bile Petrol sirketi patronlari Tenten e rusvet vererek gorduklerini anlatmamasini isterler Ayrica Tenten basibos kedi kopek ve farelerden tavsan eti konservesi ureten bir fabrikayi ziyaret eder Kirik Kulak macerasinda rakip ABD ve Ingiliz petrol sirketleri kurgusal iki Latin Amerika ulkesini petrol bulundugu sanilan bir bolgeyi ele gecirmek icin savas cikartmaya calisirlar Oykude 1932 yilindaki Paraguay Bolivya arasinda yasanan Chaco Savasindan esinlenilmistir Petrol icin bir baska savas da macerasinda kurgusal bir Arap Kralliginda yasanir Tenten in maceralarinda buyuk sirket sahipleri bulunduklari konumlari yasadisi islerle ugrasmak icin kullanir Rastapopoulos saygin bir armator ve is insani olmasina ragmen uyusturucu ve insan kacakciligi sebekesinin yoneticisidir Japon is insani Mitsuhirato hem bir uyusturucu kacakcisi hem de sabotordur Esrarengiz Yildiz macerasinda Tenten in rakibi ekip buyuk bir uluslararasi banka tarafindan desteklenmektedir Bu banka yetkilileri Tenten ve ekibini geciktirmek icin sabotaj dahil ellerinden gelen her seyi yaparlar Herge nin buyuk sirketlere saldirisi ozellikle gizemli akanlik maceralari olan ve dan sonra gelir Maceralarda buyuk patronlar once cana yakin ve dost yanlisi olarak tanitilir daha sonra kirli isleri ortaya cikar Rastapoppulos ve Mitsuhirato nun disinda Laszlo Carreidas in Sidney e 714 Sefer Sayili Ucus macerasinda Isvicre bankalarindaki gizli hesaplari ortaya cikar macerasinda gerilla komutani Alcazar Latin Amerika tarihinde kirli bir tarihe bir sahip olan gercek United Fruit Company den esinlenen United Banana Company tarafindan desteklenir Ayrica General Alcazar in dusmani iktidardaki General Tapioca ise Loch Lomond viski sirketince desteklenir Kaynakca Muhafazakar goruslere sahip olan Wallez 1920 li yillarda Mussolini hayranidir 1940 II Dunya Savasi sirasinda 1940 yilinda Belcika nin Nazi Almanyasi tarafindan isgal edilmesi uzerine Leon Degrelle onderligindeki Belcikali fasistlere katilir Savasin bitiminden sonra 1950 yilinda kadar hapis yatacaktir Maceranin ilk halinde Tenten zenci cocuklara Belcika yanlisi somurgeci tarih dersi verirken sonraki baskida ders matematik dersine cevrilir Ayrica Tenten maceranin ilk halinde bir gergedanin sirtini el matkabiya acarak dinamitle patlatarak oldururken sonraki baskida sadece korkutup kacirmayi tercih edecektir Herge nin ABD ile ilgili sinirli bilgileri onu ozellikle gangsterlik devasa yapilar ve kovboylar konusunda yaniltici bilgiler vermesine yol acacaktir Maceradaki Cinli genc karakter Chang Chong Chen ismini ondan alir Unlu silah saticisi Basil Zaharoff da bu macerada yer alir Isim Mussolini ve Hitler isimlerinin birlesmesinden turetilmistir Oyku Anschluss olarak bilinen Nazilerin Avusturya yi 1938 yilinda ilhak etmesinden etkilenmistir Haagse Post Mart 1973 Unlu Dassault Aviation ucak uretim sirketinin kurucusudur Konuya ilgili BBC makalesi 24 Subat 2010 tarihinde erisilmistir 21 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Subat 2010 Mavi Lotus ve Ambardaki Komur maceralari Ayni isimle bir Iskoc viski sirketi mevcuttur Bakiniz Firmanin resmi internet sitesi 4 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 10 Subat 2014 tarihinde erisilmistirKonuyla ilgili yazilan eserlerFarr Michael Tintin The Complete Companion John Murray Publishers Ltd 2001 ISBN 0 7195 5522 1 Sadoul Numa Entretiens avec Herge Casterman 1989 ISBN 2 203 01708 2 Peeters Benoit Tintin and the World of Herge Bullfinch Press 1992 ISBN 0 316 69752 4