Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yakın Doğu Amerikan Yardım Heyeti, (ing: American Committee for Relief in the Near East-ACRNE) ismini 1918'den sonra almış olan Amerikan Ermeni ve Suriye Yardım Heyeti (ing: American Committee for Armenian and Syrian Relief) adı altında başlayan ve kısaca Yakın Doğu Yardım/ Muavenet Heyeti (Near East Relief) olarak bilinen ve I. Dünya Savaşı sırasında kurulan yardım organizasyonudur.
Misyon ve Odak Noktası
Kuruluş güncel olarak misyonunda şunları belirtmektedir:
Yakın Doğu Vakfı (The Near East Foundation-NEF); eğitim, toplumsal organizasyon ve iktisadi kalkınma aracılığıyla Afrika ve Orta Doğu'da daha sürdürülebilir, müreffeh ve kapsayıcı topluluklar oluşturmaya yardımcı olmaktadır.
Vakıf; Lübnan, Ermenistan, Ürdün, Mali, Fas, Filistin, Senegal, Sudan ve Suriye olmak üzere dokuz ülke de çalışmaları olan aktif bir sivil toplum kuruluşudur. Bu ülkelerde belli başlı dezavantajlı sosyal gruplarla çalışır. Bu bölgelerin tamamında sürdürülebilir tarım, mikro işletmelerin geliştirilmesi, kadınların güçlendirilmesi, yurttaşlık eğitimi ve barış inşası alanında atılan adımlarla on binlerce savunmasız insanın hayatını iyileştirmeye odaklanır ve yerel ortaklarla çalışır.
Organizasyon faaliyetlerini, "Bilgi, Ses ve Yatırım" olarak adlandırdıkları yaklaşım ya da bir tür felsefeye dayandırmaktadır. Bu yaklaşıma göre topluluklar ve ülkelerin gelişiminde aktif bir rol oynamak için insanların fırsatlara ve araçlara ihtiyaç vardır. Bu doğrultuda vatandaşları topluma kazandırmak için bilgi sağlamak, temsili olmayan toplulukların sesi olmak, savunmasız kişilerin iş öğrenmesi ve fakirlikten kurtulması için mikro krediler sağlamak bu yaklaşıma hizmet etmektedir.
Tarihi
Örgüt, Birinci Dünya Savaşı esnasında İttihat ve Terakki hükûmetince tehcir edilen Ermenilere yiyecek, giyecek, sağlık hizmetleri gibi konularda acilen yardım amacıyla ortaya çıkmış bir Amerikan kuruluşudur. Örgütün kuruluşunda Amerikan Board'a bağlı çalışan misyonerlerin ve alt komitelerinin etkisi büyüktür. Özellikle tehcir esnasında bölgede görev yapan Amerikan Board'a bağlı kişilerin gönderdikleri raporlar buna katkı sunmuştur. Bu raporlardan en önemlisi, William Peet tarafından 1915 yılında gönderilmiştir. Kuruluşa giden süreçte asıl katkıyı, ABD İstanbul Büyükelçisi Henry Morgenthau'nun hazırladığı rapor sağlamıştır. Raporda Ermeni ırkının yok olma noktasına geldiğini ve bu insanlara yardım toplayacak bir komitenin gerekliliğini ifade etmiştir. Morgenthau'nun resmi bir devlet yetkilisi olması raporun Amerikan yetkililerce dikkate alınmasını sağlamıştır.
American Board'ın dış işlerinden sorumlu James Levi Barton, İstanbul Amerikan Kız Koleji mütevelli heyeti başkanı Charles R.Crane ve Osmanlı'da görev yapan misyonerlerle ilişkiler kuran ve Wodroov Wilson'un yakın arkadaşı olan Cleveland Hoadley Dodge 16 Eylül 1915 tarihinde bir araya gelerek Ermenilere Yardım Komitesi (Armenian Relief Committee)'ni kurmuşlardır. Komitenin ilk toplantısında yardım için $60.000 dolar toplanmıştır. Bu para dağıtım için büyükelçi Morgenthau'ya emanet edildi. Bağış toplama ve doğrudan iletme hususunda C.H. Dodge öncülük etmiştir. Komite daha sonra Amerika'da farkındalık yaratmak adına birçok bağış kampanyası düzenlemiştir.
