Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tommy Ray Franks (d. 17 Haziran 1945) ABD Silahlı Kuvvetlerinde emekli general. En son yaptığı görev ABD Merkez Komutanlığı'dır. Bu görevi General 'den 6 Temmuz 2000 tarihinde devraldı. Bu görevini 7 Temmuz 2003 tarihinde emekli oluncaya kadar görevini sürdürdü. 11 Eylül Saldırılarının ardından 2001 yılında Afganistan'daki Taliban rejimine karşı düzenlenen işgale ve 2003 yılındaki Irak'ın işgaline komuta etti. Pulitzer Ödüllü gazeteci 'e göre ABD tarihindeki en başarısız 4. komutandır.
| Tommy Franks | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 17 Haziran 1945 Wynnewood, Oklahoma |
| Bağlılığı |  ABD |
| Branşı |  ABD Ordusu |
| Hizmet yılları | 1965–2003 |
| Rütbesi |  General |
| Birimi | 2. Piyade Tümeni (Güney Kore) 3. Ordu (Afganistan ve Irak) Komuta Merkezi Komutanlığı |
| Çatışma/savaşları | Vietnam Savaşı Körfez Savaşı Afganistan Savaşı Irak Savaşı |
| Ödülleri |        |
| Sonraki işi | Şirket yöneticisi |
Gençliği
Tommy Ray Bentley adıyla Wynnewood Oklahoma'da dünyaya geldi. Ray ve Lorene Franks tarafından evlatlık edinildi. Teksas Midland'de liseyi bitirdi. Austin'deki Teksas Üniversitesi'ne gitti. İki yıllık eğitimin sonrasında düşük notlarından dolayı okulu bırakarak orduya katıldı. Daha sonra ordudan aldığı bursla Arlington'daki Teksas Üniversitesi'ne devam etti ve 1971 yılında İşletme dalında lisans eğitimini tamamladı.Pensilvanya'daki Shippensburg Üniversitesi'nde Kamu Yönetimi alanında yüksek lisans yaptı.
Askeri hayatı
1965 yılında orduya girdi. Temel eğitimini Missouri'deki Fort Leonard Wood'da aldı. Massachusetts'teki Fort Devens'te şifre uzmanı olarak eğitim aldı. Bu dönemde subay olmayan Franks Oklahoma Fort Sill Topçu ve Füze Subay Okulu sınavlarını kazandı. 1967 yılında asteğmen olarak mezun oldu. Gaye eğitimi aldıktan sonra Vietnam Savaşı'nda görev yapan 9. Piyade Tümeni 4. Topçu Taburu'na atandı. 1968 yılında Fort Sill'e döndü. Teğmen olarak üniversiteye devam ettikten sonra 1973 yılında yüzbaşı olarak Batı Almanya'daki 2. Zırhlı Birlikler Alayındaki 1. Havan Bölüğüne atandı. Kurmay Okulu'nu tamamladıktan sonra 1976 yılında Pentagon'da ordu müfettişi olarak görev yaptı. 1977 yılında Genelkurmay Başkanlığı bünyesinde çalıştı. 1981 yılında yeniden döndüğü Batı Almanya'da 3 yıl görev yaptıktan sonra 1984 yılında ABD'ye döndü. Bu dönemde yüksek lisans eğitimini tamamladı ve 1987 yılına kadar görev yapacağı Teksas'taki Fort Hood'a atandı.
General olarak ilk cephe görevi Körfez Savaşı'dır. Harekâtın sonrasında Fort Sill Topçu Okulu komutan yardımcılığına atandı. 1994 yılında Güney Kore'ye atandı. 1995-97 yılları arasında bu ülkedeki 2. Piyade Tümen komutanlığı görevini yürüttü. 2000 yılında orgeneral rütbesine terfi ederek ABD Merkez Komutanlığı'na getirildi.
Irak Savaşı
Irak'ın işgalini tamamlayarak askeri açıdan başarılı olduysa da askeri tercihleri ve stratejik planlaması yoğun olarak eleştirildi. Eleştirilerden ilki savaştan sonra Irak Direnişinin oluşmasına engel olamamasına yöneliktir. Bu eleştiriye göre sadece başkent Bağdat'ın ele geçirilerek Saddam Hüseyin rejiminin devrilmesine yoğunlaştı ve savaş sonrası direnişin engellenmesi için milis kuvvetlerine dair bir önlem almadı. Ayrıca Franks’in ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld kaynaklı baskılara maruz kaldığı iddia edildi. 4. Mekanize Piyade Tümeninin ekipmanını taşıyan gemileri denizde bekletmesi ve Kuveyt’e göndermemesi yüzünden zaman kaybedildiği iddia edildi. Bunu Irak yönetimini şaşırtmak ve Türkiye üzerinden açılması muhtemel kuzey cephesi tehdidini sürdürmek için yaptığını açıkladı. Bu iddia tarihçiler tarafından sorgulanacaktır.
İşgal sonrasında yoğunlaşan Irak direnişi ile ilgili olarak sorumlu tutuldu. 11 Eylül Saldırılarından sonra hem Afganistan'ın işgali hem de Irak'ın işgalinde komutanlık yapmış olmasının ona verdiği yıpranma ve yorgunluk yüzünden emekli olmaya karar verdiği ve muharebelerin bitiminden sonraki durumla ilgilenmediği iddia edilmektedir. Irak'taki muharebelerin sona ermesinden sonra komuta kademesinde onun hemen altında olan iki yardımcısı olan Generaller ve arasında rekabet yaşandı, komutayı Abizaid'in almasının ardından Delong emekliye ayrılarak tasfiye edildi. Ayrıca Irak'taki boşalan 5. Kolordu komutanlığına getirilen General Ricardo Sanchez'in yeterli deneyime sahip olmadığı öne sürüldü.
Kitle imha silahları
Irak’ın işgalinden önce kitle imha silahlarının ABD'ye karşı kullanılması durumunda felaket senaryolarını dillendirerek uygarlığın kurtarılması için demokrasinin askıya alınabileceğini söyledi. Irak'ta işgale gerekçe olarak dile getirilen kitle imha silahlarının bulunamamasını hayretle karşıladı ve Bush yönetiminin aldığı işgal kararını savundu.
Askerlik sonrası hayatı
22 Mayıs 2003 tarihinde emekliye ayrıldı. Franks & Associates LLC adlı bir danışmanlık firmasında çalışmaya başladı. 2006 yılı Haziran ayında firma Innovative Decon Solutions ile birleşti. Emeklilikten sonra anılarını yazdı. 31 Ağustos 2004 tarihinde Cumhuriyetçi Parti toplantısında konuşarak Bush’un yeniden seçilmesine destek verdi. 2005 yılı Aralık ayında Bank of America yönetim kuruluna seçilmiş ve 11 Haziran 2009 tarihinde gerekçe bildirilmeden görevden ayrıldı. Franks ayrıca OSI Restaurant Partners, National Park Foundation ve Chuck E. Cheese yönetim kurullarında görev yapmaktadır. Adına Hobart, Oklahoma'da bir müze inşa edildi. Halen Roosevelt, Oklahoma'da yaşamaktadır.
Yaralı askerlere yardım skandalı
2008 yılında ABD ve Army Times gazete haberlerinde savaşta yaralanmış ABD askerleri için bağış toplanması için başlatılan Coalition to Salute America's Heroes adlı kampanyayı düzenleyenlerden adının kullanılması için 100 bin dolar aldığı yolunda haberler çıktı. Kampanyayı düzenleyenlerin yaşam standartlarındaki gözle görülür artış ve Franks'in yaralı askerler üzerinden para kazanması ABD basınında yoğun olarak eleştirildi.
Kaynakça
- ^ 3 Haziran 2010 tarhli 8 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . USA Today haberi (İngilizce) 14 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ Bakınız, Michael Gordon, Bernard Trainor, Cobra II: The Inside Story of the Invasion and Occupation of Iraq, Atlantic Books, 2007
- ^ Bakınız 1 Mart tezkeresi
- ^ Bakınız Bob Woodward, Plan of Attack, Pocket Books, 2004
- ^ 2 Aralık 2005 tarihli 6 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . haberi (İngilizce) 14 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ Şirketin internet sitesi[](İngilizce) 14 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ American Soldier, Regan Books, 2005
- ^ 2 Eylül 2004 tarihli 4 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . The Washington Post haberinde tüm konuşmanın metni bulunmaktadır (İngilizce) 14 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 1 Ağustos 2009 tarihli 21 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Bloomberg haberi (İngilizce) 14 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 2 Nisan 2008 tarihli 20 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . haberi (İngilizce) 14 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ Müzenin internet sitesi 10 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 14 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 17 Ocak 2008 tarihli Brian Ross haberi 22 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ABC (İngilizce) 14 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 18 Ocak 2008 tarihli Karen Jowers haberi (İngilizce) 14 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ 20 Ocak 2008 tarihli Bob Schieffer makalesi 20 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . CBS (İngilizce) 14 Eylül 2010 tarihinde erişilmiştir
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tommy Ray Franks d 17 Haziran 1945 ABD Silahli Kuvvetlerinde emekli general En son yaptigi gorev ABD Merkez Komutanligi dir Bu gorevi General den 6 Temmuz 2000 tarihinde devraldi Bu gorevini 7 Temmuz 2003 tarihinde emekli oluncaya kadar gorevini surdurdu 11 Eylul Saldirilarinin ardindan 2001 yilinda Afganistan daki Taliban rejimine karsi duzenlenen isgale ve 2003 yilindaki Irak in isgaline komuta etti Pulitzer Odullu gazeteci e gore ABD tarihindeki en basarisiz 4 komutandir Tommy FranksDogum17 Haziran 1945 79 yasinda Wynnewood OklahomaBagliligi ABDBransi ABD OrdusuHizmet yillari1965 2003RutbesiGeneralBirimi2 Piyade Tumeni Guney Kore 3 Ordu Afganistan ve Irak Komuta Merkezi KomutanligiCatisma savaslariVietnam Savasi Korfez Savasi Afganistan Savasi Irak SavasiOdulleriSonraki isiSirket yoneticisiGencligiTommy Ray Bentley adiyla Wynnewood Oklahoma da dunyaya geldi Ray ve Lorene Franks tarafindan evlatlik edinildi Teksas Midland de liseyi bitirdi Austin deki Teksas Universitesi ne gitti Iki yillik egitimin sonrasinda dusuk notlarindan dolayi okulu birakarak orduya katildi Daha sonra ordudan aldigi bursla Arlington daki Teksas Universitesi ne devam etti ve 1971 yilinda Isletme dalinda lisans egitimini tamamladi Pensilvanya daki Shippensburg Universitesi nde Kamu Yonetimi alaninda yuksek lisans yapti Askeri hayati1965 yilinda orduya girdi Temel egitimini Missouri deki Fort Leonard Wood da aldi Massachusetts teki Fort Devens te sifre uzmani olarak egitim aldi Bu donemde subay olmayan Franks Oklahoma Fort Sill Topcu ve Fuze Subay Okulu sinavlarini kazandi 1967 yilinda astegmen olarak mezun oldu Gaye egitimi aldiktan sonra Vietnam Savasi nda gorev yapan 9 Piyade Tumeni 4 Topcu Taburu na atandi 1968 yilinda Fort Sill e dondu Tegmen olarak universiteye devam ettikten sonra 1973 yilinda yuzbasi olarak Bati Almanya daki 2 Zirhli Birlikler Alayindaki 1 Havan Bolugune atandi Kurmay Okulu nu tamamladiktan sonra 1976 yilinda Pentagon da ordu mufettisi olarak gorev yapti 1977 yilinda Genelkurmay Baskanligi bunyesinde calisti 1981 yilinda yeniden dondugu Bati Almanya da 3 yil gorev yaptiktan sonra 1984 yilinda ABD ye dondu Bu donemde yuksek lisans egitimini tamamladi ve 1987 yilina kadar gorev yapacagi Teksas taki Fort Hood a atandi General olarak ilk cephe gorevi Korfez Savasi dir Harekatin sonrasinda Fort Sill Topcu Okulu komutan yardimciligina atandi 1994 yilinda Guney Kore ye atandi 1995 97 yillari arasinda bu ulkedeki 2 Piyade Tumen komutanligi gorevini yuruttu 2000 yilinda orgeneral rutbesine terfi ederek ABD Merkez Komutanligi na getirildi Irak Savasi Irak in isgalini tamamlayarak askeri acidan basarili olduysa da askeri tercihleri ve stratejik planlamasi yogun olarak elestirildi Elestirilerden ilki savastan sonra Irak Direnisinin olusmasina engel olamamasina yoneliktir Bu elestiriye gore sadece baskent Bagdat in ele gecirilerek Saddam Huseyin rejiminin devrilmesine yogunlasti ve savas sonrasi direnisin engellenmesi icin milis kuvvetlerine dair bir onlem almadi Ayrica Franks in ABD Savunma Bakani Donald Rumsfeld kaynakli baskilara maruz kaldigi iddia edildi 4 Mekanize Piyade Tumeninin ekipmanini tasiyan gemileri denizde bekletmesi ve Kuveyt e gondermemesi yuzunden zaman kaybedildigi iddia edildi Bunu Irak yonetimini sasirtmak ve Turkiye uzerinden acilmasi muhtemel kuzey cephesi tehdidini surdurmek icin yaptigini acikladi Bu iddia tarihciler tarafindan sorgulanacaktir Isgal sonrasinda yogunlasan Irak direnisi ile ilgili olarak sorumlu tutuldu 11 Eylul Saldirilarindan sonra hem Afganistan in isgali hem de Irak in isgalinde komutanlik yapmis olmasinin ona verdigi yipranma ve yorgunluk yuzunden emekli olmaya karar verdigi ve muharebelerin bitiminden sonraki durumla ilgilenmedigi iddia edilmektedir Irak taki muharebelerin sona ermesinden sonra komuta kademesinde onun hemen altinda olan iki yardimcisi olan Generaller ve arasinda rekabet yasandi komutayi Abizaid in almasinin ardindan Delong emekliye ayrilarak tasfiye edildi Ayrica Irak taki bosalan 5 Kolordu komutanligina getirilen General Ricardo Sanchez in yeterli deneyime sahip olmadigi one suruldu Kitle imha silahlari Irak in isgalinden once kitle imha silahlarinin ABD ye karsi kullanilmasi durumunda felaket senaryolarini dillendirerek uygarligin kurtarilmasi icin demokrasinin askiya alinabilecegini soyledi Irak ta isgale gerekce olarak dile getirilen kitle imha silahlarinin bulunamamasini hayretle karsiladi ve Bush yonetiminin aldigi isgal kararini savundu Askerlik sonrasi hayati22 Mayis 2003 tarihinde emekliye ayrildi Franks amp Associates LLC adli bir danismanlik firmasinda calismaya basladi 2006 yili Haziran ayinda firma Innovative Decon Solutions ile birlesti Emeklilikten sonra anilarini yazdi 31 Agustos 2004 tarihinde Cumhuriyetci Parti toplantisinda konusarak Bush un yeniden secilmesine destek verdi 2005 yili Aralik ayinda Bank of America yonetim kuruluna secilmis ve 11 Haziran 2009 tarihinde gerekce bildirilmeden gorevden ayrildi Franks ayrica OSI Restaurant Partners National Park Foundation ve Chuck E Cheese yonetim kurullarinda gorev yapmaktadir Adina Hobart Oklahoma da bir muze insa edildi Halen Roosevelt Oklahoma da yasamaktadir Yarali askerlere yardim skandali2008 yilinda ABD ve Army Times gazete haberlerinde savasta yaralanmis ABD askerleri icin bagis toplanmasi icin baslatilan Coalition to Salute America s Heroes adli kampanyayi duzenleyenlerden adinin kullanilmasi icin 100 bin dolar aldigi yolunda haberler cikti Kampanyayi duzenleyenlerin yasam standartlarindaki gozle gorulur artis ve Franks in yarali askerler uzerinden para kazanmasi ABD basininda yogun olarak elestirildi Kaynakca 3 Haziran 2010 tarhli 8 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde USA Today haberi Ingilizce 14 Eylul 2010 tarihinde erisilmistir Bakiniz Michael Gordon Bernard Trainor Cobra II The Inside Story of the Invasion and Occupation of Iraq Atlantic Books 2007 ISBN 9781843543534 Bakiniz 1 Mart tezkeresi Bakiniz Bob Woodward Plan of Attack Pocket Books 2004 ISBN 9780743495455 2 Aralik 2005 tarihli 6 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde haberi Ingilizce 14 Eylul 2010 tarihinde erisilmistir Sirketin internet sitesi olu kirik baglanti Ingilizce 14 Eylul 2010 tarihinde erisilmistir American Soldier Regan Books 2005 ISBN 9780060779542 2 Eylul 2004 tarihli 4 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Washington Post haberinde tum konusmanin metni bulunmaktadir Ingilizce 14 Eylul 2010 tarihinde erisilmistir 1 Agustos 2009 tarihli 21 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bloomberg haberi Ingilizce 14 Eylul 2010 tarihinde erisilmistir 2 Nisan 2008 tarihli 20 Aralik 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde haberi Ingilizce 14 Eylul 2010 tarihinde erisilmistir Muzenin internet sitesi 10 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 14 Eylul 2010 tarihinde erisilmistir 17 Ocak 2008 tarihli Brian Ross haberi 22 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ABC Ingilizce 14 Eylul 2010 tarihinde erisilmistir 18 Ocak 2008 tarihli Karen Jowers haberi Ingilizce 14 Eylul 2010 tarihinde erisilmistir 20 Ocak 2008 tarihli Bob Schieffer makalesi 20 Kasim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde CBS Ingilizce 14 Eylul 2010 tarihinde erisilmistir