Trofim Denisovich Lysenko (Rusça: Трофи́м Дени́сович Лысе́нко, Ukraynaca: Трохи́м Дени́сович Лисе́нко; 29 Eylül [E.U. 17 Eylül] 1898 – 20 Kasım 1976) Sovyet tarım biyoloğu. Öğrenci iken tarımla alakalı birkaç farklı projede çalıştı; bunlardan biri sıcaklık değişimlerinin bitkilerin biyolojik yaşam döngüsü üzerindeki etkilerini içeriyordu. Bu çalışma daha sonra Lysenko'yu, kış buğdayını bahar buğdayına dönüştürmek için bu özellikleri nasıl kullanabileceğini düşünmeye itti. Bu sürece Rusça "jarovization" adını verdi ki, sonrasında "vernalizasyon" olarak anılacaktı.
Trofim Lysenko | |
---|---|
1938 yılında Trofim Lysenko | |
Doğum | Trofim Denisovich Lysenko 29 Eylül 1898 Karlivka Poltava Valiliği Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 20 Kasım 1976 (78 yaşında) Moskova, Sovyetler Birliği |
Milliyet | Ukraynalı |
Vatandaşlık | Sovyetler Birliği |
Eğitim | Ukrayna Yaşam ve Çevre Bilimleri Ulusal Üniversitesi |
Kariyeri | |
Çalıştığı kurumlar | Rusya Bilimler Akademisi |
Lysenko edinilmiş özelliklerin kalıtımı teorisini güçlü bir şekilde destekledi ve sözdebilim lehine Mendel genetiğine karşı çıktı. Lisenkoizm olarak adlandırılan fikirleri savunurdu.
Geliştirilmiş ürün verimleri üzerindeki deneysel araştırması, özellikle 1921-1922 Sovyet Kıtlığı sonrasında Sovyet liderinin Joseph Stalin desteğini ve Kolektivizasyon (SSCB) direnişinden kaynaklanan verimliliğin 1930'ların başında Sovyetler Birliği'nin çeşitli bölgelerinde kaybolmasını sağladı. 1940'ta Lysenko, Sovyetler Birliği'nin Rus Bilim Akademisi'nde Genetik Enstitüsü müdürlüğüne getirildi ve siyasi nüfuz ve iktidarın uygulanması, Mendel karşıtı öğretilerinin Sovyet bilim ve eğitiminde kullanılmasını daha da güvence altına aldı. Bilimsel muhalefet, Lysenko'nun 1921-1922 Sovyet Kıtlığı teorileri 1948'de Sovyetler Birliği'nde resmi olarak yasaklandı.
Lysenko 1965 yılına kadar Genetik Enstitüsünde görevine devam etmesine rağmen, Sovyet tarımsal uygulamaları üzerindeki etkisi 1950'lerde azaldı.
Çalışmaları
Kalıtım ve Değişkenliği (1945)
Bugünkü Biyoloji Bilimi (1948)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Graham, Lo-ren R. (2006). Moscow Stories. Bloomington, IN: Indiana University Press. ss. 120-125, 290. ISBN . 2 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Nisan 2017.
- ^ (Haziran 2004). "Suicide by pseudoscience". Wired (12.06). 29 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Nisan 2017.
- ^ Gordin, Michael D. (2012). "How Lysenkoism became pseudoscience: Dobzhansky to Velikovsky". . 45 (3). ss. 443-68. doi:10.1007/s10739-011-9287-3. (PMID) 21698424.
- ^ Lysenko, Trofim Denisovich. . 16 Ağustos 2013. 21 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2014.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Trofim Lysenko ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- NNDB'de biyografisi10 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Lysenkoism in The Sceptic's Dictionary6 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Trofim Denisovich Lysenko by Hugo S. Cunningham8 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Ronald Fisher (1948). What Sort of Man is Lysenko? Listener, 40: 874–875 — contemporary commentary by a British evolutionary biologist (pdf format9 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
- Letter from Lysenko's parents to Stalin23 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Pravda, 3 January 1936.
- (A Marxist, though anti-Stalinist, history of Lysenkoism)
- BBC program (In Our Time) on Lysenko28 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Trofim Denisovich Lysenko Rusca Trofi m Deni sovich Lyse nko Ukraynaca Trohi m Deni sovich Lise nko 29 Eylul E U 17 Eylul 1898 20 Kasim 1976 Sovyet tarim biyologu Ogrenci iken tarimla alakali birkac farkli projede calisti bunlardan biri sicaklik degisimlerinin bitkilerin biyolojik yasam dongusu uzerindeki etkilerini iceriyordu Bu calisma daha sonra Lysenko yu kis bugdayini bahar bugdayina donusturmek icin bu ozellikleri nasil kullanabilecegini dusunmeye itti Bu surece Rusca jarovization adini verdi ki sonrasinda vernalizasyon olarak anilacakti Trofim Lysenko1938 yilinda Trofim LysenkoDogumTrofim Denisovich Lysenko 29 Eylul 1898 1898 09 29 Karlivka Poltava Valiligi Rus ImparatorluguOlum20 Kasim 1976 78 yasinda Moskova Sovyetler BirligiMilliyetUkraynaliVatandaslikSovyetler BirligiEgitimUkrayna Yasam ve Cevre Bilimleri Ulusal UniversitesiKariyeriCalistigi kurumlarRusya Bilimler Akademisi Lysenko edinilmis ozelliklerin kalitimi teorisini guclu bir sekilde destekledi ve sozdebilim lehine Mendel genetigine karsi cikti Lisenkoizm olarak adlandirilan fikirleri savunurdu Gelistirilmis urun verimleri uzerindeki deneysel arastirmasi ozellikle 1921 1922 Sovyet Kitligi sonrasinda Sovyet liderinin Joseph Stalin destegini ve Kolektivizasyon SSCB direnisinden kaynaklanan verimliligin 1930 larin basinda Sovyetler Birligi nin cesitli bolgelerinde kaybolmasini sagladi 1940 ta Lysenko Sovyetler Birligi nin Rus Bilim Akademisi nde Genetik Enstitusu mudurlugune getirildi ve siyasi nufuz ve iktidarin uygulanmasi Mendel karsiti ogretilerinin Sovyet bilim ve egitiminde kullanilmasini daha da guvence altina aldi Bilimsel muhalefet Lysenko nun 1921 1922 Sovyet Kitligi teorileri 1948 de Sovyetler Birligi nde resmi olarak yasaklandi Lysenko 1965 yilina kadar Genetik Enstitusunde gorevine devam etmesine ragmen Sovyet tarimsal uygulamalari uzerindeki etkisi 1950 lerde azaldi CalismalariKalitim ve Degiskenligi 1945 Bugunku Biyoloji Bilimi 1948 Ayrica bakinizJean Baptiste Lamarck Gregor MendelKaynakca Graham Lo ren R 2006 Moscow Stories Bloomington IN Indiana University Press ss 120 125 290 ISBN 978 0 25 30007 43 2 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Nisan 2017 Haziran 2004 Suicide by pseudoscience Wired 12 06 29 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Nisan 2017 Gordin Michael D 2012 How Lysenkoism became pseudoscience Dobzhansky to Velikovsky 45 3 ss 443 68 doi 10 1007 s10739 011 9287 3 PMID 21698424 Lysenko Trofim Denisovich 16 Agustos 2013 21 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ocak 2014 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Trofim Lysenko ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir NNDB de biyografisi10 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Lysenkoism in The Sceptic s Dictionary6 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Trofim Denisovich Lysenko by Hugo S Cunningham8 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ronald Fisher 1948 What Sort of Man is Lysenko Listener 40 874 875 contemporary commentary by a British evolutionary biologist pdf format9 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Letter from Lysenko s parents to Stalin23 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Pravda 3 January 1936 A Marxist though anti Stalinist history of Lysenkoism BBC program In Our Time on Lysenko28 Kasim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde