Urfa Kontluğu veya Edessa Kontluğu, Birinci Haçlı seferi sonucu 12. yüzyılda Urfa şehri ve civarında Haçlılar tarafından kurulmuş bir devlettir. Kurucusu, daha sonra Kudüs kralı olacak olan I. Baudouin'dir.
Urfa Kontluğu Comitatus Edessanus Conté de Édese ܐܘܪܗܝ ܐܲܬ݂ܪܵܐ | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1098-1149 | |||||||||||
Bayrak Courtenay hanedanının arması | |||||||||||
1135 yılında Urfa Kontluğu | |||||||||||
Başkent | Urfa (1098-1144; 1146) Tilbaşar (1144-1146; 1146-1149) | ||||||||||
Yaygın dil(ler) | Latince (Resmî/Tören) Süryanice (Popüler) İtalyanca Arapça Yunanca Eski Fransızca Ermenice | ||||||||||
Resmî din | Katolik Kilisesi (Resmî) Ermeni Apostolik Süryani Ortodoksluğu Rum Ortodoksluğu İslam Yahudilik | ||||||||||
Hükûmet | Feodal Monarşi | ||||||||||
Kont | |||||||||||
| |||||||||||
Tarihçe | |||||||||||
| |||||||||||
|
Kuruluşu
Birinci Haçlı seferi sırasında Anadolu'yu baştan başa geçen Haçlı orduları 1097 Ekim'inde Tarantolu Boemondo'nun kumandası altında Antakya'yı kuşattılar. Kuşatma devam ederken Urfa'nın Ermeni hakimi "Toros" Baudouin'i şehrine davet ederek Selçuklu Hanedanına karşı onunla işbirliğine gitti (Şubat 1098). Toros yardımı karşılığı Baudouin'i kendine veliaht tayin etti. Fakat Baudouin Toros'la olan antlaşmasına uymadı ve onu öldürterek Urfa Kontluğu'nu kurdu (10 Mart 1098).
Urfa Kontluğu'nun kurulmasından hemen sonra 3 Haziran 1098'de Antakya Boemondo tarafından ele geçirilmiş ve Antakya Prensliği kurulmuştur.
Yıkılışı
1143 yılında, II. İoannis ve Foulques'un ölmeleri II. Joselin'i Urfa'yı savunmaya yardım edecek güçlü müttefiklerden mahrum bıraktı. 1144 Sonbaharında Artuklu Beyi Kara Aslan ile ittifak kurdu ve onların Zengi hanedanının kurucusu Musul Atabegi I. İmâdüddin Zengî ile olan mücadelelerine yardım etmek için büyükçe bir orduyla kuzeye yürüdü. Başkenti zayıf bir savunma ile bıraktı, Zengî ordusunu oraya yönlendirdi ve Urfa'yı ele geçirdi. Bu zafer Haçlılara karşı Müslümanların ilk büyük başarısı olarak kabul edilir. Joselin, Fırat'ın batısında kontluğundan elinde kalan Tilbaşar Kalesi'ne sığındı.
1146 yılında isimli Frank kökenli hadım bir köle tarafından Zengî öldürüldükten sonra, Joselin Ekim 1146'da Urfa'yı geri aldı. Haçlı devletlerinden hiçbir yardım alamadığı için, Joselin'in seferi Zengî'nin oğlu Nûreddin Mahmud Zengî tarafından püskürtüldü ve Kasım'da şehir tekrar kaybedildi. İkinci Haçlı Seferi, Urfa'nın kaybedilmesine cevap olarak toplandı, ancak odağı Şam'a kaydı.
Urfa Kontluğu hükümdarları listesi
- I. Baudouin (1098 - 1100)
- II. Baudouin (1100 - 1118)
- Tancred naip, vali Riccardo di Salerno ile (1104-1108)
- I. Joselin (1118 - 1131)
- II. Joselin (1131 - 1150)
- III. Joselin (1150 - 1200), kontluk 1149'da yıkılmış olsa da, Joselin kutsal topraklarda Urfa Kontu unvanına sahipti.
Kaynakça
- Demirkent, Işın (1990) Urfa Haçlı Kontluğu Tarihi (1098-1118), Cilt I, Ankara:Türk Tarih Kurumu, .
- Demirkent, Işın (1994) Urfa Haçlı Kontluğu Tarihi (1118-1146), Cilt II, Ankara:Türk Tarih Kurumu, .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Urfa Kontlugu veya Edessa Kontlugu Birinci Hacli seferi sonucu 12 yuzyilda Urfa sehri ve civarinda Haclilar tarafindan kurulmus bir devlettir Kurucusu daha sonra Kudus krali olacak olan I Baudouin dir Urfa KontluguComitatus Edessanus Conte de Edese ܐܘܪܗܝ ܐ ܬ ܪ ܐ1098 1149Bayrak Courtenay hanedaninin armasi1135 yilinda Urfa KontluguBaskentUrfa 1098 1144 1146 Tilbasar 1144 1146 1146 1149 Yaygin dil ler Latince Resmi Toren Suryanice Populer Italyanca Arapca Yunanca Eski Fransizca ErmeniceResmi dinKatolik Kilisesi Resmi Ermeni Apostolik Suryani Ortodokslugu Rum Ortodokslugu Islam YahudilikHukumetFeodal MonarsiKont 1098 1100I Baudouin 1100 1118II Baudouin 1118 1131I Joselin 1131 1150 1159II Joselin 1159 1200III JoselinTarihce Kurulusu1098 Birinci Hacli seferi1096 Ikinci Hacli seferi1145 Dagilisi1149Onculler ArdillarFatimiler Devleti ZengilerDogu Roma ImparatorluguKurulusuBirinci Hacli seferi sirasinda Anadolu yu bastan basa gecen Hacli ordulari 1097 Ekim inde Tarantolu Boemondo nun kumandasi altinda Antakya yi kusattilar Kusatma devam ederken Urfa nin Ermeni hakimi Toros Baudouin i sehrine davet ederek Selcuklu Hanedanina karsi onunla isbirligine gitti Subat 1098 Toros yardimi karsiligi Baudouin i kendine veliaht tayin etti Fakat Baudouin Toros la olan antlasmasina uymadi ve onu oldurterek Urfa Kontlugu nu kurdu 10 Mart 1098 Urfa Kontlugu nun kurulmasindan hemen sonra 3 Haziran 1098 de Antakya Boemondo tarafindan ele gecirilmis ve Antakya Prensligi kurulmustur YikilisiBoulogne lu Baudouin in 1098 Subat inda Urfa ya girisi 1143 yilinda II Ioannis ve Foulques un olmeleri II Joselin i Urfa yi savunmaya yardim edecek guclu muttefiklerden mahrum birakti 1144 Sonbaharinda Artuklu Beyi Kara Aslan ile ittifak kurdu ve onlarin Zengi hanedaninin kurucusu Musul Atabegi I Imaduddin Zengi ile olan mucadelelerine yardim etmek icin buyukce bir orduyla kuzeye yurudu Baskenti zayif bir savunma ile birakti Zengi ordusunu oraya yonlendirdi ve Urfa yi ele gecirdi Bu zafer Haclilara karsi Muslumanlarin ilk buyuk basarisi olarak kabul edilir Joselin Firat in batisinda kontlugundan elinde kalan Tilbasar Kalesi ne sigindi 1146 yilinda isimli Frank kokenli hadim bir kole tarafindan Zengi olduruldukten sonra Joselin Ekim 1146 da Urfa yi geri aldi Hacli devletlerinden hicbir yardim alamadigi icin Joselin in seferi Zengi nin oglu Nureddin Mahmud Zengi tarafindan puskurtuldu ve Kasim da sehir tekrar kaybedildi Ikinci Hacli Seferi Urfa nin kaybedilmesine cevap olarak toplandi ancak odagi Sam a kaydi Urfa Kontlugu hukumdarlari listesiI Baudouin 1098 1100 II Baudouin 1100 1118 Tancred naip vali Riccardo di Salerno ile 1104 1108 I Joselin 1118 1131 II Joselin 1131 1150 III Joselin 1150 1200 kontluk 1149 da yikilmis olsa da Joselin kutsal topraklarda Urfa Kontu unvanina sahipti KaynakcaDemirkent Isin 1990 Urfa Hacli Kontlugu Tarihi 1098 1118 Cilt I Ankara Turk Tarih Kurumu ISBN 975 16 0221 1 Demirkent Isin 1994 Urfa Hacli Kontlugu Tarihi 1118 1146 Cilt II Ankara Turk Tarih Kurumu ISBN 975 16 0664 0