Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yoel kitabı, Eski Ahit'in bir parçasıdır. Küçük peygamberler ya da kısaca Onikiler olarak bilinen on iki kehanet kitabından biridir. "Küçük" denmesinin sebebi, öneminin az olması değil, metnin kısalığıdır.
İçerik
Süperskripsiyonun'da kehanetin Petuel oğlu Yoel'e atfedilmesinden sonra kitap belli başlı bölümlere ayrılıp ele alınabilir.
- Büyük çekirge salgını ve şiddetli kuraklık ile ilgili ağıt (1:1-2:17)
- Bunun tarıma, çiftçilere ve Kudüs Tapınağı'nda yapılan sunulara etkisi (1:1–20)
- Çekirge sürüsünü orduya benzeten apokaliptik pasaj ve bu sürünün Tanrı'nın ordusu olarak betimlenmesi (2:1–11)
- Tanrı'nın yargısıyla yüzleşme ve ulusal tövbe çağrısı (2:12–17).
- Gelecekte kutsama sözü (2:18–32)
- Ulusal pişmanlığa ilahi cevap olarak çekirgelerin uzaklaştırılması ve tarım mahsullerinin onarımı (2:18–27)
- Gelecekte tüm Tanrı'nın halkına kehanetsel armağan ve evrensel afetlerden Tanrı'nın halkının korunması (2:28–32).
- Gelecekte Tanrı'nın (İsrail'in) düşmanlarının yargılanması ve İsrail'in haklarının korunması (3:1–21).
Tarihsel içerik
Kitapta, herhangi bir kişi veya olaydan açıkça bahsedilmediği için kitabın tam olarak ne zaman yazıldığı bilinmemektedir. Uzmanların, kitabın ne zaman yazıldığıyla ilgili farklı görüşleri bulunmaktadır:
- MÖ 9. yüzyıl, özellikle Yoaş'ın iktidarı zamanında. Bu görüş 19. yüzyılda uzmanların popüler görüşleri arasındaydı. Eğer bu görüş doğruysa, Yoel ilk yazar-peygamberlerden biridir.
- ~MÖ 630 - MÖ 587; Yehuda Krallığı'nın son zamanları. Yeremya, Hezekiel ve ile aynı döneme denk gelir.
- ~MÖ 520 - MÖ 500; ve zamanında, sürgünden dönüşte.
- ~MÖ 400'ler; Fars dönemi. Eğer bu görüş doğruysa, Yoel son yazar-peygamberlerden biridir.
Bu görüşlerin elde edilebilmesi için kitapta ima edilen daha geniş dünyada olanlar, diğer peygamberlerle olan benzerlikler ve lisan detayları irdelenmiştir. Öte yandan, Jean Calvin gibi diğer yorumcular, kitabın yazılış zamanına önem vermemektedir.
Yorum tarihi
Yoel kitabının muhafaza edilmesinin sebebi, zamanında "Tanrı'nın sözü" (1:1) olarak özel bir konuma layık görülmesiydi. Yahudi ve Hristiyan kitaplarından biri olan Yoel kitabının tarihçesi diğer Küçük Peygamberler kitaplarının tarihçeleriyle aynıdır.
Tanah ve Eski Ahit geleneğinin uzantısı olarak Yoel kitabı Hoşea ile Amos kitapları arasında ikinci kitap olarak yer alırken, Yunanca tercüme Septuagint'te, Mika ve Ovadya kitapları arasında dördüncü kitap olarak yer alır. Yoel'in İbranice metninde, metnin aktarılmasından doğan küçük mevcuttur, fakat bazı noktalara Spetugaint, Suryanice ve versiyonlarında eklemelerle bu düzeltilmeye çalışılmıştır. Kitapta bulunan çekirge salgını kavramı, bazı antik Yahudilik görüşüne göre İsrail'in düşmanlarından bahseden alegorik bir yaklaşımdır. Bu alegorik görüş birçok kilise papazı tarafından benimsendi. Calvin, 1. konunun kelimesi kelimesine doğru, 2. konunun ise algorik olduğunu savunur; bu görüş modern uzmanlarca da kabul görmektedir.
Kitabın tamamının Yoel'e ait olduğu iddiasına 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında karşı çıkılıp, kitabın üç kademede yazıldığı teorisi ortaya atıldı. 1:1-2:27 arası Yoel tarafından zamanın sorunları bahsedilerek yazılmıştır; 2:28-3:21 ise bir önceki bölümün devamı olarak apokaliptik bir bakış açısıyla başkası tarafından kaleme alınmıştır; üçüncü aşamada ise bu iki bölümde düzenlemeler yapılarak birleştirilmiştir. Kitabın ilk bölümünde "Tanrı'nın günleri" diye bahsedilen yerler ikinci bölümü yazan kişiye atfedilir. Hangi bölümün hangi yazara atfedileceği bugün dahi uzmanlar arasında tartışma konusudur.
20. yüzyılın ortalarında, bazı uzmanlar kitabın birliğini savunup, peygamber zamanında olanların yazıldığı bölümle kıyamet ile ilgili yazılan kısımların aynı kişi, yani Yoel tarafından yazılıp derlendiğini savunmuştur. 3:4-8'in aslına uygunluğu sorunlar yaratmasına rağmen bazı uzmanlarca hala savunulmaktadır.
Ahitsel alıntılar ve imalar
Yoel ile diğer Eski Ahit peygamberlerinin lisanı arasında birçok paralellik bulunmaktadır. Bu durum, Yoel'in diğer peygamberlerin edebiyatından veya diğer peygamberlerin Yoel'in edebiyatından etkilendiği anlamına gelebilmektedir.
Aşağıdaki tabloda Yoel kitabında bulunan pasajların Eski ve Yeni Ahit'teki diğer bazı pasajlarla olan benzerlikleri sıralanmıştır.
| Yoel | Eski Ahit | Yeni Ahit |
|---|---|---|
| 1:6 & 2:2–10 | Vahiy 9:3, 7–9 | |
| 1:15 | Yeşaya 13:6 Hezekiel 30:2–3 | |
| 2:1 | Sefanya 1:14-16 | |
| 2:11 | Malaki 3:2 | |
| 2:27 | Yeşaya 45:5 Hezekiel 36:11 | |
| 2:28–32 | Elçilerin işleri 2:16–21 | |
| 2:31 | Malaki 4:5 | |
| 2:32 | Ovadya 17 | Romalılar 10:13 |
| 3:10 | Yeşaya 2:4 Mika 4:3 | |
| 3:16 | Amos 1:2 | |
| 3:17 | Ovadya 17 | |
| 3:18 | Amos 9:13 |
Kaynakça
Yakın zamandaki Yoel çalışmaları
- Achtemeier, Elizabeth. Minor Prophets I. New International Biblical Commentary. (Hendrickson, 1999)
- Ahlström, Gösta W. Joel and the Temple Cult of Jerusalem. Supplements to Vetus Testamentum 21. (Brill, 1971)
- Allen, Leslie C. The Books of Joel, Obadiah, Jonah & Micah. New International Commentary on the Old Testament. (Eerdmans, 1976)
- Anders, Max E. & Butler, Trent C. Hosea–Micah. Holman Old Testament Commentary. (B&H Publishing, 2005)
- Baker, David W. Joel, Obadiah, Malachi. NIV Application Commentary. (Zondervan, 2006)
- Barton, John. Joel & Obadiah: a Commentary. Old Testament Library. (Westminster John Knox, 2001)
- Birch, Bruce C. Hosea, Joel & Amos. Westminster Bible Companion. (Westminster John Knox, 1997)
- Busenitz, Irvin A. Commentary on Joel and Obadiah. Mentor Commentary. (Mentor, 2003)
- Calvin, John. Joel, Amos, Obadiah. Calvin’s Bible Commentaries. (Forgotten Books, 2007)
- Coggins, Richard. Joel and Amos. New Century Bible Commentary. (Sheffield Academic Press, 2000)
- Crenshaw, James L. Joel: a New Translation with Introduction and Commentary. The Anchor Bible. (Yale University Press, 1995)
- Finley, Thomas J. Joel, Amos, Obadiah: an Exegetical Commentary. (Biblical Studies Press, 2003)
- Garrett, Duane A. Hosea, Joel. The New American Commentary. (B&H Publishing, 1997)
- Hubbard, David Allen. Joel and Amos: an Introduction and Commentary. Tyndale Old Testament Commentary. (Inter-Varsity Press, 1990)
- Limburg, James. Hosea–Micah. Interpretation – a Bible Commentary for Teaching & Preaching. (Westminster John Knox, 1988)
- Mason, Rex. Zephaniah, Habakkuk, Joel. Old Testament Guides. (JSOT Press, 1994)
- McQueen, Larry R.M. Joel and the Spirit: the Cry of a Prophetic Hermeneutic. (CTP, 2009)
