Yarı başkanlık sistemi, başkanlık sistemi ile parlamenter sistemin bazı özelliklerinin karışımıdır. Parlamenter sistemden farklı olarak devlet başkanı veya cumhurbaşkanı sembolik makam değildir, ülkeyi yönetim yetkilerine de sahiptir.Yürütme gücü halk tarafından seçilen devlet başkanı ile meclis güvenine dayanan hükûmet başkanı (ülkelere göre başbakan veya şansölye olarak isimlendirilir) arasında paylaşılır. Fiili olarak ise yürütmenin başı devlet başkanıdır.
Özellikleri
Yarı başkanlık sistemi bazı özellikleriyle başkanlık sistemine benzerken, parlamenter sistemle de benzerlikler taşır.
İki başlı yürütme
Yarı başkanlık sisteminde yürütme organı iki başlı olma özelliğine sahiptir. Bir tarafta devlet başkanı, diğer tarafta bakanlar kurulu bulunur. Bu özelliğiyle parlamenter sistem ile benzerlik taşır.
Seçim usulü
Yarı başkanlık sisteminde yürütme organının başlarından birisi olan devlet başkanı halk tarafından seçilir. Bu özelliğiyle başkanlık sistemi ile benzerlik taşır.
Yasamanın güveni
Yarı başkanlık sisteminde yürütme organının bir kanadı olan hükûmet (bakanlar kurulu) yasama organına karşı sorumludur. Dolayısıyla, kabineyi güvensizlik oyuyla yasama organı görevden alabilir.
Yarı başkanlık sistemi ile yönetilen ülkeler
Siyaset ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Karşılaştırılmalı Hükümet Sistemleri - Yarı-Başkanlık Sistemi" (PDF). tbmm.gov.tr. s. 13, 46, 90. 9 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Kasım 2022.
- GÖZLER, Kemal, Anayasa Hukukuna Giriş, Bursa, Yetkin Yayınları.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yari baskanlik sistemi baskanlik sistemi ile parlamenter sistemin bazi ozelliklerinin karisimidir Parlamenter sistemden farkli olarak devlet baskani veya cumhurbaskani sembolik makam degildir ulkeyi yonetim yetkilerine de sahiptir Yurutme gucu halk tarafindan secilen devlet baskani ile meclis guvenine dayanan hukumet baskani ulkelere gore basbakan veya sansolye olarak isimlendirilir arasinda paylasilir Fiili olarak ise yurutmenin basi devlet baskanidir Dunya devletleri hukumet sistemlerine gore renklendirilmistir Parlamenter sistemler Hukumet baskani yasama organi tarafindan secilir veya aday gosterilir ve yasama organina karsi sorumludur Torensel bir hukumdar ile anayasal monarsi Torensel bir cumhurbaskani olan parlamenter cumhuriyet Icraci bir cumhurbaskanina sahip parlamenter cumhuriyet Baskanlik sistemi Hukumet baskani cumhurbaskani halk tarafindan secilir ve yasama organindan bagimsizdir Baskanlik cumhuriyeti Hibrit sistemler Yari baskanlik cumhuriyeti Yurutme baskani yasama organindan bagimsizdir hukumet baskani cumhurbaskani tarafindan atanir ve yasama organina karsi sorumludur Meclisten bagimsiz cumhuriyet Hukumet baskani cumhurbaskani veya yonetim kurulu yasama organi tarafindan secilir ancak yasama organina karsi sorumlu degildir DIger sistemler Teokratik cumhuriyet Yuce lider onemli miktarda yurutme ve yasama gucunu elinde bulundurmaktadir Yari anayasal monarsi Hukumdar onemli yurutme veya yasama gucunu elinde bulundurur Mutlak monarsi Hukumdarin sinirsiz gucu vardir Tek parti rejimi Iktidar anayasal olarak tek bir siyasi partiye baglidir Askeri cunta Askeri liderlerden olusan komite hukumeti kontrol eder anayasal hukumler askiya alinir Gecici hukumet Mevcut rejimin anayasal olarak tanimlanmis bir dayanagi yoktur Bagimli bolgeler veya hukumetleri olmayan yerler Not bu tablo de facto demokrasi derecesi ni degi l de jure hukumet si stemleri ni gostermektedi r gtdOzellikleriYari baskanlik sistemi bazi ozellikleriyle baskanlik sistemine benzerken parlamenter sistemle de benzerlikler tasir Iki basli yurutme Yari baskanlik sisteminde yurutme organi iki basli olma ozelligine sahiptir Bir tarafta devlet baskani diger tarafta bakanlar kurulu bulunur Bu ozelligiyle parlamenter sistem ile benzerlik tasir Secim usulu Yari baskanlik sisteminde yurutme organinin baslarindan birisi olan devlet baskani halk tarafindan secilir Bu ozelligiyle baskanlik sistemi ile benzerlik tasir Yasamanin guveni Yari baskanlik sisteminde yurutme organinin bir kanadi olan hukumet bakanlar kurulu yasama organina karsi sorumludur Dolayisiyla kabineyi guvensizlik oyuyla yasama organi gorevden alabilir Yari baskanlik sistemi ile yonetilen ulkeler Abhazya Azerbaycan Burkina Faso Cezayir Cibuti Dogu Timor Ermenistan Fransa Guney Osetya Gurcistan Kazakistan Kuzey Kibris Kongo Cumhuriyeti Litvanya Mali Misir Mogolistan Moldova Romanya Rusya Senegal Sri Lanka Tacikistan Tayvan Transdinyester Tunus Ukrayna Yemen Siyaset ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Ayrica bakinizParlamenter sistem Baskanlik sistemi Yonetim bicimlerine gore ulkeler listesiKaynakca Karsilastirilmali Hukumet Sistemleri Yari Baskanlik Sistemi PDF tbmm gov tr s 13 46 90 9 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 29 Kasim 2022 GOZLER Kemal Anayasa Hukukuna Giris Bursa Yetkin Yayinlari ISBN 978 605 5187 65 1