Tskarostavi Manastırı (Gürcüce: წყაროსთავის მონასტერი; okunuşu: "ts'q'arostavis monast'eri"), tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı Alabalık köyünde Orta Çağ'da inşa edilmiş Gürcü manastırıdır.
Tskarostavi Manastırı kilisesinin kalıntıları. Kuzeybatıdan görünüşü. Fotoğraf: Nikolay Marr, 1904. | |
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Bağlıca, Ardanuç |
Koordinatlar | 41°15′52″K 42°05′52″D / 41.26444°K 42.09778°D |
İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
Durum | Harabe |
Mimari | |
Mimari tür | Manastır |
Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
Tamamlanma | 830-840 |
Tarihçe
Gürcüce bir yer adı olan Tzkarostavi (წყაროსთავი), pınar anlamındaki "tzkaro" (წყარო) ile baş anlamındaki "tavi" (თავი) kelimelerinde oluşur ve "pınar başı" anlamına gelir. Tzkarostavi mevkinde yer alan Tskarostavi Manastırı, Klarceti’deki en önemli ve en eski manastırlardan biridir. İlarion tarafından 830-840’larda kurulmuştur. İlarion daha sonra Mtsheta katolikosu olarak görev yapmıştır. Yazılı kaynaklara göre Tskarostavi Manastırı bölgenin en önemli ruhani merkezlerinden biriydi. 11. yüzyılda burada önemli Gürcü din adamları görev yapmıştır. Manastır önemli el yazmalarının korunduğu ya da elyazmaların kopyalandığı yer olarak da bilinir. Bular arasında, Tskarostavi İncili, Tsalka İncili olarak da bilinen Ança İncili (1193-1207) sayılabilir.
Tskarostavi Manastırı araştırmacılar için Niko Mari sayesinde bilinir hale gelmiştir. Niko Mari, Grigol Hantsteli’nin Yaşamı adlı elyazmasını yayımlamasının ardından, 1904 yılında Klarceti ve Şavşeti bölgelerini gezmiş, günlüklerinde bu manastır hakkında ayrıntılı bilgiler vermiştir. Niko Mari Tskarostavi’ye giderek manastırın ana yapılarını tespit etmiştir. Manastırın ana kilisesi ve yemekhanesi bu tarihten sonra tahrip edilmiştir.
Mimari
Tskarostavi Manastırı, ana kilise, üç küçük kilise, yemekhane ve başka yapılar oluşur. İoane Okropiri’nin Matta İncili’ni çevirisi elyazmasına (1083-1089) düşülen nota göre Tskarostavi Manastırı Hz. İsa ya da Diriliş Günü'ne adanmıştır. Günümüze ulaşan kalıntılar manastırın hayli büyük olduğunu göstermektedir. Tskarostavi Manastırı’nın aşağısında, Karçhal vadisinde bulunan Nuka-Sakdari'nin bu manastırın bir parçası olduğuna dair görüşler vardır.
Manastırın ana kilisesi kubbeli bir yapıdır ve 9-10. yüzyılda inşa edilmiştir. Günümüze yıkıntıları kalmış olan kilise Karçhali vadisinin sol kıyısındaki yamaçta bulunmaktadır. Manastırın küçük kiliselerinden olan bir numaralı şapel, tek nefli bir yapıdır. 9. yüzyılda inşa edilmiş olan yapı, ana kilisenin batı tarafında, kayalık küçük bir tepede yer alır. Bu yapıdan geriye sadece yıkıntıları kalmıştır. İki numaralı şapel de 9. yüzyıla ait tek nefli bir kilisedir. Yıkıntıları kalmış olan bu kilise de ana kilisenin batı tarafında, kayalık küçük bir tepede yer alır. Manastırın üç numaralı şapeli de diğer şapellere yakın bir yerdedir. Aynı yüzyıla ait tek nefli bu yapı bugün büyük ölçüde ayaktadır.
Kaynakça
- ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 22. 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "წყარო" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt
- ^ "თავი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 8 Aralık 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Niko Marr, Şavşeti ve Klarceti Gezi Günlükleri, Batum, 2015 (Birinci basım: 1911, Petersburg, Rusça), s. 283-292, .
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 20, 45, .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tskarostavi Manastiri Gurcuce წყაროსთავის მონასტერი okunusu ts q arostavis monast eri tarihsel Klarceti bolgesinde gunumuzde Artvin ilinin merkez ilcesine bagli Alabalik koyunde Orta Cag da insa edilmis Gurcu manastiridir Tskarostavi ManastiriTskarostavi Manastiri kilisesinin kalintilari Kuzeybatidan gorunusu Fotograf Nikolay Marr 1904 Temel bilgilerKonumBaglica ArdanucKoordinatlar41 15 52 K 42 05 52 D 41 26444 K 42 09778 D 41 26444 42 09778InancDogu Ortodoks KilisesiMezhepGurcu Ortodoks KilisesiDurumHarabeMimariMimari turManastirMimari bicimGurcu mimarisiTamamlanma830 840TarihceGurcuce bir yer adi olan Tzkarostavi წყაროსთავი pinar anlamindaki tzkaro წყარო ile bas anlamindaki tavi თავი kelimelerinde olusur ve pinar basi anlamina gelir Tzkarostavi mevkinde yer alan Tskarostavi Manastiri Klarceti deki en onemli ve en eski manastirlardan biridir Ilarion tarafindan 830 840 larda kurulmustur Ilarion daha sonra Mtsheta katolikosu olarak gorev yapmistir Yazili kaynaklara gore Tskarostavi Manastiri bolgenin en onemli ruhani merkezlerinden biriydi 11 yuzyilda burada onemli Gurcu din adamlari gorev yapmistir Manastir onemli el yazmalarinin korundugu ya da elyazmalarin kopyalandigi yer olarak da bilinir Bular arasinda Tskarostavi Incili Tsalka Incili olarak da bilinen Anca Incili 1193 1207 sayilabilir Tskarostavi Manastiri nda yaziya gecirilmis olan Gurcuce Tskarostavi Incili nde Matta Markos Luka ve Yuhanna nin minyaturleri Tskarostavi Manastiri arastirmacilar icin Niko Mari sayesinde bilinir hale gelmistir Niko Mari Grigol Hantsteli nin Yasami adli elyazmasini yayimlamasinin ardindan 1904 yilinda Klarceti ve Savseti bolgelerini gezmis gunluklerinde bu manastir hakkinda ayrintili bilgiler vermistir Niko Mari Tskarostavi ye giderek manastirin ana yapilarini tespit etmistir Manastirin ana kilisesi ve yemekhanesi bu tarihten sonra tahrip edilmistir MimariTskarostavi Manastiri ana kilise uc kucuk kilise yemekhane ve baska yapilar olusur Ioane Okropiri nin Matta Incili ni cevirisi elyazmasina 1083 1089 dusulen nota gore Tskarostavi Manastiri Hz Isa ya da Dirilis Gunu ne adanmistir Gunumuze ulasan kalintilar manastirin hayli buyuk oldugunu gostermektedir Tskarostavi Manastiri nin asagisinda Karchal vadisinde bulunan Nuka Sakdari nin bu manastirin bir parcasi olduguna dair gorusler vardir Manastirin ana kilisesi kubbeli bir yapidir ve 9 10 yuzyilda insa edilmistir Gunumuze yikintilari kalmis olan kilise Karchali vadisinin sol kiyisindaki yamacta bulunmaktadir Manastirin kucuk kiliselerinden olan bir numarali sapel tek nefli bir yapidir 9 yuzyilda insa edilmis olan yapi ana kilisenin bati tarafinda kayalik kucuk bir tepede yer alir Bu yapidan geriye sadece yikintilari kalmistir Iki numarali sapel de 9 yuzyila ait tek nefli bir kilisedir Yikintilari kalmis olan bu kilise de ana kilisenin bati tarafinda kayalik kucuk bir tepede yer alir Manastirin uc numarali sapeli de diger sapellere yakin bir yerdedir Ayni yuzyila ait tek nefli bu yapi bugun buyuk olcude ayaktadir Kaynakca 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2017 s 22 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7 წყარო A Comprehensive Georgian English Dictionary Londra 2006 2 cilt ISBN 0 9535878 3 5 თავი A Comprehensive Georgian English Dictionary Londra 2006 2 cilt 8 Aralik 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 0 9535878 3 5 Niko Marr Savseti ve Klarceti Gezi Gunlukleri Batum 2015 Birinci basim 1911 Petersburg Rusca s 283 292 ISBN 9789941434112 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 20 45 ISBN 9789941478178