Yünbüken, Ardahan ilinin Hanak ilçesine bağlı bir köydür.
Yünbüken | |
---|---|
Ardahan'ın konumu | |
Yünbüken Yünbüken'in Ardahan'daki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Ardahan |
İlçe | Hanak |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
Rakım | 2044 m |
Nüfus (2022) | |
• Toplam | 115 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0478 |
İl plaka kodu | 75 |
Posta kodu | 75900 |
Tarihçe
Yünbüken köyünün eski adı Çihireti'dir. Gürcüce bir yer adı olan Çihireti (ჩიხირეთი), 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine Çikiret (چكریت) ve 1928 tarihli Osmanlıca köy listesine Çihrit / Çihiret (چیخریت) şeklinde girmiştir. Çihireti, büyük bir olasılıkla Gürcüce örgü işi anlamındaki "çhiri" (ჩხირი) kelimesinden türemiştir. Köyün adının 1959 yılında Yünbüken olarak değiştirilmesi bu anlamıyla ilişkili olabilir.
Çihireti köyü, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Eruşeti'de yer alır. Eruşet ise, erken dönem Gürcü Hristiyanlığının en önemli merkezlerinden biriydi. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. Günümüzde tamamen yıkılmış olan Çihireti Kilisesi de bu dönemden kalmıştır.
Çihireti köyü, 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı tahrir defterine göre, Ardahan-i Büzürg livasının Meşe nahiyesine bağlı köylerden biriydi. Köyün nüfusu 10 Hristiyan haneden oluşuyordu. Osmanlı Devleti'ne vergi vermekle yükümlü hane reisleri Kazana, Elia, Potshera, İasa, Sutia, Eliazar, Basila, Vardzel gibi Gürcü adları taşıyordu. Köyde buğday, arpa, yonca tarımı ve arıcılık yapılıyor ve koyun besleniyordu.
Çihireti köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinde Çihireti, Ardahan sancağının Ardahan kazasına bağlı bir köydü. Nüfusu, tamamı Kürt olan 32 kişiden oluşuyordu. Ne var ki 1896 ve 1906 Rus nüfus tespitlerinde Çihireti köyü yer almamıştır. Birinci Dünya Savaşı sırasında Ardahan bölgesini gezen Gürcü araştırmacı Konstantine Martvileli, Çihireti (ჩიხირეთი) köyünde kimsenin yaşamadığını, köyün harabeye döndüğünü, köyün hemen kıyısında, derenin karşı tarafında küçük bir kilisenin yıkıntılarının bulunduğunu yazmıştır.
Çihireti köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda Rusların bölgeden çekilmesinin ardından bir süre bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 7 Mayıs 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla ülkenin sınırları Sovyet Rusya tarafından da tanındı. Ancak Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında, 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması uyarınca Ardahan bölgesi ve Çihireti köyü Türkiye'ye bırakıldı.
Çihireti köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Kars vilayetinin Ardahan kazasının Damal nahiyesine bağlıydı. 1940 genel nüfus sayımında "Çıhıret" şeklinde yazılmış olan köy aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 107 kişiden oluşuyordu. Çihireti veya Çıhıret Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Yünbüken olarak değiştirilmiştir. 1965 genel nüfus sayımında Yünbüken köyünün nüfusu 211 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 34 kişi okuma yazma biliyordu.
Yünbüken’in sınırları içinde bir zamanlar var olan kilise ve kalelerin günümüze kalıntıları kalmıştır. Köyün merkezinin 1,5 kilometre kuzeyindeki köyü kilisesi tamamen yıkılmış, bugüne sadece temel taşları kalmıştır. Köyün merkezinin 1,3 kilometre güneydoğusunda, iki vadi arasında kale kalıntıları mevcuttur. Deniz seviyesinden 2.030 metre yüksekte olan ve günümüze yıkıntıları ulaşan kalenin genişliği 46 metre, uzunluğu 50 metredir. Köyün merkezinin 800 metre batısında ise bir başka kale vardır. Kale iki derenin birleştiği noktada bir tepede yer alır. Yünbüken’in merkezinin 2,9 kilometre kuzeybatısındaki kalıntılar burada başka bir kalenin daha olduğunu göstermektedir.
Coğrafya
Köy, Ardahan il merkezine 33 km, Hanak ilçe merkezine 7 km uzaklıktadır.
Nüfus
Çihireti köyünün nüfusu 1595 tarihinde 10 Hristiyan haneden oluşuyordu. Rus idaresinin 1886 yılında yaptığı nüfus sayımına göre ise köyde 32 kişi yaşıyor ve nüfusun tamamı Kürtlerden oluşuyordu. 1896 yılındaki nüfus sayımında köyün adı geçmemektedir. Köyün bir nedenle boşaldığı Gürcü araştırmacı Konstantine Martvileli'in 1917'de verdiği bilgiden anlaşılmaktadır.
1960 Genel Nüfus Sayımı’nda Kars ilinin Hanak ilçesinde Yünbüken (Çıkırhet) adıyla kaydedilmiş olan köyün nüfusu 198 kişiden oluşuyordu. Bu nüfusun 95’i kadın, 103’ü erkekti. Son tespitlere göre Yünbüken köyünün nüfusu 71’i kadın, 70’i erkek olmak üzere 141 kişi düşmüştür. Altmış yıl sonra nüfusun artması yerine azalmış olması, Türkiye’nin genelindeki köyden kente göçün sonuçlarının Yünbüken köyüne de yansıdığını göstermektedir.
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2022 | 115 |
2021 | 123 |
2020 | 128 |
2019 | 141 |
2018 | 148 |
2017 | 128 |
2016 | 126 |
2015 | 127 |
2014 | 127 |
2013 | 120 |
2012 | 130 |
2011 | 133 |
2010 | 131 |
2009 | 148 |
2008 | 147 |
2007 | 145 |
2000 | 121 |
1990 | 255 |
1985 | 279 |
1980 | 277 |
1975 | 259 |
1970 | 258 |
1965 | 211 |
1960 | 198 |
1886 | 32 |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 21 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r "Ardahan Hanak Yünbüken Köy Nüfusu". Nufusune.com. 22 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Nisan 2020.
- ^ a b c "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Gürcüce ve Osmanlıca), (Yayıma hazırlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 555". 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ekim 2023.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 762.
- ^ "ჩხირი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt
- ^ 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 18. 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Gürcüce ve Osmanlıca), (Yayıma hazırlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 500". 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ekim 2023.
- ^ a b c Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 110, .
- ^ Konstantine Martvileli, “Ardahan Bölgesinde” (Gürcüce), Sakartvelo gazetesi, 24 Eylül 1917, sayı: 230.
- ^ ""Российско-грузинский договор 07.5.1920 г. (полный текст и карта) - один из многих нарушенных Кремлем" / "07.5.1920 tarihli Rus-Gürcü Anlaşması (tam metin ve harita) Kremlin Tarafından İhlal Edilen Birçok Anlaşmadan Biridir"". 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mayıs 2023.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mayıs 2023.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 355.
- ^ . 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 359.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar - Katalog (ტაო-კლარჯეთი - ისტორიისა და კულტურის ძეგლები - კატალოგი), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 210, 385,
- ^ . YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2020.
- ^ Konstantine Martvileli, “Ardahan Bölgesinde” (Gürcüce), Sakartvelo gazetesi, 24 Eylül 1917, sayı: 230.
- ^ a b Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1963). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ "İl, ilçe ve bucaklara göre köy nüfusları - 2000". TÜİK. 25 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1981). (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1977). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1973). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Yünbüken, Hanak için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yunbuken Ardahan ilinin Hanak ilcesine bagli bir koydur YunbukenKoyArdahan in konumuYunbukenYunbuken in Ardahan daki konumuUlkeTurkiyeIlArdahanIlceHanakCografi bolgeDogu Anadolu BolgesiRakim2044 mNufus 2022 Toplam115Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0478Il plaka kodu75Posta kodu75900TarihceYunbuken koyunun eski adi Cihireti dir Gurcuce bir yer adi olan Cihireti ჩიხირეთი 1595 tarihli Osmanli mufassal defterine Cikiret چكریت ve 1928 tarihli Osmanlica koy listesine Cihrit Cihiret چیخریت seklinde girmistir Cihireti buyuk bir olasilikla Gurcuce orgu isi anlamindaki chiri ჩხირი kelimesinden turemistir Koyun adinin 1959 yilinda Yunbuken olarak degistirilmesi bu anlamiyla iliskili olabilir Cihireti koyu tarihsel Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Eruseti de yer alir Eruset ise erken donem Gurcu Hristiyanliginin en onemli merkezlerinden biriydi Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ikinci yarisinda Gurculerden ele gecirmistir Gunumuzde tamamen yikilmis olan Cihireti Kilisesi de bu donemden kalmistir Cihireti koyu 1595 tarihli ve Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli tahrir defterine gore Ardahan i Buzurg livasinin Mese nahiyesine bagli koylerden biriydi Koyun nufusu 10 Hristiyan haneden olusuyordu Osmanli Devleti ne vergi vermekle yukumlu hane reisleri Kazana Elia Potshera Iasa Sutia Eliazar Basila Vardzel gibi Gurcu adlari tasiyordu Koyde bugday arpa yonca tarimi ve aricilik yapiliyor ve koyun besleniyordu Cihireti koyu 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan imzalanan Berlin Antlasmasi uyarinca Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi Rus idaresinde Cihireti Ardahan sancaginin Ardahan kazasina bagli bir koydu Nufusu tamami Kurt olan 32 kisiden olusuyordu Ne var ki 1896 ve 1906 Rus nufus tespitlerinde Cihireti koyu yer almamistir Birinci Dunya Savasi sirasinda Ardahan bolgesini gezen Gurcu arastirmaci Konstantine Martvileli Cihireti ჩიხირეთი koyunde kimsenin yasamadigini koyun harabeye dondugunu koyun hemen kiyisinda derenin karsi tarafinda kucuk bir kilisenin yikintilarinin bulundugunu yazmistir Cihireti koyu Birinci Dunya Savasi nin sonunda Ruslarin bolgeden cekilmesinin ardindan bir sure bagimsiz Gurcistan in sinirlari icinde kaldi 7 Mayis 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlasmasi yla ulkenin sinirlari Sovyet Rusya tarafindan da tanindi Ancak Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda 16 Mart 1921 de imzalanan Moskova Antlasmasi uyarinca Ardahan bolgesi ve Cihireti koyu Turkiye ye birakildi Cihireti koyu 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Kars vilayetinin Ardahan kazasinin Damal nahiyesine bagliydi 1940 genel nufus sayiminda Cihiret seklinde yazilmis olan koy ayni idari konuma sahipti ve nufusu 107 kisiden olusuyordu Cihireti veya Cihiret Turkce olmadigi icin koyun adi 1959 yilinda 7267 sayili kanunla Yunbuken olarak degistirilmistir 1965 genel nufus sayiminda Yunbuken koyunun nufusu 211 kisiden olusuyor ve bu nufus icinde 34 kisi okuma yazma biliyordu Yunbuken in sinirlari icinde bir zamanlar var olan kilise ve kalelerin gunumuze kalintilari kalmistir Koyun merkezinin 1 5 kilometre kuzeyindeki koyu kilisesi tamamen yikilmis bugune sadece temel taslari kalmistir Koyun merkezinin 1 3 kilometre guneydogusunda iki vadi arasinda kale kalintilari mevcuttur Deniz seviyesinden 2 030 metre yuksekte olan ve gunumuze yikintilari ulasan kalenin genisligi 46 metre uzunlugu 50 metredir Koyun merkezinin 