Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ulusal Lejyoner Devleti (Rumence: Statul Național Legionar), Romanya'yı 14 Eylül 1940'tan 14 Şubat 1941'de resmen dağılmasına kadar beş ay boyunca yöneten totaliter faşist bir rejimdi. Rejim, Rumen aşırı milliyetçi, antisemitik ve anti-komünist örgüt Demir Muhafızlarla ortaklaşa General Ion Antonescu tarafından yönetiliyordu. Demir Muhafızlar, 28 Haziran 1940'tan beri Romanya Hükûmeti'nde yer almasına rağmen, 14 Eylül'de egemenliği ele geçirerek Ulusal Lejyoner Devleti'nin ilanına yol açtı.
| 1940-1941 | |||||||||
 Romanya bayrağı  Arma | |||||||||
 1940- 1941 dönemi Romanya Haritası | |||||||||
| Başkent | Bükreş | ||||||||
| Yaygın dil(ler) | Rumence | ||||||||
| Hükûmet | Üniter lejyoner Tek parti Anayasal bir monarşi altında totaliter diarşi | ||||||||
| Kral | |||||||||
| |||||||||
| Başbakan & | |||||||||
| |||||||||
| Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
| Yüzölçümü | |||||||||
• Toplam | 195,000 km2 | ||||||||
| Nüfus | |||||||||
• Sayılan | 13.500,000 | ||||||||
| |||||||||
| Günümüzdeki durumu | Romanya | ||||||||
27 Eylül 1940'ta Romanya, Küçük Antant'dan çekildi. 8 Ekim'de Alman birlikleri Romanya'ya geçmeye başladı ve kısa süre sonra sayıları 500.000'i aştı. 23 Kasım'da Romanya Mihver Devletlerine resmen katıldı. 27 Kasım'da Jilava Katliamı'nda 64 eski ileri gelen veya yetkili Demir Muhafızlar tarafından idam edildi. Halihazırda sert olan Yahudi karşıtı yasalar genişletildi ve 4 Ekim'de Yahudilere ait kırsal mülklerin kamulaştırıldı. Kamulaştırmaya 17 Kasım'da ormanlar ve son olarak 4 Aralık'ta nehir taşımacılığı da dahil edildi.
20 Ocak 1941'de Demir Muhafızlar, Bükreş Yahudilerine karşı bir pogromla birlikte bir darbe girişiminde bulundu. Dört gün içinde Antonescu darbeyi başarıyla bastırdı ve Demir Muhafızlar hükûmetten atıldı.[] Sima ve diğer birçok Lejyoner Almanya'ya sığınırken diğerleri hapsedildi. Antonescu, 14 Şubat 1941'de Ulusal Lejyoner Devletini resmen sona erdirdi.
Öncüler
Demir Muhafızlar ilk olarak 1938'in başlarında, dönemin Başbakanı Octavian Goga Demir Muhafızların lideri Corneliu Zelea Codreanu ile 8 Şubat 1938'de sınırlı işbirliği için bir anlaşma imzaladığında, Romanya Hükûmeti ile bir ittifak kurmuştu. Ancak bu siyasi düzenleme, 11 Şubat'ta Goga'yı görevden alan ve yerine Patrik Miron Cristea'yı getiren Kral Carol'ı rahatsız etti.
28 Haziran ve 4 Temmuz 1940 arasında Codreanu'nun ölümünden sonra Demir Muhafızların sözde lideri olan Horia Sima, Eğitim Bakanlığı'nda Devlet Müsteşarı olarak görev yaptı. Demir Muhafızlar, Besarabya ve Kuzey Bukovina'nın Sovyet işgalinden sonra 4 Temmuz 1940'ta iktidara gelen Ion Gigurtu'nun kabinesine getirildi. Yeni hükûmete üç Muhafız atandı: Kamu Zenginliği Bakanı olarak Vasile Noveanu, Din ve Sanat Bakanı olarak Sima ve Maliye Bakanlığı Devlet Müsteşarı olarak Augustin Bideanu. Ancak Sima, 7 Temmuz'da tamamen Muhafız bir kabine fikri reddedildiği için istifa ederken, iki meslektaşı görevlerinde kaldı. Bir Demir Muhafız destekçisi ve ideolog olan Nichifor Crainic, Propaganda Bakanı oldu. Sima'nın 7 Temmuz'daki istifasının ardından, başka bir Muhafız olan Radu Budişteanu onun yerine geçti.
Bölge ve nüfus
Ulusal Lejyoner Devleti'nin toprakları kabaca 195.000 kilometrekareydi (ya da 75.000 mil karenin biraz üzerindeydi). İkinci Viyana Ödülü'nün ardından Macaristan'a bırakılan Kuzey Transilvanya dışında, günümüz Romanya'sıyla aynı topraklara sahipti. Ayrıca Tuna Deltası'ndaki birkaç adanın yanı sıra Karadeniz'deki Yılan Adası'na da sahipti. Bunlar 1948'den beri Ukrayna'nın bir parçası.
6 Nisan 1941'de bir Romanya nüfus sayımı yapıldı ve nüfus 13.535.757 olarak tespit edildi. Ulusal Lejyoner Devletinin dağılmasından yaklaşık iki ay sonra nüfus sayımı yapılmasına rağmen, Romanya'nın sınırları aynıydı.
Geçmiş
Kral II. Carol, 6 Eylül 1940'ta tahttan çekilmek zorunda kaldı ve yerine 19 yaşındaki oğlu Mihai geçti. Yeni kralın ilk eylemi, General Ion Antonescu'ya Romanya'nın Şefi (lideri) olarak sınırsız güç vermek ve kendisini törensel bir role devretmek oldu. 8 Eylül tarihli bir kararname, Antonescu'nun yetkilerini daha da arttırdı. Antonescu, ülkenin dümenindeki hakimiyetini sürdürmek ve aynı zamanda Demir Muhafızlarla ittifaklığını Kral Mihai'ye 14 Eylül'de bildirerek Romanya'yı Ulusal Lejyoner Devleti olarak ilan ettirdi. Lejyoner Hareketi/Demir Muhafız, "yeni devlette tanınan tek hareket" oldu ve Romanya'yı totaliter bir ülke yaptı.
Antonescu, lejyonun fahri lideri oldu ve Sima, Başbakan Yardımcısı oldu. Aralarında Prens Mihai Sturza (Dışişleri Bakanı) ve General Constantin Petrovicescu'nun (İçişleri Bakanı) bulunduğu diğer beş Muhafız bakan oldu. Lejyoner Valiler elli Rumen ilçesine atandı. Muhafızlara dört alan verildi: İçişleri, Eğitim, Dış İlişkiler ve Kültür. Ayrıca bakanlıklardaki daimi sekreter ve müdürlerin çoğu da Muhafızlardı. Baskın siyasi güç olarak Muhafızlar, basın ve propaganda servislerini de kontrol ediyordu.[]
6 Ekim 1940'ta Antonescu, Lejyoner üniforması giymiş bir Demir Muhafız mitingine katıldı. 8 Ekim'de Alman birlikleri Romanya'ya geçmeye başladı ve kısa süre sonra sayıları 500.000'i aştı. 23 Kasım'da Romanya Mihver güçlerine katıldı. 27 Kasım'da 64 eski ileri gelen veya yetkili, yargılanmayı beklerken Jilava Hapishanesinde Demir Muhafızlar tarafından idam edildi. O günün ilerleyen saatlerinde, tarihçi ve eski başbakan Nicolae Iorga ve eski bir hükûmet bakanı olan ekonomist Virgil Madgearu suikasta kurban gitti. 1 Aralık'ta, Romanya ile Transilvanya Birliği'nin 22. yılını kutlamak için Alba Iulia'da bir başka Demir Muhafız mitingi düzenlendi. Antonescu mitinge katılarak bir konuşma yaptı.
14 Eylül'de Ulusal Lejyoner Devleti ilan edildikten sonra, Lejyon iktidar partisi oldu ancak yürütme yetkisini Ordu ile paylaşmak zorunda kaldı. Yeni Lejyoner rejiminin, Muhafızların ölü lideri (Codreanu) ve diğer Lejyoner şehitlerinin kültüne dayanan bir ritüel temeli vardı. Lejyon "şehitlerinin" mezardan çıkarılması, halka açık gömülmesi ve rehabilitasyonu, geriye dönük olarak Sima tarafından Lejyon'un iktidara gelişini haklı çıkaran en önemli görev olarak görülüyordu.[] Codreanu'nun kalıntılarının mezardan çıkarılması ve ardından yeniden gömülmesi (21-23 Kasım), Condreanu'nun Lejyoner ideolojisinin temeli olarak kabul edildi. Codreanu'nun yeniden gömüldüğü gün, ana Lejyoner gazetesi Cuvântul (Söz) şunları yazdı: "Bugün Kaptan'ın diriliş günü. İncil'e göre söz verdiği gibi dirildi." Yirmili yaşlarındaki genç bir Emil Cioran, Codreanu'nun kültünü güçlü bir şekilde onayladı: "İsa dışında, yaşayanlar arasında başka hiçbir ölü varlık bu kadar mevcut olmamıştı. Hiç kimse onu unutmayı düşündü mü? Bu ölü adam, insanlığımızın üzerine bir sonsuzluk kokusu yaydı; gübre ve Romanya'nın üzerine gökyüzünü geri getirdi." Ancak Codreanu'nun yeniden gömülmesinden kısa bir süre sonra, Lejyonlar gerçekleştirerekti. Lejyon böylece hedeflerine ulaştı: Eski düzen çöktü ve Lejyon'un tüm düşmanları cezalandırıldı. Codreanu'nun cesedinin yeniden cenazesi 30 Kasım'da Antonescu, Sima, von Schirach, Bohle ve 100.000 Demir Muhafızın katılımıyla gerçekleşti.
14 Eylül'de Ulusal Lejyoner rejimini kuran kararname, Antonescu ve Sima'yı eşit bir zemine yerleştirdi. 28 Ekim'de Sima, Antonescu'yu demokratik partilerin çalışmasına izin vererek kararnameyi ihlal etmekle suçladı. Böyle bir siyasi çeşitliliğin totaliter bir devletin ilkelerine aykırı olduğunu iddia etti. Sima ayrıca, hepsini merkezi kontrol altına almak için Nazi ilkelerini Romanya ekonomisine uygulamak istedi. 16 Ekim'de Antonescu'ya bu anlamda bir mektup gönderdi, ancak Antonescu bu fikri reddetti. Antonescu ve Muhafızlar arasındaki ilişkiler, Jilava Katliamı'ndan sonra kırılma noktasına ulaştı. Artan gerginliğe rağmen, iki taraf bir an için bir ateşkes sağladı ve bu, bir Lejyoner'in Bükreş Polis Şefi görevini sürdürmesine izin verdi, ancak Jilava cinayetlerinin alenen kınanmasını sağladı.
Ulusal Lejyoner Devleti tarafından birkaç antisemitik kararname çıkarıldı. Yahudilere ait kırsal mülkler 4 Ekim'de kamulaştırıldı, ardından 17 Kasım'da ormanlar ve son olarak 4 Aralık'ta nehir taşımacılığı da kamulaştırıldı.
10 Kasım 1940'ta Ulusal Lejyon Devleti, 65.000 evi yıkan büyük bir depremle karşı karşıya kaldı.
Dış gelişmeler
Ekim 1940'ın başlarında, Alman savaş çabaları için gerekli olan Ploieşti'deki petrol rafinerilerini korumak için Romanya'ya 15.000 Alman askeri konuşlandırıldı. Hitler'in Mihver müttefiki ve Faşist İtalya'nın lideri Benito Mussolini'ye danışılmadan gerçekleştirilen bu tek taraflı Alman aksiyonuna karşılık Benito Mussolini Almanların karşı çıkışına rağmen Yunanistan'ı işgal etmeye başladı. Ardından gelen Yunan-İtalyan Savaşı, Yunanlılar karşı saldırıya geçip İtalyan yönetimindeki Arnavutluk'un bazı bölgelerini altı ay boyunca işgal ettiğinden, askeri bir faciayla sonuçlandı. Ancak Alman birliklerinin Romanya'ya girişi, Antonescu'nun onayıyla ve talebi gerçekleştiği için bir işgal değildi. Romanya daha sonra sırasıyla 23 Kasım ve 25 Kasım'da Üçlü Pakt ve Anti-Komintern Paktı'na katıldı. Almanya ile ilişkilerin bu şekilde sıkılaştırılmasına rağmen, Romanya'daki Alman azınlık (Romanya'nın toprak kayıplarından sonra sayıları 300.000'dir) Romanyalılaşma sürecinden tamamen kurtulamadı. Banat ve Transilvanya'dan çok az Alman Reich'a geri gönderilirken, Güney Bukovina ve Dobruca'dan ülkelerine geri gönderilen etnik Almanların sayısı 76.500'ü buldu. Bu geri dönüşleri onaylayan Alman-Romen sözleşmesi 22 Ekim 1940'ta imzalandı. Sözleşmeye göre, Rumen devleti, Reich'a tazminat ödemesi karşılığında, geri gönderilen Almanların daha önce sahip olduğu gayrimenkulleri aldı. Yeni edinilen mülkler (arsalar ve evler), Romanya devleti tarafından Krayova Antlaşması sonrasında yerinden edilen Bulgaristan'dan gelen etnik Rumen mültecileri barındırmak için kullanılacaktı.[] 4 Aralık'ta Romanya ile Almanya arasında Romanya'nın "ekonomik olarak yeniden inşasını" sağlayan on yıllık bir ticaret anlaşması imzalandı.
27 Eylül 1940'ta Romanya, Küçük Antant'dan çekildi ancak aynı gün Pakt üyelerinden biri olan Türkiye ile bir ticaret anlaşması imzalandı. 19 Aralık'ta da Romanya ile Küçük Antant'ın bir diğer üyesi olan Yugoslavya arasında bir ticaret anlaşması imzaladı. Ulusal Lejyoner Devletinin son günleri olan 10 ve 12 Şubat tarihlerinde İngiltere ve Belçika, Romanya ile ilişkilerini kesti.
Sovyetler Birliği ile sınır çatışmaları, Ulusal Lejyoner Devlet dönemi boyunca yayıldı. 1940 sonbaharında Sovyetler, Tuna Deltası'ndaki birkaç Rumen adasını işgal etti. Sınır olayları günlük olarak meydana geldi. Sovyet birlikleri Romanya sınırında yoğunlaştı, Sovyet uçakları Romanya hava sahasına aralıksız saldırılar düzenledi ve (Ocak 1941'de) Sovyet gemileri Romanya sularına zorla girmeye çalıştı. Ocak 1941'de Sovyetler ültimatomla Tuna Deltası'nın kontrolünü talep ettiğinde gerilim doruk noktasına ulaştı. Rumenlerin Tuna Nehri'nde madencilik yaptıkları Galați (Covurlui İlçesi) yakınlarında sınır çatışmaları çıktı ve bu sırada her iki tarafta 26 ila 100 kişi öldü.
Ölüm
20 Ocak 1941'de Demir Muhafızlar, Bükreş Yahudilerine karşı bir pogromla birlikte bir darbe girişiminde bulundu. 22 Ocak'ta, İsyan'ın zirvesinde, Demir Muhafızlar, Bükreş mezbahasında 200 Yahudi'nin ritüel cinayetini gerçekleştirirken, Muhafızlar "Holokost tarihinde belki de benzersiz bir vahşet eylemi" olan Hristiyan ilahileri söylüyorlardı. Antonescu, dört gün içinde darbeyi başarıyla bastırdı. Demir Muhafızlar hükûmetten atıldı. Sima ve diğer birçok lejyoner Almanya'ya sığınırken diğerleri hapsedildi. Antonescu, onun yerine Romanya'yı "Ulusal ve Sosyal Devlet" ilan ederek Ulusal Lejyoner Devletine son verdi.
İsyanın bastırılması, Demir Muhafızlar tarafından kullanılan askeri teçhizat hakkında veriler sağladı; yalnızca Bükreş'te 5.000 ateşli silah (tabancalar, tüfekler ve makineli tüfekler) ve çok sayıda el bombası Demir Muhafızların envanterindeydi. Lejyon ayrıca iki zırhlı polis arabası ve iki Malaxa UE zırhlı paletli taşıyıcıdan oluşan küçük bir zırhlı kuvvete sahipti. Yalnızca Bükreş'te, Lejyon yaklaşık 200 kamyona sahipti.
14 Şubat 1941'de Ulusal Lejyoner Devleti resmen kaldırıldı. Lejyoner İsyanı'na karışan 9.000'den fazla kişi daha sonra tutuklandı ve bunlardan yaklaşık 2.000'i (kesin olarak 1.842), birkaç aydan ömür boyu hapis cezasına kadar değişen çeşitli cezalara çarptırıldı.
Askeri üretim
Küçük kollar
1938 ile Haziran 1941 arasında Romanya 5.000'den fazla ZB vz üretti. 30 hafif makineli tüfek. Bu, aylık ortalama 120'den fazla makineli tüfek üretimi anlamına geliyor, yani Ulusal Lejyoner Devleti tarafından 4 aylık varlığı boyunca yaklaşık 500 makineli tüfek üretildi.
Topçu parçaları
1938 ile Mayıs 1941 arasında Romanya, 102 Rheinmetall 37 mm uçaksavar topu üretti. Bu, aylık ortalama 2,5 parça üretim anlamına gelir, yani 4 aylık Ulusal Lejyon Devleti döneminde yaklaşık 10 adet üretilmiştir.
1936 ile Temmuz 1941 arasında Romanya, 100 adet Vickers 75 mm uçaksavar topu üretti. Bu, aylık ortalama 1,5 parça üretim anlamına gelir; bu, Ulusal Lejyoner Devleti tarafından 4 aylık varlığı boyunca yaklaşık 6 adet üretildiği anlamına gelir.
Zırhlı araçlar
1939'un ikinci yarısı ile Mart 1941 arasında Romanya, 126 Malaxa zırhlı traktör üretti. Bu, aylık ortalama 6 traktörün biraz üzerinde üretim anlamına geliyor, yani 4 aylık Ulusal Lejyon Devleti döneminde yaklaşık 25 adet üretildi.
Uçak
Ulusal Lejyon Devleti sırasında, Ekim ve Aralık 1940 arasında, 20 IAR 39 hafif bombardıman uçağı hava kuvvetlerine teslim edildi. Nisan 1939 ile Mart 1943 arasında Romanya, 210 adet Fleet 10G eğitm uçağı üretti. Bu, aylık ortalama 4,5 uçak üretimi anlamına gelir; bu, Ulusal Lejyoner Devleti tarafından 4 aylık varlığı boyunca yaklaşık 17 adet üretildiği anlamına gelir.
Eski
İngiliz tarihçi Dennis Deletant'a göre: "Böylece Avrupa'daki Faşizm tarihinde benzersiz bir bölüm sona erdi. Muhafızlar, Avrupa'da Sağın Almanya veya İtalya'nın yardımı olmadan iktidara gelen tek radikal hareketti."
Ulusal Lejyoner Devlet, Romanya'nın Mihver üyeliğini ilk önce Alman Ordusunu ülkeye kabul ederek fiili olarak ve kısa süre sonra Üçlü ve Komintern Karşıtı Paktları imzalayarak de jure olarak başlattı. Ayrıca, Ocak 1941'de bastırılmadan ve ardından Şubat'ta resmen lağvedilmeden önce, Jilava katliamı sırasında Romanya'nın geleneksel siyasi sınıfının çoğunu ortadan kaldırdı. Antonescu ve Sima'nın ortak konuşması ve Muhafızların kurucusu Corneliu Zelea Codreanu'nun cenazesi gibi, Ulusal Lejyoner Devleti döneminden kalma, tarihi açıdan değerli birkaç konuşmanın görüntüleri günümüze ulaşmıştır.
Kaynakça
- ^ Payne, Stanley G. (1995). A history of fascism, 1914-1945. Internet Archive. University of Wisconsin Press. ISBN .
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Aralık 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2023.
- ^ . web.archive.org. 2 Eylül 2013. 2 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2023.
- ^ (PDF). 31 Mart 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2023.
- ^ . 11 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2023.
- ^ (PDF). 17 Ocak 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ulusal Lejyoner Devleti Rumence Statul Național Legionar Romanya yi 14 Eylul 1940 tan 14 Subat 1941 de resmen dagilmasina kadar bes ay boyunca yoneten totaliter fasist bir rejimdi Rejim Rumen asiri milliyetci antisemitik ve anti komunist orgut Demir Muhafizlarla ortaklasa General Ion Antonescu tarafindan yonetiliyordu Demir Muhafizlar 28 Haziran 1940 tan beri Romanya Hukumeti nde yer almasina ragmen 14 Eylul de egemenligi ele gecirerek Ulusal Lejyoner Devleti nin ilanina yol acti Turkce Ulusal Lejyoner Devleti Rumence Regatul Romaniei1940 1941Romanya bayragi Arma1940 1941 donemi Romanya HaritasiBaskentBukresYaygin dil ler RumenceHukumetUniter lejyoner Tek parti Anayasal bir monarsi altinda totaliter diarsiKral 1940 1941MihaiBasbakan amp 1940 1941Ion AntonescuTarihce Kurulusu1940 Kurulus14 Eylul 1940 Ortadan kalkmasi14 Subat 1941 Dagilisi1941Yuzolcumu Toplam195 000 km2Nufus Sayilan13 500 000Onculler ArdillarRomanya Kralligi Romanya KralligiGunumuzdeki durumuRomanya 27 Eylul 1940 ta Romanya Kucuk Antant dan cekildi 8 Ekim de Alman birlikleri Romanya ya gecmeye basladi ve kisa sure sonra sayilari 500 000 i asti 23 Kasim da Romanya Mihver Devletlerine resmen katildi 27 Kasim da Jilava Katliami nda 64 eski ileri gelen veya yetkili Demir Muhafizlar tarafindan idam edildi Halihazirda sert olan Yahudi karsiti yasalar genisletildi ve 4 Ekim de Yahudilere ait kirsal mulklerin kamulastirildi Kamulastirmaya 17 Kasim da ormanlar ve son olarak 4 Aralik ta nehir tasimaciligi da dahil edildi 20 Ocak 1941 de Demir Muhafizlar Bukres Yahudilerine karsi bir pogromla birlikte bir darbe girisiminde bulundu Dort gun icinde Antonescu darbeyi basariyla bastirdi ve Demir Muhafizlar hukumetten atildi kaynak belirtilmeli Sima ve diger bircok Lejyoner Almanya ya siginirken digerleri hapsedildi Antonescu 14 Subat 1941 de Ulusal Lejyoner Devletini resmen sona erdirdi OnculerDemir Muhafizlar ilk olarak 1938 in baslarinda donemin Basbakani Octavian Goga Demir Muhafizlarin lideri Corneliu Zelea Codreanu ile 8 Subat 1938 de sinirli isbirligi icin bir anlasma imzaladiginda Romanya Hukumeti ile bir ittifak kurmustu Ancak bu siyasi duzenleme 11 Subat ta Goga yi gorevden alan ve yerine Patrik Miron Cristea yi getiren Kral Carol i rahatsiz etti 28 Haziran ve 4 Temmuz 1940 arasinda Codreanu nun olumunden sonra Demir Muhafizlarin sozde lideri olan Horia Sima Egitim Bakanligi nda Devlet Mustesari olarak gorev yapti Demir Muhafizlar Besarabya ve Kuzey Bukovina nin Sovyet isgalinden sonra 4 Temmuz 1940 ta iktidara gelen Ion Gigurtu nun kabinesine getirildi Yeni hukumete uc Muhafiz atandi Kamu Zenginligi Bakani olarak Vasile Noveanu Din ve Sanat Bakani olarak Sima ve Maliye Bakanligi Devlet Mustesari olarak Augustin Bideanu Ancak Sima 7 Temmuz da tamamen Muhafiz bir kabine fikri reddedildigi icin istifa ederken iki meslektasi gorevlerinde kaldi Bir Demir Muhafiz destekcisi ve ideolog olan Nichifor Crainic Propaganda Bakani oldu Sima nin 7 Temmuz daki istifasinin ardindan baska bir Muhafiz olan Radu Budisteanu onun yerine gecti Bolge ve nufusUlusal Lejyoner Devleti nin topraklari kabaca 195 000 kilometrekareydi ya da 75 000 mil karenin biraz uzerindeydi Ikinci Viyana Odulu nun ardindan Macaristan a birakilan Kuzey Transilvanya disinda gunumuz Romanya siyla ayni topraklara sahipti Ayrica Tuna Deltasi ndaki birkac adanin yani sira Karadeniz deki Yilan Adasi na da sahipti Bunlar 1948 den beri