Keten yağı (Oleum linii), ketenden yapılmış bir bitkisel yağdır.
Bu bitkisel yağda yüksek oranda tekli ve çoklu doymamış yağ asitleri, çok düşük oranda doymuş yağ asiti, yüksek oranda lifle birlikte bol miktarda potasyum, az miktarlarda ise magnezyum, demir, bakır, çinko ve çeşitli vitaminler içerir.
Bu yağ, yanıklardan ileri gelen yaralarda ağrı dindirici olarak kullanılır. Bitki tohumları su veya süt ile kaynatılarak lapa yapılır ve haricen ilaç şeklinde kullanılır.
Bitki tohumlarından iki şekilde yağ elde edilir. Birinci yöntem ısı verilmek suretiyle yağ çıkartılmasıdır. Diğer yöntem ise soğuk pres yöntemi ile yağ elde edilir. Bu yağ içinde % 90 doymamış asitler bulunur. Anadolu yağ ketenlerinin tohumlarında, yağ miktarı ortalama % 40'tır.
Isı ile çıkartılan yağlar sanayi'de ve özellikle boyacılık ve kozmetik sektöründe kullanılır. Ahşap vernik boyaların ve ressamların kullandığı tüm yağlı boyaların ana hammaddesi keten tohumu yağıdır.
Soğuk pres yöntemi ile üretilen yağlar ise günümüzde bitkisel besin takviyesi olarak sıklıkla kullanılır. Isı ile çıkartılan keten yağının kimyasal yapısı bozulduğu için gıda takviyesi olarak tüketilmez. Soğuk pres yöntemi ile üretilen yağları tüketmek sağlık yönünden oldukça faydalıdır.
Kalp ve damar sağlığı için omega3 yağ asitleri içeren besinleri tüketmek gerekmektedir. Aynı miktardaki ıspanak, ceviz ve brokoliden 10 kat daha fazla Omega 3 (Alfa-linolenik asit cinsinden) yağ asitini bünyesinde barındırır. Bu yüzden bu ürünün yağı, balık yağının (en fazla omega3 yağ asiti soğuk deniz balıklarında bulunmaktadır) en yakın bitkisel muadili olarak gösterilebilir. Düzenli Balık tüketemeyen bireyler omega3 kaynağı olarak soğuk pres keten yağını güvenle tüketebilir.
Keten yağının içindeki yüksek miktardaki omega3 yağ asitleri (Alfa-linolenik asit cinsinden) havadaki oksijen ile çok hızlı tepkimeye girip kimyasal yapısı bozulur. Bu sebeple keten yağı taze olarak tüketilmelidir.
Yapı ve kompozisyonu
Keten tohumu yağı, diğer yağlar gibi bir trigliserid 'dir. Keten tohumu yağı, havadaki oksijenle belirgin bir reaksiyona sahip olan, alışılmadık derecede yüksek miktarda ile ayırt edilir. Spesifik olarak, tipik bir keten tohumu yağındaki yağ asitleri aşağıdaki türlerdendir:
- Üç kat doymamış α-linolenik asit (% 51.9-55.2),
- Doymuş asitler palmitik asit (yaklaşık% 7) ve stearik asit (% 3.4-4.6),
- Tekli doymamış oleik asit (% 18.5-22.6),
- İki kat doymamış linoleik asit (% 14.2-17).
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Keten yağı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Keten yagi Oleum linii ketenden yapilmis bir bitkisel yagdir Bu bitkisel yagda yuksek oranda tekli ve coklu doymamis yag asitleri cok dusuk oranda doymus yag asiti yuksek oranda lifle birlikte bol miktarda potasyum az miktarlarda ise magnezyum demir bakir cinko ve cesitli vitaminler icerir Bu yag yaniklardan ileri gelen yaralarda agri dindirici olarak kullanilir Bitki tohumlari su veya sut ile kaynatilarak lapa yapilir ve haricen ilac seklinde kullanilir Bitki tohumlarindan iki sekilde yag elde edilir Birinci yontem isi verilmek suretiyle yag cikartilmasidir Diger yontem ise soguk pres yontemi ile yag elde edilir Bu yag icinde 90 doymamis asitler bulunur Anadolu yag ketenlerinin tohumlarinda yag miktari ortalama 40 tir Isi ile cikartilan yaglar sanayi de ve ozellikle boyacilik ve kozmetik sektorunde kullanilir Ahsap vernik boyalarin ve ressamlarin kullandigi tum yagli boyalarin ana hammaddesi keten tohumu yagidir Soguk pres yontemi ile uretilen yaglar ise gunumuzde bitkisel besin takviyesi olarak siklikla kullanilir Isi ile cikartilan keten yaginin kimyasal yapisi bozuldugu icin gida takviyesi olarak tuketilmez Soguk pres yontemi ile uretilen yaglari tuketmek saglik yonunden oldukca faydalidir Kalp ve damar sagligi icin omega3 yag asitleri iceren besinleri tuketmek gerekmektedir Ayni miktardaki ispanak ceviz ve brokoliden 10 kat daha fazla Omega 3 Alfa linolenik asit cinsinden yag asitini bunyesinde barindirir Bu yuzden bu urunun yagi balik yaginin en fazla omega3 yag asiti soguk deniz baliklarinda bulunmaktadir en yakin bitkisel muadili olarak gosterilebilir Duzenli Balik tuketemeyen bireyler omega3 kaynagi olarak soguk pres keten yagini guvenle tuketebilir Keten yaginin icindeki yuksek miktardaki omega3 yag asitleri Alfa linolenik asit cinsinden havadaki oksijen ile cok hizli tepkimeye girip kimyasal yapisi bozulur Bu sebeple keten yagi taze olarak tuketilmelidir Yapi ve kompozisyonuBir keten tohumu yaginda bulunan temsili trigliserit ve den turemis bir triesterdir Keten tohumu yagi diger yaglar gibi bir trigliserid dir Keten tohumu yagi havadaki oksijenle belirgin bir reaksiyona sahip olan alisilmadik derecede yuksek miktarda ile ayirt edilir Spesifik olarak tipik bir keten tohumu yagindaki yag asitleri asagidaki turlerdendir Uc kat doymamis a linolenik asit 51 9 55 2 Doymus asitler palmitik asit yaklasik 7 ve stearik asit 3 4 4 6 Tekli doymamis oleik asit 18 5 22 6 Iki kat doymamis linoleik asit 14 2 17 Ayrica bakinizAlfa linolenik asitWikimedia Commons ta Keten yagi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Kaynakca Vereshchagin A G Novitskaya Galina V 1965 The triglyceride composition of linseed oil Journal of the American Oil Chemists Society 42 11 970 974 doi 10 1007 BF02632457 PMID 5898097