Türklerin İslam'a geçişi, Türklerin İslam dininden önce mensup oldukları Tengricilik inancından vazgeçip dinlerini değiştirmeleridir. Yaklaşık 10. yüzyıla kadar Tengricilik dini Türkler arasında en yaygın din olmuştur. Türklerin İslam diniyle ilk teması Şii ve Alevilerin dördüncü İmam olarak kabul ettikleri İmam Zeynel Abidin'in Türkler tarafından Kerbela'da koruma amaçlı Horasan'a götürmeleriydi. İslamiyet öncesi Türkler ile Müslüman Arapların ilk karşılaşması 7. yüzyıl döneminde Hilafet-İmamet çekişmeleriyle gerçekleşmiştir.
Peygamberin ardından meydana gelen Siffin savaşının ardından başlayan Emeviler döneminde İslam daha çok Arap milliyetçiliği ekseninde gelişmekte olan bir dindi. İslam Devleti yeni fetihlerle oldukça genişlemiş, Alevilerin ve Şiilerin Türk desteğiyle yerleştikleri Maveraünnehir'e kadar ulaşmıştır.
8. yüzyıl
700'lü yılların başında cihat ilan ederek Türklerin yaşadığı şehirlere giren Arap-İslam devleti Emevîlerin komutanlarından olan Kuteybe bin Müslim, saldırı düzenlediği yerlerde Müslüman olmayan Türklere karşı oldukça sert mücadelelere girişti. Çok sayıda insanı öldürüp şehirleri yağmaladıktan sonra elde ettiği ganimetlerle ilerleyen Kuteybe bin Müslim, her ne kadar ölümüne değin faaliyetlerini devam ettirmiş ve İslam'ı tanıtmış olsa da onun yaptıkları Türklerin topluca İslam'a geçmeleriyle sonuçlanmadı.
Ömer bin Abdülaziz'in her tarafta kervansaraylar, hastaneler inşa etme ve adil bir idare kurma fikri uygulansaydı Türkler İslamiyete daha hızlı girecekti. Yağma ve ganimet içgüdüsünden dolayı cihat anlayışının ikinci plana atılması ve öncelikli olarak zulme başvurulması, Arap zulmünün Emeviler üzerinden devam ettiğinin delili olmuş ancak bu gibi hadiselere rağmen Türkler İslamiyete dolaylı yoldan girmeye başlamıştır.
Hazar Türkleri
İslam'ı kabul eden ilk Türk devleti olarak, Hazarlar da gösterilir. 723 yılında Hazar Türkleri, Müslüman Arapları yenilgiye uğratınca büyük bir ordu ile Hazarların üzerine yürüyen Emeviler, Halife döneminde (724-743) Hazarların, Kafkasların ötesine kadar çekilmelerine sebep oldular.
Türgeş Boyları
Türgeş boylarının direnişi ise 745 yılında Göktürk Devleti'nin yıkılışına kadar sürdü. Bu tarihten sonra Türk toprakları doğudan Çin, batıdan Arap işgali ile karşı karşıya kaldı. Araplara karşı savunma görevini ise Türgeşlerden sonra Karluk Türkleri üstlendi.
Abbasiler dönemi
750 yılında Emevîler yıkılıp Abbasiler gelince Arap olmayan azınlıkların durumunda iyileşme görüldü. Bu nedenle Türkler de Abbâsîler'e sıcak baktılar. Daha önce orduda yararlanılmakla beraber hor görülen İranlılar ve Türkler Abbasi ordusunda ve yönetiminde önemli yerlere gelebildiler.
Talas Muharebesi
Aynı esnada Karluk Türkleri doğudan Çin işgali tehdidi altında idiler. Karluklar Çinlilere karşı Abbasilerden yardım talebinde bulundular. Abbasi yönetimi Türklerin aradan çıkmasının Çin tehdidini kendi kapılarına getireceğini görerek bu teklifi kabul etti. Türkler ile Müslüman Araplar tarihte ilk kez ittifak oluşturdular. 751 yılında Talas Irmağı kenarında gerçekleşen savaşta Arap ve Türk orduları Çinlileri ağır bir yenilgiye uğrattılar. Talas Muharebesi, Türk-Müslüman ilişkilerinde ve Türklerin Müslümanlaşmasında bir dönüm noktası olmuştur.
İlk Müslüman Türk Devletleri
Türklerin kitleler hâlinde Müslüman olmaları özellikle 10. yüzyılda hız kazandı. Karluk'tan sonra, Yağma, Çiğil ve Tuhsi boyları, ardından Oğuzlar arasında İslâmiyet yayıldı. Karluk, Yağma, Çiğil ve Tuhsi Türkleri, ilk Müslüman Türk devletlerinden olan Karahanlı Devleti'ni (840), Oğuzlar ise Büyük Selçuklu Devleti'ni (1037) kurdular.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Alevi Devletleri - Muharrem Uçan, Horasan'dan Anadolu'ya Horasanlı 90.000 Alevi Türkmen Erenleri ve Tarihi, Can Yayınları, 2. Baskı
- ^ Kerbela Vakası ve Kerbela'nın İntıkamı - Ebu Müslim Horasani, Zaarif Kütüphanesi, 2. Cilt, "Emeviler devrinde Alevilerin Maveraünnehir ve Horasan'a sürgün edilmesi"
- ^ Türkler, Cilt I, Editörler: Hasan Celal Güzel, Prof. Dr. Kemal Çiçek, Prof. Dr. Salim Koca, Yeni Türkiye Yayınları, s. 67.
- ^ Zekeriya Kitapçı, Türkistan'ın Müslüman Araplar Tarafından Fethi, Yedikubbe Yayınları, s. 185-186.
- ^ . 17 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2016.
- ^ Fuad Köprülü, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, 13.
- ^ YILDIZ, Hakkı Dursun. Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi. İstanbul: Çağ Yayınları. ss. 27,28,29,30,31,32,33,34 Altıncı Cilt.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turklerin Islam a gecisi Turklerin Islam dininden once mensup olduklari Tengricilik inancindan vazgecip dinlerini degistirmeleridir Yaklasik 10 yuzyila kadar Tengricilik dini Turkler arasinda en yaygin din olmustur Turklerin Islam diniyle ilk temasi Sii ve Alevilerin dorduncu Imam olarak kabul ettikleri Imam Zeynel Abidin in Turkler tarafindan Kerbela da koruma amacli Horasan a goturmeleriydi Islamiyet oncesi Turkler ile Musluman Araplarin ilk karsilasmasi 7 yuzyil doneminde Hilafet Imamet cekismeleriyle gerceklesmistir Peygamberin ardindan meydana gelen Siffin savasinin ardindan baslayan Emeviler doneminde Islam daha cok Arap milliyetciligi ekseninde gelismekte olan bir dindi Islam Devleti yeni fetihlerle oldukca genislemis Alevilerin ve Siilerin Turk destegiyle yerlestikleri Maveraunnehir e kadar ulasmistir 8 yuzyil700 lu yillarin basinda cihat ilan ederek Turklerin yasadigi sehirlere giren Arap Islam devleti Emevilerin komutanlarindan olan Kuteybe bin Muslim saldiri duzenledigi yerlerde Musluman olmayan Turklere karsi oldukca sert mucadelelere giristi Cok sayida insani oldurup sehirleri yagmaladiktan sonra elde ettigi ganimetlerle ilerleyen Kuteybe bin Muslim her ne kadar olumune degin faaliyetlerini