Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yolağzı, Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı bir köydür.
| Yolağzı | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Yolağzı Yolağzı'nın Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Ardanuç |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 10,8 km² |
| Rakım | 1788 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 43 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08390 |
Tarihçe
Yolağzı köyünün eski adı Kontromi'dir. Bu yer adı Gürcüceden (კონტრომი) Türkçeye Kontrom olarak girmiştir. Nitekim 1574 ve 1595 tarihli Osmanlı tahrir defterleri ile Artvin vilayeti üzerine 1927 tarihli Osmanlıca bir yayında Kontrom (قونتروم) olarak geçer. Ruslar da 1886 yılında köyü Kontrom (Контром) adıyla kaydetmiştir.
Kontromi, tarihsel Gürcistan'ın güneybatı topraklarını oluşturan Klarceti'nin yerleşmelerinden biridir. Köyün bulunduğu Artanuci bölgesini Osmanlılar 1551 yılında Gürcülerden ele geçirdi. Hemen ardından Ardanuç livası kuruldu ve yaklaşık olarak bugünkü Ardanuç ilçesi toprakları Ardanuç nahiyesi olarak bu livaya bağlandı. Kontromi de bu nahiyenin 58 köyünden biriydi. Ancak Ardanuç nahiyesinde 1574'te 8 köy, 1595'te de 11 köy boş olarak kaydedilmiştir. Ardanuç nahiyesinin küçük köylerinden biri olan Kontromi'de 1574 tarihli Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan ile 1595 tarihli Defter-i Mufassal-i Liva-i Ardanuç adlı Osmanlı tahrir defterlerine göre 7 hane yaşıyordu. İki defterde de nüfusun tamamı Hristiyanlardan oluşuyordu. Kontromi köyü halkının bu tarihlerden sonra Müslüman olduğu bu kayıtlardan da anlaşılmaktadır. Osmanlı idaresinin 1835 yılında askere alma ve vergi toplama amacıyla yaptığı erkek nüfusu tespitinde Kontromi'de 13 hanede 43 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Kontromi'nin toplam nüfusunun 86 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.
Kontromi, üç yüz yılı aşkın bir süre Osmanlı egemenliğinde kaldıktan sonra, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nda Rusların eline geçti. Rus idaresinde Artvin sancağının (okrug) Ardanuç kazasına (uçastok) bağlı Karsnia nahiyesinin (сельское общество: kırsal topluluk) beş köyünden biriydi. Köyün nüfusu 1886 yılında 124 kişiden oluşuyordu. Karsnia nahiyesinin ve Kontromi'nin nüfusunun tamamı Gürcülerden oluşuyordu. Nitekim Kontromi'de Çançkari (ჩანჩქარი), Patarakana (პატარაყანა), Çiçoçala (ჭიჭოჭალა), Tilebikana (თილებიყანა), Nakorevi (ნაყორევი), Laşe (ლაშე), Saburte (საბურთე), Nahakhevi (ნახალხევი), Sindisgomi (სინდისგომი), Serikana (სერიყანა) gibi yer adları da buranın bir Gürcü yerleşmesi olduğunu göstermektedir.
Kontromi, Birinci Dünya Savaşı'nın sonlarında Rus idaresinin sona ermesinden bir süre sonra, bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 1921 yılında, Sovyet Rusya'nın Gürcistan'ı işgali sırasında Ankara Hükümeti, Artvin ve Ardahan bölgelerini boşaltması için Gürcistan hükûmetine ültimatom verdi. Gürcistan hükûmetinin bu iki bölgeden çekilmesi üzerine Kontromi köyü fiilen Türkiye'ye katıldı. 16 Mart 1921'de Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında imzalanan Moskova Antlaşması uyarınca da köy Türkiye'ye bırakıldı.
Kontormi, 1922 yılında Artvin livasında yapılan nüfus tespiti sırasında, "Kontrom" adıyla bu livanın merkez kazasına bağlı Ardanuç nahiyesinin bir köyüydü. Nüfusu 17 hanede yaşayan 93 kişiden oluşuyordu. Bir Gürcü köyü olan Kontromi'nin nüfusunun tamamı bu tespitte "Türk" olarak yazılmıştır. Kontromi / Kontorm Türkçe olmadığı için köyün adı 1925 yılında "Yolağzı" olarak değiştirildi. Yaylacık köyü, 1935 genel nüfus sayımında, Rize ve Artvin vilayetlerinin birleştirilmesiyle kurulmuş olan Çoruh vilayetinin Artvin kazasına bağlı Ardanuç nahiyesinin köylerinden biriydi. Nüfusu 132 kişiden oluşuyordu.Gürcü Kolu köylerinden biri sayılan Yolağzı köyünde 1965 genel nüfus sayımında 203 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde 99 kişi okuma yazma biliyordu.
Coğrafya
Yolağzı köyü, Artvin il merkezine 80 km, Ardanuç ilçe merkezine 38 km uzaklıktadır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 43 |
| 2020 | 41 |
| 2019 | 45 |
| 2018 | 42 |
| 2017 | 37 |
| 2016 | 32 |
| 2015 | 27 |
| 2014 | 35 |
| 2013 | 36 |
| 2012 | 33 |
| 2011 | 27 |
| 2010 | 27 |
| 2009 | 28 |
| 2008 | 30 |
| 2007 | 29 |
| 2000 | 52 |
| 1990 | 115 |
| 1985 | 139 |
| 1922 | 95 |
Kaynakça
- ^ Albayrak, Leman (2014). "Aşağıırmaklar Köyü'nün Coğrafi Etüdü (YL Tezi)". Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. tez.yok.gov.tr. s. 76.
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p . Nufusune.com. 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.
- ^ a b 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 187 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 35 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 115". 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2021.
- ^ a b ""Ardanuç kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2021.
- ^ Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 35, 38 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 3 cilt, II. cilt s. 41.
- ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 27 Nisan 2020.
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, İstanbul, 2010 (Birinci basım 1927), s. 141, .
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 394" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Eylül 2021.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1965, s. 87.
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.
- ^ Gök, Nurşen (2008). (PDF). Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 41. ankara.edu.tr. s. 89-104. 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2020.
Dış bağlantılar
- Yolağzı, Ardanuç için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yolagzi Artvin ilinin Ardanuc ilcesine bagli bir koydur YolagziKoyArtvin in Turkiye deki konumuYolagziYolagzi nin Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceArdanucCografi bolgeKaradeniz BolgesiYuzolcumu Toplam10 8 km Rakim1788 mNufus 2021 Toplam43Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08390TarihceYolagzi koyunun eski adi Kontromi dir Bu yer adi Gurcuceden კონტრომი Turkceye Kontrom olarak girmistir Nitekim 1574 ve 1595 tarihli Osmanli tahrir defterleri ile Artvin vilayeti uzerine 1927 tarihli Osmanlica bir yayinda Kontrom قونتروم olarak gecer Ruslar da 1886 yilinda koyu Kontrom Kontrom adiyla kaydetmistir Kontromi tarihsel Gurcistan in guneybati topraklarini olusturan Klarceti nin yerlesmelerinden biridir Koyun bulundugu Artanuci bolgesini Osmanlilar 1551 yilinda Gurculerden ele gecirdi Hemen ardindan Ardanuc livasi kuruldu ve yaklasik olarak bugunku Ardanuc ilcesi topraklari Ardanuc nahiyesi olarak bu livaya baglandi Kontromi de bu nahiyenin 58 koyunden biriydi Ancak Ardanuc nahiyesinde 1574 te 8 koy 1595 te de 11 koy bos olarak kaydedilmistir Ardanuc nahiyesinin kucuk koylerinden biri olan Kontromi de 1574 tarihli Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan ile 1595 tarihli Defter i Mufassal i Liva i Ardanuc adli Osmanli tahrir defterlerine gore 7 hane yasiyordu Iki defterde de nufusun tamami Hristiyanlardan olusuyordu Kontromi koyu halkinin bu tarihlerden sonra Musluman