800 metre batisinda ise bir baska kale vardir Kale iki derenin birlestigi noktada bir tepede yer alir Yunbuken in merkezinin 2 9 kilometre kuzeybatisindaki kalintilar burada baska bir kalenin daha oldugunu gostermektedir CografyaKoy Ardahan il merkezine 33 km Hanak ilce merkezine 7 km uzakliktadir NufusCihireti koyunun nufusu 1595 tarihinde 10 Hristiyan haneden olusuyordu Rus idaresinin 1886 yilinda yaptigi nufus sayimina gore ise koyde 32 kisi yasiyor ve nufusun tamami Kurtlerden olusuyordu 1896 yilindaki nufus sayiminda koyun adi gecmemektedir Koyun bir nedenle bosaldigi Gurcu arastirmaci Konstantine Martvileli in 1917 de verdigi bilgiden anlasilmaktadir 1960 Genel Nufus Sayimi nda Kars ilinin Hanak ilcesinde Yunbuken Cikirhet adiyla kaydedilmis olan koyun nufusu 198 kisiden olusuyordu Bu nufusun 95 i kadin 103 u erkekti Son tespitlere gore Yunbuken koyunun nufusu 71 i kadin 70 i erkek olmak uzere 141 kisi dusmustur Altmis yil sonra nufusun artmasi yerine azalmis olmasi Turkiye nin genelindeki koyden kente gocun sonuclarinin Yunbuken koyune de yansidigini gostermektedir Yillara gore koy nufus verileri2022 1152021 1232020 1282019 1412018 1482017 1282016 1262015 1272014 1272013 1202012 1302011 1332010 1312009 1482008 1472007 1452000 1211990 2551985 2791980 2771975 2591970 2581965 2111960 1981886 32Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 21 Kasim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2020 a b c d e f g h i j k l m n o p q r Ardahan Hanak Yunbuken Koy Nufusu Nufusune com 22 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Nisan 2020 a b c Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Gurcuce ve Osmanlica Yayima hazirlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt III cilt 1958 s 555 15 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ekim 2023 a b Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 762 ჩხირი A Comprehensive Georgian English Dictionary Londra 2006 2 cilt ISBN 0 9535878 3 5 2014 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2015 s 18 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 7362 5 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Gurcuce ve Osmanlica Yayima hazirlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt II cilt 1941 s 500 17 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ekim 2023 a b c Candan Badem Carlik Yonetiminde Kars Ardahan Artvin Istanbul 2018 s 110 ISBN 9786052100271 Konstantine Martvileli Ardahan Bolgesinde Gurcuce Sakartvelo gazetesi 24 Eylul 1917 sayi 230 Rossijsko gruzinskij dogovor 07 5 1920 g polnyj tekst i karta odin iz mnogih narushennyh Kremlem 07 5 1920 tarihli Rus Gurcu Anlasmasi tam metin ve harita Kremlin Tarafindan Ihlal Edilen Bircok Anlasmadan Biridir 11 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mayis 2023 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mayis 2023 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 355 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ekim 2023 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 359 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalog ტაო კლარჯეთი ისტორიისა და კულტურის ძეგლები კატალოგი Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 210 385 ISBN 978 9941 478 17 8 YerelNet org tr 4 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2020 Konstantine Martvileli Ardahan Bolgesinde Gurcuce Sakartvelo gazetesi 24 Eylul 1917 sayi 230 a b Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1963 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Il ilce ve bucaklara gore koy nufuslari 2000 TUIK 25 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1981 PDF kutuphane tuik gov tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1977 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1973 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1968 PDF kutuphane tuik gov tr 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarYunbuken Hanak icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft