Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Karma hükûmet, aristokrasi ve monarşinin unsurlarını bir araya getiren bir yönetim biçimidir;anarşi, oligarşi ve tiranlık olarak kabul edilen ayrımların imkansız hale getirilmesini amaçlar. Bu fikir, Roma anayasası altında geliştirilen bir hükûmet biçimi olan cumhuriyetin istikrarını, yeniliğini ve başarısını tanımlamak için klasik antik çağda yaygınlaştırılmıştır.
Klasik demokrasinin, aristokrasinin veya monarşinin aksine, karma bir hükûmet altında hükümdarlar, pozisyonlarını miras yoluyla veya kura ile değil, vatandaşlar tarafından seçilir (Antik Yunan-Roma döneminde kura, genellikle klasik demokrasinin temel özelliği olarak kabul edilirdi).
Karma hükûmet kavramı, monarşik, aristokratik ve demokratik unsurları içeren bir yapı olarak, ideal yönetim biçimi olarak Thomas Aquinas tarafından önerilmiştir. Daha sonra Rönesans ve Aydınlanma döneminde Niccolò Machiavelli, Giambattista Vico, Immanuel Kant, Thomas Hobbes ve diğerleri tarafından incelenmiştir. Cumhuriyetçilik görüşüne mensup olanlar arasında çok önemli bir teori olmuştur. Farklı okullar, Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri gibi modern siyasi yapıları karma anayasalara sahip olarak tanımlamışlardır.
Antik Yunan filozofları
Platon, Cumhuriyet adlı kitabında hükûmetleri beş temel türe ayırdı (dördü mevcut biçimler ve biri Platon'un "yalnızca konuşmada" var olan ideal biçimidir):
- demokrasi : çoğunluğa göre yönetim
- oligarşi : azınlığın hükûmeti
- timokrasi : onurlandırılan veya değer verilen tarafından hükûmet
- tiranlık : tek başına hükûmet
- aristokrasi : en iyi tarafından hükûmet (Platon'un ideal hükûmet biçimi)
Platon mevcut tüm hükûmet biçimlerinde kusurlar bulmuş ve bu nedenle erdem ve bilgeliği vurgulayan aristokrasinin en saf hükûmet biçimi olduğuna sonuç çıkarmıştır. Aristoteles büyük ölçüde Platon'un fikirlerini benimsemiş ve Politika adlı eserinde üç tür hükûmet (timokrasi dışında) detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Aristoteles anayasal hükûmeti (hukuk altında oligarşi ve demokrasinin birleşimi) ideal hükûmet biçimi olarak kabul etmekle birlikte, üçünden hiçbirisinin sağlıklı olmadığını ve devletlerin bu üç biçim arasında ani ve kaotik bir süreç olan "kyklos" veya "anacyclosis" olarak bilinen bir döngü içinde dönüşeceğini gözlemlemiştir. Siyaset adlı eserinde, istikrarlı bir hükûmet yaratmanın birçok teorisini sıralar. Bu seçeneklerden biri, üç hükûmet biçiminin bir karışımından oluşan bir hükûmet yaratmaktır.
Polybius, çoğu devletin bu temel ilkelerden "birden fazla" oluşan ve daha sonra karma hükûmet sistemi olarak adlandırılan bir hükûmet sistemine sahip olduğunu savundu.
Roma dönemi
Karma hükûmet ideali, Polybius tarafından popülerleştirilmiştir. Polybius, Roma Cumhuriyeti'ni Aristoteles'in teorisinin bir tezahürü olarak görmüştür (Millar, 2002). Monarşi, konsüller tarafından temsil edilirken, aristokrasi Senato tarafından ve demokrasi ise seçimler ve halk meclislerinin büyük toplantılarıyla temsil edilirdi. Her kurum diğerlerini tamamlar ve aynı zamanda denetler, muhtemelen istikrarı ve refahı garanti altına alır. Polybius oldukça etkili olmuş ve fikirleri Cicero tarafından benimsenmiştir (Millar, 2002).
Ortaçağ
Thomas Aquinas, Kraliyet Üzerine Mektup adlı eserinde, aristokratik ve demokratik unsurlar tarafından belirlenmiş bazı sınırlamalarla bir monarşinin, en iyi ve en adil yönetim biçimi olduğunu savundu. Ayrıca, hükümdarın ilahi ve tabii hukuku destekleme görevini vurguladı ve hükümdara örf ve mevcut hukuk tarafından dayatılan sınırlamalara uyma zorunluluğuna dikkat çekti.
Rönesans, Reformasyon ve Aydınlanma
Rönesans döneminde, Cicero büyük bir saygı kazandı ve pek çok fikri benimsendi. Aynı dönemde Polybius'un da tekrar keşfedilmesi, karışık yönetimlerin olumlu yönlerinin Rönesans siyaset biliminde merkezi bir rol oynamasına ve gelişen cumhuriyetçilik anlayışına entegre edilmesine yol açtı. Siyasi gücün kötüye kullanımını en aza indirmek amacıyla, John Calvin aristokrasi ve demokrasiyi birleştiren bir yönetim biçimini savundu. Demokrasinin avantajlarını övdü: "Tanrı'nın halka yöneticilerini ve yönetenleri seçme izni verdiği zaman, bu paha biçilmez bir hediye olur." Calvin, sıradan insanların haklarını ve özgürlüklerini daha da güvence altına almak için gücün birkaç siyasi kurum arasında paylaştırılmasını tercih etti (güçler ayrılığı). Karma yönetim teorileri, Aydınlanma döneminde son derece popüler hale geldi ve Thomas Hobbes, John Locke, Giambattista Vico, Montesquieu, Jean-Jacques Rousseau ve Immanuel Kant gibi düşünürler tarafından detaylı bir şekilde ele alındı. Bu düşünürler arasında yalnızca Montesquieu, güçler ayrılığı kavramının geniş çapta kabul gören bir yazar olarak öne çıktı.
Heinrich August Winkler gibi bazı akademisyenler Amerika Birleşik Devletleri Anayasası yazarlarını da etkilemiştir; çünkü denge ve denetleme kavramlarını kısmen antik teoriye dayandırmışlardır. Viktorya Dönemi'nde Britanya'nın, Kraliyet (monarşi), Lordlar Kamarası (aristokrasi) ve Avam Kamarası (demokrasi) unsurlarından oluşan bir Parlamento'ya sahip anayasası, 19. yüzyılda karışık bir anayasa örneği olarak öne çıkmaktadır. Bu siyasi düzen, 20. yüzyıl İngiltere'sinde iki yakından ilişkili gelişmenin temellerini taşır. Birincisi, İç Savaş (Püriten Devrimi), 1679-1681 dışlama krizi ve 1688 Yüce Devrimi gibi bir dizi siyasi çalkantıdır. İkincisi, en iyi, en özgürlükçü ve en istikrarlı hükûmet biçiminin yoğun bir kamuoyu tartışmasının başlamasıdır. Ana düşünürlerden John Milton, John Locke, ve James Harrington bu tartışmaya katılan isimlerdir ve düşünceleri radikal Whig partililerin temelini oluşturmuştur. Bu ideoloji, "siyasi özgürlüğe yönelik iki tür tehdidi açıklar: halkın genel bir çürümesi, kötülük ve despot yöneticilerin müdahalesini davet edebilir; aynı zamanda yürütme otoritesinin yasama organına müdahalesi, gücün karışık hükümetle korunan özgürlüğü baskılama çabasıdır. Amerikan Devrimi, radikal Whig siyaset anlayışının Amerikan düşüncesine derinlemesine nüfuz ettiğini gösterdi. [...] Radikal Whig siyaset anlayışı, her zaman Püriten kültürüne yakın bir Protestan kültürünün geleneksel endişelerini canlandırdığı için Amerika'da geniş destek buldu. Ahlaki çürümenin özgür hükümeti tehdit edebileceği düşüncesi, babalarının günahı kaçmak için İngiltere'den kaçan bir halk için şaşırtıcı değildi." John Trenchard, Thomas Gordon ve Benjamin Hoadly gibi 18. yüzyıl Whig'leri veya cumhuriyetçileri, "monarşi, aristokrasi ve demokrasinin karışık yönetimini övdüler ve İngiliz özgürlüğünün temelini buna bağladılar; ve Locke gibi, hakların doğal bir durumda ortaya çıktığına inanarak, karşılıklı anlaşmayla yaratılan sivil toplumun, hükümet tarafından güvence altına alınan egemenliğe dayandığını savundular." Bu nedenle karışık yönetim, modern çağ demokrasisinin, anayasal monarşinin ve Amerikan modelinin temelini oluşturur: cumhuriyetçilik.
Amerikan anayasasının "babası" olarak kabul edilen James Madison, Federalist Kağıt No. 40'ta 1787 Anayasa Konvansiyonu'nun karışık bir anayasa oluşturduğunu belirtti. Madison, Federalist Kağıt No. 63'te Polybius'a atıfta bulundu. Ancak çok daha önemlisi, Amerikan Devrimcilerinin siyasi sistemlerine koydukları "çoğu" fikrin "onsekizinci yüzyıl commonwealthmen büyük geleneğinin, radikal Whig ideolojisinin bir parçası olduğunu belirttiler."
Günümüzde
Amerika Birleşik Devletleri
Amerika Birleşik Devletleri'nde özellikle temellendirilen bir akademik görüş, karışık yönetimin bir cumhuriyetin merkezi özelliği olduğunu savunur ve Amerika Birleşik Devletleri'nin yönetimini birincinin (Başkan; monarşi), az sayının (Senato; aristokrasi) ve çok sayının (Temsilciler Meclisi; demokrasi) yönettiğini iddia eder. Bir diğer düşünce akımı ise ABD'de, Yüksek Mahkemenin son on yıllarda "En İyisi" rolünü üstlendiğini savunur, böylece senatörlerin doğrudan seçilmesinin etkisini dengeleyerek ve demokrasi, aristokrasi ve monarşinin karışımını koruyarak yetki ayrılığını sağladığına inanır.
Avrupa Birliği
Bazı görüşlere göre, Avrupa Birliği bağlamında Komisyon Başkanı birinci tarafından yönetilen hükûmeti temsil ederken, Komisyon aristokratik boyutu temsil eder ve Parlamento demokratik boyutu temsil eder.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Headlam, James Wycliffe (1891). Election by Lot at Athens. s. 12.
- ^ Heinrich August Winkler (2012), Geschichte des Westens. Von den Anfängen in der Antike bis zum 20. Jahrhundert, Third Edition, Munich (Germany), , p. 179
- ^ Jan Weerda, Calvin, in: Evangelisches Soziallexikon, Third Edition, Stuttgart (Germany), 1958, col. 210
- ^ Winkler (2012), pp. 184ff
- ^ Winkler (2012), p. 301
- ^ Heinrich August Winkler (2012), pp. 151ff
- ^ Robert Middlekauff (2005 ), The Glorious Cause: The American Revolution, 1763-1789, Revised and Expanded Edition, Oxford University Press, , pp. 51-52
- ^ Winkler (2012), pp. 142ff
- ^ Middlekauff (2005), pp. 136ff
- ^ Cf. Thomas S. Kidd (2010), God of Liberty: A Religious History of the American Revolution, New York, N.Y., , pp. 7-8
- ^ Cf. Heinrich August Winkler (2012), pp. 290ff
- ^ Middlekauff (2005), p. 51
- ^ . U.S. Senate. 17 Eylül 2021. 18 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2021.
- ^ Rosen, Zivi S. (2006). "The Irony of Populism: The Republican Shift and the Inevitability of American Aristocracy" (PDF). . 18: 287-89. 31 Aralık 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 30 Aralık 2021.
- ^ Explaining the stability of the EU through the concept of a Mixed Constitution 12 Ağustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
Dış bağlantılar
- Polybius ve Kurucu Babalar: kuvvetler ayrılığı 27 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- De Republica Anglorum 11 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Sir Thomas Smyth'in Kraliçe I. Elizabeth yönetimindeki İngiliz Anayasası açıklaması
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karma hukumet aristokrasi ve monarsinin unsurlarini bir araya getiren bir yonetim bicimidir anarsi oligarsi ve tiranlik olarak kabul edilen ayrimlarin imkansiz hale getirilmesini amaclar Bu fikir Roma anayasasi altinda gelistirilen bir hukumet bicimi olan cumhuriyetin istikrarini yeniligini ve basarisini tanimlamak icin klasik antik cagda yayginlastirilmistir Klasik demokrasinin aristokrasinin veya monarsinin aksine karma bir hukumet altinda hukumdarlar pozisyonlarini miras yoluyla veya kura ile degil vatandaslar tarafindan secilir Antik Yunan Roma doneminde kura genellikle klasik demokrasinin temel ozelligi olarak kabul edilirdi Karma hukumet kavrami monarsik aristokratik ve demokratik unsurlari iceren bir yapi olarak ideal yonetim bicimi olarak Thomas Aquinas tarafindan onerilmistir Daha sonra Ronesans ve Aydinlanma doneminde Niccolo Machiavelli Giambattista Vico Immanuel Kant Thomas Hobbes ve digerleri tarafindan incelenmistir Cumhuriyetcilik gorusune mensup olanlar arasinda cok onemli bir teori olmustur Farkli okullar Avrupa Birligi ve Amerika Birlesik Devletleri gibi modern siyasi yapilari karma anayasalara sahip olarak tanimlamislardir Antik Yunan filozoflariPlaton Cumhuriyet adli kitabinda hukumetleri bes temel ture ayirdi dordu mevcut bicimler ve biri Platon un yalnizca konusmada var olan ideal bicimidir demokrasi cogunluga gore yonetim oligarsi azinligin hukumeti timokrasi onurlandirilan veya deger verilen tarafindan hukumet tiranlik tek basina hukumet aristokrasi en iyi tarafindan hukumet Platon un ideal hukumet bicimi Platon mevcut tum hukumet bicimlerinde kusurlar bulmus ve bu nedenle erdem ve bilgeligi vurgulayan aristokrasinin en saf hukumet bicimi olduguna sonuc cikarmistir Aristoteles buyuk olcude Platon un fikirlerini benimsemis ve Politika adli eserinde uc tur hukumet timokrasi disinda detayli bir sekilde ele alinmistir Aristoteles anayasal hukumeti hukuk altinda oligarsi ve demokrasinin birlesimi ideal hukumet bicimi olarak kabul etmekle birlikte ucunden hicbirisinin saglikli olmadigini ve devletlerin bu uc bicim arasinda ani ve kaotik bir surec olan kyklos veya anacyclosis olarak bilinen bir dongu icinde donusecegini gozlemlemistir Siyaset adli eserinde istikrarli bir hukumet yaratmanin bircok teorisini siralar Bu seceneklerden biri uc hukumet biciminin bir karisimindan olusan bir hukumet yaratmaktir Polybius cogu devletin bu temel ilkelerden birden fazla olusan ve daha sonra karma hukumet sistemi olarak adlandirilan bir hukumet sistemine sahip oldugunu savundu Roma donemiKarma hukumet ideali Polybius tarafindan populerlestirilmistir Polybius Roma Cumhuriyeti ni Aristoteles in teorisinin bir tezahuru olarak gormustur Millar 2002 Monarsi konsuller tarafindan temsil edilirken aristokrasi Senato tarafindan ve demokrasi ise secimler ve halk meclislerinin buyuk toplantilariyla