oldugu bu kayitlardan da anlasilmaktadir Osmanli idaresinin 1835 yilinda askere alma ve vergi toplama amaciyla yaptigi erkek nufusu tespitinde Kontromi de 13 hanede 43 erkek yasiyordu Erkek sayisi kadar kadin eklenince Kontromi nin toplam nufusunun 86 kisiden olustugu ortaya cikar Kontromi uc yuz yili askin bir sure Osmanli egemenliginde kaldiktan sonra 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nda Ruslarin eline gecti Rus idaresinde Artvin sancaginin okrug Ardanuc kazasina ucastok bagli Karsnia nahiyesinin selskoe obshestvo kirsal topluluk bes koyunden biriydi Koyun nufusu 1886 yilinda 124 kisiden olusuyordu Karsnia nahiyesinin ve Kontromi nin nufusunun tamami Gurculerden olusuyordu Nitekim Kontromi de Canckari ჩანჩქარი Patarakana პატარაყანა Cicocala ჭიჭოჭალა Tilebikana თილებიყანა Nakorevi ნაყორევი Lase ლაშე Saburte საბურთე Nahakhevi ნახალხევი Sindisgomi სინდისგომი Serikana სერიყანა gibi yer adlari da buranin bir Gurcu yerlesmesi oldugunu gostermektedir Kontromi Birinci Dunya Savasi nin sonlarinda Rus idaresinin sona ermesinden bir sure sonra bagimsiz Gurcistan in sinirlari icinde kaldi 1921 yilinda Sovyet Rusya nin Gurcistan i isgali sirasinda Ankara Hukumeti Artvin ve Ardahan bolgelerini bosaltmasi icin Gurcistan hukumetine ultimatom verdi Gurcistan hukumetinin bu iki bolgeden cekilmesi uzerine Kontromi koyu fiilen Turkiye ye katildi 16 Mart 1921 de Sovyet Rusya ile Ankara Hukumeti arasinda imzalanan Moskova Antlasmasi uyarinca da koy Turkiye ye birakildi Kontormi 1922 yilinda Artvin livasinda yapilan nufus tespiti sirasinda Kontrom adiyla bu livanin merkez kazasina bagli Ardanuc nahiyesinin bir koyuydu Nufusu 17 hanede yasayan 93 kisiden olusuyordu Bir Gurcu koyu olan Kontromi nin nufusunun tamami bu tespitte Turk olarak yazilmistir Kontromi Kontorm Turkce olmadigi icin koyun adi 1925 yilinda Yolagzi olarak degistirildi Yaylacik koyu 1935 genel nufus sayiminda Rize ve Artvin vilayetlerinin birlestirilmesiyle kurulmus olan Coruh vilayetinin Artvin kazasina bagli Ardanuc nahiyesinin koylerinden biriydi Nufusu 132 kisiden olusuyordu Gurcu Kolu koylerinden biri sayilan Yolagzi koyunde 1965 genel nufus sayiminda 203 kisi yasiyor ve bu nufus icinde 99 kisi okuma yazma biliyordu CografyaYolagzi koyu Artvin il merkezine 80 km Ardanuc ilce merkezine 38 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 432020 412019 452018 422017 372016 322015 272014 352013 362012 332011 272010 272009 282008 302007 292000 521990 1151985 1391922 95Kaynakca Albayrak Leman 2014 Asagiirmaklar Koyu nun Cografi Etudu YL Tezi Ataturk Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu tez yok gov tr s 76 Ingilizce Fallingrain com 7 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Nufusune com 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2022 a b 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 187 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Klarceti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 35 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 1927 s 115 6 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2021 a b Ardanuc kazasi 1886 Yili Rusca 24 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2021 Klarceti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 35 38 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1934 3 cilt II cilt s 41 Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 27 Nisan 2020 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye Istanbul 2010 Birinci basim 1927 s 141 ISBN 978 9944 197 52 6 1935 Genel Nufus Sayimi Istanbul 1937 s 394 PDF 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Eylul 2021 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1965 s 87 a b c d YerelNet org tr 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2022 Gok Nursen 2008 PDF Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi 41 ankara edu tr s 89 104 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 27 Nisan 2020 Dis baglantilarYolagzi Ardanuc icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft