Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. (Haziran 2020) () |
Trans Sibirya Demiryolu (Rusça: Транссибирская магистраль, Транссиб, Transsibirskaya magistral', Transsib), Moskova'yı Uzakdoğu Rusya'ya bağlayan demiryolu ağı. Moskova'dan Vladivostok'a 9.289 km'lik uzunluğuyla dünyanın en uzun demiryoludur. Bağlantı hatlarıyla Moğolistan, Çin ve Kuzey Kore'ye de bağlanır.
1891'le 1916 yılları arasında inşa edilmiştir. 1891 ile 1913 arasında demiryolu inşası için harcanan miktar 1.455.413.000 rubledir.
Güzergâh
- Moskova/Yaroslavl Garı - (0 km, Moskova Saati)
- Vladimir (210 km. - Moskova Saati)
- Gorki (461 km. - Moskova Saati)
- Kirov (917 km. - Moskova Saati)
- Perm (1397 km. - Moskova Saati +2)
- Dikilitaş ile işaretlenen Avrupa ile Asya arasındaki hayali sınır geçişi (1777 km. - Moskova Saati +2)
- Yekaterinburg (1778 km. - Moskova Saati +2)
- Tümen (2104 km. - Moskova Saati +2)
- Omsk (2676 km. - Moskova Saati +3)
- Novosibirsk (3303 km. - Moskova Saati +3)
- Krasnoyarsk (4065 km. - Moskova Saati +4)
- İrkutsk (5153 km. - Moskova Saati +4)
- Slyudyanka (5279 km. - Moskova Saati +5)
- Ulan-Ude (5609 km. - Moskova Saati +5)
- Trans-Moğolistan Demiryolu ile kesişim noktası (5655 km.)
- Çita (6166 km. - Moskova Saati +6)
- ile kesişim noktası (6312 km.)
- Birobican (8320 km. - Moskova Saati +7)
- Habarovsk (8493 km. - Moskova Saati +7)
- ile kesişim noktası (9200 km.)
- Vladivostok (9289 km. - Moskova Saati +7)
Tarihçe
Rusya'nın uzun geçmişli Pasifik kıyısında liman özlemi, Vladivostok (Rusça: Владивосто́к) şehrinin kurulması ile 1880'de gerçekleşmişti. Bu limanın başkent ile bağlantısının oluşturulması, sibiryanın yeraltı - yerüstü kaynaklarının dağıtımının yapılması ise bu özlemin eksik halkalarını oluşturmaktadır. 1891'de Çar III. Aleksandr'ın onayı vermesi ile Sergei Witte Trans Sibirya demiryolu planları oluşturmuş ve yapımını başlatmıştır. Ayrıca devletin tüm imkânlarını ve yatırımlarını bölgenin endüstriyel gelişim için bölgeye yönlendirmiştir. Çarın 3 yıl sonra ölmesi ile yerine geçen oğlu çar II. Nikolay, yatırımlara ve demiryolunu desteklemeye devam etmiştir. Projenin inanılmaz büyüklüğüne rağmen tüm rota tamamen 1905 yılında tamamlanmıştır. 29 Ekim 1905'te ilk defa yolcu trenleri raylar üzerinde, feribotlarla taşınmaksızın Atlantik okyanusundan (Batı Avrupa'dan), Pasifik okyanusuna (Vladivostok limanı) erişmiştir. Böylece Rus - Japon Savaşından hemen bir yıl öncesine demiryolu yetiştirilmiştir. Demiryolunun, Baykal Gölü çevresinden geçen zorlu güzergahının ve kuzeyde yeni rotası ile değiştirilen tehlikeli konumuyla hattı da dahil olmak üzere, günümüzdeki rotası ile 1916'da açılmıştır. Demiryolu ilk yapıldığında tek hat olarak işlemekteydi. Sovyetler döneminde çift hat haline getirilmiş ve elektriklendirilmiştir. Hattın tamamının elektriklendirilmesi 1993 yılında bitmiştir. Ayrıca Sovyetler döneminde bu hatta alternatif olması, Sibirya'nın kuzey kesimlerinin ve Sahalin adasının ülkenin diğer kesimleriyle bağlantısını sağlamak amacıyla Brejnev Dönemi'nde inşa edilmiştir. Baykal-Amur hattı da Trans-Sibirya Demiryolu üzerindeki Tayşet'ten başlar, Severobaykalsk, Tında,Komsomolsk-na-Amure şehirlerinden geçerek Sovetskaya Gavan'da sonlanır. Hat, Tında'da çatallanarak Trans-Sibirya hattından gelen birlikte Yakutistan'a bağlanır.
Etkileri
Trans-Sibirya Demiryolu, Sibirya ile Rusya'nın geri kalan geniş bölgesi arasında önemli bir ticaret ve ulaştırma hattı oluşturmuştur. Sibirya'nın yeraltı ve yerüstü kaynaklarının, özellikle tahılın aktarılması, Rusya ekonomisi açısından önemli kaynak sağlamıştır.
Ancak Trans-Sibirya Demiryolu'nun, çok daha geniş çapta ve uzun soluklu etkileri de olmuştur. Kuşkusuz ki bu demiryolu hattının Rusya'nın ekonomisine katkısının yanı sıra Rusya'nın askerî gücünü de etkileyecektir. Ayrıca, 1894 yılında Rusya ile Fransa arasında bir dayanışma antlaşması imzalanmıştır. Her iki ülke de Almanya ya da müttefiklerin bir saldırısında birbirlerini destekleyecekleri vaadinde bulunmuşlardır. Bu antlaşmanın iki ülke arasında getireceği yakınlaşma, özellikle de Rusya'daki Fransız yatırımlarının hızlanması kaçınılmazdır.
Gerek Trans-Sibirya Demiryolu, gerekse de Rusya-Fransa antlaşması, İngiltere'yi Uzakdoğudaki çıkarları açısından endişeye sevk etmiştir. Daha güçlü bir kara ordusu geliştirecek olan Rusya'nın, Çin'i hedef alan yayılma politikası, kaçınılmaz görünmektedir. Benzer endişeleri Japonya da yaşamaktadır. Rusya'nın Çin yönünde yayılması, Japonya'nın bir dış saldırıya en açık yönü olan Mançurya'yı da içine alan bir tehdit alanı oluşturacaktır. Ayrıca, Vladivostok limanı da Rusya için önemli bir deniz üssü haline gelmiştir ve Rus uzak doğusunun en büyüğü halini almıştır.
Her iki tarafın bu endişeleri, Japonya ile İngiltere arasında 1902 yılında bir antlaşma yapılmasıyla sonuçlanmıştır. Antlaşma esas olarak Uzakdoğu'da mevcut statükonun korunmasını amaçlamaktadır. Antlaşmaya göre, devletlerden birinin pozisyonunu tehdit eden bir dış saldırı olduğunda diğer devlet tarafsız kalacaktır. Ancak saldırgan tarafa bir başka uluslararası güç, destek verdiğinde diğer devlet de duruma müdahale edecektir.
20. yüzyılın tam da başında gerçekleşen bu antlaşma, İngiliz İmparatorluğu'nun dünya genelindeki statükosunu korumakta, artık ittifaklara gereksinme duyduğunun, duymaya başladığının açık bir göstergesidir. İngiliz İmparatorluğu'nun çöküş sürecinin ilk belirtilerinden biri olarak da görülebilir.
Dış bağlantılar
- Trans sibirya hakkında site-Rusça 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Trans Sibirya yolculuğu hakkında ayrıntılı bilgi veren site - İngilizce 2 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Trans Sibirya tren bileti almak için site - İngilizce 18 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Trans Sibirya yolculuğu için Wiki sayfası 6 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Ayrıca bakınız
- Sibirya Ekspresi (Transsiberian ), Brad Anderson'ın yönettiği, Ben Kingsley ve Woody Harrelson'ın oynadıkları 2008 ABD yapımı bu gerilim filmi, söz konusu demiryolu güzergâhında geçiyor.
Kaynakça
- ^ . 24 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2006.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Trans Sibirya Demiryolu haber gazete kitap akademik JSTOR Haziran 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Trans Sibirya Demiryolu Rusca Transsibirskaya magistral Transsib Transsibirskaya magistral Transsib Moskova yi Uzakdogu Rusya ya baglayan demiryolu agi Moskova dan Vladivostok a 9 289 km lik uzunluguyla dunyanin en uzun demiryoludur Baglanti hatlariyla Mogolistan Cin ve Kuzey Kore ye de baglanir Trans Sibirya Demiryolu haritasi Kirmizi Orijinal rota Rota uzerindeki Petropavlovsk sehri Kazakistan sinirlari icindedir Mavi Kuzey rotasi Yesil Baykal Amur Demiryolu Not Kazakistan in bagimsiz olmasindan sonra Moskova dan kalkan trenler Kazak topraklarindan gecmemek icin kuzey rotasini Mavi renkte kullanmaktadir Guney Rusya Sibirya arasi sefer yapan trenlerse kirmizi rotanin Kazakistan sinirlari icindeki kisimdan gecerler 1891 le 1916 yillari arasinda insa edilmistir 1891 ile 1913 arasinda demiryolu insasi icin harcanan miktar 1 455 413 000 rubledir GuzergahBaskurt isci c 1910 Moskova Yaroslavl Gari 0 km Moskova Saati Vladimir 210 km Moskova Saati Gorki 461 km Moskova Saati Kirov 917 km Moskova Saati Perm 1397 km Moskova Saati 2 Dikilitas ile isaretlenen Avrupa ile Asya arasindaki hayali sinir gecisi 1777 km Moskova Saati 2 Yekaterinburg 1778 km Moskova Saati 2 Tumen 2104 km Moskova Saati 2 Omsk 2676 km Moskova Saati 3 Novosibirsk 3303 km Moskova Saati 3 Krasnoyarsk 4065 km Moskova Saati 4 Irkutsk 5153 km Moskova Saati 4 Slyudyanka 5279 km Moskova Saati 5 Ulan Ude 5609 km Moskova Saati 5 Trans Mogolistan Demiryolu ile kesisim noktasi 5655 km Cita 6166 km Moskova Saati 6 ile kesisim noktasi 6312 km Birobican 8320 km Moskova Saati 7 Habarovsk 8493 km Moskova Saati 7 ile kesisim noktasi 9200 km Vladivostok 9289 km Moskova Saati 7 TarihcePerm yakinlarinda Kama nehrini gecen hatta demiryolu koprusu 1910 Rusya nin uzun gecmisli Pasifik kiyisinda liman ozlemi Vladivostok Rusca Vladivosto k sehrinin kurulmasi ile 1880 de gerceklesmisti Bu limanin baskent ile baglantisinin olusturulmasi sibiryanin yeralti yerustu kaynaklarinin dagitiminin yapilmasi ise bu ozlemin eksik halkalarini olusturmaktadir 1891 de Car III Aleksandr in onayi vermesi ile Sergei Witte Trans Sibirya demiryolu planlari olusturmus ve yapimini baslatmistir Ayrica devletin tum imkanlarini ve yatirimlarini bolgenin endustriyel gelisim icin bolgeye yonlendirmistir Carin 3 yil sonra olmesi ile yerine gecen oglu car II Nikolay yatirimlara ve demiryolunu desteklemeye devam etmistir Projenin inanilmaz buyuklugune ragmen tum rota tamamen 1905 yilinda tamamlanmistir 29 Ekim 1905 te ilk defa yolcu trenleri raylar uzerinde feribotlarla tasinmaksizin Atlantik okyanusundan Bati Avrupa dan Pasifik okyanusuna Vladivostok limani erismistir Boylece Rus Japon Savasindan hemen bir yil oncesine demiryolu yetistirilmistir Demiryolunun Baykal Golu cevresinden gecen zorlu guzergahinin ve kuzeyde yeni rotasi ile degistirilen tehlikeli konumuyla hatti da dahil olmak uzere gunumuzdeki rotasi ile 1916 da acilmistir Demiryolu ilk yapildiginda tek hat olarak islemekteydi Sovyetler doneminde cift hat haline getirilmis ve elektriklendirilmistir Hattin tamaminin elektriklendirilmesi 1993 yilinda bitmistir Ayrica Sovyetler doneminde bu hatta alternatif olmasi Sibirya nin kuzey kesimlerinin ve Sahalin adasinin ulkenin diger kesimleriyle baglantisini saglamak amaciyla Brejnev Donemi nde insa edilmistir Baykal Amur hatti da Trans Sibirya Demiryolu uzerindeki Tayset ten baslar Severobaykalsk Tinda Komsomolsk na Amure sehirlerinden gecerek Sovetskaya Gavan da sonlanir Hat Tinda da catallanarak Trans Sibirya hattindan gelen birlikte Yakutistan a baglanir EtkileriTrans Sibirya Demiryolu Sibirya ile Rusya nin geri kalan genis bolgesi arasinda onemli bir ticaret ve ulastirma hatti olusturmustur Sibirya nin yeralti ve yerustu kaynaklarinin ozellikle tahilin aktarilmasi Rusya ekonomisi acisindan onemli kaynak saglamistir Ancak Trans Sibirya Demiryolu nun cok daha genis capta ve uzun soluklu etkileri de olmustur Kuskusuz ki bu demiryolu hattinin Rusya nin ekonomisine katkisinin yani sira Rusya nin askeri gucunu de etkileyecektir Ayrica 1894 yilinda Rusya ile Fransa arasinda bir dayanisma antlasmasi imzalanmistir Her iki ulke de Almanya ya da muttefiklerin bir saldirisinda birbirlerini destekleyecekleri vaadinde bulunmuslardir Bu antlasmanin iki ulke arasinda getirecegi yakinlasma ozellikle de Rusya daki Fransiz yatirimlarinin hizlanmasi kacinilmazdir Gerek Trans Sibirya Demiryolu gerekse de Rusya Fransa antlasmasi Ingiltere yi Uzakdogudaki cikarlari acisindan endiseye sevk etmistir Daha guclu bir kara ordusu gelistirecek olan Rusya nin Cin i hedef alan yayilma politikasi kacinilmaz gorunmektedir Benzer endiseleri Japonya da yasamaktadir Rusya nin Cin yonunde yayilmasi Japonya nin bir dis saldiriya en acik yonu olan Mancurya yi da icine alan bir tehdit alani olusturacaktir Ayrica Vladivostok limani da Rusya icin onemli bir deniz ussu haline gelmistir ve Rus uzak dogusunun en buyugu halini almistir Her iki tarafin bu endiseleri Japonya ile Ingiltere arasinda 1902 yilinda bir antlasma yapilmasiyla sonuclanmistir Antlasma esas olarak Uzakdogu da mevcut statukonun korunmasini amaclamaktadir Antlasmaya gore devletlerden birinin pozisyonunu tehdit eden bir dis saldiri oldugunda diger devlet tarafsiz kalacaktir Ancak saldirgan tarafa bir baska uluslararasi guc destek verdiginde diger devlet de duruma mudahale edecektir 20 yuzyilin tam da basinda gerceklesen bu antlasma Ingiliz Imparatorlugu nun dunya genelindeki statukosunu korumakta artik ittifaklara gereksinme duydugunun duymaya basladiginin acik bir gostergesidir Ingiliz Imparatorlugu nun cokus surecinin ilk belirtilerinden biri olarak da gorulebilir Dis baglantilarTrans sibirya hakkinda site Rusca 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Trans Sibirya yolculugu hakkinda ayrintili bilgi veren site Ingilizce 2 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Trans Sibirya tren bileti almak icin site Ingilizce 18 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Trans Sibirya yolculugu icin Wiki sayfasi 6 Eylul 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ayrica bakinizSibirya Ekspresi Transsiberian Brad Anderson in yonettigi Ben Kingsley ve Woody Harrelson in oynadiklari 2008 ABD yapimi bu gerilim filmi soz konusu demiryolu guzergahinda geciyor Kaynakca 24 Eylul 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ekim 2006