- Ogden, Graham S. & Deutsch, Richard R. A Promise of Hope–a Call to Obedience: a Commentary on the Books of Joel & Malachi. International Theological Commentary (Eerdmans/ Hansel, 1987)
- Ogilvie, John Lloyd. Hosea, Joel, Amos, Obadiah, Jonah. Communicator's Commentary 20. (Word, 1990)
- Price, Walter K. The Prophet Joel and the Day of the Lord. (Moody, 1976)
- Prior, David. The Message of Joel, Micah, and Habakkuk : Listening to the Voice of God. The Bible Speaks Today. (Inter-Varsity Press, 1999)
- Pohlig, James N. An Exegetical Summary of Joel. (SIL International, 2003)
- Roberts, Matis (ed). Trei asar : The Twelve Prophets : a New Translation with a Commentary Anthologized from Talmudic, Midrashic, and Rabbinic Sources. Vol. 1: Hosea. Joel. Amos. Obadiah. (Mesorah, 1995)
- Robertson, O. Palmer. Prophet of the Coming Day of the Lord : the Message of Joel. Welwyn Commentary. (Evangelical Press, 1995)
- Simkins, Ronald. Yahweh's Activity in History and Nature in the Book of Joel. Ancient Near Eastern Texts & Studies 10 (E. Mellen Press, 1991)
- Simundson, Daniel J. Hosea–Micah. Abingdon Old Testament Commentaries. (Abingdon, 2005)
- Stuart, Douglas. Hosea–Jonah. Word Biblical Commentary 31. (Word, 1987)
- Sweeney, Marvin A. The Twelve Prophets, Vol.1: Hosea–Jonah. Berit Olam – Studies in Hebrew Narrative & Poetry. (Liturgical Press, 2000)
- Wolff, Hans Walter. A Commentary on the Books of the Prophets Joel & Amos. Hermeneia – a Critical and Historical Commentary on the Bible. (Augsburg Fortress, 1977)
Dış bağlantılar
- Jewish Encyclopedia6 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .: Book of Joel
- Catholic Encyclopedia11 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .: Joel
- Yahudi tercümeleri:
- Yoel – Joel (Judaica Press)17 Aralık 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde . translation [with Rashi's commentary] at Chabad.org
- Hristiyan tercümeleri:
- Online Bible at GospelHall.org26 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (ESV)
- (New Revised Standard Version)
- Joel at BibleGateway1 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (New International Version and others)
- Joel at BlueLetter Bible14 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (King James Version and others, plus commentaries)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yoel kitabi Eski Ahit in bir parcasidir Kucuk peygamberler ya da kisaca Onikiler olarak bilinen on iki kehanet kitabindan biridir Kucuk denmesinin sebebi oneminin az olmasi degil metnin kisaligidir IcerikSuperskripsiyonun da kehanetin Petuel oglu Yoel e atfedilmesinden sonra kitap belli basli bolumlere ayrilip ele alinabilir Buyuk cekirge salgini ve siddetli kuraklik ile ilgili agit 1 1 2 17 Bunun tarima ciftcilere ve Kudus Tapinagi nda yapilan sunulara etkisi 1 1 20 Cekirge surusunu orduya benzeten apokaliptik pasaj ve bu surunun Tanri nin ordusu olarak betimlenmesi 2 1 11 Tanri nin yargisiyla yuzlesme ve ulusal tovbe cagrisi 2 12 17 Gelecekte kutsama sozu 2 18 32 Ulusal pismanliga ilahi cevap olarak cekirgelerin uzaklastirilmasi ve tarim mahsullerinin onarimi 2 18 27 Gelecekte tum Tanri nin halkina kehanetsel armagan ve evrensel afetlerden Tanri nin halkinin korunmasi 2 28 32 Gelecekte Tanri nin Israil in dusmanlarinin yargilanmasi ve Israil in haklarinin korunmasi 3 1 21 Tarihsel icerikPeygamber Yoel Michelangelo Fresk Sistine Sapeli tavani 1508 1512 Kitapta herhangi bir kisi veya olaydan acikca bahsedilmedigi icin kitabin tam olarak ne zaman yazildigi bilinmemektedir Uzmanlarin kitabin ne zaman yazildigiyla ilgili farkli gorusleri bulunmaktadir MO 9 yuzyil ozellikle Yoas in iktidari zamaninda Bu gorus 19 yuzyilda uzmanlarin populer gorusleri arasindaydi Eger bu gorus dogruysa Yoel ilk yazar peygamberlerden biridir MO 630 MO 587 Yehuda Kralligi nin son zamanlari Yeremya Hezekiel ve ile ayni doneme denk gelir MO 520 MO 500 ve zamaninda surgunden donuste MO 400 ler Fars donemi Eger bu gorus dogruysa Yoel son yazar peygamberlerden biridir Bu goruslerin elde edilebilmesi icin kitapta ima edilen daha genis dunyada olanlar diger peygamberlerle olan benzerlikler ve lisan detaylari irdelenmistir Ote yandan Jean Calvin gibi diger yorumcular kitabin yazilis zamanina onem vermemektedir Yorum tarihiYoel kitabinin muhafaza edilmesinin sebebi zamaninda Tanri nin sozu 1 1 olarak ozel bir konuma layik gorulmesiydi Yahudi ve Hristiyan kitaplarindan biri olan Yoel kitabinin tarihcesi diger Kucuk Peygamberler kitaplarinin tarihceleriyle aynidir Tanah ve Eski Ahit geleneginin uzantisi olarak Yoel kitabi Hosea ile Amos kitaplari arasinda ikinci kitap olarak yer alirken Yunanca tercume Septuagint te Mika ve Ovadya kitaplari arasinda dorduncu kitap olarak yer alir Yoel in Ibranice metninde metnin aktarilmasindan dogan kucuk mevcuttur fakat bazi noktalara Spetugaint Suryanice ve versiyonlarinda eklemelerle bu duzeltilmeye calisilmistir Kitapta bulunan cekirge salgini kavrami bazi antik Yahudilik gorusune gore Israil in dusmanlarindan bahseden alegorik bir yaklasimdir Bu alegorik gorus bircok kilise papazi tarafindan benimsendi Calvin 1 konunun kelimesi kelimesine dogru 2 konunun ise algorik oldugunu savunur bu gorus modern uzmanlarca da kabul gormektedir Kitabin tamaminin Yoel e ait oldugu iddiasina 19 yuzyilin sonlarinda ve 20 yuzyilin baslarinda karsi cikilip kitabin uc kademede yazildigi teorisi ortaya atildi 1 1 2 27 arasi Yoel tarafindan zamanin sorunlari bahsedilerek yazilmistir 2 28 3 21 ise bir onceki bolumun devami olarak apokaliptik bir bakis acisiyla baskasi tarafindan kaleme alinmistir ucuncu asamada ise bu iki bolumde duzenlemeler yapilarak birlestirilmistir Kitabin ilk bolumunde Tanri nin gunleri diye bahsedilen yerler ikinci bolumu yazan kisiye atfedilir Hangi bolumun hangi yazara atfedilecegi bugun dahi uzmanlar arasinda tartisma konusudur 20 yuzyilin ortalarinda bazi uzmanlar kitabin birligini savunup peygamber zamaninda olanlarin yazildigi bolumle kiyamet ile ilgili yazilan kisimlarin ayni kisi yani Yoel tarafindan yazilip derlendigini savunmustur 3 4 8 in aslina uygunlugu sorunlar yaratmasina ragmen bazi uzmanlarca hala savunulmaktadir Ahitsel alintilar ve imalarYoel ile diger Eski Ahit peygamberlerinin lisani arasinda bircok paralellik bulunmaktadir Bu durum Yoel in diger peygamberlerin edebiyatindan veya diger peygamberlerin Yoel in edebiyatindan etkilendigi anlamina gelebilmektedir Asagidaki tabloda Yoel kitabinda bulunan pasajlarin Eski ve Yeni Ahit teki diger bazi pasajlarla olan benzerlikleri siralanmistir Yoel in Rus ikonu manastiri 1700 1725 Yoel Eski Ahit Yeni Ahit1 6 amp 2 2 10 Vahiy 9 3 7 91 15 Yesaya 13 6 Hezekiel 30 2 32 1 Sefanya 1 14 162 11 Malaki 3 22 27 Yesaya 45 5 Hezekiel 36 112 28 32 Elcilerin isleri 2 16 212 31 Malaki 4 52 32 Ovadya 17 Romalilar 10 133 10 Yesaya 2 4 Mika 4 33 16 Amos 1 23 17 Ovadya 173 18 Amos 9 13Kaynakca Outlined by Allen pp 19 25 who himself favours the third position Cited in Allen p 19 although Calvin did lean toward a later dating Allen 36 Targum at 2 25 also margin of LXX manuscript Q mid 6th century AD See Allen 29 31 See Allen 25 29 for details and arguments Yakin zamandaki Yoel calismalariAchtemeier Elizabeth Minor Prophets I New International Biblical Commentary Hendrickson 1999 Ahlstrom Gosta W Joel and the Temple Cult of Jerusalem Supplements to Vetus Testamentum 21 Brill 1971 Allen Leslie C The Books of Joel Obadiah Jonah amp Micah New International Commentary on the Old Testament Eerdmans 1976 Anders Max E amp Butler Trent C Hosea Micah Holman Old Testament Commentary B amp H Publishing 2005 Baker David W Joel Obadiah Malachi NIV Application Commentary Zondervan 2006 Barton John Joel amp Obadiah a Commentary Old Testament Library Westminster John Knox 2001 Birch Bruce C Hosea Joel amp Amos Westminster Bible Companion Westminster John Knox 1997 Busenitz Irvin A Commentary on Joel and Obadiah Mentor Commentary Mentor 2003 Calvin John Joel Amos Obadiah Calvin s Bible Commentaries Forgotten Books 2007 Coggins Richard Joel and Amos New Century Bible Commentary Sheffield Academic Press 2000 Crenshaw James L Joel a New Translation with Introduction and Commentary The Anchor Bible Yale University Press 1995 Finley Thomas J Joel Amos Obadiah an Exegetical Commentary Biblical Studies Press 2003 Garrett Duane A Hosea Joel The New American Commentary B amp H Publishing 1997 Hubbard David Allen Joel and Amos an Introduction and Commentary Tyndale Old Testament Commentary Inter Varsity Press 1990 Limburg James Hosea Micah Interpretation a Bible Commentary for Teaching amp Preaching Westminster John Knox 1988 Mason Rex Zephaniah Habakkuk Joel Old Testament Guides JSOT Press 1994 McQueen Larry R M Joel and the Spirit the Cry of a Prophetic Hermeneutic CTP 2009 Ogden Graham S amp Deutsch Richard R A Promise of Hope a Call to Obedience a Commentary on the Books of Joel amp Malachi International Theological Commentary Eerdmans Hansel 1987 Ogilvie John Lloyd Hosea Joel Amos Obadiah Jonah Communicator s Commentary 20 Word 1990 Price Walter K The Prophet Joel and the Day of the Lord Moody 1976 Prior David The Message of Joel Micah and Habakkuk Listening to the Voice of God The Bible Speaks Today Inter Varsity Press 1999 Pohlig James N An Exegetical Summary of Joel SIL International 2003 Roberts Matis ed Trei asar The Twelve Prophets a New Translation with a Commentary Anthologized from Talmudic Midrashic and Rabbinic Sources Vol 1 Hosea Joel Amos Obadiah Mesorah 1995 Robertson O Palmer Prophet of the Coming Day of the Lord the Message of Joel Welwyn Commentary Evangelical Press 1995 Simkins Ronald Yahweh s Activity in History and Nature in the Book of Joel Ancient Near Eastern Texts amp Studies 10 E Mellen Press 1991 Simundson Daniel J Hosea Micah Abingdon Old Testament Commentaries Abingdon 2005 Stuart Douglas Hosea Jonah Word Biblical Commentary 31 Word 1987 Sweeney Marvin A The Twelve Prophets Vol 1 Hosea Jonah Berit Olam Studies in Hebrew Narrative amp Poetry Liturgical Press 2000 Wolff Hans Walter A Commentary on the Books of the Prophets Joel amp Amos Hermeneia a Critical and Historical Commentary on the Bible Augsburg Fortress 1977 Dis baglantilarJewish Encyclopedia6 Subat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Book of Joel Catholic Encyclopedia11 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Joel Yahudi tercumeleri Yoel Joel Judaica Press 17 Aralik 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde translation with Rashi s commentary at Chabad org Hristiyan tercumeleri Online Bible at GospelHall org26 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ESV New Revised Standard Version Joel at BibleGateway1 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde New International Version and others Joel at BlueLetter Bible14 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde King James Version and others plus commentaries