Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Trakya-Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, 30 Kasım 1918 tarihinde Edirne'de kurulan Anadolu Hareketi yanlısı cemiyet.
Oturanlar soldan sağa: Şakir Kesebir, Cafer Tayyar Paşa, Şevket Bey, Hilmi Ergene Ayaktakiler soldan Salih Cevdet, Cemal Bey, Nazmi beyzade İsmail, Salih Cemal, Şevket Ödül
Tarihçe
Cemiyetin Talat Paşa'nın yönlendirmesi ile 2 Kasım 1918'de İstanbul'da tacir Kasım Bey'in Küçük Kınaciyan Hanı'ndaki yazıhanesinde Edirne milletvekili Faik Bey, Edirne Belediye Başkanı Şevket Bey, avukat Mehmet Şeref Bey ve Edirneli yurtseverlerin katılımı ile yapılan toplantıda kurulmasına karar verilmiş; 30 Kasım 1918 tarihinde de Edirne merkez olmak üzere resmen kurulmuştur. Talat Paşa'nın da üyesi olduğu cemiyet Teşkilât-ı Mahsusa kanalıyla devlet tarafından desteklenmiştir.
Osmanlı İmparatorluğunun yıkılacağını düşünen bu cemiyet, yıkılma tehlikesine karşın Batı Trakya ve Doğu Trakya'yı tek bayrak altında toplamak, Trakya'daki Müslüman nüfusa sahip çıkmak ve bu bölgede bir Türk devleti kurmak amacıyla kurulmuştur. Çıkardıkları Trakya Paşaeli ve Ahali gazeteleriyle de bu düşüncelerini savunmuşlardır. 7 Eylül 1919'daki Sivas Kongresi sonrasında ise 7 Ekim 1919'da Edirne Belediyesi'nde yapılan bir toplantıyı takiben Şevket Dağdeviren'in Mustafa Kemal'e çektiği bir telgrafla cemiyet, Anadolu'daki diğer cemiyetler ile birleşerek Anadolu ve Rumeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti çatısına girmiştir.
Türk Ulusal Bağımsızlık Savaşı’nın örgütlenmesinin Mayıs 1919’da başladığı göz önünde bulundurulduğunda; bu tarihten 6 ay önce kurulan Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti benzeri birkaç cemiyetle birlikte anti-emperyalist direnişin öncü kuruluşlarındandır.
Etkinlikler
Cemiyet merkezi Edirne şehridir ve cemiyetin bir başkanı ile 12 üyesi yönetim kurulunu oluşturur. Cemiyetin dönemin siyasi partileri ile bir ilişkisi yoktur.
Cemiyet üyeleri, Doğu ve Batı Trakya’daki demografik, ekonomik, kültürel ve tarihsel Türk üstünlükleri ve haklarını anlatan harita, grafik ve broşürler hazırlayarak bunları Amerika Birleşik Devletleri ile Anlaşma Devletleri’ne verdi ve Paris’teki Barış Konferansı’na gönderdi. Bir dizi basın açıklamasıyla yabancı basında çıkan yanlış haberleri düzeltmeye çalıştı, San Remo Konferansı’na temsilci gönderdi.
Cemiyet, 5 kongre:
- 10 Temmuz 1919 Trakya Kongresi,
- 16 - 18 Ekim 1919 Birinci Edirne Kongresi,
- 15 Ocak 1920,
- 31 Mart - 2 Nisan 1920 Lüleburgaz Kongresi ve
- 9 - 13 Mayıs 1920 İkinci (Büyük) Edirne Kongresi'ni yaptı,
8 bildirim (beyanname) yayınladı ve cemiyetin resmi yayın organı olan Trakya Paşaeli Gazetesi’ni 47 sayı çıkardı.
Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin etkinliği Trakya’nın her tarafında tanınıyordu. Trakya’nın Türklüğü’nü savunmayı görev edinmiş bu oluşum, I. Kolordu’ya savaş için gerekli unsurları da sağlıyor ve bir hükûmet gibi algılanıyordu.
Cemiyet, Lozan Barış Anlaşması’ndan sonra çalışmalarına son verdi ve üyeleri fırka (parti) içinde etkinliklerini sürdürdü.
Üyeleri
|
|
|
|
Kaynakça
- ^ Bıyıklıoğlu, Tevfik (1992). Trakya'da Milli Mücadele. 2. Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu.
- ^ Türk Tarih Kurumu Kütüphanesi Tevfik Bıyıklıoğlu Arşivi Belge No: 32 TB D: 151 N: 76
- ^ Altınel B. Cem 1863 - 1931 Şevket Dağdeviren ve Edirne'si Edirne Belediyesi Yayınları No: 27 sayfa: 62 Nisan 2017 İstanbul
- ^ "Trakya Paşaeli Müdafa-i Hukuk Cemiyeti 100. Yıl Hatırası". Altay BAYATLI, Edirne Planı. Edirne Belediyesi. 2019. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ Güner, Zekai (1998). Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin Kuruluşu ve Faaliyetleri (1 Aralık 1918-13 Mayıs 1920). Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları. s. 203.
- ^ a b Bıyıklıoğlu, Tevfik (1992). Trakya'da Milli Mücadele. 1. Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu. ss. 121-125.
- ^ a b c Özkaya, Yücel, İstiklal Harbinde Yararlı ve Zararlı Cemiyetler Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi sayfa: 61-67 Ankara 2011
- ^ a b c d e f g Altınel B. Cem, 1863 - 1931 Şevket Dağdeviren ve Edirne'si Edirne Belediyesi Yayınları No: 27 sayfa 42 - 67 Nisan 2017 İstanbul
- ^ Atatürk, Gazi M. Kemal, Söylev Cilt: III basıma hazırlayan Hıfzı Veldet Velidedeoğlu Cumhuriyet Kitapları, s: 340-400, İstanbul 10. baskı 2009
- ^ a b Altınel B. Cem Kuruluşunun 100. Yılında Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Derneği Yöneticilerinin Yaşam Öyküleri Edirne Belediye Başkanlığı Yayınları No:30 Edirne 2018
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Trakya Pasaeli Mudafaa i Hukuk Cemiyeti 30 Kasim 1918 tarihinde Edirne de kurulan Anadolu Hareketi yanlisi cemiyet Luleburgaz Kongresi Idare Heyeti 31 Mart 1920 Oturanlar soldan saga Sakir Kesebir Cafer Tayyar Pasa Sevket Bey Hilmi Ergene Ayaktakiler soldan Salih Cevdet Cemal Bey Nazmi beyzade Ismail Salih Cemal Sevket OdulTarihceCemiyetin Talat Pasa nin yonlendirmesi ile 2 Kasim 1918 de Istanbul da tacir Kasim Bey in Kucuk Kinaciyan Hani ndaki yazihanesinde Edirne milletvekili Faik Bey Edirne Belediye Baskani Sevket Bey avukat Mehmet Seref Bey ve Edirneli yurtseverlerin katilimi ile yapilan toplantida kurulmasina karar verilmis 30 Kasim 1918 tarihinde de Edirne merkez olmak uzere resmen kurulmustur Talat Pasa nin da uyesi oldugu cemiyet Teskilat i Mahsusa kanaliyla devlet tarafindan desteklenmistir Osmanli Imparatorlugunun yikilacagini dusunen bu cemiyet yikilma tehlikesine karsin Bati Trakya ve Dogu Trakya yi tek bayrak altinda toplamak Trakya daki Musluman nufusa sahip cikmak ve bu bolgede bir Turk devleti kurmak amaciyla kurulmustur Cikardiklari Trakya Pasaeli ve Ahali gazeteleriyle de bu dusuncelerini savunmuslardir 7 Eylul 1919 daki Sivas Kongresi sonrasinda ise 7 Ekim 1919 da Edirne Belediyesi nde yapilan bir toplantiyi takiben Sevket Dagdeviren in Mustafa Kemal e cektigi bir telgrafla cemiyet Anadolu daki diger cemiyetler ile birleserek Anadolu ve Rumeli Mudafaa i Hukuk Cemiyeti catisina girmistir Turk Ulusal Bagimsizlik Savasi nin orgutlenmesinin Mayis 1919 da basladigi goz onunde bulunduruldugunda bu tarihten 6 ay once kurulan Trakya Pasaeli Mudafaa i Hukuk Cemiyeti benzeri birkac cemiyetle birlikte anti emperyalist direnisin oncu kuruluslarindandir Trakya Pasaeli Mudafaa i Hukuk Cemiyeti nin muhruEtkinliklerCemiyet merkezi Edirne sehridir ve cemiyetin bir baskani ile 12 uyesi yonetim kurulunu olusturur Cemiyetin donemin siyasi partileri ile bir iliskisi yoktur Cemiyet uyeleri Dogu ve Bati Trakya daki demografik