Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Toprakada Deniz Muharebesi, 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı'nda evre.
| Toprakada Deniz Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı | |||||||
 Toprakada Deniz Muharebesi | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Osmanlı İmparatorluğu |  Rus İmparatorluğu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Mandalzade Hüsameddin Paşa Cezayirli Gazi Hasan Paşa | Kont Orlov Amiral Spiridov | ||||||
| Güçler | |||||||
| 15 kalyon 2 karavel | 9 kalyon 3 fırkateyn | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 1 kalyon 500-600 asker | 1 kalyon 700 asker | ||||||
Mandalzade Hüsameddin Paşa komutasındaki Osmanlı donanması ile Kont Orlov komutasındaki Rus donanması arasında Çeşme'nin kuzeybatısındaki Toprak Adası civarında 5 Temmuz 1770 tarihinde meydana gelen küçük çaplı deniz muharebesinde taraflar birer kalyon kaybederken birbirine üstünlük sağlayamadılar.
Muharebe
Osmanlı donanması ile Rus donanması arasında 27 Mayıs 1770'teki Benefşe, 28 Mayıs'taki Anabolu ve 4 Haziran'daki Suluca deniz muharebelerinin ardından Mandalzade Hüsameddin Paşa komutasındaki Osmanlı donanması Termiye, Mukene, Sisam ve Sığacık civarında seyredip gerekli onarımları yaptıktan sonra Çeşme civarına geldi.
Eşzamanlı olarak, 'un Rus askerlerin desteğiyle başlayan Mora İsyanı eski Sadrazam ve Mora Seraskeri Muhsinzade Mehmet Paşa tarafından kesin bir yenilgiye uğratılmıştı. Bunun üzerine Kont Orlov hayatta kalan askerlerini gemilerine bindirerek Ege Denizi'ne ilerledi ve 22 Haziran'da ve Amiral Spiridov komutasındaki Rus donanmasıyla birleşti. Ardından Osmanlı donanması'nın demirlediği Çeşme'ye yöneldi.
Rus donanması 5 Temmuz 1770'te Osmanlı donanmasına rastladığında en ön saflardaki Cezayirli Gazi Hasan Paşa'nın kalyonuyla öndeki Rus gemileri (Evropa, Rostislav ve Spiridov'un komutasındaki Sv. Evstafii) arasında saat 11.45 civarında şiddetli bir bombardıman başladı. Amiral Spiridov'un gemisinin dümeni vurulup Hasan Paşa'nın kalyonuna doğru sürüklenirken, Trech Svyatitelei ağır hasar aldı ve Osmanlı gemilerinin arasına düştü. Spiridov ile Hasan Paşa'nın gemileri rampalayarak askerleri göğüs göğüse çarpışmaya girmişken Hasan Pala'nın gemisinden ateşlenen bir top Spiridov'un gemisinin cephaneliğini havaya uçurdu, ancak Hasan Paşa'nın gemisi de kıç tarafından alev aldı. Sv. Evstafii infilak ederek 700 askeriyle batarken Amiral Spiridov dahil az sayıdaki subay kurtarılabildi. Hasan Paşa'nın gemisi de hemen ardından batarken Hasan Paşa dahil yüzerek kurtulabilen Osmanlı denizcileri Çeşme'de zorlukla karaya çıktılar.
Muharebe sonrası
Toprakada önündeki bu muharebe Kaptan-ı derya Mandalzade Hüsameddin Paşa'yı Çeşme limanına sığınmaya sevketti. Bu da bir gün sonra Çeşme Deniz Muharebesi'nde Osmanlı donanmasının felakete uğramasına neden olan ölümcül bir hata oldu.
Kaynakça
- ^ "Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi (1683-1793)", ATASE Yayınları, Ankara (1982), s.256
- ^ "Gazavât-ı Cezâyirli Gazî Hasan Paşa (Tahlil ve Tenkidli Metin)", Tevfik Temelkuran, İstanbul Üniversitesi, İstanbul (2000), s.21-22
- ^ "Naval wars in the Levant, 1559-1853", R.C. Anderson, Princeton University Press (1952), s.285
- ^ "Gazavât-ı Cezâyirli Gazî Hasan Paşa (Tahlil ve Tenkidli Metin)", Tevfik Temelkuran, İstanbul Üniversitesi, İstanbul (2000), s.22-25
- ^ "Osmanlı Deniz Harp Tarihi", Afif Büyüktuğrul, İstanbul (1970), s.233
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Toprakada Deniz Muharebesi 1768 1774 Osmanli Rus Savasi nda evre Toprakada Deniz Muharebesi1768 1774 Osmanli Rus SavasiToprakada Deniz MuharebesiTarih5 Temmuz 1770BolgeCesme Izmir Ege DeniziSonucSonucsuzTaraflarOsmanli ImparatorluguRus ImparatorluguKomutanlar ve liderlerMandalzade Husameddin Pasa Cezayirli Gazi Hasan PasaKont Orlov Amiral SpiridovGucler15 kalyon 2 karavel9 kalyon 3 firkateynKayiplar1 kalyon 500 600 asker1 kalyon 700 asker Mandalzade Husameddin Pasa komutasindaki Osmanli donanmasi ile Kont Orlov komutasindaki Rus donanmasi arasinda Cesme nin kuzeybatisindaki Toprak Adasi civarinda 5 Temmuz 1770 tarihinde meydana gelen kucuk capli deniz muharebesinde taraflar birer kalyon kaybederken birbirine ustunluk saglayamadilar MuharebeOsmanli donanmasi ile Rus donanmasi arasinda 27 Mayis 1770 teki Benefse 28 Mayis taki Anabolu ve 4 Haziran daki Suluca deniz muharebelerinin ardindan Mandalzade Husameddin Pasa komutasindaki Osmanli donanmasi Termiye Mukene Sisam ve Sigacik civarinda seyredip gerekli onarimlari yaptiktan sonra Cesme civarina geldi Eszamanli olarak un Rus askerlerin destegiyle baslayan Mora Isyani eski Sadrazam ve Mora Seraskeri Muhsinzade Mehmet Pasa tarafindan kesin bir yenilgiye ugratilmisti Bunun uzerine Kont Orlov hayatta kalan askerlerini gemilerine bindirerek Ege Denizi ne ilerledi ve 22 Haziran da ve Amiral Spiridov komutasindaki Rus donanmasiyla birlesti Ardindan Osmanli donanmasi nin demirledigi Cesme ye yoneldi Rus donanmasi 5 Temmuz 1770 te Osmanli donanmasina rastladiginda en on saflardaki Cezayirli Gazi Hasan Pasa nin kalyonuyla ondeki Rus gemileri Evropa Rostislav ve Spiridov un komutasindaki Sv Evstafii arasinda saat 11 45 civarinda siddetli bir bombardiman basladi Amiral Spiridov un gemisinin dumeni vurulup Hasan Pasa nin kalyonuna dogru suruklenirken Trech Svyatitelei agir hasar aldi ve Osmanli gemilerinin arasina dustu Spiridov ile Hasan Pasa nin gemileri rampalayarak askerleri gogus goguse carpismaya girmisken Hasan Pala nin gemisinden ateslenen bir top Spiridov un gemisinin cephaneligini havaya ucurdu ancak Hasan Pasa nin gemisi de kic tarafindan alev aldi Sv Evstafii infilak ederek 700 askeriyle batarken Amiral Spiridov dahil az sayidaki subay kurtarilabildi Hasan Pasa nin gemisi de hemen ardindan batarken Hasan Pasa dahil yuzerek kurtulabilen Osmanli denizcileri Cesme de zorlukla karaya ciktilar Muharebe sonrasiToprakada onundeki bu muharebe Kaptan i derya Mandalzade Husameddin Pasa yi Cesme limanina siginmaya sevketti Bu da bir gun sonra Cesme Deniz Muharebesi nde Osmanli donanmasinin felakete ugramasina neden olan olumcul bir hata oldu Kaynakca Turk Silahli Kuvvetleri Tarihi 1683 1793 ATASE Yayinlari Ankara 1982 s 256 Gazavat i Cezayirli Gazi Hasan Pasa Tahlil ve Tenkidli Metin Tevfik Temelkuran Istanbul Universitesi Istanbul 2000 s 21 22 Naval wars in the Levant 1559 1853 R C Anderson Princeton University Press 1952 s 285 Gazavat i Cezayirli Gazi Hasan Pasa Tahlil ve Tenkidli Metin Tevfik Temelkuran Istanbul Universitesi Istanbul 2000 s 22 25 Osmanli Deniz Harp Tarihi Afif Buyuktugrul Istanbul 1970 s 233