Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Artvin Okrugu (Rusça: Артвинский округ; Gürcüce: ართვინის ოკრუგი), Rus İmparatorluğu'nun 1878-1918 yılları arasında Batum Oblastı'na bağlı bir idari bölümdü. Okrugun merkezi Artvin kasabasıydı.
Tarihçe
Artvin Okrugu, Batum Oblastı'nın bir parçası olarak, 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı sonucunda Osmanlı İmparatorluğu'nun Rusya'ya terk ettiği topraklarda 1878'de kuruldu. 1883'te Batum Oblası kaldırıldı, Artvin Okrugu Kutaisi Guberniyasına bağlandı. Artvin Okrugu 1886 tarihli nüfus sayımında göre Artvin, Ardanuç ve Şavşet-İmerhevi kazalarından (uçastok) oluşuyordu. Artvin kazası (uçastok) Berta, Beşauli, Gurcani, Dzansuli, Kartla, Sveti, Hatila, Hodi, Tsria ve Çhaleti olmak üzere on nahiyeden (сельское общество: kırsal toplluluk) meydana geliyordu. Artvin kazasında topluma 12.919 kişi yaşıyordu. Bu nüfusun % 53,5'i Gürcüler (6.913 kişi), % 46,5'i Türkler (6.001 kişi) ve % 0,1'i Ermenilerden (5 kişi) oluşuyordu. Ardanuç kazası ise, 11 nahiyeyi (сельское общество: kırsal toplluluk) kapsıyordu. Bunlar Ança, Ardanuç, Bica, Gümüşhane, Diagarmuçi, Karsnia, Longothevi, Samtskaro, Sahre, Tanzoti ve Unishevi nahiyeleriydi. Ardanuç kazasının nüfusu 14.754 kişiden oluşuyordu. 3.333 kişi (% 22,6) Gürcü, 9.485 kişi (% 64,3) kişi Türk, 1.568 kişi (% 10,6) Ermeni, 154 kişi (% 1,0) Kürt ve 214 kişi (% 1,5) olarak kaydedilmişti. Artvin Okrugu'nun bir diğer kazası (uçastok), Şavşet-İmerhevi'ydi. Bu kaza, Anklia, Verhuna, Garkloba, Dabatsvrili, Okrobageti, Satlel-Rabat, Tskalsimeri ve Çihori olmak üzere sekiz nahiyeden (сельское общество: kırsal toplluluk) oluşuyordu. Şavşet-İmerhevi kazasında 18.319 kişi yaşıyordu. Bu nüfusun % 41,2'sini Gürcüler (7.556 kişi), % 51,3'ünü Türkler (9.401 kişi), % 7'sini Ermeniler (1.280 kişi) ve % 0,4'ünü Çingeneler (82 kişi) oluşturuyordu. Bu tarihte Artvin Okrugu'nda 52.434 kişi yaşıyordu. Nüfusun % 50,3'ü Türk (26.395 kişi), % 34,5'i Gürcü (17.814 kişi), % 14,8'i Ermeni (7.775 kişi), % 0,6'sı Çingene (296 kişi) ve % 0,3'ü Kürt (154 kişi) olarak kaydedilmiştir. 1886 nüfus tespitine göre, Artvin Okrugu'nun merkezi Artvin kasabasının nüfusu 6.442 kişiden oluşuyordu. Nüfusun çoğunluğu Ermenilerden oluşuyordu. Kasabada 12 kişi Gürcü, 1.508 kişi Türk ve 4.922 kişi Ermeni olarak kaydedilmişti. Oysa 1876 yılında Artvin kasabasında 308 kişi Ermeni ve 1.241 kişi de Katolik olarak kaydedilmiştir. Bu kayıt Rus idaresi sırasında Artvin kasabasına yeni Ermeni nüfusunun yerleştirildiğini göstermektedir.
Yaklaşık on yıl sonra, 1897 tarihli Rus nüfus tespitine göre Artvin Okrugu'nda 56.140 kişi yaşıyordu. Nüfusun % 73,87'si Türk (41.468 kişi), % 13,93'ü Ermeni (7.819 kişi), % 9,81'i Gürcü (5.506 kişi), % 1,27'i Ukraynalı (714 kişi) ve % 0,55'i Rus (308) adı altında kaydedilmiştir. Gürcü nüfusunun üçte ikisinden çoğunun bu tarihte "Türk" adı altında kaydedilmiş olduğu görülmektedir. Bu tarihte Artvin kasabasının nüfusu ise 7.091 kişiden oluşuyordu.
Artvin Okrugu, 1903'te Batum Oblastı'nın yeniden kurulması üzerine tekrar onun bir parçası heline geldi. Rus idaresinin son döneminde Artvin Okrugu'na bağlı kazaların idari yapısı da yeniden düzenlenmişti. 1917 yılında Artvin kazası (uçastok) Murgul, Sveti ve Tsria olmak üzere üç nahiyeden oluşuyordu. Ardanuç kazasındaki (uçastok) köyler üç nahiyeye bağlanmıştı. Bu nahiyeler Longothevi, Samtskaro ve Tanzoti nahiyeleriydi. Şavşet-İmerhevi kazası (uçastok) ise, Dabatsvrili, İmerhevi ve Satlel-Rabat olmak üzere üç nahiyeye bölünmüştü. Bu tarihte Borçka nahiyesi, Batum Okrugu'na bağlı Gonio kazasına (uçastok) bağlıydı. Maçaheli bölgesinin Türkiye tarafında kalan köyleri ise, 1917 yılında yine Batum Okrugu'na bağlı Aşağı Acara kazasının (uçastok) sınırları içinde yer alıyordu.
Artvin Okrugu'nun bağlı olduğu Batum Oblası, 3 Mart 1918'de Sovyet Rusya tarafından Transkafkasya Seim temsilcilerinin katılımı olmaksızın imzalanan Brest-Litovsk Antlaşması'yla Türkiye'ye devredildi. Ancak Osmanlı Devleti Birinci Dünya Savaşı'ndan mağlup çıkınca, bölgeden çekilmek zorunda kaldı ve Artvin Okrugu Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti sınırları içinde yer aldı. 7 Mayıs 1920'de imzalanan Moskova Antlaşması'yla Sovyet Rusya Artvin Okrugu'nun Gürcistan'ın bir parçası olarak kabul etti.Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Ankara Hükümeti'nin verdiği ültimatom üzerine Gürcistan hükûmeti Artvin Okrugu'ndan çekildi. 16 Mart 1921'de Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında imzalanan Moskova Antlaşması'yla Artvin Okrugu Türkiye'ye bırakıldı.
Kaynakça
- ^
- ^ ""Ardanuç kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ ""Şavşet-İmerhevi kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ "ТЕРРИТОРИИ КУТАИССКОЙ ГУБЕРНИИ, ВХОДЯЩИЕ В СОСТАВ СОВРЕМЕННОЙ ТУРЦИИ (1886 г.)". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 353, .
- ^ "Первая всеобщая перепись населения Российской Империи 1897 г. Распределение населения по родному языку. Артвинский округ". 26 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 123-127, .
- ^ ""3 მითი საქართველოს პირველი რესპუბლიკის შესახებ, რომელიც სიმართლეს არ შეესაბამება"". 25 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ "ᲠᲐ ᲡᲐᲖᲦᲕᲠᲔᲑᲨᲘ ᲪᲜᲝ ᲔᲠᲗᲐ ᲚᲘᲒᲐᲛ ᲡᲐᲥᲐᲠᲗᲕᲔᲚᲝ?"
- ^ ""7 მაისი, 1920 წ. – საბჭოთა რუსეთმა საქართველოს დამოუკიდებლობა აღიარა"". 4 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Nisan 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Artvin Okrugu Rusca Artvinskij okrug Gurcuce ართვინის ოკრუგი Rus Imparatorlugu nun 1878 1918 yillari arasinda Batum Oblasti na bagli bir idari bolumdu Okrugun merkezi Artvin kasabasiydi Artvin Okrugu nun merkezi Artvin kasabasi Sergey Prokudin Gorski Mart 1912TarihceArtvin Okrugu Artvin Okrugu Batum Oblasti nin bir parcasi olarak 1877 78 Osmanli Rus Savasi sonucunda Osmanli Imparatorlugu nun Rusya ya terk ettigi topraklarda 1878 de kuruldu 1883 te Batum Oblasi kaldirildi Artvin Okrugu Kutaisi Guberniyasina baglandi Artvin Okrugu 1886 tarihli nufus sayiminda gore Artvin Ardanuc ve Savset Imerhevi kazalarindan ucastok olusuyordu Artvin kazasi ucastok Berta Besauli Gurcani Dzansuli Kartla Sveti Hatila Hodi Tsria ve Chaleti olmak uzere on nahiyeden selskoe obshestvo kirsal toplluluk meydana geliyordu Artvin kazasinda topluma 12 919 kisi yasiyordu Bu nufusun 53 5 i Gurculer 6 913 kisi 46 5 i Turkler 6 001 kisi ve 0 1 i Ermenilerden 5 kisi olusuyordu Ardanuc kazasi ise 11 nahiyeyi selskoe obshestvo kirsal toplluluk kapsiyordu Bunlar Anca Ardanuc Bica Gumushane Diagarmuci Karsnia Longothevi Samtskaro Sahre Tanzoti ve Unishevi nahiyeleriydi Ardanuc kazasinin nufusu 14 754 kisiden olusuyordu 3 333 kisi 22 6 Gurcu 9 485 kisi 64 3 kisi Turk 1 568 kisi 10 6 Ermeni 154 kisi 1 0 Kurt ve 214 kisi 1 5 olarak kaydedilmisti Artvin Okrugu nun bir diger kazasi ucastok Savset Imerhevi ydi Bu kaza Anklia Verhuna Garkloba Dabatsvrili Okrobageti Satlel Rabat Tskalsimeri ve Cihori olmak uzere sekiz nahiyeden selskoe obshestvo kirsal toplluluk olusuyordu Savset Imerhevi kazasinda 18 319 kisi yasiyordu Bu nufusun 41 2 sini Gurculer 7 556 kisi 51 3 unu Turkler 9 401 kisi 7 sini Ermeniler 1 280 kisi ve 0 4 unu Cingeneler 82 kisi olusturuyordu Bu tarihte Artvin Okrugu nda 52 434 kisi yasiyordu Nufusun 50 3 u Turk 26 395 kisi 34 5 i Gurcu 17 814 kisi 14 8 i Ermeni 7 775 kisi 0 6 si Cingene 296 kisi ve 0 3 u Kurt 154 kisi olarak kaydedilmistir 1886 nufus tespitine gore Artvin Okrugu nun merkezi Artvin kasabasinin nufusu 6 442 kisiden olusuyordu Nufusun cogunlugu Ermenilerden olusuyordu Kasabada 12 kisi Gurcu 1 508 kisi Turk ve 4 922 kisi Ermeni olarak kaydedilmisti Oysa 1876 yilinda Artvin kasabasinda 308 kisi Ermeni ve 1 241 kisi de Katolik olarak kaydedilmistir Bu kayit Rus idaresi sirasinda Artvin kasabasina yeni Ermeni nufusunun yerlestirildigini gostermektedir Yaklasik on yil sonra 1897 tarihli Rus nufus tespitine gore Artvin Okrugu nda 56 140 kisi yasiyordu Nufusun 73 87 si Turk 41 468 kisi 13 93 u Ermeni 7 819 kisi 9 81 i Gurcu 5 506 kisi 1 27 i Ukraynali 714 kisi ve 0 55 i Rus 308 adi altinda kaydedilmistir Gurcu nufusunun ucte ikisinden cogunun bu tarihte Turk adi altinda kaydedilmis oldugu gorulmektedir Bu tarihte Artvin kasabasinin nufusu ise 7 091 kisiden olusuyordu Artvin Okrugu 1903 te Batum Oblasti nin yeniden kurulmasi uzerine tekrar onun bir parcasi heline geldi Rus idaresinin son doneminde Artvin Okrugu na bagli kazalarin idari yapisi da yeniden duzenlenmisti 1917 yilinda Artvin kazasi ucastok Murgul Sveti ve Tsria olmak uzere uc nahiyeden olusuyordu Ardanuc kazasindaki ucastok koyler uc nahiyeye baglanmisti Bu nahiyeler Longothevi Samtskaro ve Tanzoti nahiyeleriydi Savset Imerhevi kazasi ucastok ise Dabatsvrili Imerhevi ve Satlel Rabat olmak uzere uc nahiyeye bolunmustu Bu tarihte Borcka nahiyesi Batum Okrugu na bagli Gonio kazasina ucastok bagliydi Macaheli bolgesinin Turkiye tarafinda kalan koyleri ise 1917 yilinda yine Batum Okrugu na bagli Asagi Acara kazasinin ucastok sinirlari icinde yer aliyordu Artvin Okrugu nun bagli oldugu Batum Oblasi 3 Mart 1918 de Sovyet Rusya tarafindan Transkafkasya Seim temsilcilerinin katilimi olmaksizin imzalanan Brest Litovsk Antlasmasi yla Turkiye ye devredildi Ancak Osmanli Devleti Birinci Dunya Savasi ndan maglup cikinca bolgeden cekilmek zorunda kaldi ve Artvin Okrugu Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti sinirlari icinde yer aldi 7 Mayis 1920 de imzalanan Moskova Antlasmasi yla Sovyet Rusya Artvin Okrugu nun Gurcistan in bir parcasi olarak kabul etti Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda Ankara Hukumeti nin verdigi ultimatom uzerine Gurcistan hukumeti Artvin Okrugu ndan cekildi 16 Mart 1921 de Sovyet Rusya ile Ankara Hukumeti arasinda imzalanan Moskova Antlasmasi yla Artvin Okrugu Turkiye ye birakildi Kaynakca Ardanuc kazasi 1886 Yili Rusca 24 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Nisan 2022 Savset Imerhevi kazasi 1886 Yili Rusca 26 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Nisan 2022 TERRITORII KUTAISSKOJ GUBERNII VHODYaShIE V SOSTAV SOVREMENNOJ TURCII 1886 g 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Nisan 2022 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 353 ISBN 9789157871117 Pervaya vseobshaya perepis naseleniya Rossijskoj Imperii 1897 g Raspredelenie naseleniya po rodnomu yazyku Artvinskij okrug 26 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Nisan 2022 Candan Badem Carlik Yonetiminde Kars Ardahan Artvin Istanbul 2018 s 123 127 ISBN 9786052100271 3 მითი საქართველოს პირველი რესპუბლიკის შესახებ რომელიც სიმართლეს არ შეესაბამება 25 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Nisan 2022 7 მაისი 1920 წ საბჭოთა რუსეთმა საქართველოს დამოუკიდებლობა აღიარა 4 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Nisan 2022 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Nisan 2022