Allium schoenoprasum (Yaprak soğanı, Frenk soğanı) soğangiller (Alliaceae) familyasının Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika'ya özgü en küçük türüdür.
Allium schoenoprasum | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Korunma durumu | |||||||||||||||
Asgari endişe altında (IUCN 3.1) | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||
Allium schoenoprasum L., Sp. Pl.: 301 (1753). |
Yaprak soğanı, Allium cinsinden çok yıllık bir bitkidir, 30–50 cm kadar büyüyebilirler. A ve C vitaminleri bakımından zengindirler ve iz miktarda kükürt ve demir içerirler. Genellikle böceklere itici gelmesine rağmen, bulundurdukları kükürt bileşikleri yüzünden çiçekleri, arıları çekmektedir.
Mutfakta yaprakları (çubuk) ince ince kıyılarak balık, patates ve çorbalarda tat ve koku verici olarak kullanılır. Bu nedenle özellikle batıda çok yaygın bir baharattır ve dükkânlarda ve bahçelerde sıkça rastlanır. Böcekleri kovucu özelliği olduğundan bahçecilikte haşeratı kontrol etmek için kullanılır.
Botanik
Yaprak soğanı Allium türlerinin içinde hem Eski Dünya hem de Yeni Dünya'da bulunan tek bitkidir. Bazen Kuzey Amerika'da bulunan bazı bitkiler A. schoenoprasum var olsa da ''sibiricum olarak sınıflandırılması bu konu tartışmalıdır.
Mutfak
Genellikle tat ve aroma verici olarak kullanılan yaprakları için yetiştirilir. Tadı diğer Allium türlerine göre çok daha az baskındır. Fransız mutfağı ve İsveç mutfağına ait geleneksel yemeklerin vazgeçilmez parçasıdır.
1806 yılında yayınlanan kitabında Retzius yaprak soğanının, kreplerde, çorba, balık ve sandviçlerde kullanıldığını kaydeder.
Yaprak soğanı Fransız mutfağının "" adı verilen biridir. Diğerleri maydanoz, tarhun ve frenk maydanozudur. Pazarlarda tüm sene boyunca taze olarak bulunabilir. Tadına fazla zarar vermeden kurutulabilir veya dondurulabilir.
Türk mutfağında ise daha çok Van otlu peyniri yapımında kullanılır.
Resimler
- Yaprak soğanı kümesi
- Bir yaprak soğanı çiçeğinin yakından çekilen fotoğrafı
- Tohumlar-Kapsüller
-
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Vikitür'de Allium schoenoprasum ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
- Wikimedia Commons'ta Allium schoenoprasum ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Allium schoenoprasum Yaprak sogani Frenk sogani sogangiller Alliaceae familyasinin Avrupa Asya ve Kuzey Amerika ya ozgu en kucuk turudur Allium schoenoprasumKorunma durumuAsgari endise altinda IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube Sinif LiliopsidaTakim AsparagalesFamilya AmaryllidaceaeCins AlliumTur A schoenoprasumIkili adlandirmaAllium schoenoprasumL Sp Pl 301 1753 Yaprak sogani Allium cinsinden cok yillik bir bitkidir 30 50 cm kadar buyuyebilirler A ve C vitaminleri bakimindan zengindirler ve iz miktarda kukurt ve demir icerirler Genellikle boceklere itici gelmesine ragmen bulundurduklari kukurt bilesikleri yuzunden cicekleri arilari cekmektedir Mutfakta yapraklari cubuk ince ince kiyilarak balik patates ve corbalarda tat ve koku verici olarak kullanilir Bu nedenle ozellikle batida cok yaygin bir baharattir ve dukkanlarda ve bahcelerde sikca rastlanir Bocekleri kovucu ozelligi oldugundan bahcecilikte haserati kontrol etmek icin kullanilir BotanikYaprak sogani Allium turlerinin icinde hem Eski Dunya hem de Yeni Dunya da bulunan tek bitkidir Bazen Kuzey Amerika da bulunan bazi bitkiler A schoenoprasum var olsa da sibiricum olarak siniflandirilmasi bu konu tartismalidir MutfakGenellikle tat ve aroma verici olarak kullanilan yapraklari icin yetistirilir Tadi diger Allium turlerine gore cok daha az baskindir Fransiz mutfagi ve Isvec mutfagina ait geleneksel yemeklerin vazgecilmez parcasidir 1806 yilinda yayinlanan kitabinda Retzius yaprak soganinin kreplerde corba balik ve sandviclerde kullanildigini kaydeder Yaprak sogani Fransiz mutfaginin adi verilen biridir Digerleri maydanoz tarhun ve frenk maydanozudur Pazarlarda tum sene boyunca taze olarak bulunabilir Tadina fazla zarar vermeden kurutulabilir veya dondurulabilir Turk mutfaginda ise daha cok Van otlu peyniri yapiminda kullanilir ResimlerYaprak sogani kumesi Bir yaprak sogani ciceginin yakindan cekilen fotografi Tohumlar KapsullerKaynakcaDis baglantilarVikitur de Allium schoenoprasum ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Wikimedia Commons ta Allium schoenoprasum ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur