Asteroit madenciliği ya da uzay madenciliği, asteroitlerden ve dünyaya yakın küçük gezegenlerden hammadde çıkarılması işleminin adıdır. Asteroit madenciliği, asteroitlerden mineral ve gaz, uzayda inşa edilecek yapılarda kullanmak üzere demir, nikel ve titanyum, astronotların bu yapılarda çalışmalarını devam ettirebilmeleri için gerekli su ve oksijen, roket yakıtında kullanmak için hidrojen ve oksijen temin etmek gibi görevler üstlenir. Uzay araştırmalarında bu aktivitelere "" (ing: in-situ resource utilization) denir.
Amaç
Spekülasyonlara göre; modern endüstrinin ana elementleri olan antimoni, bakır, kalay, çinko, gümüş, kurşun ve altın gibi rezervler gelişmekte olan ülkelerin artan tüketimine paralel olarak 50-60 yıl içerisinde dünya üzerinde tükenmiş olacak. Buna karşılık olarak platinyum ve kobalt gibi değerli elementlerin asteroitlerden çıkartılıp dünyaya gönderilebileceği önerildi.
Aslında altın, kobalt, demir, manganez, molibden, nikel, osmiyum, paladyum, platin, renyum, rodyum, ruthenyum ve tungsten gibi ekonomik ve teknolojik gelişimde önemli yer tutan ve yer kabuğundan çıkarılan elementler, dünyaya çarpan asteroit yağmurları ile gelmiş ve yer kabuğunun soğumasıyla oluşmuşlardır. Çünkü dört milyar yıl önce yer kabuğu erimeye başladığında çekim kuvveti ile ağır siderofilik elementleri arzın merkezine doğru çekti. Böylece yer kabuğundaki değerli elementler çok azaldı veya tükendi. Astreoitlerin çarpmasıyla yer kabuğu tekrar metaller ile doldu.
2006 yılında, Keck Gözlemevi asteroitlerden 617 Patroclus ve muhtemelen Jüpiter'in diğer Trojan asteroitlerinin (ing: extinct comet) olduğunu ve büyük oranda su buzundan oluştuklarını anons etti. Benzer şekilde Jüpiter ailesinden olan kuyruklu yıldızlar ile dünyaya yakın diğer asteroitlerin de su içerebildikleri öne sürüldü. işlemi- uzayda bulunabilecek materyalleri yakıt olarak kullanma, ısı/termal yönetimi, depo doldurumu, radyasyondan korunma (ing: radiation shielding) ve uzay altyapılarında kullanılan ve fazla miktarda malzeme gerektiren bileşenler için ham madde temini— bahsi geçen suyun bu kaynaklardan çıkarılmasının maliyetini radikal miktarlarda azaltabilir. Ancak bahsedilen maliyetteki radikal azaltmaların elde edilip edilemeyeceği; elde edilse bile en başta yapılması gereken muazzam boyutlardaki altyapı yatırımına karşı kara geçilip geçilemeyeceği bilinememektedir.
Buz, insanlığın güneş sisteminde yayılması için gerekli fiziksel ve finansal sürdürülebilirlik gibi iki koşuldan birini sağlayabilecek.Bu iki koşul, Amerikada İnsanlı Uzay uçuşu konusunda kurulmuş olan "Augustine Komisyonu" tarafından, 2009 yılında, İnsanlı Uzay Uçuşu'nun nihai hedefi olarak açıklanmıştır.
Astrobiyolojik perspektiften bakıldığında, asteroit madenciliği dünya dışı akıllı yaşam araştırması (SETI) için de bilimsel veri sağlayabilir. Bazı astrofizikçiler uzun zaman önce dünya dışı akıllı ve üstün medeniyetlerin güneş sistemimize gelmişlerse, çoktan asteroitlerde maden aramamış olabileceklerini söylüyorlar. Eğer öyleyse onların maden arama aktivitelerinin bariz izlerinin asteroitlerin üzerinde bulunabileceğini öne sürüyorlar.
Ekonomik analizler
Halihazırda, çıkarılacak madenin kalitesi, masraflar ve maden çıkarmak için gerekli ekipman net olarak bilinmiyor ve sadece speküle edilebilir durumda. Ekonomik analizlere göre asteroitten çıkarılacak madenlerin dünyaya getirilmesi için harcanan masraf pazar fiyatını karşılamıyor ve halihazırdaki uzay kargo masraflarının çok fazla olması yüzünden yatırımcıların pek ilgisini çekmiyor. Fakat madenler için potansiyel market belirlenebilir ve kar elde edilebilir. Örneğin uzay turizminde kullanılacak yörüngedeki roketler için birkaç ton suyun taşınması çok büyük kar sağlayabilir.
1997 yılında, çapı 1.6 km olan küçük metalik bir asteroitte 20 trilyon dolardan fazla değerde endüstriyel metal olduğu söylentileri çıktı. Daha küçük bir M-tipi asteroit iki milyar ton demir-nikel madeni içerebilir. 16 Psyche isimli asteroidin 1.7×10¹⁹ kg demir-nikel alaşımı içerdiğine inanılıyor ve bu miktar dünyanın üretim ihtiyacını birkaç milyon yıl giderebilir.[]
Planetary Resources firması 30 metre uzunluğundaki bir asteroitten elde edilecek platinin 25-50 milyar dolar değerinde olduğunu iddia etse de, ekonomistler dünya dışından getirilecek değerli metallerin fiyatları çok düşürebileceğini söylüyorlar.[]
Asteroit seçimi
Maden araştırması yapılacak asterotin seçiminde göz önünde bulundurulması gereken en önemli faktörlerden biri yörüngesel hızdaki değişim ve hedefe gidiş-geliş süreleridir.[] Bu durumda çıkarılan materyallerin çoğu yüksek hızlı yörüngelerde itiş gücü olarak ve az bir kısmı da yük olarak kullanılacaktır.[]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Nisan 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Nisan 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Nisan 2012.
- ^ "Plans for asteroid mining emerge". BBC News. 24 Nisan 2012. 31 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Nisan 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 24 Aralık 2014 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 29 Nisan 2012.
- ^ . 29 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2012.
Dış bağlantılar
- Asteroid Mining - The Market Problem and Radical Solution 28 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (EN)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Asteroit madenciligi ya da uzay madenciligi asteroitlerden ve dunyaya yakin kucuk gezegenlerden hammadde cikarilmasi isleminin adidir Asteroit madenciligi asteroitlerden mineral ve gaz uzayda insa edilecek yapilarda kullanmak uzere demir nikel ve titanyum astronotlarin bu yapilarda calismalarini devam ettirebilmeleri icin gerekli su ve oksijen roket yakitinda kullanmak icin hidrojen ve oksijen temin etmek gibi gorevler ustlenir Uzay arastirmalarinda bu aktivitelere ing in situ resource utilization denir 433 Eros dunyaya yakin S tipi bir asteroittir AmacDunyaya yakin cisimler Spekulasyonlara gore modern endustrinin ana elementleri olan antimoni bakir kalay cinko gumus kursun ve altin gibi rezervler gelismekte olan ulkelerin artan tuketimine paralel olarak 50 60 yil icerisinde dunya uzerinde tukenmis olacak Buna karsilik olarak platinyum ve kobalt gibi degerli elementlerin asteroitlerden cikartilip dunyaya gonderilebilecegi onerildi Aslinda altin kobalt demir manganez molibden nikel osmiyum paladyum platin renyum rodyum ruthenyum ve tungsten gibi ekonomik ve teknolojik gelisimde onemli yer tutan ve yer kabugundan cikarilan elementler dunyaya carpan asteroit yagmurlari ile gelmis ve yer kabugunun sogumasiyla olusmuslardir Cunku dort milyar yil once yer kabugu erimeye basladiginda cekim kuvveti ile agir siderofilik elementleri arzin merkezine dogru cekti Boylece yer kabugundaki degerli elementler cok azaldi veya tukendi Astreoitlerin carpmasiyla yer kabugu tekrar metaller ile doldu 2006 yilinda Keck Gozlemevi asteroitlerden 617 Patroclus ve muhtemelen Jupiter in diger Trojan asteroitlerinin ing extinct comet oldugunu ve buyuk oranda su buzundan olustuklarini anons etti Benzer sekilde Jupiter ailesinden olan kuyruklu yildizlar ile dunyaya yakin diger asteroitlerin de su icerebildikleri one suruldu islemi uzayda bulunabilecek materyalleri yakit olarak kullanma isi termal yonetimi depo doldurumu radyasyondan korunma ing radiation shielding ve uzay altyapilarinda kullanilan ve fazla miktarda malzeme gerektiren bilesenler icin ham madde temini bahsi gecen suyun bu kaynaklardan cikarilmasinin maliyetini radikal miktarlarda azaltabilir Ancak bahsedilen maliyetteki radikal azaltmalarin elde edilip edilemeyecegi elde edilse bile en basta yapilmasi gereken muazzam boyutlardaki altyapi yatirimina karsi kara gecilip gecilemeyecegi bilinememektedir Buz insanligin gunes sisteminde yayilmasi icin gerekli fiziksel ve finansal surdurulebilirlik gibi iki kosuldan birini saglayabilecek Bu iki kosul Amerikada Insanli Uzay ucusu konusunda kurulmus olan Augustine Komisyonu tarafindan 2009 yilinda Insanli Uzay Ucusu nun nihai hedefi olarak aciklanmistir Astrobiyolojik perspektiften bakildiginda asteroit madenciligi dunya disi akilli yasam arastirmasi SETI icin de bilimsel veri saglayabilir Bazi astrofizikciler uzun zaman once dunya disi akilli ve ustun medeniyetlerin gunes sistemimize gelmislerse coktan asteroitlerde maden aramamis olabileceklerini soyluyorlar Eger oyleyse onlarin maden arama aktivitelerinin bariz izlerinin asteroitlerin uzerinde bulunabilecegini one suruyorlar Ekonomik analizlerHalihazirda cikarilacak madenin kalitesi masraflar ve maden cikarmak icin gerekli ekipman net olarak bilinmiyor ve sadece spekule edilebilir durumda Ekonomik analizlere gore asteroitten cikarilacak madenlerin dunyaya getirilmesi icin harcanan masraf pazar fiyatini karsilamiyor ve halihazirdaki uzay kargo masraflarinin cok fazla olmasi yuzunden yatirimcilarin pek ilgisini cekmiyor Fakat madenler icin potansiyel market belirlenebilir ve kar elde edilebilir Ornegin uzay turizminde kullanilacak yorungedeki roketler icin birkac ton suyun tasinmasi cok buyuk kar saglayabilir 1997 yilinda capi 1 6 km olan kucuk metalik bir asteroitte 20 trilyon dolardan fazla degerde endustriyel metal oldugu soylentileri cikti Daha kucuk bir M tipi asteroit iki milyar ton demir nikel madeni icerebilir 16 Psyche isimli asteroidin 1 7 10 kg demir nikel alasimi icerdigine inaniliyor ve bu miktar dunyanin uretim ihtiyacini birkac milyon yil giderebilir kaynak belirtilmeli Planetary Resources firmasi 30 metre uzunlugundaki bir asteroitten elde edilecek platinin 25 50 milyar dolar degerinde oldugunu iddia etse de ekonomistler dunya disindan getirilecek degerli metallerin fiyatlari cok dusurebilecegini soyluyorlar kaynak belirtilmeli Asteroit secimiMaden arastirmasi yapilacak asterotin seciminde goz onunde bulundurulmasi gereken en onemli faktorlerden biri yorungesel hizdaki degisim ve hedefe gidis gelis sureleridir kaynak belirtilmeli Bu durumda cikarilan materyallerin cogu yuksek hizli yorungelerde itis gucu olarak ve az bir kismi da yuk olarak kullanilacaktir kaynak belirtilmeli Ayrica bakinizSpaceX Uzay arastirmalari Amerika Birlesik Devletleri Uzay Madenciligi YasasiKaynakca Arsivlenmis kopya 7 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Nisan 2012 Arsivlenmis kopya 21 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Nisan 2012 Plans for asteroid mining emerge BBC News 24 Nisan 2012 31 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Nisan 2012 Arsivlenmis kopya PDF 24 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 29 Nisan 2012 29 Ekim 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Nisan 2012 Dis baglantilarAsteroid Mining The Market Problem and Radical Solution 28 Kasim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde EN