Ukrayna nin bir parcasi 6 Nisan 1941 de bir Romanya nufus sayimi yapildi ve nufus 13 535 757 olarak tespit edildi Ulusal Lejyoner Devletinin dagilmasindan yaklasik iki ay sonra nufus sayimi yapilmasina ragmen Romanya nin sinirlari ayniydi GecmisUlusal Lejyoner Devletinin liderleri Ion Antonescu ve Horia Sima Kral II Carol 6 Eylul 1940 ta tahttan cekilmek zorunda kaldi ve yerine 19 yasindaki oglu Mihai gecti Yeni kralin ilk eylemi General Ion Antonescu ya Romanya nin Sefi lideri olarak sinirsiz guc vermek ve kendisini torensel bir role devretmek oldu 8 Eylul tarihli bir kararname Antonescu nun yetkilerini daha da arttirdi Antonescu ulkenin dumenindeki hakimiyetini surdurmek ve ayni zamanda Demir Muhafizlarla ittifakligini Kral Mihai ye 14 Eylul de bildirerek Romanya yi Ulusal Lejyoner Devleti olarak ilan ettirdi Lejyoner Hareketi Demir Muhafiz yeni devlette taninan tek hareket oldu ve Romanya yi totaliter bir ulke yapti Antonescu lejyonun fahri lideri oldu ve Sima Basbakan Yardimcisi oldu Aralarinda Prens Mihai Sturza Disisleri Bakani ve General Constantin Petrovicescu nun Icisleri Bakani bulundugu diger bes Muhafiz bakan oldu Lejyoner Valiler elli Rumen ilcesine atandi Muhafizlara dort alan verildi Icisleri Egitim Dis Iliskiler ve Kultur Ayrica bakanliklardaki daimi sekreter ve mudurlerin cogu da Muhafizlardi Baskin siyasi guc olarak Muhafizlar basin ve propaganda servislerini de kontrol ediyordu kaynak belirtilmeli 6 Ekim 1940 ta Antonescu Lejyoner uniformasi giymis bir Demir Muhafiz mitingine katildi 8 Ekim de Alman birlikleri Romanya ya gecmeye basladi ve kisa sure sonra sayilari 500 000 i asti 23 Kasim da Romanya Mihver guclerine katildi 27 Kasim da 64 eski ileri gelen veya yetkili yargilanmayi beklerken Jilava Hapishanesinde Demir Muhafizlar tarafindan idam edildi O gunun ilerleyen saatlerinde tarihci ve eski basbakan Nicolae Iorga ve eski bir hukumet bakani olan ekonomist Virgil Madgearu suikasta kurban gitti 1 Aralik ta Romanya ile Transilvanya Birligi nin 22 yilini kutlamak icin Alba Iulia da bir baska Demir Muhafiz mitingi duzenlendi Antonescu mitinge katilarak bir konusma yapti 14 Eylul de Ulusal Lejyoner Devleti ilan edildikten sonra Lejyon iktidar partisi oldu ancak yurutme yetkisini Ordu ile paylasmak zorunda kaldi Yeni Lejyoner rejiminin Muhafizlarin olu lideri Codreanu ve diger Lejyoner sehitlerinin kultune dayanan bir rituel temeli vardi Lejyon sehitlerinin mezardan cikarilmasi halka acik gomulmesi ve rehabilitasyonu geriye donuk olarak Sima tarafindan Lejyon un iktidara gelisini hakli cikaran en onemli gorev olarak goruluyordu kaynak belirtilmeli Codreanu nun kalintilarinin mezardan cikarilmasi ve ardindan yeniden gomulmesi 21 23 Kasim Condreanu nun Lejyoner ideolojisinin temeli olarak kabul edildi Codreanu nun yeniden gomuldugu gun ana Lejyoner gazetesi Cuvantul Soz sunlari yazdi Bugun Kaptan in dirilis gunu Incil e gore soz verdigi gibi dirildi Yirmili yaslarindaki genc bir Emil Cioran Codreanu nun kultunu guclu bir sekilde onayladi Isa disinda yasayanlar arasinda baska hicbir olu varlik bu kadar mevcut olmamisti Hic kimse onu unutmayi dusundu mu Bu olu adam insanligimizin uzerine bir sonsuzluk kokusu yaydi gubre ve Romanya nin uzerine gokyuzunu geri getirdi Ancak Codreanu nun yeniden gomulmesinden kisa bir sure sonra Lejyonlar gerceklestirerekti Lejyon boylece hedeflerine ulasti Eski duzen coktu ve Lejyon un tum dusmanlari cezalandirildi Codreanu nun cesedinin yeniden cenazesi 30 Kasim da Antonescu Sima von Schirach Bohle ve 100 000 Demir Muhafizin katilimiyla gerceklesti 14 Eylul de Ulusal Lejyoner rejimini kuran kararname Antonescu ve Sima yi esit bir zemine yerlestirdi 28 Ekim de Sima Antonescu yu demokratik partilerin calismasina izin vererek kararnameyi ihlal etmekle sucladi Boyle bir siyasi cesitliligin totaliter bir devletin ilkelerine aykiri oldugunu iddia etti Sima ayrica hepsini merkezi kontrol altina almak icin Nazi ilkelerini Romanya ekonomisine uygulamak istedi 16 Ekim de Antonescu ya bu anlamda bir mektup gonderdi ancak Antonescu bu fikri reddetti Antonescu ve Muhafizlar arasindaki iliskiler Jilava Katliami ndan sonra kirilma noktasina ulasti Artan gerginlige ragmen iki taraf bir an icin bir ateskes sagladi ve bu bir Lejyoner in Bukres Polis Sefi gorevini surdurmesine izin verdi ancak Jilava cinayetlerinin alenen kinanmasini sagladi Ulusal Lejyoner Devleti tarafindan birkac antisemitik kararname cikarildi Yahudilere ait kirsal mulkler 4 Ekim de kamulastirildi ardindan 17 Kasim da ormanlar ve son olarak 4 Aralik ta nehir tasimaciligi da kamulastirildi 10 Kasim 1940 ta Ulusal Lejyon Devleti 65 000 evi yikan buyuk bir depremle karsi karsiya kaldi Dis gelismeler Posta puluPosta puluPosta pulu Ekim 1940 in baslarinda Alman savas cabalari icin gerekli olan Ploiesti deki petrol rafinerilerini korumak icin Romanya ya 15 000 Alman askeri konuslandirildi Hitler in Mihver muttefiki ve Fasist Italya nin lideri Benito Mussolini ye danisilmadan gerceklestirilen bu tek tarafli Alman aksiyonuna karsilik Benito Mussolini Almanlarin karsi cikisina ragmen Yunanistan i isgal etmeye basladi Ardindan gelen Yunan Italyan Savasi Yunanlilar karsi saldiriya gecip Italyan yonetimindeki Arnavutluk un bazi bolgelerini alti ay boyunca isgal ettiginden askeri bir faciayla sonuclandi Ancak Alman birliklerinin Romanya ya girisi Antonescu nun onayiyla ve talebi gerceklestigi icin bir isgal degildi Romanya daha sonra sirasiyla 23 Kasim ve 25 Kasim da Uclu Pakt ve Anti Komintern Pakti na katildi Almanya ile iliskilerin bu sekilde sikilastirilmasina ragmen Romanya daki Alman azinlik Romanya nin toprak kayiplarindan sonra sayilari 300 000 dir Romanyalilasma surecinden tamamen kurtulamadi Banat ve Transilvanya dan cok az Alman Reich a geri gonderilirken Guney Bukovina ve Dobruca dan ulkelerine geri gonderilen etnik Almanlarin sayisi 76 500 u buldu Bu geri donusleri onaylayan Alman Romen sozlesmesi 22 Ekim 1940 ta imzalandi Sozlesmeye gore Rumen devleti Reich a tazminat odemesi karsiliginda geri gonderilen Almanlarin daha once sahip oldugu gayrimenkulleri aldi Yeni edinilen mulkler arsalar ve evler Romanya devleti tarafindan Krayova Antlasmasi sonrasinda yerinden edilen Bulgaristan dan gelen etnik Rumen multecileri barindirmak icin kullanilacakti kaynak belirtilmeli 4 Aralik ta Romanya ile Almanya arasinda Romanya nin ekonomik olarak yeniden insasini saglayan on yillik bir ticaret anlasmasi imzalandi 27 Eylul 1940 ta Romanya Kucuk Antant dan cekildi ancak ayni gun Pakt uyelerinden biri olan Turkiye ile bir ticaret anlasmasi imzalandi 19 Aralik ta da Romanya ile Kucuk Antant in bir diger uyesi olan Yugoslavya arasinda bir ticaret anlasmasi imzaladi Ulusal Lejyoner Devletinin son gunleri olan 10 ve 12 Subat tarihlerinde Ingiltere ve Belcika Romanya ile iliskilerini kesti Sovyetler Birligi ile sinir catismalari Ulusal Lejyoner Devlet donemi boyunca yayildi 1940 sonbaharinda Sovyetler Tuna Deltasi ndaki birkac Rumen adasini isgal etti Sinir olaylari gunluk olarak meydana geldi Sovyet birlikleri Romanya sinirinda yogunlasti Sovyet ucaklari Romanya hava sahasina araliksiz saldirilar duzenledi ve Ocak 1941 de Sovyet gemileri Romanya sularina zorla girmeye calisti Ocak 1941 de Sovyetler ultimatomla Tuna Deltasi nin kontrolunu talep ettiginde gerilim doruk noktasina ulasti Rumenlerin Tuna Nehri nde madencilik yaptiklari Galați Covurlui Ilcesi yakinlarinda sinir catismalari cikti ve bu sirada her iki tarafta 26 ila 100 kisi oldu Olum 20 Ocak 1941 de Demir Muhafizlar Bukres Yahudilerine karsi bir pogromla birlikte bir darbe girisiminde bulundu 22 Ocak ta Isyan in zirvesinde Demir Muhafizlar Bukres mezbahasinda 200 Yahudi nin rituel cinayetini gerceklestirirken Muhafizlar Holokost tarihinde belki de benzersiz bir vahset eylemi olan Hristiyan ilahileri soyluyorlardi Antonescu dort gun icinde darbeyi basariyla bastirdi Demir Muhafizlar hukumetten atildi Sima ve diger bircok lejyoner Almanya ya siginirken digerleri hapsedildi Antonescu onun yerine Romanya yi Ulusal ve Sosyal Devlet ilan ederek Ulusal Lejyoner Devletine son verdi Isyanin bastirilmasi Demir Muhafizlar tarafindan kullanilan askeri techizat hakkinda veriler sagladi yalnizca Bukres te 5 000 atesli silah tabancalar tufekler ve makineli tufekler ve cok sayida el bombasi Demir Muhafizlarin envanterindeydi Lejyon ayrica iki zirhli polis arabasi ve iki Malaxa UE zirhli paletli tasiyicidan olusan kucuk bir zirhli kuvvete sahipti Yalnizca Bukres te Lejyon yaklasik 200 kamyona sahipti 14 Subat 1941 de Ulusal Lejyoner Devleti resmen kaldirildi Lejyoner Isyani na karisan 9 000 den fazla kisi daha sonra tutuklandi ve bunlardan yaklasik 2 000 i kesin olarak 1 842 birkac aydan omur boyu hapis cezasina kadar degisen cesitli cezalara carptirildi Askeri uretimKucuk kollar 1938 ile Haziran 1941 arasinda Romanya 5 000 den fazla ZB vz uretti 30 hafif makineli tufek Bu aylik ortalama 120 den fazla makineli tufek uretimi anlamina geliyor yani Ulusal Lejyoner Devleti tarafindan 4 aylik varligi boyunca yaklasik 500 makineli tufek uretildi Topcu parcalari 1938 ile Mayis 1941 arasinda Romanya 102 Rheinmetall 37 mm ucaksavar topu uretti Bu aylik ortalama 2 5 parca uretim anlamina gelir yani 4 aylik Ulusal Lejyon Devleti doneminde yaklasik 10 adet uretilmistir 1936 ile Temmuz 1941 arasinda Romanya 100 adet Vickers 75 mm ucaksavar topu uretti Bu aylik ortalama 1 5 parca uretim anlamina gelir bu Ulusal Lejyoner Devleti tarafindan 4 aylik varligi boyunca yaklasik 6 adet uretildigi anlamina gelir Zirhli araclar 1939 un ikinci yarisi ile Mart 1941 arasinda Romanya 126 Malaxa zirhli traktor uretti Bu aylik ortalama 6 traktorun biraz uzerinde uretim anlamina geliyor yani 4 aylik Ulusal Lejyon Devleti doneminde yaklasik 25 adet uretildi Ucak Ulusal Lejyon Devleti sirasinda Ekim ve Aralik 1940 arasinda 20 IAR 39 hafif bombardiman ucagi hava kuvvetlerine teslim edildi Nisan 1939 ile Mart 1943 arasinda Romanya 210 adet Fleet 10G egitm ucagi uretti Bu aylik ortalama 4 5 ucak uretimi anlamina gelir bu Ulusal Lejyoner Devleti tarafindan 4 aylik varligi boyunca yaklasik 17 adet uretildigi anlamina gelir EskiIngiliz tarihci Dennis Deletant a gore Boylece Avrupa daki Fasizm tarihinde benzersiz bir bolum sona erdi Muhafizlar Avrupa da Sagin Almanya veya Italya nin yardimi olmadan iktidara gelen tek radikal hareketti Ulusal Lejyoner Devlet Romanya nin Mihver uyeligini ilk once Alman Ordusunu ulkeye kabul ederek fiili olarak ve kisa sure sonra Uclu ve Komintern Karsiti Paktlari imzalayarak de jure olarak baslatti Ayrica Ocak 1941 de bastirilmadan ve ardindan Subat ta resmen lagvedilmeden once Jilava katliami sirasinda Romanya nin geleneksel siyasi sinifinin cogunu ortadan kaldirdi Antonescu ve Sima nin ortak konusmasi ve Muhafizlarin kurucusu Corneliu Zelea Codreanu nun cenazesi gibi Ulusal Lejyoner Devleti doneminden kalma tarihi acidan degerli birkac konusmanin goruntuleri gunumuze ulasmistir Kaynakca Payne Stanley G 1995 A history of fascism 1914 1945 Internet Archive University of Wisconsin Press ISBN 978 0 299 14870 6 Arsivlenmis kopya 1 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2023 Arsivlenmis kopya 5 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2023 Arsivlenmis kopya 13 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2023 web archive org 2 Eylul 2013 2 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Subat 2024 Arsivlenmis kopya 5 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Haziran 2023 PDF 31 Mart 2010 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 3 Haziran 2023 11 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Haziran 2023 Arsivlenmis kopya 28 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2023 PDF 17 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 3 Haziran 2023 Arsivlenmis kopya 3 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2023 Arsivlenmis kopya 3 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2023