Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Avlonyalı Mehmed Ferid Paşa (1851 - 1914), Arnavut asıllı Osmanlı devlet adamı.
| Avlonyalı Mehmed Ferid Paşa | |
|---|---|
 | |
| Osmanlı Sadrazamı | |
| Görev süresi 15 Ocak 1903 - 22 Temmuz 1908 | |
| Hükümdar | II. Abdülhamid |
| Yerine geldiği | Mehmed Said Paşa |
| Yerine gelen | Mehmed Said Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1851 Yanya, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 1914 (63 yaşında) San Remo, İtalya |
45 yıllık devlet hizmeti içinde 1898-1908 arasındaki hizmetleri ile öne çıkmış bir devlet adamıdır. II. Abdülhamid döneminde 1898-1902 arasında Konya valiliği hizmetinde bulunan Mehmed Ferid Paşa yöreye yaptığı hizmetlerle büyük iz bırakmış; ardından 15 Ocak 1903 - 22 Temmuz 1908 tarihleri sadrazamlık yaparak Jön Türk İhtilalinden önceki son sadrazam olmuştur.
Hayatı
1851 tarihinde Yanya’da dünyaya geldi. Babası, Mutasarrıf Avlonyalı Mustafa Nuri Paşa adında bir Arnavut beyidir. Aile adı Valora idi. Baba tarafından soyu, kaptan-ı derya Sinan Paşa’ya dayanmaktadır. Anne tarafından da Tepedelenli Ali Paşa soyundandır.
Yanya'da sibyan mektebi ve rüştiyeyi bitirdikten sonra Yanya Rum Lisesi'nde okudu. Özel öğretmenlerden yedi yıl Arapça, Fransızca, İtalyanca ve Rumca dersleri aldı.
1867 yılında babasının Resmo Mutasarrıflığı sırasında Resmo Cinayet Meclisi Baskâtipliği görevi ile memuriyete başladı. Kandiye, Mostar, Saraybosna, Diyarbakır ve Halep'te çeşitli mülkiye ve adliye memurluklarında bulundu ve çeşitli komisyonlarda üyelik yaptı. 1874 yılından itibaren hızla terfi edip önemli görevlerde bulunan Mehmed Ferid Paşa, Ocak 1884'te İstanbul'a gelerek Şura-yı Devlet üyesi ve Kasım 1884'te "Tanzimat Dairesi" üyeliklerine getirildi.
Konya valiliği
1898’de vezirlik rütbesi ile Konya Valisi yapıldı. Bu görevde önemli başarılar kazanıp, bu yöreye büyük hizmetler yaptı. Konya merkezde ve ilçelerde hükûmet konakları, hapishaneler, askeri kışlalar ve depolar, (merkezde Hamidiye Sanayi mektebi, idadi vb) okullar, Gureba Hastanesi, memleket bahçesi parkı, buğday pazarı, yollar, şoseler, köprüler yaptırdı. Konya'ya içme suyu getirtti. Selçuklu eserlerini tamir ve restore ettirdi. Bu eyalete bağlı Antalya'da liman, iskele ve rıhtımlar yaptırdı. Konya eyaletinde eşkiyaları tenkil ederek elimine etti. Devlet dairelerine ve eğitimde ıslahatlar yaptı. Sanayii teşvik etti ve özellikle halıcılık sanayinin canlandırılıp geliştirilmesine çaba harcadı.
1902 yılında eşinin rahatsızlanması ve doktorların rahatsızlığı Konya’nın sert iklimine bağlaması üzerine başka bir şehre görevinin nakli talebinde bulundu. Bu dönemde Konya’yı ziyaret eden Alman elçisi Mareşal Von Biberstein’in güvenini kazanıp, onun tarafından padişaha methedildiği ve nihayet saray mensuplarından İzzet Paşa’nın güvenini kazanmış olduğu da söylenir. Böylece padişah 1902’de onu İstanbul’da kurulmuş bulunan ve vilayetlerden gelecek şikayetleri incelemekle görevli bir komisyona başkan olarak görevlendirdi; ardından da sadarete tayin etti.
Rumeli Islahat Komisyonu Reisliği
1902'de Makedonya isyanı gittikçe yayılmaya başladı. Osmanlı devleti Makedonya'da ıslahata karar vermek zorunda kaldı. Mehmet Ferid Paşa İstanbul'a davet edilerek Rumeli Islahat Komisyonu Reisliği görevine getirildi. 25 Ekim bu ıslahat tedbirleri açıklandı ve uygulanmaya koyuldu.
Sadrazamlığı
Devlet işleri daha da ağırlaşmadan Sadrazam Mehmed Said Paşa’nın azline gerek görüldüğünden kendisinden sadakat senedi alınarak Ocak 1903'te sadrazam tayin edildi.
Sadrazamlık döneminde Arnavutluk ve Makedonya'daki karışıklık devam etti. Sisam'da isyan çıktı. Tanzimat Devrinin başından beridir koordinasyonsuz alınan dış borçların geri ödenebilmesi problem oldu ve konsolidasyon yapılıp borçların birleştirilmesi devleti çok uğraştırdı.
21 Temmuz 1905’te Sultan II. Abdülhamid’e suikast girişimi; 1906'da Şehiremini (İstanbul Belediye Başkanı) Rıdvan Paşa’nın bir suikast sonucu öldürülmesi; onun sadrazamlığı döneminde gerçekleşen olaylardandır.
Jön Türklerin II. Meşrutiyet’in ilanı ile sonuçlanacak Rumeli olayları da Mehmed Ferid Paşa’nın sadrazamlığı sırasında Nisan 1908’de başladı. 1878’den beri artan Meşrutiyet talebi bu dönemde iyice artmış; 3. Ordu Kanun-i Esasi’nin ilanı için adeta başkaldırmış; Kolağası Niyazi ve Eyüp Sabri Beyler Resne ve Ohri’de, Enver Bey Tikveş bölgesinde, Selahattin ve Hasan Tosun Beyler Arnavutluk’ta, çeteler kurarak dağa çıkmışlardır. Padişahın ısrarlı takibat emrini sadrazamın alel usul tedbirlerle geçiştirdiği ve dolaylı yoldan meşrutiyetin ilanını ya da Kanun-ı esasinin yeniden yürürlüğe konmasını arzuladığı iddia edilir.
Avlonyalı Mehmed Ferid Paşa hükûmeti Rumeli’deki isyanı bastıramayınca II. Abdülhamid, 29 yıl önce askıya alınan Kanun-i Esasi’yi yürürlüğe koymayı kabul etti ve öylece 24 Temmuz 1908’de Meşrutiyet yeniden ilan edildi.
Sadrazamlıktan azli
Mehmed Ferid Paşa, II. Meşrutiyet’in ilanından iki gün önce sadrazamlıktan azledilmiştir. Azil nedeni olarak Rumeli’de çıkan olayları yatıştıramaması, padişaha meşrûti yönetimin kabul edilmesi tavsiyesinde bulunması ve Meşrutiyet için İttihat ve Terakki’ye yardım ettiği iddiaları vardır. Esas neden ise, Kanun-i Esasi’nin tekrar ilan edilmesinde yeni bir sadrazama ihtiyaç duyulmuş olmasıdır.[] Ayrıca yeni dönemde deneyimli bir sadrazam atanarak başta İngiltere olmak üzere Düvel-i Muazzaman'nın desteğinin alınması düşünülmüştür.
Sadrazam Mehmed Ferid Paşa’nın görevinden alınması, sorumluluğun da ona yüklenmesi anlamına geliyordu. Yapılan hükûmet değişikliğinde, Sadrazam ve Serasker Rıza Paşa dışındaki hükûmet üyeleri yerlerinde bırakılmıştır.
Son yılları
Şubat 1909'da Ayan Meclisi üyeliğine atandı. Ayrıca kendisine Aydın vali vekilliği görevi verildi. Mayıs 1909'da sadrazam Ahmed Tevfik Paşa tarafından Dahiliye Nazırı yapıldı ama Ağustos 1909'da bu görevden istifa etti. 1912'de tekrar Dahiliye Nazırlığı yapmaya davet edildiyse de bu görevi kabul etmedi. 1912'de Ayan Meclisi Reisliğine getirildi. Fakat 1913'te Kâmil Paşa hükûmeti Bâb-ı Âli Baskını ile düşürülmesi ile bu görevden azledildi. Mısır'a gidip yerleşti.
1914'te kalp hastalığı tedavisi için İtalya'da San Remo şehrine gitti. Burada vefat etti. Cenazesi Avlonya'ya nakledildi.
Kaynakça
- ^ a b c d e Özen, Şükrü "Mehmed Ferid Paşa (Avlonyalı)", (1999), Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.2 s.141
- ^ a b c "Durmuş Yılmaz, Meşrutiyet Döneminde bir Osmanlı Devlet Adamı Avlonyalı Ferit Paşa". 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Eylül 2014.
- ^ Necdet Sakaoğlu, (1997), "Bu Mülkün Sultanları", İstanbul: Oğlak say.483-484
- ^ Walter S. Zapotoczny (2008) "The Influence of the Young Turks Revolution on the Politics of the Balkans and the Middle East" TheInfluenceoftheYoungTurksRevolution.pdf 30 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
Dış bağlantılar
- Özen, Şükrü "Mehmed Ferid Paşa (Avlonyalı)", (1999), Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.2 s.141
- İnal, İbnülemin Mehmet Kemal, (1964) Son Sadrazamlar 4 cilt, Ankara: Millî Eğitim Basimevi, (Dergah Yayınevi 2002) (Google books [1]12 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., s.1587-1653.
- Buz, Ayhan (2009) " Osmanlı Sadrazamları", İstanbul: Neden Kitap,
- Danișmend, İsmail Hâmi (1971),Osmanlı Devlet Erkâni, İstanbul: Türkiye Yayınevi
- Kuneralp, Sinan (1999) Son Dönem Osmanlı Erkan ve Ricali (1839 - 1922) Prosopografik Rehber, İstanbul:ISIS Press,, .
- Tektaş, Nazim (2002), Sadrâzamlar Osmanlı'da İkinci Adam Saltanatı, İstanbul:Çatı Yayınevi (Google Kitaplar'da Avlonyalı Ferid Paşa)7 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Yalman, Ahmet Emin (1989), Osmanlı İmparatorluğu'nda Sadr-ı Âzamlık (1876 - 1922), Ankara: Ankara Üniversitesi, DTCF yayınları
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Mehmed Said Paşa |  Osmanlı Sadrazamı 15 Ocak 1903 - 22 Temmuz 1908 | Sonra gelen: Mehmed Said Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Avlonyali Mehmed Ferid Pasa 1851 1914 Arnavut asilli Osmanli devlet adami Avlonyali Mehmed Ferid PasaOsmanli SadrazamiGorev suresi 15 Ocak 1903 22 Temmuz 1908Hukumdar II AbdulhamidYerine geldigi Mehmed Said PasaYerine gelen Mehmed Said PasaKisisel bilgilerDogum 1851 Yanya Osmanli ImparatorluguOlum 1914 63 yasinda San Remo Italya 45 yillik devlet hizmeti icinde 1898 1908 arasindaki hizmetleri ile one cikmis bir devlet adamidir II Abdulhamid doneminde 1898 1902 arasinda Konya valiligi hizmetinde bulunan Mehmed Ferid Pasa yoreye yaptigi hizmetlerle buyuk iz birakmis ardindan 15 Ocak 1903 22 Temmuz 1908 tarihleri sadrazamlik yaparak Jon Turk Ihtilalinden onceki son sadrazam olmustur Hayati1851 tarihinde Yanya da dunyaya geldi Babasi Mutasarrif Avlonyali Mustafa Nuri Pasa adinda bir Arnavut beyidir Aile adi Valora idi Baba tarafindan soyu kaptan i derya Sinan Pasa ya dayanmaktadir Anne tarafindan da Tepedelenli Ali Pasa soyundandir Yanya da sibyan mektebi ve rustiyeyi bitirdikten sonra Yanya Rum Lisesi nde okudu Ozel ogretmenlerden yedi yil Arapca Fransizca Italyanca ve Rumca dersleri aldi 1867 yilinda babasinin Resmo Mutasarrifligi sirasinda Resmo Cinayet Meclisi Baskatipligi gorevi ile memuriyete basladi Kandiye Mostar Saraybosna Diyarbakir ve Halep te cesitli mulkiye ve adliye memurluklarinda bulundu ve cesitli komisyonlarda uyelik yapti 1874 yilindan itibaren hizla terfi edip onemli gorevlerde bulunan Mehmed Ferid Pasa Ocak 1884 te Istanbul a gelerek Sura yi Devlet uyesi ve Kasim 1884 te Tanzimat Dairesi uyeliklerine getirildi 1917 den onceKonya valiligi 1898 de vezirlik rutbesi ile Konya Valisi yapildi Bu gorevde onemli basarilar kazanip bu yoreye buyuk hizmetler yapti Konya merkezde ve ilcelerde hukumet konaklari hapishaneler askeri kislalar ve depolar merkezde Hamidiye Sanayi mektebi idadi vb okullar Gureba Hastanesi memleket bahcesi parki bugday pazari yollar soseler kopruler yaptirdi Konya ya icme suyu getirtti Selcuklu eserlerini tamir ve restore ettirdi Bu eyalete bagli Antalya da liman iskele ve rihtimlar yaptirdi Konya eyaletinde eskiyalari tenkil ederek elimine etti Devlet dairelerine ve egitimde islahatlar yapti Sanayii tesvik etti ve ozellikle halicilik sanayinin canlandirilip gelistirilmesine caba harcadi 1902 yilinda esinin rahatsizlanmasi ve doktorlarin rahatsizligi Konya nin sert iklimine baglamasi uzerine baska bir sehre gorevinin nakli talebinde bulundu Bu donemde Konya yi ziyaret eden Alman elcisi Maresal Von Biberstein in guvenini kazanip onun tarafindan padisaha methedildigi ve nihayet saray mensuplarindan Izzet Pasa nin guvenini kazanmis oldugu da soylenir Boylece padisah 1902 de onu Istanbul da kurulmus bulunan ve vilayetlerden gelecek sikayetleri incelemekle gorevli bir komisyona baskan olarak gorevlendirdi ardindan da sadarete tayin etti Rumeli Islahat Komisyonu Reisligi 1902 de Makedonya isyani gittikce yayilmaya basladi Osmanli devleti Makedonya da islahata karar vermek zorunda kaldi Mehmet Ferid Pasa Istanbul a davet edilerek Rumeli Islahat Komisyonu Reisligi gorevine getirildi 25 Ekim bu islahat tedbirleri aciklandi ve uygulanmaya koyuldu Sadrazamligi Devlet isleri daha da agirlasmadan Sadrazam Mehmed Said Pasa nin azline gerek goruldugunden kendisinden sadakat senedi alinarak Ocak 1903 te sadrazam tayin edildi Sadrazamlik doneminde Arnavutluk ve Makedonya daki karisiklik devam etti Sisam da isyan cikti Tanzimat Devrinin basindan beridir koordinasyonsuz alinan dis borclarin geri odenebilmesi problem oldu ve konsolidasyon yapilip borclarin birlestirilmesi devleti cok ugrastirdi 21 Temmuz 1905 te Sultan II Abdulhamid e suikast girisimi 1906 da Sehiremini Istanbul Belediye Baskani Ridvan Pasa nin bir suikast sonucu oldurulmesi onun sadrazamligi doneminde gerceklesen olaylardandir Jon Turklerin II Mesrutiyet in ilani ile sonuclanacak Rumeli olaylari da Mehmed Ferid Pasa nin sadrazamligi sirasinda Nisan 1908 de basladi 1878 den beri artan Mesrutiyet talebi bu donemde iyice artmis 3 Ordu Kanun i Esasi nin ilani icin adeta baskaldirmis Kolagasi Niyazi ve Eyup Sabri Beyler Resne ve Ohri de Enver Bey Tikves bolgesinde Selahattin ve Hasan Tosun Beyler Arnavutluk ta ceteler kurarak daga cikmislardir Padisahin israrli takibat emrini sadrazamin alel usul tedbirlerle gecistirdigi ve dolayli yoldan mesrutiyetin ilanini ya da Kanun i esasinin yeniden yururluge konmasini arzuladigi iddia edilir Avlonyali Mehmed Ferid Pasa hukumeti Rumeli deki isyani bastiramayinca II Abdulhamid 29 yil once askiya alinan Kanun i Esasi yi yururluge koymayi kabul etti ve oylece 24 Temmuz 1908 de Mesrutiyet yeniden ilan edildi Sadrazamliktan azli Mehmed Ferid Pasa II Mesrutiyet in ilanindan iki gun once sadrazamliktan azledilmistir Azil nedeni olarak Rumeli de cikan olaylari yatistiramamasi padisaha mesruti yonetimin kabul edilmesi tavsiyesinde bulunmasi ve Mesrutiyet icin Ittihat ve Terakki ye yardim ettigi iddialari vardir Esas neden ise Kanun i Esasi nin tekrar ilan edilmesinde yeni bir sadrazama ihtiyac duyulmus olmasidir kaynak belirtilmeli Ayrica yeni donemde deneyimli bir sadrazam atanarak basta Ingiltere olmak uzere Duvel i Muazzaman nin desteginin alinmasi dusunulmustur Sadrazam Mehmed Ferid Pasa nin gorevinden alinmasi sorumlulugun da ona yuklenmesi anlamina geliyordu Yapilan hukumet degisikliginde Sadrazam ve Serasker Riza Pasa disindaki hukumet uyeleri yerlerinde birakilmistir Son yillari Subat 1909 da Ayan Meclisi uyeligine atandi Ayrica kendisine Aydin vali vekilligi gorevi verildi Mayis 1909 da sadrazam Ahmed Tevfik Pasa tarafindan Dahiliye Naziri yapildi ama Agustos 1909 da bu gorevden istifa etti 1912 de tekrar Dahiliye Nazirligi yapmaya davet edildiyse de bu gorevi kabul etmedi 1912 de Ayan Meclisi Reisligine getirildi Fakat 1913 te Kamil Pasa hukumeti Bab i Ali Baskini ile dusurulmesi ile bu gorevden azledildi Misir a gidip yerlesti 1914 te kalp hastaligi tedavisi icin Italya da San Remo sehrine gitti Burada vefat etti Cenazesi Avlonya ya nakledildi Kaynakca a b c d e Ozen Sukru Mehmed Ferid Pasa Avlonyali 1999 Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi Istanbul Yapi Kredi Kultur Sanat Yayincilik A S C 2 s 141 ISBN 975 08 0072 9 a b c Durmus Yilmaz Mesrutiyet Doneminde bir Osmanli Devlet Adami Avlonyali Ferit Pasa 6 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Eylul 2014 Necdet Sakaoglu 1997 Bu Mulkun Sultanlari Istanbul Oglak say 483 484 Walter S Zapotoczny 2008 The Influence of the Young Turks Revolution on the Politics of the Balkans and the Middle East TheInfluenceoftheYoungTurksRevolution pdf 30 Aralik 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Dis baglantilarOzen Sukru Mehmed Ferid Pasa Avlonyali 1999 Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi Istanbul Yapi Kredi Kultur Sanat Yayincilik A S C 2 s 141 ISBN 975 08 0072 9 Inal Ibnulemin Mehmet Kemal 1964 Son Sadrazamlar 4 cilt Ankara Milli Egitim Basimevi Dergah Yayinevi 2002 Google books 1 12 Mayis 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde s 1587 1653 Buz Ayhan 2009 Osmanli Sadrazamlari Istanbul Neden Kitap ISBN 978 975 254 278 5 Danișmend Ismail Hami 1971 Osmanli Devlet Erkani Istanbul Turkiye Yayinevi Kuneralp Sinan 1999 Son Donem Osmanli Erkan ve Ricali 1839 1922 Prosopografik Rehber Istanbul ISIS Press ISBN 9784281181 Tektas Nazim 2002 Sadrazamlar Osmanli da Ikinci Adam Saltanati Istanbul Cati Yayinevi Google Kitaplar da Avlonyali Ferid Pasa 7 Aralik 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yalman Ahmet Emin 1989 Osmanli Imparatorlugu nda Sadr i Azamlik 1876 1922 Ankara Ankara Universitesi DTCF yayinlariSiyasi goreviOnce gelen Mehmed Said Pasa Osmanli Sadrazami 15 Ocak 1903 22 Temmuz 1908 Sonra gelen Mehmed Said Pasa