Piston veya itenek, bir silindir içine 1000'de 7 boşluk olacak şekilde yerleştirilmiş disk şeklinde parça. Motor, pompa ve kompresör gibi makinelerde silindirden dışarı uzanan (biyel) piston koluna bağlı olarak kullanılır. Motorlu araçlarda kimyasal enerjiyi (benzin, mazot, lpg vb.) mekanik enerjiye çeviren düzenektir.
Sistemi | Krank sistemi |
---|---|
Kullanıldığı yerler | İçten yanmalı motorlar Dıştan yanmalı motorlar Pompalar Kompresörlerler |
Çeşitleri | Tek metal pistonlar Bi-metal pistonlar |
Bileşenleri | Piston sekmanı Biyel kolu |
Bölümleri | Piston başı Piston eteği Pim yuvası |
Geçmiş
Eldeki bilgilere göre M.Ö. 200 veya M.S. 200 sıralarında piston, Bizanslı , Aleksandrialı Ctesibius ve Hero tarafından tasarlanmıştır. Fakat genel olarak kullanılması verimli madenlerden su tahliyesi için kullanıldığı 1550 yılına kadar gerçekleşmedi. 1712 senesinde Thomas Newcomen, pistonu ilk defa buhar makinesinde kullandı. Pistonlu motorlar Nikolaus Otto tarafından 1886 yılında icat edilmiştir. Bugün pistonun, motor silindirlerinde ve pistonlu pompalarda geniş bir kullanma sahası bulunmaktadır.
İşlevi
Bir otomobil motorunda yakıt-hava karışımı silindir içinde ateşlendiğinde genişleyen gazlar pistonu aşağıya iterek piston koluna (biyel) bağlı olan krank milini döndürür. Yanma enerjisinin mekanik enerjiye çevrilmesini sağlar. Bir buhar makinesinde, yüksek basınçlı buhar silindirin bir ucundan girerek pistonu iter. Bu ilerleme hareketi pistona bağlı krank-biyel mekanizması yardımıyla dönme hareketine çevrilir. Bir pompada piston elle veya bir makine ile hareket ettirilerek su veya sıvıların hareket ettirilmesinde veya yükseğe basılmasında kullanılır. Bir kompresörde makine veya motor pistonu çalıştırarak silindir içindeki hava veya diğer gazların daha yüksek bir basınçta sıkıştırılmasını sağlar. Böylece filtreleme görevi de yapar.
Yapısı
Piston, yapı itibarıyla gövde, sızdırmazlığı sağlayan segmanlar ve biyel ile bağlantıyı sağlayan mafsaldan meydana gelir. Gövde ve segmanlar, patlamalı motorlarda yüksek sıcaklıklara dayanması için uzun ömürlü alaşımlı çelikten yapılır. Segmanlar makine ve akışkanın cinsine ve sıcaklığına göre kenevir, keçe, dökme demir, çelik, bronz, kösele ve kauçuktan yapılabilir. Hidrolik cihazlarda sızdırmazlığı sağlamak için kauçuk ve köseleden yapılan segmanlar kullanılır. Pistonlarda en önemli problem bunların gövde ve segmanlarının aşınmasıyla sızdırmazlıklarını kaybetmeleridir. Bu sebeple bilhassa yüksek basınçta çalışan motor pistonlarının silindirine sürtünen yüzeyleri iyice işlenip parlatılarak ısıl işlemle sertleştirilir.Pistonlar motor bloğu içerisinde ya blok içinde ya da blok içerisindeki silindir gömleği içinde bulunurlar. Motor çalışırken sıcaklığın yükselmesinden dolayı pistonda mekanik aşınmalar meydana gelmektedir. Bu aşınmaların bertaraf edilmesi için pistona oval bir form verilmiştir. Bu oval form pistondan pistona değişmektedir. Oval form deliklerinin bulunduğu hizada birkaç mikron kadar daha küçük değerdedir (1 mikron 1 milimetrenin 1000'de 1', kadardır). Bu oval form aşınmaları en aza indirirek motorun ömrünü yükseltir. Oval formu vermek için çok hasas CNC tezgâhlar kullanılır. Pistonların kafa diye tabir edilen yakıtın püskürtüldüğü yerde sıcaklık etek diye tabir edilen krank miline yakın tarafa göre daha sıcaktır ve bu farkın motor çalışırken performansı etkilememesi için, üretimde pistonun kafa tarafı etek tarafına göre daha küçük çapta işlenir.Piston ölçülendirilmesi açısından çok büyük yatırımlar ve mühendislik isteyen bir motor parçasıdır.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Piston veya itenek bir silindir icine 1000 de 7 bosluk olacak sekilde yerlestirilmis disk seklinde parca Motor pompa ve kompresor gibi makinelerde silindirden disari uzanan biyel piston koluna bagli olarak kullanilir Motorlu araclarda kimyasal enerjiyi benzin mazot lpg vb mekanik enerjiye ceviren duzenektir PistonSistemiKrank sistemiKullanildigi yerlerIcten yanmali motorlar Distan yanmali motorlar Pompalar KompresorlerlerCesitleriTek metal pistonlar Bi metal pistonlarBilesenleriPiston sekmani Biyel koluBolumleriPiston basi Piston etegi Pim yuvasiGecmisBir pistonun montaji Eldeki bilgilere gore M O 200 veya M S 200 siralarinda piston Bizansli Aleksandriali Ctesibius ve Hero tarafindan tasarlanmistir Fakat genel olarak kullanilmasi verimli madenlerden su tahliyesi icin kullanildigi 1550 yilina kadar gerceklesmedi 1712 senesinde Thomas Newcomen pistonu ilk defa buhar makinesinde kullandi Pistonlu motorlar Nikolaus Otto tarafindan 1886 yilinda icat edilmistir Bugun pistonun motor silindirlerinde ve pistonlu pompalarda genis bir kullanma sahasi bulunmaktadir IsleviBir otomobil motorunda yakit hava karisimi silindir icinde ateslendiginde genisleyen gazlar pistonu asagiya iterek piston koluna biyel bagli olan krank milini dondurur Yanma enerjisinin mekanik enerjiye cevrilmesini saglar Bir buhar makinesinde yuksek basincli buhar silindirin bir ucundan girerek pistonu iter Bu ilerleme hareketi pistona bagli krank biyel mekanizmasi yardimiyla donme hareketine cevrilir Bir pompada piston elle veya bir makine ile hareket ettirilerek su veya sivilarin hareket ettirilmesinde veya yuksege basilmasinda kullanilir Bir kompresorde makine veya motor pistonu calistirarak silindir icindeki hava veya diger gazlarin daha yuksek bir basincta sikistirilmasini saglar Boylece filtreleme gorevi de yapar YapisiPiston yapi itibariyla govde sizdirmazligi saglayan segmanlar ve biyel ile baglantiyi saglayan mafsaldan meydana gelir Govde ve segmanlar patlamali motorlarda yuksek sicakliklara dayanmasi icin uzun omurlu alasimli celikten yapilir Segmanlar makine ve akiskanin cinsine ve sicakligina gore kenevir kece dokme demir celik bronz kosele ve kaucuktan yapilabilir Hidrolik cihazlarda sizdirmazligi saglamak icin kaucuk ve koseleden yapilan segmanlar kullanilir Pistonlarda en onemli problem bunlarin govde ve segmanlarinin asinmasiyla sizdirmazliklarini kaybetmeleridir Bu sebeple bilhassa yuksek basincta calisan motor pistonlarinin silindirine surtunen yuzeyleri iyice islenip parlatilarak isil islemle sertlestirilir Pistonlar motor blogu icerisinde ya blok icinde ya da blok icerisindeki silindir gomlegi icinde bulunurlar Motor calisirken sicakligin yukselmesinden dolayi pistonda mekanik asinmalar meydana gelmektedir Bu asinmalarin bertaraf edilmesi icin pistona oval bir form verilmistir Bu oval form pistondan pistona degismektedir Oval form deliklerinin bulundugu hizada birkac mikron kadar daha kucuk degerdedir 1 mikron 1 milimetrenin 1000 de 1 kadardir Bu oval form asinmalari en aza indirirek motorun omrunu yukseltir Oval formu vermek icin cok hasas CNC tezgahlar kullanilir Pistonlarin kafa diye tabir edilen yakitin puskurtuldugu yerde sicaklik etek diye tabir edilen krank miline yakin tarafa gore daha sicaktir ve bu farkin motor calisirken performansi etkilememesi icin uretimde pistonun kafa tarafi etek tarafina gore daha kucuk capta islenir Piston olculendirilmesi acisindan cok buyuk yatirimlar ve muhendislik isteyen bir motor parcasidir