Yesemek Taş Ocağı ve Heykel Atölyesi, Gaziantep ilinin İslahiye ilçesine bağlı Yesemek mahallesi yakınlarındaki bir açık hava müzesi ve arkeolojik sit alanıdır. Alan Hitit zamanında bir taş ocağıydı, 100.000 m2 alanı ile antik Yakın Doğu'nun bilinen en büyük taş işçiliği atölyesiydi.
Coğrafya
Müze, Gaziantep ilinin İslahiye ilçesine bağlı Yesemek köyünün güneyinde 36°53′35″K 36°44′40″D / 36.89306°K 36.74444°D'dadır. Dağlık alanın batı yamaçlarında ve Tahtalı baraj gölünün doğusundadır. Köye 15 kilometre (9,3 mi), İslahiye'ye 23 kilometre (14 mi) ve Gaziantep'e uzaklığı yaklaşık 113 kilometre (70 mi)’dir. Ziyaretçiler siteye Gaziantep, İskenderun veya Antakya'dan gelebilirler.
Kazıların tarihi
Kalıntılar kısmen Avusturyalı arkeolog Felix von Luschan tarafından 1890 yılında bölgenin kuzeyindeki Zincirli Höyük'de yaptığı kazılarda ortaya çıkarılmıştır. 1957-1961 yılları arasında Türk arkeolog Uluğ Bahadır Alkım, yaklaşık 200 heykel ortaya çıkararak kazılara devam etti. En son çalışma Anadolu Medeniyetleri Müzesi müdürü İlhan Temizsoy tarafından 1990'larda yapılmış ve yüzlerce objeyi gün ışığına çıkarmıştır. Alan halen Gaziantep Arkeoloji Müzesi tarafından yönetilen bir açık hava müzesidir.
Yapılan kazılarda mimarî yapıların ön cephelerine yerleştirilmek üzere yapımına başlanan başta aslan ve sfenks gibi heykeller ile rölyefler bulunmuştur. Bu kalıntılardan hareketle Atölye'nin kuruluşu MÖ 900-800 yılları arasına tarihlendirilir.
2019 yılında Yesemek'in doğusunda yer alan ve Doğu-Batı istikametinde 3,5 kilometre uzanan tepe üzerinde sur duvarları korunsa da yapımı yarım kalmış bir kentin kalıntıları tespit edildi. Bu keşiften hareketle Atölye'de yapılan eserlerin bu kentin mimarisinde kullanılacağını ancak Hitit İmparatorluğu'nun çöküşü ile birlikte yapımı devam eden kentin de yarım kaldığı ve Yesemek'in kuruluş tarihinin daha eski olduğu anlaşıldı.
Tarihçe
Heykel atölyesinin kökeni MÖ 14. yüzyılın ortalarında (MÖ 1344–1322) Hitit imparatoru Büyük Kral I. Şuppiluliuma hükümdarlığı dönemine tarihlenir. Hitit imparatorluğunun sona ermesiyle birlikte taş ocağı ve atölye muhtemelen terk edilmiştir. Geç Hitit küçük krallıkları döneminde, Yesemek MÖ dokuzuncu yüzyılda Aramice Samʼal krallığına (bugünkü Zincirli) ait olduğunda üretim yeniden başladı. Bu dönemin ürünleri Arami ve Asur etkileri gösterir.
8. yüzyıldan sonra M.Ö. Sam'al Asur egemenliği altına girdiğinde site terk edildi. Taş ustaları işlerini bitirdiler ya da muhtemelen oradaki yöneticiler için çalışmak üzere Asur'a götürüldüler. Atölyenin çevresi çoğunlukla bazaltla kaplıdır ve heykellerin ham maddesi bazalttır. Atölyenin toplam alanı yaklaşık 100.000 metrekaredir (1.100.000 fit kare). Ortaya çıkarılan 300 parça arasında sfenks, aslan, savaş arabası, tanrılar vb. heykelleri vardır.
Heykeller
Sitede birkaç temel heykel türü vardır. Çoğunluğu dişi başlı ve aslan gövdeli sfenksler veya aslanlardır (bazıları kanatlıdır). Bu sfenksler ve aslanlar muhtemelen Hitit şehirlerinin, saraylarının ve tapınaklarının kapılarını kuşatmak için tasarlanmıştı ve Hattuşaş ve Alacahöyük'te bulunan kapı heykellerine çok benzerler. Ayrıca kollarını göğüslerinin üzerinde kavuşturmuş dağ tanrısı grupları, av sahnesi kabartmaları ve bir de ayı-insan heykeli vardır. Bu nesnelerin özel siparişler olduğuna inanılıyor. Dağ tanrıları, Eflatunpınar'daki kuyu tapınağında destek olarak kullanılanlara çok benzerler. Heykeller üretimin her aşamasında görülebilir. Zincirli'de bulunan özellikle dikkat çekici bir sfenks, halen Gaziantep Müzesi'nde sergilenmektedir.
Taş işçiliği
Ocakta, büyük kırmızı bazalt blokları, önceden var olan çatlaklara çekiç ve keski ile vurularak kırıldı. Bu çatlaklara tahta takozlar yerleştirildi ve üzerlerine su döküldü. Suyla tıkanmış tahta genişleyerek büyük parçaları ayırdı. Bunlardan keski ile kaba figürler oyulmuş ve dış yüzeyi düzeltilmiştir. Bunu ince oyma takip etti ve ardından parça parlatıldı. Nihai detaylar genellikle atölyede değil, son varış yerlerinde yapıldı. Taş ocağından nasıl nakledildikleri belli değildir.
Dünya Mirası Statüsü
Yesemek Taş Ocağı ve Heykel Atölyesi, Kültürel kategorisinde UNESCO Dünya Mirası Geçici listesine 13 Nisan 2012'de eklenmiştir. 2016 yılında Gaziantep Büyükşehir Belediyes ile Kültür ve Turizm Bakanlığı ile yapılan görüşmelerin sonunda imzalanan bir protokol sonucunda, Yesemek Taş Ocağı ve Heykel Atölyesi UNESCO çalışmaları ve Alan Yönetim Planı hazırlanması yetkisi Gaziantep Büyükşehir Belediyesine verilmiştir. 2018 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı görüşüyle Yesemek Alan Yönetim Başkanı atanmış, Danışma ve Eşgüdüm Denetleme Kurulları oluşturulmuştur. Yesemek hakkında daha önce yapılan çalışmalar ve 2019 senesinde Atilla Engin tarafından gerçekleştirilen yüzey araştırmasından elde edilen bilgiler doğrultusunda, 286.68 ha'lık bir alan, Alan Yönetim Planı kapsamına alınmıştır.
Literatür
- Marianne Mehling (Hrsg.): Knaurs Kulturführer in Farbe Türkei. Droemer-Knaur, München 1987, .
Galeri
Dış bağlantılar
- hittitemonuments.com 28 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- 23 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Yesemek Open Air Museum 26 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Yesemek Quarry & Sculpture Workshop of Hittites 11 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Gaziantep ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Kaynakça
- ^ "Hürriyet-Meldung". 1 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ "Sihirlitur:Yesemek (Türkçe)". 24 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ "Neredekal:Yesemek page (Türkçe)". 10 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ "Biography page (Türkçe)". 18 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ağustos 2016.
- ^ "3500 Yıllık Yesemek Tarihe Işık Tutuyor". Amerika'nin Sesi. 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ekim 2020.
- ^ "Hittite monuments page (Türkçe)". 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ . 12 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ . 6 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ "Unesco page". 7 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ağustos 2016.
- ^ a b "Hakkımızda". 24 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2024.
- ^ "Yesemek Taş Ocağı ve Heykeltraşlık Atölyesi Alan Yönetim Planı" (PDF). Plato Planlama Limited Şirketi. Mart 2020. 24 Şubat 2024 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 24 Şubat 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yesemek Tas Ocagi ve Heykel Atolyesi Gaziantep ilinin Islahiye ilcesine bagli Yesemek mahallesi yakinlarindaki bir acik hava muzesi ve arkeolojik sit alanidir Alan Hitit zamaninda bir tas ocagiydi 100 000 m2 alani ile antik Yakin Dogu nun bilinen en buyuk tas isciligi atolyesiydi Yesemek ten bir goruntuCografyaMuze Gaziantep ilinin Islahiye ilcesine bagli Yesemek koyunun guneyinde 36 53 35 K 36 44 40 D 36 89306 K 36 74444 D 36 89306 36 74444 dadir Daglik alanin bati yamaclarinda ve Tahtali baraj golunun dogusundadir Koye 15 kilometre 9 3 mi Islahiye ye 23 kilometre 14 mi ve Gaziantep e uzakligi yaklasik 113 kilometre 70 mi dir Ziyaretciler siteye Gaziantep Iskenderun veya Antakya dan gelebilirler Kazilarin tarihiBir araba kabartmasi Kalintilar kismen Avusturyali arkeolog Felix von Luschan tarafindan 1890 yilinda bolgenin kuzeyindeki Zincirli Hoyuk de yaptigi kazilarda ortaya cikarilmistir 1957 1961 yillari arasinda Turk arkeolog Ulug Bahadir Alkim yaklasik 200 heykel ortaya cikararak kazilara devam etti En son calisma Anadolu Medeniyetleri Muzesi muduru Ilhan Temizsoy tarafindan 1990 larda yapilmis ve yuzlerce objeyi gun isigina cikarmistir Alan halen Gaziantep Arkeoloji Muzesi tarafindan yonetilen bir acik hava muzesidir Yapilan kazilarda mimari yapilarin on cephelerine yerlestirilmek uzere yapimina baslanan basta aslan ve sfenks gibi heykeller ile rolyefler bulunmustur Bu kalintilardan hareketle Atolye nin kurulusu MO 900 800 yillari arasina tarihlendirilir 2019 yilinda Yesemek in dogusunda yer alan ve Dogu Bati istikametinde 3 5 kilometre uzanan tepe uzerinde sur duvarlari korunsa da yapimi yarim kalmis bir kentin kalintilari tespit edildi Bu kesiften hareketle Atolye de yapilan eserlerin bu kentin mimarisinde kullanilacagini ancak Hitit Imparatorlugu nun cokusu ile birlikte yapimi devam eden kentin de yarim kaldigi ve Yesemek in kurulus tarihinin daha eski oldugu anlasildi TarihceAtolye binasi Heykel atolyesinin kokeni MO 14 yuzyilin ortalarinda MO 1344 1322 Hitit imparatoru Buyuk Kral I Suppiluliuma hukumdarligi donemine tarihlenir Hitit imparatorlugunun sona ermesiyle birlikte tas ocagi ve atolye muhtemelen terk edilmistir Gec Hitit kucuk kralliklari doneminde Yesemek MO dokuzuncu yuzyilda Aramice Samʼal kralligina bugunku Zincirli ait oldugunda uretim yeniden basladi Bu donemin urunleri Arami ve Asur etkileri gosterir 8 yuzyildan sonra M O Sam al Asur egemenligi altina girdiginde site terk edildi Tas ustalari islerini bitirdiler ya da muhtemelen oradaki yoneticiler icin calismak uzere Asur a goturulduler Atolyenin cevresi cogunlukla bazaltla kaplidir ve heykellerin ham maddesi bazalttir Atolyenin toplam alani yaklasik 100 000 metrekaredir 1 100 000 fit kare Ortaya cikarilan 300 parca arasinda sfenks aslan savas arabasi tanrilar vb heykelleri vardir Heykeller Dag tanrilari Sitede birkac temel heykel turu vardir Cogunlugu disi basli ve aslan govdeli sfenksler veya aslanlardir bazilari kanatlidir Bu sfenksler ve aslanlar muhtemelen Hitit sehirlerinin saraylarinin ve tapinaklarinin kapilarini kusatmak icin tasarlanmisti ve Hattusas ve Alacahoyuk te bulunan kapi heykellerine cok benzerler Ayrica kollarini goguslerinin uzerinde kavusturmus dag tanrisi gruplari av sahnesi kabartmalari ve bir de ayi insan heykeli vardir Bu nesnelerin ozel siparisler olduguna inaniliyor Dag tanrilari Eflatunpinar daki kuyu tapinaginda destek olarak kullanilanlara cok benzerler Heykeller uretimin her asamasinda gorulebilir Zincirli de bulunan ozellikle dikkat cekici bir sfenks halen Gaziantep Muzesi nde sergilenmektedir Tas isciligi Kapi aslani Ocakta buyuk kirmizi bazalt bloklari onceden var olan catlaklara cekic ve keski ile vurularak kirildi Bu catlaklara tahta takozlar yerlestirildi ve uzerlerine su dokuldu Suyla tikanmis tahta genisleyerek buyuk parcalari ayirdi Bunlardan keski ile kaba figurler oyulmus ve dis yuzeyi duzeltilmistir Bunu ince oyma takip etti ve ardindan parca parlatildi Nihai detaylar genellikle atolyede degil son varis yerlerinde yapildi Tas ocagindan nasil nakledildikleri belli degildir Dunya Mirasi StatusuYesemek Tas Ocagi ve Heykel Atolyesi Kulturel kategorisinde UNESCO Dunya Mirasi Gecici listesine 13 Nisan 2012 de eklenmistir 2016 yilinda Gaziantep Buyuksehir Belediyes ile Kultur ve Turizm Bakanligi ile yapilan gorusmelerin sonunda imzalanan bir protokol sonucunda Yesemek Tas Ocagi ve Heykel Atolyesi UNESCO calismalari ve Alan Yonetim Plani hazirlanmasi yetkisi Gaziantep Buyuksehir Belediyesine verilmistir 2018 yilinda Kultur ve Turizm Bakanligi gorusuyle Yesemek Alan Yonetim Baskani atanmis Danisma ve Esgudum Denetleme Kurullari olusturulmustur Yesemek hakkinda daha once yapilan calismalar ve 2019 senesinde Atilla Engin tarafindan gerceklestirilen yuzey arastirmasindan elde edilen bilgiler dogrultusunda 286 68 ha lik bir alan Alan Yonetim Plani kapsamina alinmistir LiteraturMarianne Mehling Hrsg Knaurs Kulturfuhrer in Farbe Turkei Droemer Knaur Munchen 1987 ISBN 3 426 26293 2 GaleriDis baglantilarhittitemonuments com 28 Kasim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde 23 Kasim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yesemek Open Air Museum 26 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yesemek Quarry amp Sculpture Workshop of Hittites 11 Subat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gaziantep ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Kaynakca Hurriyet Meldung 1 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Subat 2023 Sihirlitur Yesemek Turkce 24 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2023 Neredekal Yesemek page Turkce 10 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2023 Biography page Turkce 18 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2023 Arsivlenmis kopya 2 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Agustos 2016 3500 Yillik Yesemek Tarihe Isik Tutuyor Amerika nin Sesi 11 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ekim 2020 Hittite monuments page Turkce 5 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2023 12 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Subat 2023 6 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Subat 2023 Unesco page 7 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2023 Arsivlenmis kopya 27 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Agustos 2016 a b Hakkimizda 24 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2024 Yesemek Tas Ocagi ve Heykeltraslik Atolyesi Alan Yonetim Plani PDF Plato Planlama Limited Sirketi Mart 2020 24 Subat 2024 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 24 Subat 2024