Thebai veya Thebae veya Thebes (Eski Yunanca: Θῆβαι) Antik İyonya'da Mykale (Dilek dağı) dağları eteklerinde bulunan bir liman kentiydi.
Eski Yunanca: Θῆβαι | |
Turkey haritasındaki konumu. | |
Diğer adı | Thebae, Thebes |
---|---|
Konum | Aydın, Türkiye |
Bölge | İyonya |
Koordinatlar | 37°38′04″N 27°08′38″E / 37.63439°K 27.14383°D |
Tür | Yerleşim |
Uzunluk | 170 m. |
Genişlik | 50 m. |
Yükseklik | 300 m. |
Tarihçe | |
Terk ediliş | MS 2.yy. |
Kültür(ler) | Yunan, Roma |
Sit ayrıntıları | |
Kazı tarihleri | 1896 |
Arkeologlar | Theodor Wiegand |
Kalıntılar otlar içerisinde doğanın yıprandırmasına açıktır. Herhangi bir düzenleme veya işaretleme yoktur. |
Yerleşim yeri Batı Anadolu'da Aydın'da Söke ilçesi yakınlarında Yeni Doğanbey köyünün sınırları içerisinde, köyün kuzey-batı yönünde bir tepe üzerindedir.
Kente ulaşmak için Tuzburgazı ve Yeni Doğanbey Köyü geçildikten sonra kuzeye doğru dönerek kentin bulunduğu tepeye ulaşılmaktadır. Kentin ismi olan Thebai'nin kelime aslının Luwi/Pelasgos kökenli Taba'dan geldiği kabul edilebilir. Taba'nın anlamı düzlük, ova, dağ yamacındaki düzlük anlamındadır. Thebai'nin de bulunduğu yer bir tepe üzerinde düz bir alandır. Thebai, üzerinde Priene ve Panionion gibi önemli antik merkezlerin yer aldığı Mykale, bugünkü adıyla Samsun Dağı'nın üzerinde güney yönündeki bir tepede yer alır.
Mykale/Samsun Dağı hemen karşısında bulunan Samos/Sisam adasına doğru uzanır ve bugün Dilek Yarımadası olarak adlandırılır. En uç kısmı Dip Burun antik çağda olarak bilinirdi.
Mykale adının kutsal ana kültü ile ilintili olduğu yönünde bir fikir de vardır.
Thebai, temel olarak epigrafik (yazıtlarla ilgili) kanıtlar dolayısıyla bilinmektedir. Bunlar arasında Thebai kalıntılarındaki Athena tapınağında bulunan bir Zeus altarındaki yazıt ve Priene'den diğer yazıtlara sayılabilir. Bu yazıtlardan, bölgesinin Priene ile sınır komşusu olduğu anlaşılmıştır. Yazıtlardan biri, Thebai'nin Samos hakimiyetinde olduğu ve daha sonra Miletos'a geçtiğini göstermektedir. MÖ 3. yüzyılın en az bir bölümünde Miletos'a bağlı bir demo (küçük devlet) olmuştur.
Kentin bulunduğu tepenin görüş olanı geniştir. Tepenin üzeri bir akropol şeklinde olup 170 metre uzunluğunda ve 50 metre genişliğindedir. Bu alan esasında kayalık olup, binaların yapılmasında yer yer doğal kayalardan faydalanılmıştır.
Kentte ilk çalışma Theodor Wiegand tarafından 1896'da yapılmıştır. Yapılan çalışmalarda mermer arkaik kadın heykeli, kitabe, pişmiş toprak figürinler, keramik kaplar, maskeler, kandiller ve Milet ve diğer çeşitli sikkelerin bulunmuştur.
Samos ile Priene kenti arasında bir sınır oluşturan kentin, bu sınır savaşları neticesinde 2. yüzyıldan sonra terk edildiği düşünülmektedir.
Mykale dağında bulunan Arkaik dönem duvar kalıntıları ve bir Athena tapınağı kalıntısı, Thebai'nin yerleşim yeri hakkında bilgi vermektedir. Yazıtlarda ayrıca Hermes, Hekate, Nemfler, Meandros ve Mykale kültlerine tapıldığı belirtilmektedir.
Not
- ^ Mykale/Samsun dağının kuzey tarafında Güzelçamlı olarak bilinen yerde bulunan kutsal toplanma yeri, İyon birliğine dahil 12 kentin (Bölgede bulunan 12 bağımsız sahil kenti (Kuzeyden Güneye) Phokaia (Foça), Klazomenai, Erythrae, Teos, Kolophon, Lebedos, Ephesos (Efes), Priene, Myndos ve Miletos (Milet) ile birlikte Khios (Sakız) ve Samos (Sisam)) dini ve siyasal merkezi. Buradaki törenleri Prieneliler idare ederlerdi.
Kaynakça
- ^ a b , (Ed.) (2000). . Princeton University Press. s. 61 ve dizin notları eşlik ediyor.
- ^ Lund Üniversitesi. Digital Atlas of the Roman Empire.
- ^ Umar, Bilge (1993). Türkiye'deki Tarihsel Adlar. İstanbul. s. 760. 3 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2024.
- ^ Umar, Bilge (1993). Türkiye'deki Tarihsel Adlar. İstanbul. s. 702. 3 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2024.
- ^ "Priene 116 - PHI Greek Inscriptions". epigraphy.packhum.org. 3 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2024.
- ^ "Priene 162 - PHI Greek Inscriptions". epigraphy.packhum.org. 3 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2024.
- ^ Mogens Herman Hansen; (2004). «Jonia». An inventory of archaic and classical poleis (en inglés). Nueva York: Oxford University Press. ss. 1102-1103. ISBN 0-19-814099-1.
- ^ a b Wiegand, Theodor; (1904). Priene: Ergebnisse der Ausgrabungen und Untersuchungen in den Jahren 1895-1898. Berlin. s. 469. 28 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Thebai veya Thebae veya Thebes Eski Yunanca 8ῆbai Antik Iyonya da Mykale Dilek dagi daglari eteklerinde bulunan bir liman kentiydi ThebaiEski Yunanca 8ῆbaiTurkey haritasindaki konumu Diger adiThebae ThebesKonumAydin TurkiyeBolgeIyonyaKoordinatlar37 38 04 N 27 08 38 E 37 63439 K 27 14383 D 37 63439 27 14383TurYerlesimUzunluk170 m Genislik50 m Yukseklik300 m TarihceTerk edilisMS 2 yy Kultur ler Yunan RomaSit ayrintilariKazi tarihleri1896ArkeologlarTheodor WiegandKalintilar otlar icerisinde doganin yiprandirmasina aciktir Herhangi bir duzenleme veya isaretleme yoktur Priene ve Naulochus un batisinda Iyonya daki Thebes in konumunu ve Iyonya daki bazi antik sehirleri gosteren harita Yerlesim yeri Bati Anadolu da Aydin da Soke ilcesi yakinlarinda Yeni Doganbey koyunun sinirlari icerisinde koyun kuzey bati yonunde bir tepe uzerindedir Kente ulasmak icin Tuzburgazi ve Yeni Doganbey Koyu gecildikten sonra kuzeye dogru donerek kentin bulundugu tepeye ulasilmaktadir Kentin ismi olan Thebai nin kelime aslinin Luwi Pelasgos kokenli Taba dan geldigi kabul edilebilir Taba nin anlami duzluk ova dag yamacindaki duzluk anlamindadir Thebai nin de bulundugu yer bir tepe uzerinde duz bir alandir Thebai uzerinde Priene ve Panionion gibi onemli antik merkezlerin yer aldigi Mykale bugunku adiyla Samsun Dagi nin uzerinde guney yonundeki bir tepede yer alir Mykale Samsun Dagi hemen karsisinda bulunan Samos Sisam adasina dogru uzanir ve bugun Dilek Yarimadasi olarak adlandirilir En uc kismi Dip Burun antik cagda olarak bilinirdi Mykale adinin kutsal ana kultu ile ilintili oldugu yonunde bir fikir de vardir Thebai temel olarak epigrafik yazitlarla ilgili kanitlar dolayisiyla bilinmektedir Bunlar arasinda Thebai kalintilarindaki Athena tapinaginda bulunan bir Zeus altarindaki yazit ve Priene den diger yazitlara sayilabilir Bu yazitlardan bolgesinin Priene ile sinir komsusu oldugu anlasilmistir Yazitlardan biri Thebai nin Samos hakimiyetinde oldugu ve daha sonra Miletos a gectigini gostermektedir MO 3 yuzyilin en az bir bolumunde Miletos a bagli bir demo kucuk devlet olmustur Kentin bulundugu tepenin gorus olani genistir Tepenin uzeri bir akropol seklinde olup 170 metre uzunlugunda ve 50 metre genisligindedir Bu alan esasinda kayalik olup binalarin yapilmasinda yer yer dogal kayalardan faydalanilmistir Kentte ilk calisma Theodor Wiegand tarafindan 1896 da yapilmistir Yapilan calismalarda mermer arkaik kadin heykeli kitabe pismis toprak figurinler keramik kaplar maskeler kandiller ve Milet ve diger cesitli sikkelerin bulunmustur Samos ile Priene kenti arasinda bir sinir olusturan kentin bu sinir savaslari neticesinde 2 yuzyildan sonra terk edildigi dusunulmektedir Mykale daginda bulunan Arkaik donem duvar kalintilari ve bir Athena tapinagi kalintisi Thebai nin yerlesim yeri hakkinda bilgi vermektedir Yazitlarda ayrica Hermes Hekate Nemfler Meandros ve Mykale kultlerine tapildigi belirtilmektedir Not Mykale Samsun daginin kuzey tarafinda Guzelcamli olarak bilinen yerde bulunan kutsal toplanma yeri Iyon birligine dahil 12 kentin Bolgede bulunan 12 bagimsiz sahil kenti Kuzeyden Guneye Phokaia Foca Klazomenai Erythrae Teos Kolophon Lebedos Ephesos Efes Priene Myndos ve Miletos Milet ile birlikte Khios Sakiz ve Samos Sisam dini ve siyasal merkezi Buradaki torenleri Prieneliler idare ederlerdi Kaynakca a b Ed 2000 Princeton University Press s 61 ve dizin notlari eslik ediyor Lund Universitesi Digital Atlas of the Roman Empire Umar Bilge 1993 Turkiye deki Tarihsel Adlar Istanbul s 760 3 Eylul 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Eylul 2024 Umar Bilge 1993 Turkiye deki Tarihsel Adlar Istanbul s 702 3 Eylul 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Eylul 2024 Priene 116 PHI Greek Inscriptions epigraphy packhum org 3 Eylul 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Eylul 2024 Priene 162 PHI Greek Inscriptions epigraphy packhum org 3 Eylul 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Eylul 2024 Mogens Herman Hansen 2004 Jonia An inventory of archaic and classical poleis en ingles Nueva York Oxford University Press ss 1102 1103 ISBN 0 19 814099 1 a b Wiegand Theodor 1904 Priene Ergebnisse der Ausgrabungen und Untersuchungen in den Jahren 1895 1898 Berlin s 469 28 Agustos 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Eylul 2024