Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yağ embolisi genelde uzun kemik kırığı, yumuşak doku travması ve yanık gibi fiziksel travmalar sonucu ortaya çıkan bir emboli türüdür. Trombus(kan pıhtısı)dan kaynaklanan
emboliden farklı olarak yağ embolisi küçük ve çok sayıda bulunmakla birlikte geniş bir etki ağına sahiptir.
Yağ emboli sendromu yağ embolisinin görülmesinden bağımsızdır. Semptomlar genellikle travmatik yaralanmalardan 1-3 gün sonra meydana gelir ve çoğunlukla pulmoner (nefes kısalması, hipoksemi), nörolojik (ajitasyon, bilinç ve algı kaybı, koma), dermatolojik (peteşiyal döküntü), hematolojik (Anemi, düşük kan pulçuğu seviyesi) olarak ortaya çıkar. döküntü 5-7 gün içerisinde ortadan kalkar, bu durum sendrom için ancak vakaların yalnız %20-50'sinde görülür.
Kemik yaralanmalarının %90'ında yağ embolisi meydana gelmesine rağmen bunların yalnız %10'u semptomatiktir. Yağ emboli sendromunda ortaya çıkacak risk, kırığın erken sabitlenmesiyle ya da cerrahi bir düzeltmeyle önlenebilir. Yağ embolisi sendromunda ölüm oranı yaklaşık %10-20'dir.
Yağ embolisi travmatik (uzun kemik kırığı, kaza ya da yumuşak doku travması) ya da travmatik olmayan(yanıklar veya karaciğer yağlanması) etmenlerden kaynaklanabilir.
Patogenez
Patojenez mekanik tıkanma ve biyokimyasal yaralanmaya bağlı ortaya çıkar. salınan yağ asitleri endotelde bölgesel toksik yaralanmalara sebep olur. Damar zedelenmeleri platelet aktivasyonu ve granülosit takviyesi ile daha da kötüye gidebilir.
Yağ embolisi patojenezini açıklamak için birkaç mekanizma vardır. Bu mekanizmalar birlikte veya tek başına seyredebilir.
- Mekanik. Kemiğe ve yumuşak dokuya bağlı travma ile sıvı yağ hareketi.
- Emülsiyon instabilizasyonu. Travmatik olmayan durumlarda yağ embolisinin patogenezini açıklar. Yağ embolisi yağ emulsifikasyonlarının dağılımına bağlı plazma lipidlerinin agregasyonu sonucu oluşur. Semptomları arasında yağlı karaciğer(hepatik steatoz)
- Yaygın Damar İçi Pıhtılaşma. Dissemine intravasküler koagülasyona bağlı ortaya çıkabilir.
- Toksik Yaralanma. Serbest yağ asitlerinin plazmadaki yüksek seviyesine bağlı damar yaralanmaları, sıklıkla pulmoner ödeme ve damar permeabilitesinde (geçirgenlik) artışla sonuçlanır.
Komplikasyonlar
Yağ embolisinin komplikasyonları ciddi sonuçlanabilir:
- Pulmoner Yağ Embolisi: Geniş ölçüde tıkanıklıklar ani ölümle sonuçlanabilir.
- Sistemik Yağ Embolisi: beyin, böbrek, deri gibi organların kılcallarındaki tıkanmaya bağlı hemoraji ve mikroenfarktüs meydana gelir.
Embolize olmuş yağ venöz sistemde dolaşıp akciğere gidince akciğer kılcallarını tıkar. Eğer yeterli pulmoner meydana gelmezse yağ embolisi kor pulmonale(akciğer hastalığına bağlı olarak gelişen kalp rahatsızlığı) yol açabilir.
Dolaşan serbest yağ asitleri akciğer endoteli ve hücrelerine ) direkt toksik etki gösterir. Buna bağlı interstial hemoraji, ödem ve kimyasal pnömonit görülür.
Tanı
Yağ Embolisi Sendromu için tanı zor olabilir çünkü peteşiyel döküntüler haricinde patognomonik (ayırıcı tanı koymaya yarayacak semptomlar) belirtiler gözlenmez. Özel laboratuvar testleri genelde yoktur.
- Serum lipaz seviyesi kemik travmasında yükselir- sıklıkla yanıltıcı.
- Kandaki lipid seviyesi tanı için yardımcı değildir. Çünkü kanda dolaşan yağ seviyesi sendromun ağırlığıyla (şiddeti) alakalı değildir.
- Hematokrit sayısı 24-48 saat içerisinde azalır. Bunun sebebi alveol içi kanamalar olarak gösterilir.
- Trombositopeni ve değişimi görülür.
Tedavi
Hastalıktan koruyucu en etkili ölçek sakatlıktan sonra -olabildiğince erken- uzun kemik kırıklarını azaltmaktır.
Damariçi kan miktarı bakımı önemlidir çünkü şok hali bağlı akciğer hasarını şiddetlendirebilir. Albumin dengelenmiş elektrolit çözeltilerinde miktar resüssitasyonu için önerilmiştir. Çünkü albumin kan miktarını düzeltmekle kalmaz aynı zamanda yağ asitlerini bağlayıp olası akciğer hasarı boyutunu azaltır.
Kaynakça
- ^ "SURGERY TODAY Sayı:37, Sayfa:1,5-8". 19 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2014.