ekonomik kulturel ve tarihsel Turk ustunlukleri ve haklarini anlatan harita grafik ve brosurler hazirlayarak bunlari Amerika Birlesik Devletleri ile Anlasma Devletleri ne verdi ve Paris teki Baris Konferansi na gonderdi Bir dizi basin aciklamasiyla yabanci basinda cikan yanlis haberleri duzeltmeye calisti San Remo Konferansi na temsilci gonderdi Cemiyet 5 kongre 10 Temmuz 1919 Trakya Kongresi 16 18 Ekim 1919 Birinci Edirne Kongresi 15 Ocak 1920 31 Mart 2 Nisan 1920 Luleburgaz Kongresi ve 9 13 Mayis 1920 Ikinci Buyuk Edirne Kongresi ni yapti 8 bildirim beyanname yayinladi ve cemiyetin resmi yayin organi olan Trakya Pasaeli Gazetesi ni 47 sayi cikardi Trakya Pasaeli Mudafaa i Hukuk Cemiyeti nin etkinligi Trakya nin her tarafinda taniniyordu Trakya nin Turklugu nu savunmayi gorev edinmis bu olusum I Kolordu ya savas icin gerekli unsurlari da sagliyor ve bir hukumet gibi algilaniyordu Cemiyet Lozan Baris Anlasmasi ndan sonra calismalarina son verdi ve uyeleri firka parti icinde etkinliklerini surdurdu Uyeleri Sevket Dagdeviren Kasim Yolageldili Seref Aykut Faik Kaltakkiran Sevket Odul Suleyman Sevket Dingiloglu Dr Rifat Osman Tosyavizade Iskeceli Muftu Mestan Aga Sakir Kesebir Rasim Ertur Hafiz Rakim Ertur Muftu Osman Hilmi Efendi Hamdi Kuleli Cezzarzade Sevki Ahirkoylu Ahmet Muhtar Merter Ekrem Demiray Cafer Tayyar Egilmez Hilmi Ergene Hayrettin Belli Corlulu Niyazi Luleburgazli Murat Salih Cevdet Edirneli Ahmet Cemal Nazmi Ismail Salih Cemal Mustafa Asim Bekir Hafiz Mehmet Ahmet Nazmi Halil Sadi Hasan Sevket Sarayli Ali Naki Babaeskili Hamdi Bahaeddin Hafiz Emin Galip Bahtiyar Goker Tekirdagli Adil Dedeagac Konsolosu Naili Sehbender Sukru Dimetokali Fabrikator Cemal Maksud Dervis Ali Galip Pekel Sefik Bicioglu Muftuzade Cemal Ali Seyfi Tulumen Komanlizade Omer Ibrahim Fuat Kizanlikli Muhsin Ogretmen Ogretmen Okulu Muduru Ridvan Nafiz Yazar Mustafa Neyyir Yuzellilikler den Malkarali Nazmi Mustafa Pasazade Fethi Hafiz Riza Ali Seyfeddin Rasim Haci Ibrahim Resit AhmetKaynakca Biyiklioglu Tevfik 1992 Trakya da Milli Mucadele 2 Ankara Ataturk Kultur Dil ve Tarih Yuksek Kurumu Turk Tarih Kurumu Kutuphanesi Tevfik Biyiklioglu Arsivi Belge No 32 TB D 151 N 76 Altinel B Cem 1863 1931 Sevket Dagdeviren ve Edirne si Edirne Belediyesi Yayinlari No 27 sayfa 62 Nisan 2017 Istanbul Trakya Pasaeli Mudafa i Hukuk Cemiyeti 100 Yil Hatirasi Altay BAYATLI Edirne Plani Edirne Belediyesi 2019 16 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Guner Zekai 1998 Trakya Pasaeli Mudafaa i Hukuk Cemiyeti nin Kurulusu ve Faaliyetleri 1 Aralik 1918 13 Mayis 1920 Ankara Ataturk Arastirma Merkezi Yayinlari s 203 a b Biyiklioglu Tevfik 1992 Trakya da Milli Mucadele 1 Ankara Ataturk Kultur Dil ve Tarih Yuksek Kurumu ss 121 125 a b c Ozkaya Yucel Istiklal Harbinde Yararli ve Zararli Cemiyetler Ataturk Kultur Dil ve Tarih Yuksek Kurumu Ataturk Arastirma Merkezi sayfa 61 67 Ankara 2011 a b c d e f g Altinel B Cem 1863 1931 Sevket Dagdeviren ve Edirne si Edirne Belediyesi Yayinlari No 27 sayfa 42 67 Nisan 2017 Istanbul Ataturk Gazi M Kemal Soylev Cilt III basima hazirlayan Hifzi Veldet Velidedeoglu Cumhuriyet Kitaplari s 340 400 Istanbul 10 baski 2009 a b Altinel B Cem Kurulusunun 100 Yilinda Trakya Pasaeli Mudafaa i Hukuk Dernegi Yoneticilerinin Yasam Oykuleri Edirne Belediye Baskanligi Yayinlari No 30 Edirne 2018 ISBN 978 605 67594 4 4