Ahmet Muhip Dıranas (1909, Sinop - 21 Haziran 1980, Ankara), Türk şair ve yazardır.
Ahmet Muhip Dıranas | |
---|---|
Doğum | 1909 Salı, Erfelek, Sinop, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 21 Haziran 1980 (71 yaşında) Ankara, Türkiye |
Defin yeri | Çukurbağ Şehir Mezarlığı, Sinop |
Meslek | Şair, Yazar, Oyun yazarı |
Milliyet | Türk |
Dönem | 1926-1980 |
Tür | Şiir, Tiyatro oyunu, Deneme |
Edebî akım | |
Evlilik | Münire Dıranas (e. 1940; ö. 1980) |
Etkilendikleri | |
Hayatı
1909 yılında Sinop'un Erfelek ilçesi Salı köyünde doğdu. İlkokulu Sinop’ta, ortaokul ve 1929'da liseyi Ankara Erkek Lisesi’nde tamamladı. Ankara Erkek Lisesi'nde Faruk Nâfiz Çamlıbel ile Ahmet Hamdi Tanpınar'ın öğrencisi oldu.
Ankara Erkek Lisesi'ni bitirdikten sonra Hâkimiyet-i Millîye gazetesinde çalıştı. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne iki yıl devam ettikten sonra Güzel Sanatlar Akademisi kütüphane memurluğu göreviyle İstanbul'a gitti. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi felsefe bölümünde okudu. İstanbul Resim ve Heykel Müzesi'nde, halkevlerinde, Çocuk Esirgeme Kurumu'nda çeşitli görevlerde bulundu. Anadolu Ajansı, Devlet Tiyatroları ve İş Bankası'nda üst düzey görevlere getirildi. 1939'da Ankara'ya döndü ve CHP Genel Merkezi'nde Halkevleri Kültür ve Sanat Yayınları'nı yönetti.
II. Dünya Savaşı yıllarında, 1942 ile 1945 arasında Ağrı’nın Sürbehan köyünde askerlik hizmetini tamamladı. Bu deneyim, bir dönüm noktası teşkil etti. Ünlü Ağrı şiiri, bu yılların ürünüdür.
Askerlik sonrası Ankara'da Çocuk Esirgeme Kurumu yayın müdürü, kurum başkanı (1957-1960), daha sonra İş Bankası yönetim kurulu üyesi oldu. Devlet Tiyatroları edebî kurul başkanlığı, Anadolu Ajansı yönetim kurulu üyeliği yaptı. Politikaya atılarak Zafer gazetesinde yazılar yazdı. Birkaç kez DP'den milletvekili adayı olduysa da seçilemedi. Yayımlanan ilk şiiri, Ankara Lisesi'nden Muhip Atalay imzasıyla Millî Mecmua'da çıkan Bir Kadına başlıklı şiirdir 15 Eylül 1926. Sonra kendi imzası ile çeşitli dergilerde şiirler yayımladı.
Çeşitli dergilerde yayımlanan şiirleri, 1974 yılında İş Bankası Kültür Yayınları tarafından Şiirler başlığıyla kitaplaştırıldı. Ayrıca Tevfik Fikret'in Rübab-ı Şikeste adlı eserini Kırık Saz başlığı ile Türkçeleştirmiş ve bu çalışma da yine İş Bankası Yayınları tarafından yayımlanmıştır.
21 Haziran 1980'de Ankara'da öldü. Vasiyeti nedeniyle Sinop'ta toprağa verildi.
Şiir anlayışı
Ahmet Muhip, Cahit Sıtkı Tarancı gibi şiirde ahenge ve sese önem vermiştir. Mesela, Kar şiirinde sesi ön plana çıkarırken; Olvido başlıklı şiirinde ne sesi anlama, ne de anlamı sese baskın kılmıştır.
Hece şiirinin son kuşağı denilebilecek şairler arasında Ahmet Muhip Dıranas, çağdaş Batı şiirine (Baudelaire, Verlaine) en yakın, kendinden bir iki kuşak sonrası şairler üzerinde, az sayıda şiirle bile olsa, uzun süre etkili olan bir şairdir. O da hocası Tanpınar gibi az yazmış, seyrek yayımlamış, şiirlerini şiire başladıktan neredeyse elli yıl sonra (1974) kitaplaştırmıştır. Gerek Fransız şiiri, gerekse kendinden önceki nesilden ustaları Ahmet Haşim ve Ahmet Hamdi Tanpınar'dan aldığı etkileri sanatına yedirerek özgün bir şiire ulaşmıştır. Hece ölçüsü sınırlarında kalarak ama durak ve vurgu yerlerini değiştirerek gelenekte çağdaşlığı yakalayan, tedaî (çağrışım) gücü yüksek, yurdu, insanı ve doğası ile barışık, alışılmadık deyiş örgüsüyle unutulmaz şiirler yazmıştır. Şiirlerinde aşk, tabiat, ölüm, hatıralar, sığ olmayan bir anlatımla ve düşündürücü biçimde verilmiştir.
Fahriye Abla şiiri, Türk edebiyatının en ünlü şiirlerinden biridir.
Eserleri
- Halkevleri Amatör Resim ve Fotoğraf Sergileri (1941)
- Gölgeler (oyun, 1947)
- Finten (1959)
- Şiirler (1974)
- Oyunlar (Gölgeler ve Çıkmaz bir arada, 1977)
- Kırık Saz (1977)
- Yazılar (1994).
Çevirileri
- Fransa’da Müstakil Resim (I-II, İstanbul 1938, Adolphe Basler – Charles Kunstler’den Cahit Sıtkı Tarancı ile birlikte)
- Abdal (Dostoyevski’nin Budala’sından oyunlaştıranlar: F. Nezière – S. W. Bienstock’tan, 1940)
- Yaşadığımız Devir (Karel Çapek’ten, 1942)
- Anna Bolton (Louis Bromfield’den, 1945)
- Ecinniler (Dostoyevski’den, I-III, 1958-1963, S. Lünel ile birlikte)
- Cehennem Kayası (E. Dimt’ten, 1963).
Kaynakça
Dış bağlantılar
Ç. Çalar Saat 1 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı 29 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Emel Koşar, The Relation of Love In Ahmet Muhip Dıranas’s Poems”, International Review of Turkology, V. IV, N.8, Summer 2011, s. 23-30.
- Emel Koşar, “Ahmet Muhip Dıranas ve Yavuz Turgul’un Fahriye Abla’sı”, Artfulliving, 23 Mayıs 2014.
Vikisöz'de Ahmet Muhip Dıranas ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ahmet Muhip Diranas 1909 Sinop 21 Haziran 1980 Ankara Turk sair ve yazardir Ahmet Muhip DiranasDogum1909 Sali Erfelek Sinop Osmanli ImparatorluguOlum21 Haziran 1980 71 yasinda Ankara TurkiyeDefin yeriCukurbag Sehir Mezarligi SinopMeslekSair Yazar Oyun yazariMilliyetTurkDonem1926 1980TurSiir Tiyatro oyunu DenemeEdebi akimEvlilikMunire Diranas e 1940 o 1980 Etkilendikleri Ahmet Hasim Ahmet Hamdi Tanpinar Cahit Sitki Taranci Charles Baudelaire Paul VerlaineHayati1909 yilinda Sinop un Erfelek ilcesi Sali koyunde dogdu Ilkokulu Sinop ta ortaokul ve 1929 da liseyi Ankara Erkek Lisesi nde tamamladi Ankara Erkek Lisesi nde Faruk Nafiz Camlibel ile Ahmet Hamdi Tanpinar in ogrencisi oldu Ankara Erkek Lisesi ni bitirdikten sonra Hakimiyet i Milliye gazetesinde calisti Ankara Universitesi Hukuk Fakultesi ne iki yil devam ettikten sonra Guzel Sanatlar Akademisi kutuphane memurlugu goreviyle Istanbul a gitti Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi felsefe bolumunde okudu Istanbul Resim ve Heykel Muzesi nde halkevlerinde Cocuk Esirgeme Kurumu nda cesitli gorevlerde bulundu Anadolu Ajansi Devlet Tiyatrolari ve Is Bankasi nda ust duzey gorevlere getirildi 1939 da Ankara ya dondu ve CHP Genel Merkezi nde Halkevleri Kultur ve Sanat Yayinlari ni yonetti II Dunya Savasi yillarinda 1942 ile 1945 arasinda Agri nin Surbehan koyunde askerlik hizmetini tamamladi Bu deneyim bir donum noktasi teskil etti Unlu Agri siiri bu yillarin urunudur Askerlik sonrasi Ankara da Cocuk Esirgeme Kurumu yayin muduru kurum baskani 1957 1960 daha sonra Is Bankasi yonetim kurulu uyesi oldu Devlet Tiyatrolari edebi kurul baskanligi Anadolu Ajansi yonetim kurulu uyeligi yapti Politikaya atilarak Zafer gazetesinde yazilar yazdi Birkac kez DP den milletvekili adayi olduysa da secilemedi Yayimlanan ilk siiri Ankara Lisesi nden Muhip Atalay imzasiyla Milli Mecmua da cikan Bir Kadina baslikli siirdir 15 Eylul 1926 Sonra kendi imzasi ile cesitli dergilerde siirler yayimladi Cesitli dergilerde yayimlanan siirleri 1974 yilinda Is Bankasi Kultur Yayinlari tarafindan Siirler basligiyla kitaplastirildi Ayrica Tevfik Fikret in Rubab i Sikeste adli eserini Kirik Saz basligi ile Turkcelestirmis ve bu calisma da yine Is Bankasi Yayinlari tarafindan yayimlanmistir 21 Haziran 1980 de Ankara da oldu Vasiyeti nedeniyle Sinop ta topraga verildi Siir anlayisiAhmet Muhip Cahit Sitki Taranci gibi siirde ahenge ve sese onem vermistir Mesela Kar siirinde sesi on plana cikarirken Olvido baslikli siirinde ne sesi anlama ne de anlami sese baskin kilmistir Hece siirinin son kusagi denilebilecek sairler arasinda Ahmet Muhip Diranas cagdas Bati siirine Baudelaire Verlaine en yakin kendinden bir iki kusak sonrasi sairler uzerinde az sayida siirle bile olsa uzun sure etkili olan bir sairdir O da hocasi Tanpinar gibi az yazmis seyrek yayimlamis siirlerini siire basladiktan neredeyse elli yil sonra 1974 kitaplastirmistir Gerek Fransiz siiri gerekse kendinden onceki nesilden ustalari Ahmet Hasim ve Ahmet Hamdi Tanpinar dan aldigi etkileri sanatina yedirerek ozgun bir siire ulasmistir Hece olcusu sinirlarinda kalarak ama durak ve vurgu yerlerini degistirerek gelenekte cagdasligi yakalayan tedai cagrisim gucu yuksek yurdu insani ve dogasi ile barisik alisilmadik deyis orgusuyle unutulmaz siirler yazmistir Siirlerinde ask tabiat olum hatiralar sig olmayan bir anlatimla ve dusundurucu bicimde verilmistir Fahriye Abla siiri Turk edebiyatinin en unlu siirlerinden biridir EserleriHalkevleri Amator Resim ve Fotograf Sergileri 1941 Golgeler oyun 1947 Finten 1959 Siirler 1974 Oyunlar Golgeler ve Cikmaz bir arada 1977 Kirik Saz 1977 Yazilar 1994 CevirileriFransa da Mustakil Resim I II Istanbul 1938 Adolphe Basler Charles Kunstler den Cahit Sitki Taranci ile birlikte Abdal Dostoyevski nin Budala sindan oyunlastiranlar F Neziere S W Bienstock tan 1940 Yasadigimiz Devir Karel Capek ten 1942 Anna Bolton Louis Bromfield den 1945 Ecinniler Dostoyevski den I III 1958 1963 S Lunel ile birlikte Cehennem Kayasi E Dimt ten 1963 Kaynakca Isen Mustafa 1997 Otelerden bir ses divan edebiyati ve Balkanlarda Turk edebiyati uzerine makalelerine 1 baski Kizilay Ankara Akcag Basim Yayim Pazarlama A S ISBN 975 338 175 1 OCLC 37240673 Dis baglantilarC Calar Saat 1 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde T C Kultur ve Turizm Bakanligi 29 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Emel Kosar The Relation of Love In Ahmet Muhip Diranas s Poems International Review of Turkology V IV N 8 Summer 2011 s 23 30 Emel Kosar Ahmet Muhip Diranas ve Yavuz Turgul un Fahriye Abla si Artfulliving 23 Mayis 2014 Vikisoz de Ahmet Muhip Diranas ile ilgili sozleri bulabilirsiniz