- ^ Harsh Mohan, Patoloji, Sayfa124–125
- ^ Sayfa 505- 506. Robins. Kumar, abbas, Fausto, Mitchell. Basic Pathology 8th edition. Saunders Elsevier publishing.
- ^ Sayfa125, Patoloji. 6.Baskı. jaypee yayınevi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yag embolisi genelde uzun kemik kirigi yumusak doku travmasi ve yanik gibi fiziksel travmalar sonucu ortaya cikan bir emboli turudur Trombus kan pihtisi dan kaynaklanan Hematoksilin ve eozin boyasiyla boyanmis akciger kesiti Fibrinoid materyal ve boyama isleminde erimis yaglarin sebep oldugu boslugu gosteriyor emboliden farkli olarak yag embolisi kucuk ve cok sayida bulunmakla birlikte genis bir etki agina sahiptir Yag emboli sendromu yag embolisinin gorulmesinden bagimsizdir Semptomlar genellikle travmatik yaralanmalardan 1 3 gun sonra meydana gelir ve cogunlukla pulmoner nefes kisalmasi hipoksemi norolojik ajitasyon bilinc ve algi kaybi koma dermatolojik petesiyal dokuntu hematolojik Anemi dusuk kan pulcugu seviyesi olarak ortaya cikar dokuntu 5 7 gun icerisinde ortadan kalkar bu durum sendrom icin ancak vakalarin yalniz 20 50 sinde gorulur Kemik yaralanmalarinin 90 inda yag embolisi meydana gelmesine ragmen bunlarin yalniz 10 u semptomatiktir Yag emboli sendromunda ortaya cikacak risk kirigin erken sabitlenmesiyle ya da cerrahi bir duzeltmeyle onlenebilir Yag embolisi sendromunda olum orani yaklasik 10 20 dir Yag embolisi travmatik uzun kemik kirigi kaza ya da yumusak doku travmasi ya da travmatik olmayan yaniklar veya karaciger yaglanmasi etmenlerden kaynaklanabilir PatogenezPatojenez mekanik tikanma ve biyokimyasal yaralanmaya bagli ortaya cikar salinan yag asitleri endotelde bolgesel toksik yaralanmalara sebep olur Damar zedelenmeleri platelet aktivasyonu ve granulosit takviyesi ile daha da kotuye gidebilir Yag embolisi patojenezini aciklamak icin birkac mekanizma vardir Bu mekanizmalar birlikte veya tek basina seyredebilir Mekanik Kemige ve yumusak dokuya bagli travma ile sivi yag hareketi Emulsiyon instabilizasyonu Travmatik olmayan durumlarda yag embolisinin patogenezini aciklar Yag embolisi yag emulsifikasyonlarinin dagilimina bagli plazma lipidlerinin agregasyonu sonucu olusur Semptomlari arasinda yagli karaciger hepatik steatoz Yaygin Damar Ici Pihtilasma Dissemine intravaskuler koagulasyona bagli ortaya cikabilir Toksik Yaralanma Serbest yag asitlerinin plazmadaki yuksek seviyesine bagli damar yaralanmalari siklikla pulmoner odeme ve damar permeabilitesinde gecirgenlik artisla sonuclanir KomplikasyonlarYag embolisinin komplikasyonlari ciddi sonuclanabilir Pulmoner Yag Embolisi Genis olcude tikanikliklar ani olumle sonuclanabilir Sistemik Yag Embolisi beyin bobrek deri gibi organlarin kilcallarindaki tikanmaya bagli hemoraji ve mikroenfarktus meydana gelir Embolize olmus yag venoz sistemde dolasip akcigere gidince akciger kilcallarini tikar Eger yeterli pulmoner meydana gelmezse yag embolisi kor pulmonale akciger hastaligina bagli olarak gelisen kalp rahatsizligi yol acabilir Dolasan serbest yag asitleri akciger endoteli ve hucrelerine direkt toksik etki gosterir Buna bagli interstial hemoraji odem ve kimyasal pnomonit gorulur TaniYag Embolisi Sendromu icin tani zor olabilir cunku petesiyel dokuntuler haricinde patognomonik ayirici tani koymaya yarayacak semptomlar belirtiler gozlenmez Ozel laboratuvar testleri genelde yoktur Serum lipaz seviyesi kemik travmasinda yukselir siklikla yaniltici Kandaki lipid seviyesi tani icin yardimci degildir Cunku kanda dolasan yag seviyesi sendromun agirligiyla siddeti alakali degildir Hematokrit sayisi 24 48 saat icerisinde azalir Bunun sebebi alveol ici kanamalar olarak gosterilir Trombositopeni ve degisimi gorulur TedaviHastaliktan koruyucu en etkili olcek sakatliktan sonra olabildigince erken uzun kemik kiriklarini azaltmaktir Damarici kan miktari bakimi onemlidir cunku sok hali bagli akciger hasarini siddetlendirebilir Albumin dengelenmis elektrolit cozeltilerinde miktar resussitasyonu icin onerilmistir Cunku albumin kan miktarini duzeltmekle kalmaz ayni zamanda yag asitlerini baglayip olasi akciger hasari boyutunu azaltir Kaynakca SURGERY TODAY Sayi 37 Sayfa 1 5 8 19 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2014 Harsh Mohan Patoloji Sayfa124 125 Sayfa 505 506 Robins Kumar abbas Fausto Mitchell Basic Pathology 8th edition Saunders Elsevier publishing Sayfa125 Patoloji 6 Baski jaypee yayinevi