Torino ili (İtalyanca: Provincia di Torino; Piemontça: Provincia ëd Turin; Oksitanca: Província de Turin), kuzey batı İtalya'da Piyemonte bölgesinde bulunan bir ildir. Merkezi Torino'dadır.
Torino ili Provincia di Torino | |
---|---|
Arma | |
Ülke | İtalya |
Bölge | Piyemonte |
Başkent | Torino |
Komün sayısı | 315 |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 6,821 km² |
Nüfus (2012) | |
• Toplam | 2,308,409 |
• Yoğunluk | 340/km² |
Zaman dilimi | (OAS) |
• Yaz (YSU) | (OAYS) |
Posta kodu | 10010-10020, 10022-10026, 10028-10032, 10034-10038, 10040-10046, 10048, 10050-10078, 10080-10088, 10090-10095, 10098-10100 |
Alan kodları | 011, 0121, 0122, 0123, 0124, 0125, 0161 |
Plaka kodu | TO |
Coğrafi konumu
Torino ilinin kuzeyinde Aosta Vadisi özerk bölgesi; doğusunda Piyemonte'ye bağlı Biella ili, Vercelli ili, Alessandria ili ve Asti ili; güneyinde yine Piyemonte'ye bağlı Cuneo ili ve batısında ise Fransa ve Fransa'nın Rhône-Alpes bölgesinin Savoie deparmanı ve Provence-Alpes-Côte d'Azur bölgesinin Hautes-Alpes departmanı bulunmaktadır.
Fiziksel coğrafya açısından Torino ili batıda ve kuzeyde Fransa sınırı ve İtalyan Aosta Vadisi bölgesi sınırlarında bulunan yüksek dağlık arazi ile ilin güney ve doğusunda bulunan küçük tepelerle dolu veya düzlük arazilerden oluşmuştur. Dağlık arazinin çoğu Alp Dağları silsilesine ait olmakla beraber Apenin Dağları'nın kuzeybatı İtalya'da başlangıçları da bu ilde bulunur.
Demografi
İlin yüzölçümü 6.829 km² olup nüfusu (31.10.2010 itibarıyla) 2.299.103 kişidir. Böylece Torino ili tüm İtalya'da (Milano ili, Roma ili ve Napoli ili)'nden sonra dördüncü büyük nüfuslu il olmaktadır.
Piyemonte'nin dağlık bölgelerinde bulunan nüfusça küçük ama zengin kültürü ile özel yerel kimlik niteliği bulunan yerleşkeleri korumak için özel "Dağlık Arazi Komünite"leri kurulmuştur. Torino ilinde en son 2008'de yapılan reformlerla 6 adet "Dağlık Arazi Komünitesi" bulunmaktadır.
Önemli komünleri
Torino ilinin 315 tane komünü vardır. Böylece Torino ili İtalya'da en çok sayıda komun bağlı olan ildir ve ikinci çok sayılı komünü olan il ise 250 komün ile Cuneo ili'dir. Buna bas sebep İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Fransızca konuşan azınlığa özerklik sağlamak için ili ve bölgesinin yaratılması idi. Daha önce İtalyanca konuşanların mutlaka çoğunlukta olmasını sağlamak için "Aosta ili" yaratılmıştı ve 1945'te bu il lağvedilip bu ilde çoğunluğu İtalyanca konuşan komünler Torino ili ve Cuneo ili arasında bölüştürülmüştür.
Nüfus bakımından Torino ilinde bulunan 10 önemli komün şöyle sıralanabilir:
Belde adi | Nüfus | Yuzolcumu (km²) | Rakim (metre) |
---|---|---|---|
Torino | 908.700 | 130,17 | 239 |
Moncalieri | 58.078 | 47,63 | 260 |
Collegno | 50.162 | 18,10 | 302 |
Rivoli | 49.596 | 29,52 | 352 |
Nichelino | 49.014 | 20,64 | 229 |
Settimo Torinese | 47.813 | 32,37 | 207 |
Grugliasco | 37.653 | 13 | 293 |
Pinerolo | 36.056 | 50 | 376 |
Chieri | 36.035 | 54 | 305 |
Venaria Reale | 34.873 | 20 | 262 |
Ayrıca bakınız
Notlar
- ^ Bu "Dağlık Arazi Komünitesi" ların adları:
- Val Chiusella, Valle Sacra e Dora Baltea Canavesana
- Alto Canavese
- Valle Orco ve valle Soana
- Valle di Lanzo, Vall Ceronda ve Valle Casternone
- Valle Susa ve Val Sangone
- Valle Chisone ve Germanasca, Valle Pelliçe ve Pinerolese Pedemontano
- ^ . 11 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2010.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Torino (il) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Torino İli resmi websitesi15 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İtalyanca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Torino ili Italyanca Provincia di Torino Piemontca Provincia ed Turin Oksitanca Provincia de Turin kuzey bati Italya da Piyemonte bolgesinde bulunan bir ildir Merkezi Torino dadir Torino ili Provincia di TorinoIlArmaUlkeItalyaBolgePiyemonteBaskentTorinoKomun sayisi315Yuzolcumu Toplam6 821 km Nufus 2012 Toplam2 308 409 Yogunluk340 km Zaman dilimiUTC 01 00 OAS Yaz YSU UTC 02 00 OAYS Posta kodu10010 10020 10022 10026 10028 10032 10034 10038 10040 10046 10048 10050 10078 10080 10088 10090 10095 10098 10100Alan kodlari011 0121 0122 0123 0124 0125 0161Plaka koduTOCografi konumuTorino ili Torino ilinin kuzeyinde Aosta Vadisi ozerk bolgesi dogusunda Piyemonte ye bagli Biella ili Vercelli ili Alessandria ili ve Asti ili guneyinde yine Piyemonte ye bagli Cuneo ili ve batisinda ise Fransa ve Fransa nin Rhone Alpes bolgesinin Savoie deparmani ve Provence Alpes Cote d Azur bolgesinin Hautes Alpes departmani bulunmaktadir Fiziksel cografya acisindan Torino ili batida ve kuzeyde Fransa siniri ve Italyan Aosta Vadisi bolgesi sinirlarinda bulunan yuksek daglik arazi ile ilin guney ve dogusunda bulunan kucuk tepelerle dolu veya duzluk arazilerden olusmustur Daglik arazinin cogu Alp Daglari silsilesine ait olmakla beraber Apenin Daglari nin kuzeybati Italya da baslangiclari da bu ilde bulunur DemografiIlin yuzolcumu 6 829 km olup nufusu 31 10 2010 itibariyla 2 299 103 kisidir Boylece Torino ili tum Italya da Milano ili Roma ili ve Napoli ili nden sonra dorduncu buyuk nufuslu il olmaktadir Piyemonte nin daglik bolgelerinde bulunan nufusca kucuk ama zengin kulturu ile ozel yerel kimlik niteligi bulunan yerleskeleri korumak icin ozel Daglik Arazi Komunite leri kurulmustur Torino ilinde en son 2008 de yapilan reformlerla 6 adet Daglik Arazi Komunitesi bulunmaktadir Onemli komunleriTorino ilinin 315 tane komunu vardir Boylece Torino ili Italya da en cok sayida komun bagli olan ildir ve ikinci cok sayili komunu olan il ise 250 komun ile Cuneo ili dir Buna bas sebep Ikinci Dunya Savasi ndan sonra Fransizca konusan azinliga ozerklik saglamak icin ili ve bolgesinin yaratilmasi idi Daha once Italyanca konusanlarin mutlaka cogunlukta olmasini saglamak icin Aosta ili yaratilmisti ve 1945 te bu il lagvedilip bu ilde cogunlugu Italyanca konusan komunler Torino ili ve Cuneo ili arasinda bolusturulmustur Nufus bakimindan Torino ilinde bulunan 10 onemli komun soyle siralanabilir Belde adi Nufus Yuzolcumu km Rakim metre Torino 908 700 130 17 239Moncalieri 58 078 47 63 260Collegno 50 162 18 10 302Rivoli 49 596 29 52 352Nichelino 49 014 20 64 229Settimo Torinese 47 813 32 37 207Grugliasco 37 653 13 293Pinerolo 36 056 50 376Chieri 36 035 54 305Venaria Reale 34 873 20 262Ayrica bakinizPiyemonte TorinoNotlar Bu Daglik Arazi Komunitesi larin adlari Val Chiusella Valle Sacra e Dora Baltea Canavesana Alto Canavese Valle Orco ve valle Soana Valle di Lanzo Vall Ceronda ve Valle Casternone Valle Susa ve Val Sangone Valle Chisone ve Germanasca Valle Pellice ve Pinerolese Pedemontano 11 Kasim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Aralik 2010 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Torino il ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Torino Ili resmi websitesi15 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Italyanca