Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yugoslavya Federal Cumhuriyeti (Sırpça: Savezna Republika Jugoslavija; Kiril Sırpça: Савезна република Југославија) Balkanlar’da yer alan, iki cumhuriyetten oluşan ve 1992-2003 yıllarında yaşamış olan bir devlettir. Ülke iç savaşta parçalanan Yugoslavya SFC'nin sınırları değişen devamı sayılabilir. 2003'te devletin resmi adı değişti ve Sırbistan-Karadağ adı alındı. Devletin bulunmuş olduğu alanda bugün Sırbistan, Karadağ ve Kosovatanınma süreci bulunur.
Savezna Republika Jugoslavija Савезна република Југославија Yugoslavya Federal Cumhuriyeti | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1992-2003 | |||||||||||||
 (Bayrak)  (Arma) | |||||||||||||
 2003 Yılında Yugoslavya FC | |||||||||||||
| Başkent | Belgrad | ||||||||||||
| Yaygın dil(ler) | Sırp-Hırvatça (1992-1997) Sırpça (1997-2003) | ||||||||||||
| Demonim | Yugoslav (2003'ten önce) Sırp ve Karadağlı (2003'ten sonra) | ||||||||||||
| Hükûmet | Parlamenter Federal cumhuriyet (1992-2003) | ||||||||||||
| Başkan | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Başbakan | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Yüzölçümü | |||||||||||||
• Toplam | 102.350 km2 | ||||||||||||
| Nüfus | |||||||||||||
• Sayılan | 10.832.545 | ||||||||||||
| GSYİH (SAGP) | 1995 tahminî | ||||||||||||
• Toplam | 11.6 milyar $ | ||||||||||||
• Kişi başına | 2.650 $ | ||||||||||||
| Para birimi | Sırbistan: Yugoslav dinarı (1992–2003) Karadağ: Yugoslavya dinarı (1992–1999), Alman markı (1999–2002), Euro (2002-2003) | ||||||||||||
| İnternet alan adı | .yu | ||||||||||||
| |||||||||||||
Ülke, kuzeybatısında Hırvatistan, kuzeyinde Macaristan, kuzeydoğusunda Romanya, doğusunda Bulgaristan, güneyinde Makedonya, güneybatısında Arnavutluk ve batısında Bosna-Hersek ile çevrili olmuştur.
Tarih
Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’nin parçalanması sırasında sadece iki cumhuriyet (Sırbistan ve Karadağ) “Yugoslavya” devletini sürdürmeyi kabul etmiştir. Sırbistan’ın içindeki özerk bölgeler Kosova ve Voyvodina da, dolayısıyla bu yeni federasyonun içinde yer almıştır. Böylece 1992 yılında sosyalist federasyondaki bu iki cumhuriyet, yeni Yugoslavya’yı oluşturmuştur. Geriye kalan cumhuriyetler, bağımsız devletler olarak hayatlarına devam etmişlerdir. Bu devletlerden Bosna-Hersek, yeni Yugoslavya’nın kurulduğu dönemde büyük bir savaş alanı altında, harap hâldeydi.
Doğu Avrupa’da komünist devlet idarelerinin çökmesiyle ilgili olarak yeni devlet de demokratik değişim sürecini kabul etmiştir. Buna bağlı olarak, bayraktan kızıl yıldız simgesi çıkarılmış, yeni bayrak yıldızsız olarak kullanıma sunulmuştur. Ayrıca, eski komünist simgelerle örülü devlet arması da çift başlı kartal merkezli bir yeni arma ile değiştirilmiştir. Bunun yanında, yeni devlet, Yugoslavya SFC’nin kolektif başkanlık sistemi yerine seçimle belirlenen tek başkan sistemini uygulamaya koymuştur.
Kosova Sorunu
Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’nin parçalanmasının ardından kurulan yeni Yugoslavya devleti, daha merkeziyetçi bir idari yapıya sahip olmuştur. Belgrad’dan Sırpların kontrolündeki yeni devlet yönetimi, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’nin dağılışı sırasında bağımsızlığına kavuşamayan Kosova bölgesi ile sıkıntılı bir yeni birlik kurmuştur. Ülkenin 1992’de kuruluşundan son dönemine kadar Kosova, Sırp idaresinin uygulamalarına tepkili bir bölge olmuştur.
Yeni federasyonda Kosovalılar, çeşitli siyasi, sosyal ve ekonomik sıkıntılar yaşamışlardır. Kosova’nın Sırplar için söz konusu olan sıkıntılı yapısı 1998-1999 yılları itibarıyla çatışma hâlini almıştır. Ülkenin Kosova topraklarında ayrılıkçı Kosovalılar ile tam donanımlı ve silahlı Sırp güçleri arasında çeşitli düzeylerde çatışmalar yaşanmıştır.
1998-1999 Kosova Savaşı
1998-1999 döneminde, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti ordusunun, bağımsızlık isteyen Kosova Kurtuluş Ordusu’na ve bu örgüt yanında yer alan milis güçlerine karşı çeşitli operasyonlar yürütmüştür. Buna karşı olarak, dünyada oluşan siyasi inisiyatif doğrultusunda NATO birliklerinin ülke çapında askerî operasyonları olmuştur.
NATO'nun Yugoslavya'ya karşı hava saldırılarına başlamasıyla, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti kimliği altında Sırp ordusu ve milis güçleri tarafından Kosovalı Müslüman sivillere karşı saldırılar yapılmıştır.
NATO müdahalesi sonucunda Kosova’da Birleşmiş Milletler kontrolünde bir özel yönetim oluşturulmuş, bu yönetim 2008 yılında Kosova’nın tek taraflı bağımsızlığı sonrasında değişikliğe uğramıştır.
Coğrafi Yapı
Yugoslavya Federal Cumhuriyeti, Balkanlar’ın ortası sayılabilecek bir konumda yer almıştır. Ülkenin Adriyatik Denizi kıyılarında eskiden var olan uzun sahil şeridi, yeni devlette sadece Karadağ kıyılarını kapsamıştır.
Komşuları; kuzeybatıda Hırvatistan, kuzeyde Macaristan, kuzeydoğuda Romanya, doğuda Bulgaristan, güneyde Makedonya, güneybatıda Arnavutluk ve batıda Bosna-Hersek idi. Güneybatı yönü Adriyatik Denizi bulunurdu. Ülkenin toplam yüzölçümü 102.350 km² olmuştur.
Siyasi Yapı
Federal Yapılar
Yugoslavya federal Cumhuriyeti, iki cumhuriyet (Sırbistan ve Karadağ) ve iki özerk bölgeden (Kosova ve Voyvodina) oluşmuştur. Özerk bölgeler Sırbistan Cumhuriyeti toprakları içinde özerkliğe sahip olmuştur.
| Sırbistan Cumhuriyeti | Belgrad |  |  |  |
| Karadağ Cumhuriyeti | Podgorica |  |  |  |
Demografi
Etnik Yapı
Yugoslavya FC, eski sosyalist federasyonun “Yugoslav” üst kimliğini devam ettirmiş gibi olsa da, bu yeni dönemle beraber artık etnik kimlikler çok daha ön planda olmuştur. Sırplar, Boşnaklar, Macarlar, Arnavutlar, Türkler, Rumenler, Romanlar ülkenin çeşitli kesimlerinde yaşamış olan etnik gruplardır.
Diller
Yugoslavya FC resmî dili 1997 yılına kadar Sırp-Hırvatça olarak belirtmiş, bu yıldan itibaren resmî dil Sırpça olarak kullanılmıştır. Sırpça, devletin genel iletişim dili olarak kullanılmış, Kosova’da buna Arnavutça ve Türkçe eklenmiştir. Voyvodina’da Macarca da kullanılan dillerden olmuştur. Karadağ’da bugün resmiyette olan Karadağlıca, bir bölgesel ağız olarak o dönemde kullanımda olmuştur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
 | Yugoslavya ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Sirpca Savezna Republika Jugoslavija Kiril Sirpca Savezna republika Јugoslaviјa Balkanlar da yer alan iki cumhuriyetten olusan ve 1992 2003 yillarinda yasamis olan bir devlettir Ulke ic savasta parcalanan Yugoslavya SFC nin sinirlari degisen devami sayilabilir 2003 te devletin resmi adi degisti ve Sirbistan Karadag adi alindi Devletin bulunmus oldugu alanda bugun Sirbistan Karadag ve Kosovataninma sureci bulunur Savezna Republika Jugoslavija Savezna republika Јugoslaviјa Yugoslavya Federal Cumhuriyeti1992 2003Bayrak ArmaMilli mars Hej Slaveni Heј Sloveni Hej Sloveni Hey Slavlar source source track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track 2003 Yilinda Yugoslavya FCBaskentBelgradYaygin dil ler Sirp Hirvatca 1992 1997 Sirpca 1997 2003 DemonimYugoslav 2003 ten once Sirp ve Karadagli 2003 ten sonra HukumetParlamenter Federal cumhuriyet 1992 2003 Baskan 1992 1993Dobrica Cosic 1993 1997Zoran Lilic 1997 2000Slobodan Milosevic 2000 2003Vojislav KostunicaBasbakan 1992 1993Milan Panic 1993 1998Radoje Kontic 1998 2000Momir Bulatovic 2000 2001Zoran ZizicTarihce Kurulusu1992 Anayasa27 Nisan 1992 Kosova savasi1998 1999 Buldozer Devrimi5 Ekim 2000 BM uyeligi1 Kasim 2000 Dagilisi2003Yuzolcumu Toplam102 350 km2Nufus Sayilan10 832 545GSYIH SAGP 1995 tahmini Toplam11 6 milyar Kisi basina2 650 Para birimiSirbistan Yugoslav dinari 1992 2003 Karadag Yugoslavya dinari 1992 1999 Alman marki 1999 2002 Euro 2002 2003 Internet alan adi yuOnculler ArdillarYugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti Sirbistan Karadag Ulke kuzeybatisinda Hirvatistan kuzeyinde Macaristan kuzeydogusunda Romanya dogusunda Bulgaristan guneyinde Makedonya guneybatisinda Arnavutluk ve batisinda Bosna Hersek ile cevrili olmustur TarihYugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti nin parcalanmasi sirasinda sadece iki cumhuriyet Sirbistan ve Karadag Yugoslavya devletini surdurmeyi kabul etmistir Sirbistan in icindeki ozerk bolgeler Kosova ve Voyvodina da dolayisiyla bu yeni federasyonun icinde yer almistir Boylece 1992 yilinda sosyalist federasyondaki bu iki cumhuriyet yeni Yugoslavya yi olusturmustur Geriye kalan cumhuriyetler bagimsiz devletler olarak hayatlarina devam etmislerdir Bu devletlerden Bosna Hersek yeni Yugoslavya nin kuruldugu donemde buyuk bir savas alani altinda harap haldeydi Dogu Avrupa da komunist devlet idarelerinin cokmesiyle ilgili olarak yeni devlet de demokratik degisim surecini kabul etmistir Buna bagli olarak bayraktan kizil yildiz simgesi cikarilmis yeni bayrak yildizsiz olarak kullanima sunulmustur Ayrica eski komunist simgelerle orulu devlet armasi da cift basli kartal merkezli bir yeni arma ile degistirilmistir Bunun yaninda yeni devlet Yugoslavya SFC nin kolektif baskanlik sistemi yerine secimle belirlenen tek baskan sistemini uygulamaya koymustur Kosova Sorunu Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti nin parcalanmasinin ardindan kurulan yeni Yugoslavya devleti daha merkeziyetci bir idari yapiya sahip olmustur Belgrad dan Sirplarin kontrolundeki yeni devlet yonetimi Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti nin dagilisi sirasinda bagimsizligina kavusamayan Kosova bolgesi ile sikintili bir yeni birlik kurmustur Ulkenin 1992 de kurulusundan son donemine kadar Kosova Sirp idaresinin uygulamalarina tepkili bir bolge olmustur Yeni federasyonda Kosovalilar cesitli siyasi sosyal ve ekonomik sikintilar yasamislardir Kosova nin Sirplar icin soz konusu olan sikintili yapisi 1998 1999 yillari itibariyla catisma halini almistir Ulkenin Kosova topraklarinda ayrilikci Kosovalilar ile tam donanimli ve silahli Sirp gucleri arasinda cesitli duzeylerde catismalar yasanmistir 1998 1999 Kosova Savasi 1998 1999 doneminde Yugoslavya Federal Cumhuriyeti ordusunun bagimsizlik isteyen Kosova Kurtulus Ordusu na ve bu orgut yaninda yer alan milis guclerine karsi cesitli operasyonlar yurutmustur Buna karsi olarak dunyada olusan siyasi inisiyatif dogrultusunda NATO birliklerinin ulke capinda askeri operasyonlari olmustur NATO nun Yugoslavya ya karsi hava saldirilarina baslamasiyla Yugoslavya Federal Cumhuriyeti kimligi altinda Sirp ordusu ve milis gucleri tarafindan Kosovali Musluman sivillere karsi saldirilar yapilmistir NATO mudahalesi sonucunda Kosova da Birlesmis Milletler kontrolunde bir ozel yonetim olusturulmus bu yonetim 2008 yilinda Kosova nin tek tarafli bagimsizligi sonrasinda degisiklige ugramistir Cografi YapiFederal Yugoslavya nin genel haritasi Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Balkanlar in ortasi sayilabilecek bir konumda yer almistir Ulkenin Adriyatik Denizi kiyilarinda eskiden var olan uzun sahil seridi yeni devlette sadece Karadag kiyilarini kapsamistir Komsulari kuzeybatida Hirvatistan kuzeyde Macaristan kuzeydoguda Romanya doguda Bulgaristan guneyde Makedonya guneybatida Arnavutluk ve batida Bosna Hersek idi Guneybati yonu Adriyatik Denizi bulunurdu Ulkenin toplam yuzolcumu 102 350 km olmustur Siyasi YapiFederal Yapilar Yugoslavya federal Cumhuriyeti iki cumhuriyet Sirbistan ve Karadag ve iki ozerk bolgeden Kosova ve Voyvodina olusmustur Ozerk bolgeler Sirbistan Cumhuriyeti topraklari icinde ozerklige sahip olmustur Ad Baskent Bayrak Arma KonumSirbistan Cumhuriyeti Kosova ve Metohiya Ozerk Bolgesi Voyvodina Ozerk Bolgesi Belgrad Pristine Novi SadKaradag Cumhuriyeti PodgoricaDemografiEtnik Yapi Yugoslavya FC eski sosyalist federasyonun Yugoslav ust kimligini devam ettirmis gibi olsa da bu yeni donemle beraber artik etnik kimlikler cok daha on planda olmustur Sirplar Bosnaklar Macarlar Arnavutlar Turkler Rumenler Romanlar ulkenin cesitli kesimlerinde yasamis olan etnik gruplardir Diller Yugoslavya FC resmi dili 1997 yilina kadar Sirp Hirvatca olarak belirtmis bu yildan itibaren resmi dil Sirpca olarak kullanilmistir Sirpca devletin genel iletisim dili olarak kullanilmis Kosova da buna Arnavutca ve Turkce eklenmistir Voyvodina da Macarca da kullanilan dillerden olmustur Karadag da bugun resmiyette olan Karadaglica bir bolgesel agiz olarak o donemde kullanimda olmustur Ayrica bakinizSirbistan KaradagKaynakcaYugoslavya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz