Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Vardar mimari okulu, kısaca "Makedon okulu" ya da "Vardar stili" olarak da bilinir.
Sırp mimarisi ve resmi için Kral Milutin'den (1282–1321) başlamak suretiyle olarak da bilinen dönem belirleyici bir dönemdir. Selanik ve Ohri'de bulunan Bizans ve Bulgaristan sanat merkezlerinden Aynaroz'a kadar yayılan bu stil özellikle Orta Çağ Sırp topraklarından, günümüz Kosovası ve komşusu Makedonya toprakları üzerine kendisine yer bulmaktadır. İşte Vardar mimari okulu bu bölgede ortaya çıkmıştır. Vardar mimari okulunun tüm özellikleriyle sergilendiği kilise şüphesiz Gračanica manastır kilisesidir. Bu stilde yapı güçlü bir biçimde vurgulanır ve bu şekilde bir Sırp-Bizans mimari anlayışı ortaya koyar. Bu stil, arkasından gelen Morava mimari okulu'nun da öncüsü olmuştur denebilir.
Mimari
Milutin döneminde inşa edilen yapılarda Selanik özelinde gelişen yunan mimarisinin etkisi açık bir biçimde görülür. Bunun dışında Sırbistan'da 5 Kubbeli kiliseler inşa edilmeye başlanmıştır. Mimaride kendini gösteren bu değişim esasen dönemin Bizans sanatına yabancıdır. Yunan haçı planı'na uygun olarak yapılan 5 kubbeli kiliseler arasında Gračanica (1311–1321), Staro Nagoričane (1317–1318) ve Bogorodica Ljeviška (1310–1313) sayılabilir. Bu kiliseler dışında elbette tek kubbeli basit mimari yapılı kiliseler de inşa edilmiştir. Bu kiliselerden birisi örneğin Lesnovo'da bulunan manastır kompleksinin bir parçası olan baş melek aziz Mikail kilisesidir. Ayrıca Studenica Manastırı'nda bulunan kraliyet kilisesi de dile getirilmesi gereken önemli kiliseler arasındadır. Milutin döneminde inşa edilen tüm bu yapılar için Selanik'te özellikle kendisini havariler kilisesi üzerinde gösteren mimari anlayış etkili olmuştur.
Freskler
Paleologos Rönesansı Kral Milutin'in saray ressamları Michael Astrapas ve Eustychios vesilesi ile Sırp resminde kendisini göstermeye başlamıştır. Raška okulu geleneğinde ortaya konan resim sanatına kıyasen vardar okulunda resimler kuvvetli bir biçimde stilize edilmişlerdir. Bu dönem ressamlarının çoğu Ohri resim okulu'nda eğitim görmüş ressamlardır. Vardar stilinde kendisine özel bir yer bulmayı başaran kilise fresklerine Visoki Dečani Manastırı freskleri örnek gösterilebilir. Aslen kilise gotik özellikler taşımakla birlikte Raska mimari okuluna aitmiş gibi görünebilir. Ancak kilisede bulunan freskler ve bu fresklerin yüksek kalitesi vardar okuluna işaret etmektedir. Daha yüksek kalitede freskler Bogorodica Ljeviška kraliyet kilisesi, Studenica ve Gracanica'da da karşımıza çıkmaktadır.
İkonlar
Bu dönemden çok az sayıda ikon günümüze kadar ulaşabilmiştir. Bunlardan 5 tanesi Decani'nin ikonostasis'inde bulunan ikonlardır. Önemli olan diğer ikonlar ise Ohri'de bulunmaktadırlar. Bu ikonlarda neredeyse savurgan biçimde arka plan fonu olarak altın rengi kullanıldığı görülür.
Galeri
-
![image]()
Çar Dušan'ın Decani Manastırından ikonalar, 1350 civarı -
![image]()
Fresk, 14. yy başları -
![image]()
Fresk, 14. yy başları -
![image]()
Fresk, 14. yy başları -
![image]()
Fresk, 14. yy başları -
![image]()
Fresk, 14. yy başları -
![image]()
Fresk, 14. yy başları -
![image]()
Milesevo'nun beyaz meleği, 13. yy.
Ayrıca bakınız
İnternet
- Der weiße Engel von Milesevo.11 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Die Zeit gazetesi makalesi, Nr. 12/1972 (Almanca)
- (İngilizce)
Konuyla ilgili yayınlar
- Slobodan Ćurčić: Religious Settings of the Late Byzantine Sphere. In: Byzantium: Faith and Power (1261–1557), edited by Helen Evans (The Metropolitan Museum of Art, New York, 2004).(İngilizce)
- Gabriel Millet: L’ancien art serbe. Les eglises. de Boccard, Paris 1919. (Fransızca)
Dipnotlar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vardar mimari okulu kisaca Makedon okulu ya da Vardar stili olarak da bilinir Kral Milutin kralliyet kilisesi 1314Kilise kurucusu ktetor tasviri Studenica 14 Jh Decani kraliyet kilisesi ikonostasisi Raska mimari okulu 1328 1335 Sirp mimarisi ve resmi icin Kral Milutin den 1282 1321 baslamak suretiyle olarak da bilinen donem belirleyici bir donemdir Selanik ve Ohri de bulunan Bizans ve Bulgaristan sanat merkezlerinden Aynaroz a kadar yayilan bu stil ozellikle Orta Cag Sirp topraklarindan gunumuz Kosovasi ve komsusu Makedonya topraklari uzerine kendisine yer bulmaktadir Iste Vardar mimari okulu bu bolgede ortaya cikmistir Vardar mimari okulunun tum ozellikleriyle sergilendigi kilise suphesiz Gracanica manastir kilisesidir Bu stilde yapi guclu bir bicimde vurgulanir ve bu sekilde bir Sirp Bizans mimari anlayisi ortaya koyar Bu stil arkasindan gelen Morava mimari okulu nun da oncusu olmustur denebilir MimariMilutin doneminde insa edilen yapilarda Selanik ozelinde gelisen yunan mimarisinin etkisi acik bir bicimde gorulur Bunun disinda Sirbistan da 5 Kubbeli kiliseler insa edilmeye baslanmistir Mimaride kendini gosteren bu degisim esasen donemin Bizans sanatina yabancidir Yunan haci plani na uygun olarak yapilan 5 kubbeli kiliseler arasinda Gracanica 1311 1321 Staro Nagoricane 1317 1318 ve Bogorodica Ljeviska 1310 1313 sayilabilir Bu kiliseler disinda elbette tek kubbeli basit mimari yapili kiliseler de insa edilmistir Bu kiliselerden birisi ornegin Lesnovo da bulunan manastir kompleksinin bir parcasi olan bas melek aziz Mikail kilisesidir Ayrica Studenica Manastiri nda bulunan kraliyet kilisesi de dile getirilmesi gereken onemli kiliseler arasindadir Milutin doneminde insa edilen tum bu yapilar icin Selanik te ozellikle kendisini havariler kilisesi uzerinde gosteren mimari anlayis etkili olmustur FresklerPaleologos Ronesansi Kral Milutin in saray ressamlari Michael Astrapas ve Eustychios vesilesi ile Sirp resminde kendisini gostermeye baslamistir Raska okulu geleneginde ortaya konan resim sanatina kiyasen vardar okulunda resimler kuvvetli bir bicimde stilize edilmislerdir Bu donem ressamlarinin cogu Ohri resim okulu nda egitim gormus ressamlardir Vardar stilinde kendisine ozel bir yer bulmayi basaran kilise fresklerine Visoki Decani Manastiri freskleri ornek gosterilebilir Aslen kilise gotik ozellikler tasimakla birlikte Raska mimari okuluna aitmis gibi gorunebilir Ancak kilisede bulunan freskler ve bu fresklerin yuksek kalitesi vardar okuluna isaret etmektedir Daha yuksek kalitede freskler Bogorodica Ljeviska kraliyet kilisesi Studenica ve Gracanica da da karsimiza cikmaktadir IkonlarBu donemden cok az sayida ikon gunumuze kadar ulasabilmistir Bunlardan 5 tanesi Decani nin ikonostasis inde bulunan ikonlardir Onemli olan diger ikonlar ise Ohri de bulunmaktadirlar Bu ikonlarda neredeyse savurgan bicimde arka plan fonu olarak altin rengi kullanildigi gorulur GaleriCar Dusan in Decani Manastirindan ikonalar 1350 civari Fresk 14 yy baslari Fresk 14 yy baslari Fresk 14 yy baslari Fresk 14 yy baslari Fresk 14 yy baslari Fresk 14 yy baslari Milesevo nun beyaz melegi 13 yy Ayrica bakinizOrta Cag Sirbistan mimarisiInternetDer weisse Engel von Milesevo 11 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Die Zeit gazetesi makalesi Nr 12 1972 Almanca Ingilizce Konuyla ilgili yayinlarSlobodan Curcic Religious Settings of the Late Byzantine Sphere In Byzantium Faith and Power 1261 1557 edited by Helen Evans The Metropolitan Museum of Art New York 2004 Ingilizce Gabriel Millet L ancien art serbe Les eglises de Boccard Paris 1919 Fransizca Dipnotlar Gerhard Podskalsky Theologische Literatur des Mittelalters in Bulgarien und Serbien 815 1459 Gabriel Millet L ancien art serbe