Mehmet Suphi Ezgi (1869, Üsküdar - 12 Nisan 1962, İstanbul), Türk hekim, müzik bilimci ve besteci. Ezgi, Türk musikisinin ses sistemini bilimsel bir temele dayandırmaya çalışmış ilk kuramcılardan birisi olarak kabul edilmektedir.
Suphi Ezgi | |
---|---|
Doğum | Mehmet Suphi Ezgi 1869 Üsküdar, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 12 Nisan 1962 (93 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Defin yeri | Zincirlikuyu Mezarlığı |
Vatandaşlık | Osmanlı İmparatorluğu Türkiye |
Eğitim | Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane |
Meslek | Doktor, mizikolog, besteci |
Kurul üyeliği | İstanbul Belediye Konservatuvarı Tarihî Türk Mûsikisi Eserlerini Tasnif ve Tesbit Heyeti |
Evlilik | Adviye Semiha Ezgi (1887-1967) |
Çocuk(lar) | Aliye Suphiye Ezgi (1912-1930) |
İlk yılları ve eğitimi
Mehmet Suphi Ezgi 1869 yılında İstanbul'un Üsküdar semtinde doğdu. Babası Posta ve Telgraf Nezâreti muhasebe mümeyyizi İsmail Zühdü Bey, annesi Emine Hanım'dır. Henüz beş yaşında iken mahalle mektebinde okuduğu ilâhilerle dikkat çekti. Aynı zamanda hânende ve sâzende olan babasının evinde düzenlediği ve devrin belli başlı müzisyenlerin katıldığı toplantılara önceleri sesiyle katılmaya başladı.
İlk mûsiki derslerini on iki yaşlarında, keman hocalığı da yapan Muzıka-yi Hümâyun Kolağası Tahsin Bey’den alan Ezgi, kısa sürede evlerindeki toplantılara keman ile iştirak edecek bir seviyeye geldi. Babasının kanun hocası Kanûnî Hacı Arif Bey’den Batı notası, Rauf Yektâ Bey’den işaretli Hamparsum notası öğrendi. On yedi yaşında Zekai Dede Efendi’nin öğrencisi oldu ve Eyüp'teki Şah Sultan tekkesinde üç yıl boyunca dersler aldı. Zekai Dede Efendi aracılığı ile tanıştığı Kozyatağı Rifâî Tekkesi şeyhi Halîm Efendi’den sînekeman ve tanbur dersleri aldı. Bu sıralarda Mısırlı Halim Paşa ve Kara Kahya bey arasında tanbur usulüyle ilgili gerçekleşen bir tartışmaya şahit olduktan sonra Kara Kahya beyin üstadı olan ve 70 yaşını geçmiş olan Kozyatağı şeyhi Halim Efendi'den ders almaya başladı. Halim efendi, Sultan III. Selim'in tanbur hocası olan İsak'ın öğrencisi Oskiyam'ın öğrencisi idi. Suphi Ezgi de yazdığı tanbur metodunda da Tanburi İsak Efendi'nin tarzıyla çaldığını ifade eder.
Rüştiye ve İdadi Mekteplerini tamamladıktan sonra 1892 yılında Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane'den tabip yüzbaşı olarak mezun oldu.
Kariyeri
Libya'nın Bingazi şehrindeki 58. Alay’ın birinci taburuna doktor olarak tayin edildi. Mehmet Suphi nöroloji uzmanı olarak uzun süre burada görev yaptı. Bu arada Trablusgarp Savaşına katıldı ve 1913 yılında İstanbul'a döndü. I. Dünya Savaşı'nda miralay rütbesiyle Beykoz Serviburnu Emrâz-ı İntâniyye Hastanesi başhekimliğinde bulundu. Kurtuluş Savaşı başladıktan sonra Anadolu’ya geçti ve Ankara Merkez Hastanesi başhekimliği görevinin yanı sıra çeşitli hastanelerde doktor olarak çalıştı. Cumhuriyet’in ilânı sonrası askeriyedeki görevinden emekliye ayrıldı. Sonraki yıllarda çeşitli kurumlarda hükûmet ve belediye tabipliği gibi resmî görevlerde bulunduktan sonra hekimlikten istifa etti.
Suphi Ezgi, dönemin kayda değer müzisyen ve bestekârlarından aldığı çeşitli dersler sayesinde daha önce yaşamış birçok mûsiki üstadının üslûbuna nüfuz etti ve bunlar ileride katılacağı eser tespit çalışmalarının esasını oluşturdu. 1913 yılında, öncülüğünü Rauf Yekta Bey'in yürüttüğü Türk müzikolojisi incelemelerine Hüseyin Sadeddin Arel ile birlikte iştirak etti. Daha sonra Arel ile Ezgi’nin çalışmalarına iştirak eden Salih Murat Uzdilek ile birlikte, Türk mûsikisinin ses sistemindeki perdelerin mahiyetini tespit eden ve uzun yıllar öncesine giden yoğun araştırmalar sonucunda ortaya çıkarılan "Arel-Ezgi-Uzdilek sistemi" ni ortaya koydu. 1932'de İstanbul Belediye Konservatuvarı Tarihî Türk Mûsikisi Eserlerini Tasnif ve Tesbit Heyeti üyeliğine seçildi. Böylece Ezgi'nin müzik kariyerinde Türk mûsikisini inceleme ve araştırma çalışmalarının yoğunlaştığı yeni bir dönem başlamış oldu. Tasnif ve Tesbit Heyetindeki çalışmaları on beş yıl boyunca devam etti. Tesbit Heyeti’nde Rauf Yekta, Ali Rifat Çağatay, Ahmet Irsoy ve Mesut Cemil gibi isimlerle birlikte çalıştı. 1943 yılında Ahmet Irsoy’un ölümünden sonra da tek başına çalışmaya devam etti. Bu çalışmalar, birçok eserin unutulmaktan kurtarılıp yeniden Türk mûsikisi repertuvarına kazandırılmasına önemli etkisi oldu.
Müzikoloji çalışmaları için bir başlangıç noktası, üstadı Zekai Dede Efendinin kendisine verdiği birtakım müzik derlemelerini incelemesi sayılabilir. Hamparsum ve Kantemir sistemleriyle kaydedilen bu eserleri inceledi ve kopyalayıp hocasına teslim etti. Mehmet Suphi Bey, güzel sesinin yanı sıra, tamburi, ney, keman ve sînekeman gibi enstrümanları ustalıkla çaldı. İcracılığının en önemli yönü ise kendine özgü tavır ve üslubunun hakim olduğu hânendeliği oldu. Kemal Batanay, Ercüment Berker, Fahri Kopuz, Lâika Karabey, Mesut Cemil, Yılmaz Öztuna, Ahmet Çağan, Sadun Aksüt ve Ârif Sami Toker gibi birçok müzisyenin hocalığını yaptı.
Özel hayatı ve ölümü
Adviye Semiha Ezgi ile evli kalan Suphi Ezgi'nin, bu evliliğinden Aliye Suphiye Ezgi adında bir kızı oldu. İyi derece Fransızca'nın yanı sıra Arapça ve Farsça'da bilen Ezgi, son yıllarını Beykoz’da münzevi bir şekilde geçirdi. 12 Nisan 1962 tarihinde 93 yaşında İstanbul'da hayatını kaybetti. 13 Nisan'da Şişli Camii'nde kılınan cenaze namazının ardından Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.
Eserleri
- Ameli ve Nazari Türk Musikisi
- Tambur metodu
- Türk Musikisi klasiklerinden Temcid, Na't, Salat, Durak ve İlahiler kitabı.
- Tamburi Mustafa Çavuş'un otuz altı eseri.
- Tamburi Ali Efendi, Hacı Arif Bey ve Şevki Bey'in eserleri.
- Solfej kitabı.
Kaynakça
- ^ Fatih Türkyılmaz (11 Nisan 2021). "Bir hekim bestekar: Mehmet Suphi Ezgi". Anadolu Ajansı. 25 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.
- ^ "MEHMED SUPHİ EZGİ". www.turkishmusicportal.org. 25 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.
- ^ a b Ezgi, Suphi (1933). Nazari ve Ameli Türki Musikisi. 1. İstanbul: Milli Mecmua Matbaası.
- ^ Onat, Erhan (1999). Dr. Suphi Ezgi'nin tanbur metodu: Çeviri yazım ve yorum (Yüksek Lisans). İzmir: Ege Üniversitesi.
- ^ Gültekin Oransay (1977). "Yayınlanmış Türk Din Musikisi Sözlü Anıtlarının Ezgileyicileri", 3. Ankara Üniversitesi. s. 190. 25 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.
- ^ İsmail Baha Sürelsan. "EZGİ, Mehmet Suphi". TDV İslâm Ansiklopedisi. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.
- ^ "Sadun Kemali Aksüt". İstanbul Teknik Üniversitesi Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı. 25 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.
- ^ Serhat Başar (2018). "Bazı Bestekarlarımızın Kabirleri Hakkında - I" (PDF). Darülelhan. s. 10. 25 Aralık 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.
- ^ Bedi N. Şehsuvaroğlu. "Dr. Suphi Ezgi". İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toros Arşivi. 25 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmet Suphi Ezgi 1869 Uskudar 12 Nisan 1962 Istanbul Turk hekim muzik bilimci ve besteci Ezgi Turk musikisinin ses sistemini bilimsel bir temele dayandirmaya calismis ilk kuramcilardan birisi olarak kabul edilmektedir Suphi EzgiDogumMehmet Suphi Ezgi 1869 Uskudar Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum12 Nisan 1962 93 yasinda Istanbul TurkiyeDefin yeriZincirlikuyu MezarligiVatandaslikOsmanli Imparatorlugu TurkiyeEgitimMekteb i Tibbiye i SahaneMeslekDoktor mizikolog besteciKurul uyeligiIstanbul Belediye Konservatuvari Tarihi Turk Musikisi Eserlerini Tasnif ve Tesbit HeyetiEvlilikAdviye Semiha Ezgi 1887 1967 Cocuk lar Aliye Suphiye Ezgi 1912 1930 Ilk yillari ve egitimiMehmet Suphi Ezgi 1869 yilinda Istanbul un Uskudar semtinde dogdu Babasi Posta ve Telgraf Nezareti muhasebe mumeyyizi Ismail Zuhdu Bey annesi Emine Hanim dir Henuz bes yasinda iken mahalle mektebinde okudugu ilahilerle dikkat cekti Ayni zamanda hanende ve sazende olan babasinin evinde duzenledigi ve devrin belli basli muzisyenlerin katildigi toplantilara onceleri sesiyle katilmaya basladi Ilk musiki derslerini on iki yaslarinda keman hocaligi da yapan Muzika yi Humayun Kolagasi Tahsin Bey den alan Ezgi kisa surede evlerindeki toplantilara keman ile istirak edecek bir seviyeye geldi Babasinin kanun hocasi Kanuni Haci Arif Bey den Bati notasi Rauf Yekta Bey den isaretli Hamparsum notasi ogrendi On yedi yasinda Zekai Dede Efendi nin ogrencisi oldu ve Eyup teki Sah Sultan tekkesinde uc yil boyunca dersler aldi Zekai Dede Efendi araciligi ile tanistigi Kozyatagi Rifai Tekkesi seyhi Halim Efendi den sinekeman ve tanbur dersleri aldi Bu siralarda Misirli Halim Pasa ve Kara Kahya bey arasinda tanbur usuluyle ilgili gerceklesen bir tartismaya sahit olduktan sonra Kara Kahya beyin ustadi olan ve 70 yasini gecmis olan Kozyatagi seyhi Halim Efendi den ders almaya basladi Halim efendi Sultan III Selim in tanbur hocasi olan Isak in ogrencisi Oskiyam in ogrencisi idi Suphi Ezgi de yazdigi tanbur metodunda da Tanburi Isak Efendi nin tarziyla caldigini ifade eder Rustiye ve Idadi Mekteplerini tamamladiktan sonra 1892 yilinda Mekteb i Tibbiye i Sahane den tabip yuzbasi olarak mezun oldu KariyeriLibya nin Bingazi sehrindeki 58 Alay in birinci taburuna doktor olarak tayin edildi Mehmet Suphi noroloji uzmani olarak uzun sure burada gorev yapti Bu arada Trablusgarp Savasina katildi ve 1913 yilinda Istanbul a dondu I Dunya Savasi nda miralay rutbesiyle Beykoz Serviburnu Emraz i Intaniyye Hastanesi bashekimliginde bulundu Kurtulus Savasi basladiktan sonra Anadolu ya gecti ve Ankara Merkez Hastanesi bashekimligi gorevinin yani sira cesitli hastanelerde doktor olarak calisti Cumhuriyet in ilani sonrasi askeriyedeki gorevinden emekliye ayrildi Sonraki yillarda cesitli kurumlarda hukumet ve belediye tabipligi gibi resmi gorevlerde bulunduktan sonra hekimlikten istifa etti Suphi Ezgi donemin kayda deger muzisyen ve bestekarlarindan aldigi cesitli dersler sayesinde daha once yasamis bircok musiki ustadinin uslubuna nufuz etti ve bunlar ileride katilacagi eser tespit calismalarinin esasini olusturdu 1913 yilinda onculugunu Rauf Yekta Bey in yuruttugu Turk muzikolojisi incelemelerine Huseyin Sadeddin Arel ile birlikte istirak etti Daha sonra Arel ile Ezgi nin calismalarina istirak eden Salih Murat Uzdilek ile birlikte Turk musikisinin ses sistemindeki perdelerin mahiyetini tespit eden ve uzun yillar oncesine giden yogun arastirmalar sonucunda ortaya cikarilan Arel Ezgi Uzdilek sistemi ni ortaya koydu 1932 de Istanbul Belediye Konservatuvari Tarihi Turk Musikisi Eserlerini Tasnif ve Tesbit Heyeti uyeligine secildi Boylece Ezgi nin muzik kariyerinde Turk musikisini inceleme ve arastirma calismalarinin yogunlastigi yeni bir donem baslamis oldu Tasnif ve Tesbit Heyetindeki calismalari on bes yil boyunca devam etti Tesbit Heyeti nde Rauf Yekta Ali Rifat Cagatay Ahmet Irsoy ve Mesut Cemil gibi isimlerle birlikte calisti 1943 yilinda Ahmet Irsoy un olumunden sonra da tek basina calismaya devam etti Bu calismalar bircok eserin unutulmaktan kurtarilip yeniden Turk musikisi repertuvarina kazandirilmasina onemli etkisi oldu Muzikoloji calismalari icin bir baslangic noktasi ustadi Zekai Dede Efendinin kendisine verdigi birtakim muzik derlemelerini incelemesi sayilabilir Hamparsum ve Kantemir sistemleriyle kaydedilen bu eserleri inceledi ve kopyalayip hocasina teslim etti Mehmet Suphi Bey guzel sesinin yani sira tamburi ney keman ve sinekeman gibi enstrumanlari ustalikla caldi Icraciliginin en onemli yonu ise kendine ozgu tavir ve uslubunun hakim oldugu hanendeligi oldu Kemal Batanay Ercument Berker Fahri Kopuz Laika Karabey Mesut Cemil Yilmaz Oztuna Ahmet Cagan Sadun Aksut ve Arif Sami Toker gibi bircok muzisyenin hocaligini yapti Ozel hayati ve olumuAdviye Semiha Ezgi ile evli kalan Suphi Ezgi nin bu evliliginden Aliye Suphiye Ezgi adinda bir kizi oldu Iyi derece Fransizca nin yani sira Arapca ve Farsca da bilen Ezgi son yillarini Beykoz da munzevi bir sekilde gecirdi 12 Nisan 1962 tarihinde 93 yasinda Istanbul da hayatini kaybetti 13 Nisan da Sisli Camii nde kilinan cenaze namazinin ardindan Zincirlikuyu Mezarligi na defnedildi EserleriAmeli ve Nazari Turk Musikisi Tambur metodu Turk Musikisi klasiklerinden Temcid Na t Salat Durak ve Ilahiler kitabi Tamburi Mustafa Cavus un otuz alti eseri Tamburi Ali Efendi Haci Arif Bey ve Sevki Bey in eserleri Solfej kitabi Kaynakca Fatih Turkyilmaz 11 Nisan 2021 Bir hekim bestekar Mehmet Suphi Ezgi Anadolu Ajansi 25 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Aralik 2023 MEHMED SUPHI EZGI www turkishmusicportal org 25 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Aralik 2023 a b Ezgi Suphi 1933 Nazari ve Ameli Turki Musikisi 1 Istanbul Milli Mecmua Matbaasi Onat Erhan 1999 Dr Suphi Ezgi nin tanbur metodu Ceviri yazim ve yorum Yuksek Lisans Izmir Ege Universitesi Gultekin Oransay 1977 Yayinlanmis Turk Din Musikisi Sozlu Anitlarinin Ezgileyicileri 3 Ankara Universitesi s 190 25 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Aralik 2023 Ismail Baha Surelsan EZGI Mehmet Suphi TDV Islam Ansiklopedisi 6 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Aralik 2023 Sadun Kemali Aksut Istanbul Teknik Universitesi Turk Musikisi Devlet Konservatuvari 25 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Aralik 2023 Serhat Basar 2018 Bazi Bestekarlarimizin Kabirleri Hakkinda I PDF Darulelhan s 10 25 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 25 Aralik 2023 Bedi N Sehsuvaroglu Dr Suphi Ezgi Istanbul Sehir Universitesi Kutuphanesi Taha Toros Arsivi 25 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Aralik 2023