Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Toplumsal sözleşme veya sosyal sözleşme; bireylerin karşılıklı uzlaşma, bazı kurallara uymak üzerinde anlaşma ve birbirlerini şiddet, sahtekarlık veya dikkatsizlikten korumak için birleştirdiğini varsayan bir kavramdır. İnsanlar arasındaki kullanımı, insanların bir devlete ya da otoriteye bağımsızlıklarının bir kısmından hukukun üstünlüğü anlayışı ile vazgeçmeleridir. Yönetilenler tarafından, bir takım bazı kurallar ile yönetilme üzerine anlaşma olarak da düşünülebilir.
Toplumsal sözleşme kuramı, meşru devlet otoritesinin yönetilenlerin izni ile oluşması gerektiğinin önemli bir destekçisi olmuştur. Bu tür teorilerin genel olarak başlangıç noktasını, sosyal düzenin hiç olmadığı bir ortamdaki insanın doğasının incelenmesi oluşturur. Bu durumda bireyin davranışları sadece kendi kişisel gücüne ve bilincine dayalıdır. Bu başlangıç noktasından itibaren, toplumsal sözleşme kuramcıları, neden bir bireyin politik ve ekonomik düzenlilikten faydalanmak için kendi rasyonel çıkarlarından ve doğal özgürlüklerinden gönüllü olarak vazgeçtiğini ispatlamaya çalışırlar.
Thomas Hobbes (1651) ve Jean-Jacques Rousseau (1762) toplumsal sözleşme kuramının en ünlü filozoflarıdır. Bu filozofların teorik çalışmaları anayasal monarşi, liberal demokrasi ve cumhuriyetçiliğin temelini hazırlamıştır.
Tarihçe
Genellikle Platon'un Kriton yazıları, toplumsal sözleşme kuramının bir Yunan yorumu olduğu söylenir. Bu yazılara göre Sokrates idam cezasından kurtulmak için hapisten kaçmayı reddeder. Sokrates'e göre kendisi başka yerlere yerleşme fırsatı olmasına rağmen gönüllü olarak Atina'da kalmış ve toplumsal bir sözleşmeyi kabul etmiştir. Yani yerel yasaların sonuçlarını kabul etmiş ve kendi çıkarlarına aykırı olmasına rağmen bu yasaları çiğnememesi gerekmektedir. Epikür de toplumsal sözleşmeyi oldukça benimsemiş bir filozoftu. Kendisi insan ve hayvanlar arasındaki fark olarak insanların birbirlerine zarar vermemek için anlaşabilmesini vurguluyordu.
Filozoflar
Thomas Hobbes
Ayrıntılı bir biçimde toplumsal sözleşme kuramını açıklayan ilk modern filozof, Leviathan adlı eseriyle Thomas Hobbes'tir. Hobbes'e göre, doğal hallerinde bireylerin yaşamı bireysel çıkar üzerine kurulu, haklar ve sosyal düzenden yoksundu. Hayat liderlikten ve bağımsızlık konseptinden yoksundu. Doğal hallerinde bireyler apolitikti ve asosyaldi. Bu doğal hali toplumsal sözleşmeler takip etti.
Toplumsal sözleşme, bireylerin bir araya gelmesi ve bazı haklarından vazgeçmeleri ile ortaya çıktı. Örneğin bir birey ikinci bir bireyi öldürmek hakkından, ikinci bireyin de kendisini öldürme hakkından vazgeçmesi şartı ile vazgeçecekti. Bu toplumların oluşmasını, sonrasında genişleyerek devletlerin oluşmasını sağladı. Böylece ortaya sosyal etkileşimleri düzenleyen yeni hakların korunması sağlandı. Toplum artık anarşik bir durumda değildi.
Fakat toplumsal sözleşmeden ortaya çıkan devlet hala anarşikti. Doğal hallerinde insanların tam bağımsızlığı ve kendi bireysel çıkarlarının peşinde koşmaları gibi devletler de kendi aralarında anarşist bir rekabet içerisindeydiler. Devletlerin üzerinde çatışmaları engelleyen, toplumsal sözleşme sağlayan bağımsız bir yapı yoktu. Hobbes'in bu fikirleri uluslararası ilişkilerde realist teorilerin temelini oluşturmuştur.
Jean-Jacques Rousseau
Jean-Jacques Rousseau, 1762 tarihinde Toplumsal Sözleşme kitabıyla toplumsal sözleşme kuramını popüler bağımsızlık üzerine kurmuştur. Rousseau'ya göre özgürlük ancak insanlar yasamada doğrudan yönetime sahip olduklarında var olabilir. Vatandaşlar, en azından bazı durumlarda, kendilerini yöneten temel kuralları seçebilmeli ve bunları ihtiyaç duyduklarında değiştirebilmelidirler.
Rousseau'ya göre bir vatandaş bireyci olmayı ve kendi çıkarlarını toplumsal çıkarların önüne koymayı tercih edebilir. Ama toplumsal bir yapının parçası olarak, bir vatandaş bireyciliği bir yana koyarak toplumsal bir irade yaratmaya çalışacaktır. Bu nedenle hukuk bütün olarak neyin toplum için faydalı olduğuna karar vermeli ve bireyler buna razı olmalı ya da zorla razı edilmelidir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Kesici, Ekrem (2006). "Hobbes ve Rousseau: Toplumsal Sözleşme Kuramı" (PDF). Kaygı. s. 81. 27 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mart 2017.
- ^ a b Kesici, Ekrem (2006). "Hobbes ve Rousseau: Toplumsal Sözleşme Kuramı" (PDF). Kaygı. s. 86. 27 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mart 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Toplumsal sozlesme veya sosyal sozlesme bireylerin karsilikli uzlasma bazi kurallara uymak uzerinde anlasma ve birbirlerini siddet sahtekarlik veya dikkatsizlikten korumak icin birlestirdigini varsayan bir kavramdir Insanlar arasindaki kullanimi insanlarin bir devlete ya da otoriteye bagimsizliklarinin bir kismindan hukukun ustunlugu anlayisi ile vazgecmeleridir Yonetilenler tarafindan bir takim bazi kurallar ile yonetilme uzerine anlasma olarak da dusunulebilir Toplumsal sozlesme kurami mesru devlet otoritesinin yonetilenlerin izni ile olusmasi gerektiginin onemli bir destekcisi olmustur Bu tur teorilerin genel olarak baslangic noktasini sosyal duzenin hic olmadigi bir ortamdaki insanin dogasinin incelenmesi olusturur Bu durumda bireyin davranislari sadece kendi kisisel gucune ve bilincine dayalidir Bu baslangic noktasindan itibaren toplumsal sozlesme kuramcilari neden bir bireyin politik ve ekonomik duzenlilikten faydalanmak icin kendi rasyonel cikarlarindan ve dogal ozgurluklerinden gonullu olarak vazgectigini ispatlamaya calisirlar Thomas Hobbes 1651 ve Jean Jacques Rousseau 1762 toplumsal sozlesme kuraminin en unlu filozoflaridir Bu filozoflarin teorik calismalari anayasal monarsi liberal demokrasi ve cumhuriyetciligin temelini hazirlamistir TarihceGenellikle Platon un Kriton yazilari toplumsal sozlesme kuraminin bir Yunan yorumu oldugu soylenir Bu yazilara gore Sokrates idam cezasindan kurtulmak icin hapisten kacmayi reddeder Sokrates e gore kendisi baska yerlere yerlesme firsati olmasina ragmen gonullu olarak Atina da kalmis ve toplumsal bir sozlesmeyi kabul etmistir Yani yerel yasalarin sonuclarini kabul etmis ve kendi cikarlarina aykiri olmasina ragmen bu yasalari cignememesi gerekmektedir Epikur de toplumsal sozlesmeyi oldukca benimsemis bir filozoftu Kendisi insan ve hayvanlar arasindaki fark olarak insanlarin birbirlerine zarar vermemek icin anlasabilmesini vurguluyordu FilozoflarThomas Hobbes Ayrintili bir bicimde toplumsal sozlesme kuramini aciklayan ilk modern filozof Leviathan adli eseriyle Thomas Hobbes tir Hobbes e gore dogal hallerinde bireylerin yasami bireysel cikar uzerine kurulu haklar ve sosyal duzenden yoksundu Hayat liderlikten ve bagimsizlik konseptinden yoksundu Dogal hallerinde bireyler apolitikti ve asosyaldi Bu dogal hali toplumsal sozlesmeler takip etti Toplumsal sozlesme bireylerin bir araya gelmesi ve bazi haklarindan vazgecmeleri ile ortaya cikti Ornegin bir birey ikinci bir bireyi oldurmek hakkindan ikinci bireyin de kendisini oldurme hakkindan vazgecmesi sarti ile vazgececekti Bu toplumlarin olusmasini sonrasinda genisleyerek devletlerin olusmasini sagladi Boylece ortaya sosyal etkilesimleri duzenleyen yeni haklarin korunmasi saglandi Toplum artik anarsik bir durumda degildi Fakat toplumsal sozlesmeden ortaya cikan devlet hala anarsikti Dogal hallerinde insanlarin tam bagimsizligi ve kendi bireysel cikarlarinin pesinde kosmalari gibi devletler de kendi aralarinda anarsist bir rekabet icerisindeydiler Devletlerin uzerinde catismalari engelleyen toplumsal sozlesme saglayan bagimsiz bir yapi yoktu Hobbes in bu fikirleri uluslararasi iliskilerde realist teorilerin temelini olusturmustur Jean Jacques Rousseau Jean Jacques Rousseau 1762 tarihinde Toplumsal Sozlesme kitabiyla toplumsal sozlesme kuramini populer bagimsizlik uzerine kurmustur Rousseau ya gore ozgurluk ancak insanlar yasamada dogrudan yonetime sahip olduklarinda var olabilir Vatandaslar en azindan bazi durumlarda kendilerini yoneten temel kurallari secebilmeli ve bunlari ihtiyac duyduklarinda degistirebilmelidirler Rousseau ya gore bir vatandas bireyci olmayi ve kendi cikarlarini toplumsal cikarlarin onune koymayi tercih edebilir Ama toplumsal bir yapinin parcasi olarak bir vatandas bireyciligi bir yana koyarak toplumsal bir irade yaratmaya calisacaktir Bu nedenle hukuk butun olarak neyin toplum icin faydali olduguna karar vermeli ve bireyler buna razi olmali ya da zorla razi edilmelidir Ayrica bakinizDevletin kokeni SozlesmeKaynakca a b Kesici Ekrem 2006 Hobbes ve Rousseau Toplumsal Sozlesme Kurami PDF Kaygi s 81 27 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mart 2017 a b Kesici Ekrem 2006 Hobbes ve Rousseau Toplumsal Sozlesme Kurami PDF Kaygi s 86 27 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mart 2017