Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddede bulunmasına karşın yetersizliği nedeniyle bazı bilgilerin hangi kaynaktan alındığı belirsizdir. (Eylül 2020) () |
Ziriler, Endülüs Emevi Devleti'nden sonra İspanya'da hüküm sürmüş Berberi devleti.
Zîrîler الزيريون | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 972-1148 | |||||||
 Yaklaşık 980'de Zirid otoritesinin en üst seviyeye ulaşması | |||||||
| Tür | Fâtımîler'in vasal devleti (972-1048) Bağımsız (1048-1148) | ||||||
| Başkent | (936-1014) (972-1057) Mehdiye (1057–1148) | ||||||
| Yaygın dil(ler) | Berberi dilleri (birincil), Mağrip Arapçası, Kutsal İbranice | ||||||
| Hükûmet | Monarşi (Emirlik) | ||||||
| Emir | |||||||
| |||||||
| Tarihçe | |||||||
| |||||||
| Para birimi | Dinar | ||||||
| |||||||
Ziriler Kuzey Afrika'da İslam devleti kuran hanedanlardan. Ziriler, Mağrib'in iç kısmında oturan Senhace Berberi kabilelerindendir. Haricilerden Ebu Yezid'e karşı 945'te Fatımiler'e askeri kuvvet yardımı yaptılar. Bu yardım üzerine, Fatımi halifesi Muizz (953-975) zamanında, Zirilerden Yusuf Bulukkin bin Ziri'ye İfrikiye Valiliği verildi. Bulukkin, Zendler ile mücadele etti. Sebte'ye kadar bütün Magrib'i zaptetti. Zirilerin hakimiyeti çok genişleyince, bu toprakları bir kişinin idare etmesi zorlaştı. Yusuf Bulukkin'in torunu Nasıreddevle Badis (996-1016) zamanında, topraklarda idari taksimat yapıldı. Batıdaki bölgeler ailenin Hammadi koluna geçti Anakol Zirilerin merkezi Kayravan olup, İfrikiye'ye hakimdiler. Hammadilerin merkezi ise Kala idi. Ziriler, 1041'de Bağdat'taki Abbasi halifeliğine sadakatını bildirdiler. Hammadiler, Mısır Fatımilerine bağlı kaldılar. Ziriler, Fatımilerden ayrılınca, saldırıya uğradı. Fatımiler, Ziri topraklarına karşı saldırıya geçip, kuvvet gönderdi. Ziriler Kayravan'ı boşaltarak sahildeki el-Mehdiye şehrine göç ettiler. Hammadiler de, Bicaye Limanına çekildiler. Denizciliğe önem vermeye başladılar. Normanlar ile münasebet kurdular. Zirilerin hakim oldukları topraklar 12. yüzyılda, önce Normanlar daha sonra da Muvahhidlerin eline geçti.
1015-1090 arasında Granada'da hüküm süren Zirî melikleri 1057'de Málaga'yı da ele geçirdiler.
1090 yılında Murabıtlar tarafından ortadan kaldırıldılar.
1. Ziri Hükümdarları
- Yusuf Bulukkin bin Ziri-I (972-984)
- Mansur bin Bulukkin (984-996)
- Nasıreddevle Badis (996-1016)
- Şerefeddevle el-Muiz (1016-1062)
- Temim (1062-1108)
- Yahya (1108-1116)
- Ali (1116-1121)
- Hasan (1121-1148)
2. Hammadi Kolu
- Hammad bin Bulukkin bin Ziri-I (1015-1028)
- Ka'id (1028-1054)
- Muhsin (1054-1055)
- Bulukkin-II (1055-1062)
- Nasır (1062-1088)
- Mansur (1088-1105)
- Badis (1105)
- Aziz (1105-1121)
- Yahya (1121-1152)
Kaynakça
- Rehber Ansiklopedisi
 | Tarih ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Cezayir ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Tunus ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | İspanya ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede kaynak listesi bulunmasina karsin metin ici kaynaklarin yetersizligi nedeniyle bazi bilgilerin hangi kaynaktan alindigi belirsizdir Lutfen kaynaklari uygun bicimde metin icine yerlestirerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Eylul 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Ziriler Endulus Emevi Devleti nden sonra Ispanya da hukum surmus Berberi devleti Zirilerالزيريون972 1148Yaklasik 980 de Zirid otoritesinin en ust seviyeye ulasmasiTurFatimiler in vasal devleti 972 1048 Bagimsiz 1048 1148 Baskent 936 1014 972 1057 Mehdiye 1057 1148 Yaygin dil ler Berberi dilleri birincil Magrip Arapcasi Kutsal IbraniceHukumetMonarsi Emirlik Emir 973 984 1121 1148Tarihce Kurulusu972 Dagilisi1148Para birimiDinarOncullerFatimiler Ziriler Kuzey Afrika da Islam devleti kuran hanedanlardan Ziriler Magrib in ic kisminda oturan Senhace Berberi kabilelerindendir Haricilerden Ebu Yezid e karsi 945 te Fatimiler e askeri kuvvet yardimi yaptilar Bu yardim uzerine Fatimi halifesi Muizz 953 975 zamaninda Zirilerden Yusuf Bulukkin bin Ziri ye Ifrikiye Valiligi verildi Bulukkin Zendler ile mucadele etti Sebte ye kadar butun Magrib i zaptetti Zirilerin hakimiyeti cok genisleyince bu topraklari bir kisinin idare etmesi zorlasti Yusuf Bulukkin in torunu Nasireddevle Badis 996 1016 zamaninda topraklarda idari taksimat yapildi Batidaki bolgeler ailenin Hammadi koluna gecti Anakol Zirilerin merkezi Kayravan olup Ifrikiye ye hakimdiler Hammadilerin merkezi ise Kala idi Ziriler 1041 de Bagdat taki Abbasi halifeligine sadakatini bildirdiler Hammadiler Misir Fatimilerine bagli kaldilar Ziriler Fatimilerden ayrilinca saldiriya ugradi Fatimiler Ziri topraklarina karsi saldiriya gecip kuvvet gonderdi Ziriler Kayravan i bosaltarak sahildeki el Mehdiye sehrine goc ettiler Hammadiler de Bicaye Limanina cekildiler Denizcilige onem vermeye basladilar Normanlar ile munasebet kurdular Zirilerin hakim olduklari topraklar 12 yuzyilda once Normanlar daha sonra da Muvahhidlerin eline gecti 1015 1090 arasinda Granada da hukum suren Ziri melikleri 1057 de Malaga yi da ele gecirdiler 1090 yilinda Murabitlar tarafindan ortadan kaldirildilar 1 Ziri HukumdarlariYusuf Bulukkin bin Ziri I 972 984 Mansur bin Bulukkin 984 996 Nasireddevle Badis 996 1016 Serefeddevle el Muiz 1016 1062 Temim 1062 1108 Yahya 1108 1116 Ali 1116 1121 Hasan 1121 1148 2 Hammadi KoluHammad bin Bulukkin bin Ziri I 1015 1028 Ka id 1028 1054 Muhsin 1054 1055 Bulukkin II 1055 1062 Nasir 1062 1088 Mansur 1088 1105 Badis 1105 Aziz 1105 1121 Yahya 1121 1152 KaynakcaRehber AnsiklopedisiTarih ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Cezayir ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Tunus ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Ispanya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz