Volskice; tarafından konuşulmuş, Oskanca ve Umbriyacayla yakından ilişkili olan bir Osko-Umbriya diliydi.
Volskice | |
---|---|
Ana dili olanlar | Latium |
Bölge | İtalya |
Dönem | MÖ 3. yy |
Dil ailesi | Hint-Avrupa
|
Yazı sistemi | Eski İtalik |
Dil kodları | |
ISO 639-3 | xvo |
Dilbilimci listesi | xvo |
Glottolog | vols1237 |
'nin konumu. |
Genel Bakış
Volskice; Velitrae (Velletri)'de bulunan, yaklaşık MÖ 3. yüzyılın başlarında yazıldığı düşünülen bir yazıtla tasdiklenmiştir. Bir zamanlar tanrı Declunus'a - veya tanrıça Decluna'ya - adanmış bir tür adak nesnesine sabitlenmiş olması gereken küçük bir bronz levha üzerine oyulmuştur, levha şu anda Napoli Müzesindedir. Bu yazıttaki dil; onu, 'ndeki dile yakınlaştıran belirgin özellikleri yeterince göstermek için açıktır. Bir taraftan orijinal artdamaksıl q'nun dudaksıllaşmasını gösterirken (Volskice pis = Latince quis) diğer taraftan da ia öncesindeki c'nin öndamaksıllaşmasnı gösteriyor (Volskice facia = Latince faciat). Umbriyacaya benzer ama Latince ve Oskancadan farklı olarak tüm ikili ünlüleri basit ünlülere dönüşmüştür (Volskice se, paralel olarak Oskanca svai, Volskice deue = Eski Latince deiuai = Oskanca deiuoi). Umbriya'dan uzakta olan, kuzeyde Latinler ve güneyde Oskanca konuşan Samnitler tarafından sarılmış olan bir bölgede ortaya çıkan Umbriyaca bir metin parçası olarak algılanabilecek bu fenomen; İtalik lehçelerin coğrafik dağılımındaki en ilginç özelliklerden biridir ve açıkça, bazı karmaşık tarihi hareketlerin sonucudur.
Bir açıklama ararken belki de - en azından kısmen - kabile ismine ilişkin kanıtlara güvenebiliriz: Volski (Volsci), İtalya'nın merkezindeki ve çoğunlukla batı kıyısındaki -co- kabile isimleri grubu denebilecek bir gruba aittir; bu kabile grubunun tamamı MÖ 4. yy.ın sonundan önce Romalılar tarafından bastırılmış ve çoğu da bir yüzyıl veya daha öncesinde Samnitler tarafından fethedilmişti. Bu kabileler - güneyden kuzeye doğru - (Osci), (Aurunci), Hernikler (Hernici), Marrukinler (Marruci, daha sonra Marrucini) ve (Falisci) oluşmaktaydı; Aricia ve Sidicinum'un, Aurunklar arasındaki Vescia'nın ve Herniklerin bölgesine yakın 'nin orijinal sakinleri de şüphesiz bunlarla ilişkiliydi.
Aynı biçimlendirici unsur; Mons Massicus sıfatında, Aurunk bölgesine ait Glanica ve Marica isimlerinde, Güney Etruria'daki Graviscae'de ve Merkez İtalya'daki birkaç isimde daha görünmektedir (bkz. Uluslararası Tarih Bilimleri Kongresi Bildirileri'ndeki "Antik İtalya'daki Hint-Avrupa Halklarının İki Katmanı", Roma, 1903, sf. 17). Bu isimlerle Etrusci ve Tusci biçimleri açıkça yargılanmalıdır fakat bunlar, aralarına yerleştikleri yerel halk tarafından verilen isimlerden başka şeyler olarak görülmemelidir. Şimdide bu kabilelerin tarihi serveti, onların çeşitli isimlerinde yansıtılmaktadır (bkz. Sabinler). Samnit ve Romalı fatihler; fethettikleri kabilelere, kendi kabile isimlerinin biçimini - yani -no-'yu - empoze etme eğilimindeydiler. Bu yüzden Marruci ve Sarici, Marrucini ve oldu; Sidicini, Carecini ve bu şekildeki diğerlerinin de aynı sürecin sonucu olması en azından olası görünüyor.