temsil edilirdi Her kurum digerlerini tamamlar ve ayni zamanda denetler muhtemelen istikrari ve refahi garanti altina alir Polybius oldukca etkili olmus ve fikirleri Cicero tarafindan benimsenmistir Millar 2002 OrtacagThomas Aquinas Kraliyet Uzerine Mektup adli eserinde aristokratik ve demokratik unsurlar tarafindan belirlenmis bazi sinirlamalarla bir monarsinin en iyi ve en adil yonetim bicimi oldugunu savundu Ayrica hukumdarin ilahi ve tabii hukuku destekleme gorevini vurguladi ve hukumdara orf ve mevcut hukuk tarafindan dayatilan sinirlamalara uyma zorunluluguna dikkat cekti Ronesans Reformasyon ve AydinlanmaRonesans doneminde Cicero buyuk bir saygi kazandi ve pek cok fikri benimsendi Ayni donemde Polybius un da tekrar kesfedilmesi karisik yonetimlerin olumlu yonlerinin Ronesans siyaset biliminde merkezi bir rol oynamasina ve gelisen cumhuriyetcilik anlayisina entegre edilmesine yol acti Siyasi gucun kotuye kullanimini en aza indirmek amaciyla John Calvin aristokrasi ve demokrasiyi birlestiren bir yonetim bicimini savundu Demokrasinin avantajlarini ovdu Tanri nin halka yoneticilerini ve yonetenleri secme izni verdigi zaman bu paha bicilmez bir hediye olur Calvin siradan insanlarin haklarini ve ozgurluklerini daha da guvence altina almak icin gucun birkac siyasi kurum arasinda paylastirilmasini tercih etti gucler ayriligi Karma yonetim teorileri Aydinlanma doneminde son derece populer hale geldi ve Thomas Hobbes John Locke Giambattista Vico Montesquieu Jean Jacques Rousseau ve Immanuel Kant gibi dusunurler tarafindan detayli bir sekilde ele alindi Bu dusunurler arasinda yalnizca Montesquieu gucler ayriligi kavraminin genis capta kabul goren bir yazar olarak one cikti Heinrich August Winkler gibi bazi akademisyenler Amerika Birlesik Devletleri Anayasasi yazarlarini da etkilemistir cunku denge ve denetleme kavramlarini kismen antik teoriye dayandirmislardir Viktorya Donemi nde Britanya nin Kraliyet monarsi Lordlar Kamarasi aristokrasi ve Avam Kamarasi demokrasi unsurlarindan olusan bir Parlamento ya sahip anayasasi 19 yuzyilda karisik bir anayasa ornegi olarak one cikmaktadir Bu siyasi duzen 20 yuzyil Ingiltere sinde iki yakindan iliskili gelismenin temellerini tasir Birincisi Ic Savas Puriten Devrimi 1679 1681 dislama krizi ve 1688 Yuce Devrimi gibi bir dizi siyasi calkantidir Ikincisi en iyi en ozgurlukcu ve en istikrarli hukumet biciminin yogun bir kamuoyu tartismasinin baslamasidir Ana dusunurlerden John Milton John Locke ve James Harrington bu tartismaya katilan isimlerdir ve dusunceleri radikal Whig partililerin temelini olusturmustur Bu ideoloji siyasi ozgurluge yonelik iki tur tehdidi aciklar halkin genel bir curumesi kotuluk ve despot yoneticilerin mudahalesini davet edebilir ayni zamanda yurutme otoritesinin yasama organina mudahalesi gucun karisik hukumetle korunan ozgurlugu baskilama cabasidir Amerikan Devrimi radikal Whig siyaset anlayisinin Amerikan dusuncesine derinlemesine nufuz ettigini gosterdi Radikal Whig siyaset anlayisi her zaman Puriten kulturune yakin bir Protestan kulturunun geleneksel endiselerini canlandirdigi icin Amerika da genis destek buldu Ahlaki curumenin ozgur hukumeti tehdit edebilecegi dusuncesi babalarinin gunahi kacmak icin Ingiltere den kacan bir halk icin sasirtici degildi John Trenchard Thomas Gordon ve Benjamin Hoadly gibi 18 yuzyil Whig leri veya cumhuriyetcileri monarsi aristokrasi ve demokrasinin karisik yonetimini ovduler ve Ingiliz ozgurlugunun temelini buna bagladilar ve Locke gibi haklarin dogal bir durumda ortaya ciktigina inanarak karsilikli anlasmayla yaratilan sivil toplumun hukumet tarafindan guvence altina alinan egemenlige dayandigini savundular Bu nedenle karisik yonetim modern cag demokrasisinin anayasal monarsinin ve Amerikan modelinin temelini olusturur cumhuriyetcilik Amerikan anayasasinin babasi olarak kabul edilen James Madison Federalist Kagit No 40 ta 1787 Anayasa Konvansiyonu nun karisik bir anayasa olusturdugunu belirtti Madison Federalist Kagit No 63 te Polybius a atifta bulundu Ancak cok daha onemlisi Amerikan Devrimcilerinin siyasi sistemlerine koyduklari cogu fikrin onsekizinci yuzyil commonwealthmen buyuk geleneginin radikal Whig ideolojisinin bir parcasi oldugunu belirttiler GunumuzdeAmerika Birlesik Devletleri Amerika Birlesik Devletleri nde ozellikle temellendirilen bir akademik gorus karisik yonetimin bir cumhuriyetin merkezi ozelligi oldugunu savunur ve Amerika Birlesik Devletleri nin yonetimini birincinin Baskan monarsi az sayinin Senato aristokrasi ve cok sayinin Temsilciler Meclisi demokrasi yonettigini iddia eder Bir diger dusunce akimi ise ABD de Yuksek Mahkemenin son on yillarda En Iyisi rolunu ustlendigini savunur boylece senatorlerin dogrudan secilmesinin etkisini dengeleyerek ve demokrasi aristokrasi ve monarsinin karisimini koruyarak yetki ayriligini sagladigina inanir Avrupa Birligi Bazi goruslere gore Avrupa Birligi baglaminda Komisyon Baskani birinci tarafindan yonetilen hukumeti temsil ederken Komisyon aristokratik boyutu temsil eder ve Parlamento demokratik boyutu temsil eder Ayrica bakinizAnayasacilik Anayasal ekonomi Platon un Cumhuriyeti Aristoteles in Siyaseti Gucler ayriligiKaynakca Headlam James Wycliffe 1891 Election by Lot at Athens s 12 Heinrich August Winkler 2012 Geschichte des Westens Von den Anfangen in der Antike bis zum 20 Jahrhundert Third Edition Munich Germany 978 3 406 59235 5 p 179 Jan Weerda Calvin in Evangelisches Soziallexikon Third Edition Stuttgart Germany 1958 col 210 Winkler 2012 pp 184ff Winkler 2012 p 301 Heinrich August Winkler 2012 pp 151ff Robert Middlekauff 2005 The Glorious Cause The American Revolution 1763 1789 Revised and Expanded Edition Oxford University Press 978 0 19 531588 2 pp 51 52 Winkler 2012 pp 142ff Middlekauff 2005 pp 136ff Cf Thomas S Kidd 2010 God of Liberty A Religious History of the American Revolution New York N Y 978 0 465 00235 1 pp 7 8 Cf Heinrich August Winkler 2012 pp 290ff Middlekauff 2005 p 51 U S Senate 17 Eylul 2021 18 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Aralik 2021 Rosen Zivi S 2006 The Irony of Populism The Republican Shift and the Inevitability of American Aristocracy PDF 18 287 89 31 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 30 Aralik 2021 Explaining the stability of the EU through the concept of a Mixed Constitution 12 Agustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarPolybius ve Kurucu Babalar kuvvetler ayriligi 27 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde De Republica Anglorum 11 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sir Thomas Smyth in Kralice I Elizabeth yonetimindeki Ingiliz Anayasasi aciklamasi