devam ettirmis ve Islam i tanitmis olsa da onun yaptiklari Turklerin topluca Islam a gecmeleriyle sonuclanmadi Omer bin Abdulaziz in her tarafta kervansaraylar hastaneler insa etme ve adil bir idare kurma fikri uygulansaydi Turkler Islamiyete daha hizli girecekti Yagma ve ganimet icgudusunden dolayi cihat anlayisinin ikinci plana atilmasi ve oncelikli olarak zulme basvurulmasi Arap zulmunun Emeviler uzerinden devam ettiginin delili olmus ancak bu gibi hadiselere ragmen Turkler Islamiyete dolayli yoldan girmeye baslamistir Hazar TurkleriIslam i kabul eden ilk Turk devleti olarak Hazarlar da gosterilir 723 yilinda Hazar Turkleri Musluman Araplari yenilgiye ugratinca buyuk bir ordu ile Hazarlarin uzerine yuruyen Emeviler Halife doneminde 724 743 Hazarlarin Kafkaslarin otesine kadar cekilmelerine sebep oldular Turges BoylariTurges boylarinin direnisi ise 745 yilinda Gokturk Devleti nin yikilisina kadar surdu Bu tarihten sonra Turk topraklari dogudan Cin batidan Arap isgali ile karsi karsiya kaldi Araplara karsi savunma gorevini ise Turgeslerden sonra Karluk Turkleri ustlendi Abbasiler donemi750 yilinda Emeviler yikilip Abbasiler gelince Arap olmayan azinliklarin durumunda iyilesme goruldu Bu nedenle Turkler de Abbasiler e sicak baktilar Daha once orduda yararlanilmakla beraber hor gorulen Iranlilar ve Turkler Abbasi ordusunda ve yonetiminde onemli yerlere gelebildiler Talas MuharebesiAyni esnada Karluk Turkleri dogudan Cin isgali tehdidi altinda idiler Karluklar Cinlilere karsi Abbasilerden yardim talebinde bulundular Abbasi yonetimi Turklerin aradan cikmasinin Cin tehdidini kendi kapilarina getirecegini gorerek bu teklifi kabul etti Turkler ile Musluman Araplar tarihte ilk kez ittifak olusturdular 751 yilinda Talas Irmagi kenarinda gerceklesen savasta Arap ve Turk ordulari Cinlileri agir bir yenilgiye ugrattilar Talas Muharebesi Turk Musluman iliskilerinde ve Turklerin Muslumanlasmasinda bir donum noktasi olmustur Ilk Musluman Turk DevletleriTurklerin kitleler halinde Musluman olmalari ozellikle 10 yuzyilda hiz kazandi Karluk tan sonra Yagma Cigil ve Tuhsi boylari ardindan Oguzlar arasinda Islamiyet yayildi Karluk Yagma Cigil ve Tuhsi Turkleri ilk Musluman Turk devletlerinden olan Karahanli Devleti ni 840 Oguzlar ise Buyuk Selcuklu Devleti ni 1037 kurdular Ayrica bakinizAlevilik tarihi Turkler de batinilik tarihiKaynakca Alevi Devletleri Muharrem Ucan Horasan dan Anadolu ya Horasanli 90 000 Alevi Turkmen Erenleri ve Tarihi Can Yayinlari 2 Baski Kerbela Vakasi ve Kerbela nin Intikami Ebu Muslim Horasani Zaarif Kutuphanesi 2 Cilt Emeviler devrinde Alevilerin Maveraunnehir ve Horasan a surgun edilmesi Turkler Cilt I Editorler Hasan Celal Guzel Prof Dr Kemal Cicek Prof Dr Salim Koca Yeni Turkiye Yayinlari s 67 Zekeriya Kitapci Turkistan in Musluman Araplar Tarafindan Fethi Yedikubbe Yayinlari s 185 186 17 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Nisan 2016 Fuad Koprulu Turk Edebiyatinda Ilk Mutasavviflar 13 YILDIZ Hakki Dursun Dogustan Gunumuze Buyuk Islam Tarihi Istanbul Cag Yayinlari ss 27 28 29 30 31 32 33 34 Altinci Cilt