Önerilen sonuç; bu -co- kabilelerinin, Etrüsk işgali döneminde İtalya'nın merkezinde ve batı kıyısında yaşamış olmaları ve Etrüsklerin yarımadaya yerleşiminden çok sonra -no- kabilelerinin, İtalya'nın sadece bu bölgesine erişmiş olmaları veya en azından sadece orada baskın olmalarıdır.
Bu nedenle geriye, bu ilkel -co- halkının dili hakkında herhangi bir bilgi elde edilebilir mi ve şu anda İtalyan toprağında tanınan çeşitli arkeolojik katmanlardan birinin yazarları olarak tanımlanabilir mi diye sormak kalıyor. Sabinler altındaki sonuçlar sağlam kabul edilebilirse Volski'nin, -sco- ekine düşkünlükleri fark edilen benzeyen ve Roma pleblerinin konuştuğu dille neredeyse aynı olan bir dili konuştuklarını ve bu Hint-Avrupa grubunun, Samnitlerin yaşadığı orijinal Hint-Avrupa artdamaksıllarının dudaksıllaşması olayını yaşamayanlar arasında yer aldığını bulmayı beklemeliyiz. Velitrae yazıtının dili, q'nun p'ye dönüşümünü gösterdiği için bu açıdan ilk bakışta bir zorluk sunar ama Velitrae'nin kabile adı Veliternus'tur ve insanlar yazıtın kendisinde Velestrom (tamlayan çoğul) diye adlandırılır. Yani hiçbir şey, Volski tepelerinin arasında Sabin yerleşimlerinin olduğunu ve dillerinin belli bir dereceye kadar (ör. ikili ünlüler ve öndamaksıllar) etrafındakiler tarafından bozulduğunu varsaymayı engellemiyor. Benzer bir durum İguvinlerin (Iguvini) Sabince dilinde de olmuştu, sonradan ismi Iguvinates'e dönüşmüştü (-ti- eki, Sabinlere nazaran -co- kabileleri arasında daha popülerdir.).
Volsci adı sadece ekinden dolayı önemli değildir; daha eski Volusci, bataklık anlamına gelen ve Yunanca helos'a benzeyen kelimeyi açıkça barındırıyor (*velos'tan *volus'a geçiş Latincede fonetik olarak düzenlidir.). Aurunklar arasındaki Marica adı da ("tuz bataklıkların tanrıçası") hem Picenum kıyılarında hem de Ligurlar arasında görülür (Bizantionlu Stephanos, Oski'yi, Ligurların akrabası olan özdeştirdi.). Bu -co- veya -ca- ekinin ne kadar çok bataklık yerinde kullanıldığı dikkat çekicidir. Aurunklar, dea Marica ve intempestaeque Graviscae'nin (Aeneis 10.184) yanı sıra Horatius'un Ustica cubans'ı ( 1.17.1), 'ndeki Hernikler, ve 'ndaki Glanica da bulunmaktadır.
Kaynakça
- ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, (Ed.) (2017). "{{{name}}}". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
- ^ Woodard, Roger D. Myth, Ritual, and the Warrior in Roman and Indo-European Antiquity. Cambridge University Press. 2013. p. 197.
- ^ Baldi, Phillip. The Foundations of Latin. New York: Mouton de Gruyter. 2002. pp. 140-142.
- ^ a b c d e f Conway 1911.
Ek kaynaklar
- Volskice yazıtın metni ve daha kapsamlı açıklaması ve lehçenin diğer kayıtları için bkz. RS Conway, The Italic Dialects, s. 267 sqq.
- kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Volsci". Encyclopædia Britannica (11. bas.). Cambridge University Press.</img> Bu madde artık kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Volsci". Encyclopædia Britannica (11. bas.). Cambridge University Press.şu anda Bu madde artık
Ayrıca bakınız
- Coleman, Robert. 1986. "Roma genişleme döneminde merkezi italik diller." Filoloji Derneği İşlemleri 84 (1): 100–131.
- Coarelli, Filippo. Roma, Volsci ve Lazio antico. İçinde: Crise et transformation des sociétés archaïques de l'Italie antique au Ve siècle av. JC. Actes de la table ronde de Rome (19-21 Kasım 1987) Roma : Ecole Française de Rome, 1990. sayfa 135-154. (Publications de l'École française de Rome, 137) [www.persee.fr/doc/efr_0000-0000_1990_act_137_1_3901]
- Poultney, James. 1951. "Volscians and Umbrians." Amerikan Filoloji Dergisi 72: 113–27.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Volskice tarafindan konusulmus Oskanca ve Umbriyacayla yakindan iliskili olan bir Osko Umbriya diliydi VolskiceAna dili olanlarLatiumBolgeItalyaDonemMO 3 yyDil ailesiHint Avrupa ItalikOsko Umbriya Sabel VolskiceYazi sistemiEski ItalikDil kodlariISO 639 3xvoDilbilimci listesixvoGlottolog a rel nofollow class external text href http glottolog org resource languoid id vols1237 vols1237 a nin konumu Genel BakisVolskice Velitrae Velletri de bulunan yaklasik MO 3 yuzyilin baslarinda yazildigi dusunulen bir yazitla tasdiklenmistir Bir zamanlar tanri Declunus a veya tanrica Decluna ya adanmis bir tur adak nesnesine sabitlenmis olmasi gereken kucuk bir bronz levha uzerine oyulmustur levha su anda Napoli Muzesindedir Bu yazittaki dil onu ndeki dile yakinlastiran belirgin ozellikleri yeterince gostermek icin aciktir Bir taraftan orijinal artdamaksil q nun dudaksillasmasini gosterirken Volskice pis Latince quis diger taraftan da ia oncesindeki c nin ondamaksillasmasni gosteriyor Volskice facia Latince faciat Umbriyacaya benzer ama Latince ve Oskancadan farkli olarak tum ikili unluleri basit unlulere donusmustur Volskice se paralel olarak Oskanca svai Volskice deue Eski Latince deiuai Oskanca deiuoi Umbriya dan uzakta olan kuzeyde Latinler ve guneyde Oskanca konusan Samnitler tarafindan sarilmis olan bir bolgede ortaya cikan Umbriyaca bir metin parcasi olarak algilanabilecek bu fenomen Italik lehcelerin cografik dagilimindaki en ilginc ozelliklerden biridir ve acikca bazi karmasik tarihi hareketlerin sonucudur Bir aciklama ararken belki de en azindan kismen kabile ismine iliskin kanitlara guvenebiliriz Volski Volsci Italya nin merkezindeki ve cogunlukla bati kiyisindaki co kabile isimleri grubu denebilecek bir gruba aittir bu kabile grubunun tamami MO 4 yy in sonundan once Romalilar tarafindan bastirilmis ve cogu da bir yuzyil veya daha oncesinde Samnitler tarafindan fethedilmisti Bu kabileler guneyden kuzeye dogru Osci Aurunci Hernikler Hernici Marrukinler Marruci daha sonra Marrucini ve Falisci olusmaktaydi Aricia ve Sidicinum un Aurunklar arasindaki Vescia nin ve Herniklerin bolgesine yakin nin orijinal sakinleri de suphesiz bunlarla iliskiliydi Ayni bicimlendirici unsur Mons Massicus sifatinda Aurunk bolgesine ait Glanica ve Marica isimlerinde Guney Etruria daki Graviscae de ve Merkez Italya daki birkac isimde daha gorunmektedir bkz Uluslararasi Tarih Bilimleri Kongresi Bildirileri ndeki Antik Italya daki Hint Avrupa Halklarinin Iki Katmani Roma 1903 sf 17 Bu isimlerle Etrusci ve Tusci bicimleri acikca yargilanmalidir fakat bunlar aralarina yerlestikleri yerel halk tarafindan verilen isimlerden baska seyler olarak gorulmemelidir Simdide bu kabilelerin tarihi serveti onlarin cesitli isimlerinde yansitilmaktadir bkz Sabinler Samnit ve Romali fatihler fethettikleri kabilelere kendi kabile isimlerinin bicimini yani no yu empoze etme egilimindeydiler Bu yuzden Marruci ve Sarici Marrucini ve oldu Sidicini Carecini ve bu sekildeki digerlerinin de ayni surecin sonucu olmasi en azindan olasi gorunuyor Onerilen sonuc bu co kabilelerinin Etrusk isgali doneminde Italya nin merkezinde ve bati kiyisinda yasamis olmalari ve Etrusklerin yarimadaya yerlesiminden cok sonra no kabilelerinin Italya nin sadece bu bolgesine erismis olmalari veya en azindan sadece orada baskin olmalaridir Bu nedenle geriye bu ilkel co halkinin dili hakkinda herhangi bir bilgi elde edilebilir mi ve su anda Italyan topraginda taninan cesitli arkeolojik katmanlardan birinin yazarlari olarak tanimlanabilir mi diye sormak kaliyor Sabinler altindaki sonuclar saglam kabul edilebilirse Volski nin sco ekine duskunlukleri fark edilen benzeyen ve Roma pleblerinin konustugu dille neredeyse ayni olan bir dili konustuklarini ve bu Hint Avrupa grubunun Samnitlerin yasadigi orijinal Hint Avrupa artdamaksillarinin dudaksillasmasi olayini yasamayanlar arasinda yer aldigini bulmayi beklemeliyiz Velitrae yazitinin dili q nun p ye donusumunu gosterdigi icin bu acidan ilk bakista bir zorluk sunar ama Velitrae nin kabile adi Veliternus tur ve insanlar yazitin kendisinde Velestrom tamlayan cogul diye adlandirilir Yani hicbir sey Volski tepelerinin arasinda Sabin yerlesimlerinin oldugunu ve dillerinin belli bir dereceye kadar or ikili unluler ve ondamaksillar etrafindakiler tarafindan bozuldugunu varsaymayi engellemiyor Benzer bir durum Iguvinlerin Iguvini Sabince dilinde de olmustu sonradan ismi Iguvinates e donusmustu ti eki Sabinlere nazaran co kabileleri arasinda daha populerdir Volsci adi sadece ekinden dolayi onemli degildir daha eski Volusci bataklik anlamina gelen ve Yunanca helos a benzeyen kelimeyi acikca barindiriyor velos tan volus a gecis Latincede fonetik olarak duzenlidir Aurunklar arasindaki Marica adi da tuz batakliklarin tanricasi hem Picenum kiyilarinda hem de Ligurlar arasinda gorulur Bizantionlu Stephanos Oski yi Ligurlarin akrabasi olan ozdestirdi Bu co veya ca ekinin ne kadar cok bataklik yerinde kullanildigi dikkat cekicidir Aurunklar dea Marica ve intempestaeque Graviscae nin Aeneis 10 184 yani sira Horatius un Ustica cubans i 1 17 1 ndeki Hernikler ve ndaki Glanica da bulunmaktadir Kaynakca Hammarstrom Harald Forkel Robert Haspelmath Martin Ed 2017 name Glottolog 3 0 Jena Germany Max Planck Institute for the Science of Human History Woodard Roger D Myth Ritual and the Warrior in Roman and Indo European Antiquity Cambridge University Press 2013 p 197 978 1 107 02240 9 Baldi Phillip The Foundations of Latin New York Mouton de Gruyter 2002 pp 140 142 3 11 016294 6 a b c d e f Conway 1911 Ek kaynaklarVolskice yazitin metni ve daha kapsamli aciklamasi ve lehcenin diger kayitlari icin bkz RS Conway The Italic Dialects s 267 sqq Bu madde artik kamu mali olan bir yayindan alinan metni iceriyor Chisholm Hugh Ed 1911 Volsci Encyclopaedia Britannica 11 bas Cambridge University Press lt img gt Bu madde artik kamu mali olan bir yayindan alinan metni iceriyor Chisholm Hugh Ed 1911 Volsci Encyclopaedia Britannica 11 bas Cambridge University Press su andaAyrica bakinizColeman Robert 1986 Roma genisleme doneminde merkezi italik diller Filoloji Dernegi Islemleri 84 1 100 131 Coarelli Filippo Roma Volsci ve Lazio antico Icinde Crise et transformation des societes archaiques de l Italie antique au Ve siecle av JC Actes de la table ronde de Rome 19 21 Kasim 1987 Roma Ecole Francaise de Rome 1990 sayfa 135 154 Publications de l Ecole francaise de Rome 137 www persee fr doc efr 0000 0000 1990 act 137 1 3901 Poultney James 1951 Volscians and Umbrians Amerikan Filoloji Dergisi 72 113 27