Yine 1915 yılı içerisinde Filistin-Suriye Yardım Heyeti ve İran Yardım Heyeti olmak üzere iki tane daha komite kurulmuştur. Bu üç komite daha etkin olabilmek adına Kasım 1915'te Amerikan Ermeni ve Suriye Yardım Komitesi (American Committee for Armenian and Syrian Relief) adıyla birleştirilmiştir. Ağustos 1919'da ise komite tekrar isim değişikliğine gitti ve Yakın Doğu Yardım Heyeti (Near East Relief-NER) adını aldı.
1915-1930 yılları arasında Anadolu, Kafkasya, Suriye ve Yunanistan'ı içine alan geniş bir coğrafyada çalışmalar yürütülmüştür. Bu yıllar arasında $110 milyon dolar bağış toplandı. Bu para bugün $1.25 milyar dolara denk gelmektedir. Bu bağışlarla birçok yetimhane, okul, gıda dağıtım merkezi inşa edilmiştir.
1930'a gelindiğinde ise NER, kuruluşun odak noktasında değişikliğe gitmiştir. Acil yardım yerine artık uzun vadede sosyal ve ekonomik kalkınma odaklı bir değişikliğe gidildi ve Yakın Doğu Vakfı (Near East Foundation) olarak yeniden adlandırıldı.
1915-1930 Yılları Arası Faaliyet Alanları
Yardım bölgeleri dört ana bölgeye ayrılmaktaydı. Bunlar: İstanbul, Suriye-Halep, İran ve Kafkasya'dır.
Birinci bölge olan İstanbul bölgesi Anadolu'yu da kapsamaktaydı. Merkez üs olan İstanbul bölgesi de dört ana üsse ayrılmıştır:
- Rum ve Ermenilerin yaşadığı bir bölge olması nedeniyle Samsun,
- Amerika'dan gelen malzemelerin giriş yeri olan İzmir,
- Ermenilerin geçiş noktasında bulunduğu için Halep ve Harput.
Tehcir sonrası Ermeni topraklarına yakın olması nedeniyle Iğdır da üs haline getirilmiştir. Örgüt, Ermeni sevk ve iskanı sonrası hedef kitlesini birçok defa değiştirmiştir.
İkinci bölge ise Kafkasya idi. Bölge Ermenistan ile Gürcistan'ın bir bölümünü kapsamaktaydı.
Suriye bölgesi ise Suriye- Filistin kıyı hattını ve doğu Halep'i kapsamaktadır ve merkezi Beyrut'tur.
İran Bölgesi ise Kuzey İran ve Mezopotamya sahasını kapsamaktaydı. 1923'ten sonra faaliyet alanları Suriye, Yunanistan ve Ermenistan olarak değişikliğe uğramıştır.
Mondoros Ateşkes Antlaşması'nın imzalanması sonrası heyetin Anadolu'daki faaliyetleri yoğunlaşmıştır. Savaş sonrası bölgeden bilgi sağlayabilmek adına özel komisyon oluşturulmuştur. 1918-1919 arası Osmanlı hükûmeti, NER faaliyetlerine karşı çıkmamış ve takip etmiştir. NER çalışanları işgal bölgelerinde ihtiyaç sahiplerine yardım dağıtmış ancak Ermenilere daha çok yardım ettikleri hususunda eleştirilmiştir. Bu eleştirilere karşı yardımların ihtiyaç sahiplerine gittiğini beyan etmişlerdir. Osmanlı hükûmeti ile problem yaşamadılar ancak Ankara hükûmeti ile araları çok sıcak olmamıştır.
Örgüt özellikle yetim çocukların bakımını önemsemiştir. 229 yetimhanede toplam 54.000'in üzerinde çocuğun ihtiyaçları karşılanmıştır. Yine sağlık hizmetleri de önemsenmiştir. Dört ana bölgede toplam 63 tane hastane açılmıştır.
Kaynakça
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 23 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2008.
- ^ "Our Mission". Near East Foundation. 2 Haziran 2015 tarihinde kaynağından .
- ^ "History". Neat East Foundation. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından .
- ^ Osmanlı İmparatorluğu'nda Amerikan Protestan Okulları. Gülbadi ALAN. T.T.K. ss. 28-30. ISBN .
- ^ Handbook Near East Relief. 1920. s. 7.
- ^ Handbook Near East Relief. 1920. s. 7-10.
- ^ "ABCFM Near East Relief'e Amerikan Misyonerlerinin Anadolu'daki Faaliyetleri". D. İnce ERDOĞAN. Belgi Dergisi. 2017. 17 Ekim 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ Handbook Near East Relief. 1920. s. 16.
 | ABD merkezli bir kuruluş ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yakin Dogu Amerikan Yardim Heyeti ing American Committee for Relief in the Near East ACRNE ismini 1918 den sonra almis olan Amerikan Ermeni ve Suriye Yardim Heyeti ing American Committee for Armenian and Syrian Relief adi altinda baslayan ve kisaca Yakin Dogu Yardim Muavenet Heyeti Near East Relief olarak bilinen ve I Dunya Savasi sirasinda kurulan yardim organizasyonudur Misyon ve Odak NoktasiKurulus guncel olarak misyonunda sunlari belirtmektedir Yakin Dogu Vakfi The Near East Foundation NEF egitim toplumsal organizasyon ve iktisadi kalkinma araciligiyla Afrika ve Orta Dogu da daha surdurulebilir mureffeh ve kapsayici topluluklar olusturmaya yardimci olmaktadir Vakif Lubnan Ermenistan Urdun Mali Fas Filistin Senegal Sudan ve Suriye olmak uzere dokuz ulke de calismalari olan aktif bir sivil toplum kurulusudur Bu ulkelerde belli basli dezavantajli sosyal gruplarla calisir Bu bolgelerin tamaminda surdurulebilir tarim mikro isletmelerin gelistirilmesi kadinlarin guclendirilmesi yurttaslik egitimi ve baris insasi alaninda atilan adimlarla on binlerce savunmasiz insanin hayatini iyilestirmeye odaklanir ve yerel ortaklarla calisir Organizasyon faaliyetlerini Bilgi Ses ve Yatirim olarak adlandirdiklari yaklasim ya da bir tur felsefeye dayandirmaktadir Bu yaklasima gore topluluklar ve ulkelerin gelisiminde aktif bir rol oynamak icin insanlarin firsatlara ve araclara ihtiyac vardir Bu dogrultuda vatandaslari topluma kazandirmak icin bilgi saglamak temsili olmayan topluluklarin sesi olmak savunmasiz kisilerin is ogrenmesi ve fakirlikten kurtulmasi icin mikro krediler saglamak bu yaklasima hizmet etmektedir TarihiBir bagis afisi Orgut Birinci Dunya Savasi esnasinda Ittihat ve Terakki hukumetince tehcir edilen Ermenilere yiyecek giyecek saglik hizmetleri gibi konularda acilen yardim amaciyla ortaya cikmis bir Amerikan kurulusudur Orgutun kurulusunda Amerikan Board a bagli calisan misyonerlerin ve alt komitelerinin etkisi buyuktur Ozellikle tehcir esnasinda bolgede gorev yapan Amerikan Board a bagli kisilerin gonderdikleri raporlar buna katki sunmustur Bu raporlardan en onemlisi William Peet tarafindan 1915 yilinda gonderilmistir Kurulusa giden surecte asil katkiyi ABD Istanbul Buyukelcisi Henry Morgenthau nun hazirladigi rapor saglamistir Raporda Ermeni irkinin yok olma noktasina geldigini ve bu insanlara yardim toplayacak bir komitenin gerekliligini ifade etmistir Morgenthau nun resmi bir devlet yetkilisi olmasi raporun Amerikan yetkililerce dikkate alinmasini saglamistir American Board in dis islerinden sorumlu James Levi Barton Istanbul Amerikan Kiz Koleji mutevelli heyeti baskani Charles R Crane ve Osmanli da gorev yapan misyonerlerle iliskiler kuran ve Wodroov Wilson un yakin arkadasi olan Cleveland Hoadley Dodge 16 Eylul 1915 tarihinde bir araya gelerek Ermenilere Yardim Komitesi Armenian Relief Committee ni kurmuslardir Komitenin ilk toplantisinda yardim icin 60 000 dolar toplanmistir Bu para dagitim icin buyukelci Morgenthau ya emanet edildi Bagis toplama ve dogrudan iletme hususunda C H Dodge onculuk etmistir Komite daha sonra Amerika da farkindalik yaratmak adina bircok bagis kampanyasi duzenlemistir Yine 1915 yili icerisinde Filistin Suriye Yardim Heyeti ve Iran Yardim Heyeti olmak uzere iki tane daha komite kurulmustur Bu uc komite daha etkin olabilmek adina Kasim 1915 te Amerikan Ermeni ve Suriye Yardim Komitesi American Committee for Armenian and Syrian Relief adiyla birlestirilmistir Agustos 1919 da ise komite tekrar isim degisikligine gitti ve Yakin Dogu Yardim Heyeti Near East Relief NER adini aldi 1915 1930 yillari arasinda Anadolu Kafkasya Suriye ve Yunanistan i icine alan genis bir cografyada calismalar yurutulmustur Bu yillar arasinda 110 milyon dolar bagis toplandi Bu para bugun 1 25 milyar dolara denk gelmektedir Bu bagislarla bircok yetimhane okul gida dagitim merkezi insa edilmistir 1930 a gelindiginde ise NER kurulusun odak noktasinda degisiklige gitmistir Acil yardim yerine artik uzun vadede sosyal ve ekonomik kalkinma odakli bir degisiklige gidildi ve Yakin Dogu Vakfi Near East Foundation olarak yeniden adlandirildi 1915 1930 Yillari Arasi Faaliyet AlanlariYardim bolgeleri dort ana bolgeye ayrilmaktaydi Bunlar Istanbul Suriye Halep Iran ve Kafkasya dir Birinci bolge olan Istanbul bolgesi Anadolu yu da kapsamaktaydi Merkez us olan Istanbul bolgesi de dort ana usse ayrilmistir Rum ve Ermenilerin yasadigi bir bolge olmasi nedeniyle Samsun Amerika dan gelen malzemelerin giris yeri olan Izmir Ermenilerin gecis noktasinda bulundugu icin Halep ve Harput Tehcir sonrasi Ermeni topraklarina yakin olmasi nedeniyle Igdir da us haline getirilmistir Orgut Ermeni sevk ve iskani sonrasi hedef kitlesini bircok defa degistirmistir Ikinci bolge ise Kafkasya idi Bolge Ermenistan ile Gurcistan in bir bolumunu kapsamaktaydi Suriye bolgesi ise Suriye Filistin kiyi hattini ve dogu Halep i kapsamaktadir ve merkezi Beyrut tur Iran Bolgesi ise Kuzey Iran ve Mezopotamya sahasini kapsamaktaydi 1923 ten sonra faaliyet alanlari Suriye Yunanistan ve Ermenistan olarak degisiklige ugramistir Mondoros Ateskes Antlasmasi nin imzalanmasi sonrasi heyetin Anadolu daki faaliyetleri yogunlasmistir Savas sonrasi bolgeden bilgi saglayabilmek adina ozel komisyon olusturulmustur 1918 1919 arasi Osmanli hukumeti NER faaliyetlerine karsi cikmamis ve takip etmistir NER calisanlari isgal bolgelerinde ihtiyac sahiplerine yardim dagitmis ancak Ermenilere daha cok yardim ettikleri hususunda elestirilmistir Bu elestirilere karsi yardimlarin ihtiyac sahiplerine gittigini beyan etmislerdir Osmanli hukumeti ile problem yasamadilar ancak Ankara hukumeti ile aralari cok sicak olmamistir Orgut ozellikle yetim cocuklarin bakimini onemsemistir 229 yetimhanede toplam 54 000 in uzerinde cocugun ihtiyaclari karsilanmistir Yine saglik hizmetleri de onemsenmistir Dort ana bolgede toplam 63 tane hastane acilmistir Kaynakca a b Arsivlenmis kopya 23 Subat 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Subat 2008 Our Mission Near East Foundation 2 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan History Neat East Foundation 3 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Osmanli Imparatorlugu nda Amerikan Protestan Okullari Gulbadi ALAN T T K ss 28 30 ISBN 9789751630148 Handbook Near East Relief 1920 s 7 Handbook Near East Relief 1920 s 7 10 ABCFM Near East Relief e Amerikan Misyonerlerinin Anadolu daki Faaliyetleri D Ince ERDOGAN Belgi Dergisi 2017 17 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Handbook Near East Relief 1920 s 16 ABD merkezli bir kurulus ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz